?zmir Büyük?ehir Belediyesi taraf?ndan düzenlenen ?kinci Yüzy?l?n ?ktisat Konrgesi’nin son günü “Çoklu?a ve Birli?e Davet” temal? oturumlarla devam etti. Payda? temsilcilerinin konu?malar?n?n ard?ndan kürsüye gelen Oxford Üniversitesi’nden küreselle?me ve kalk?nma uzman?, iktisatç? Prof. Dr. Ian Goldin “Kurtulu?: Küresel Krizden Daha ?yi Bir Dünyaya” ba?l??? alt?nda bir konu?ma yapt?. Ian Goldin, “Küreselle?me art?k tart??mal? bir konu. Art?k bir yerde olan ?ey hepimizi etkiyor. Türkiye'deki berbat deprem hepimizi etkiledi. Ukrayna'da olan ?ey hepimizi etkiledi” dedi.
Dünyada de?i?im zaman?
Konu?mas?nda iklim de?i?ikli?inin önemine de dikkat çeken Prof. Dr. Ian Goldin, “?klim de?i?ikli çok önemli. Türkiye'nin gelece?i dünyan?n gelece?inden ayr?lamaz. Seçeneklerimizin Türkiye'nin gelece?i aç?s?ndan neler oldu?unu anlamak, dünyan?n ne yönde gitti?ini anlamay? gerektiriyor. Türkiye için tarihi bir f?rsat var. ?ki ay içerisinde hükümetin de?i?mesi mümkün. Yeni bir döneme geçilir ama ayn? zamanda dünyada de?i?im zaman?. Bir geçi? noktas?nday?z. Türkiye, dünyan?n gelece?inin ?ekillenmesinde rol oynayabilir. Gelecek kendili?inden gerçekle?miyor. Biz onu aktif olarak gerçekle?tiriyoruz. Nas?l bir gelecek istedi?imize karar vermek bize kalm??. Demokratik bir gelecek. Toplumsal cinsiyet, insan haklar?na sayg? gösteren küresel olarak kalk?nmay? i?aret eden bir gelecek” dedi.
“S?n?rlara dayal? tehlikeli bir ticari ak?m”
Küreselle?menin i?leyi? ?eklinin de?i?ti?ini ifade eden Ian Goldin, ?unlar? söyledi:
“Covid salg?n?n?n küreselle?me aç?s?nda büyük bir k?r?lmaya neden oldu?unu söyleyebiliriz. Bu da milliyetçilik ak?mlar? ile güçleniyor. Bu durumun çok tehlikeli oldu?unu dü?ünüyorum. Türkiye aç?s?ndan da çok tehlikeli oldu?unu dü?ünüyorum. Çünkü dünya daha korumac?, daha milliyetçi bir yap?ya bürünürse, bu durum ihracat imkanlar?n? keser. Türkiye’ye yat?r?m imkanlar?n?n da önünü keser. Ve bu ülkeyi do?u ile bat? aras?nda seçim yapmaya zorlar. Türkiye'nin faydas?na olmayan ?eylerin yap?lmas?n? zorlar. ABD'de korumac?, milliyetçi ak?mlar Amerika'daki enflasyonun azalt?lmas?, 1 trilyon dolarl?k yat?r?m, Amerikan mallar?n?n al?nmas? yönünde te?vikler kullan?ld?. Bu s?n?rlara dayal? tehlikeli bir ticari ak?m. Çünkü potansiyel rekabetin alt?n?n bo?alt?lmas?, yeniliklerin bo?a ç?kar?lmas? ve de yolsuzluk aç?s?ndan yeni f?rsatlar ortaya ç?karmas?... Çok tehlikeli süreç olarak görüyorum bunu. Rekabet yasalar?m?z olmal?. Yerli sanayilerin de küresel ekonomilerle rekabet edebilmesi için ama bunlar ekonomik desteklerle veya rekabetin engellenmesi ile olmamal?. ?yi i? gücüne, iyi al?m süreçleri ve iyi alt yap?ya ula?malar?n?n sa?lanmas?yla yap?lmal?.”
“Avrupa'n?n do?al partner oldu?unu dü?ünüyorum”
Kongrede üretilen belgeleri inceledi?ini söyleyen Ian Goldin, “Çok harika içerikler var. Çok derin. Çok geni? taban? yans?tan belgeler. Bunlar? ekonomik politikalara nas?l dönü?türebiliriz? Oldukça kritik öneme sahip. Türkiye yeterince zengin bir ülke de?il. ABD'de ki ekonomik destekler, Çin gibi ülkelerle ya da ba?ka bu büyüklükteki ekonomilerle ba?a ç?kmas? zor. Özellikle devlet destekleri aç?s?ndan. Türkiye'nin önünde bir f?rsat var. Dünyaya bak?p ç?karaca?? dersler var. Türkiye'nin stratejik olarak nas?l hareket edebilece?ini görebilir. Burada kar?? kar??ya oldu?umuz en büyük tehlike ABD'nin yerli tedarik konusunda ?srarc? olmas?. Amerikan ürünlerini tercih etme konusunda ?srarc? olmas?. Çünkü Türkiye gibi küçük ekonomiler, dünya ile ticaret yapabilmeli. THY gibi dünyan?n her yerinde olabilmeli. Co?rafi olarak stratejik bir konumu var. Geli?mi?, yetenekli i? gücü var. Dünyada bat? ve do?u aras?nda, kuzey ile güney aras?nda bir köprü olabilmesi, geçi? noktas? olabilmesi, bir çekim merkezi olabilmesi mümkün. Atlantik do?uya do?ru Türkiye'nin üzerine do?ru kayd?. Bu bir f?rsat. Asya giderek büyüyor. Atlantik bölgesinden iki üç kat daha h?zl? büyüyor. En büyük pazar ayn? zamanda sat?? ve yat?r?m kayna?? oluyor. F?rsatlar?n kayna?? oluyor. Türkiye'nin gelece?inin ayn? zamanda Avrupa'da oldu?una inan?yorum. Avrupa'n?n bir çok aç?dan do?al partner oldu?unu dü?ünüyorum. Türkiye'nin stratejik konumu, küreselle?menin nas?l evrimselle?ece?ine ba?l?. E?er yeniden bir so?uk sava?a do?ru gidersek, bu gerçekten çok kötü olur. Biz bu do?rultuda ilerlemek istemiyoruz” dedi.