Yüzy?l önceki ?zmir’i yans?tan “Smirna Seyahat Rehberi 1922” adl? kitab? Altay Spor E?itim Vakf?, Konak Belediyesi ve ?zenerji A.?’nin de katk?lar?yla Türkçeye çevrilen Ara?t?rmac? Yazar George Poulimenos, ?zmir’de okurlar?yla bulu?tu. Alsancak’ta bulunan Altay Spor E?itim Vakf? An? Evi’nde düzenlenen söyle?iye Konak Belediye Ba?kan? Abdül Batur, Yunanistan Ba?konsolosu Despoina Balkiza, Altay Spor E?itim Vakf? Ba?kan? Cihangir Marmara, CHP Konak ?lçe Ba?kan? Ak?n Küçüko?ullar?ndan, kitab? Türkçe yay?na haz?rlayan Prof. Dr. Ç?nar Atay, kitab?n çevirmenleri Teodora Hacudi, Ay?en Tek?en ve Tarihçi Dr. Erkan Serçe de kat?ld?.
Marmara: Eme?i geçen çok ki?i oldu
Etkinlikte aç?l?? konu?mas?n? yapan Altay Spor E?itim Vakf? Ba?kan? Cihangir Marmara, “Bugün aram?zda çok de?erli yazar?m?z George Poulimenos var. ?zmir’in 1922 senesinin seyahat rehberiyle ilgili kitab?n?n telif haklar?n? vakf?m?za devretmek suretiyle bizim tercümesini yay?nlamam?za sebep oldu. Bu kitab?n haz?rlanmas?nda ve yay?n?nda eme?i geçen çok ki?i oldu. Ba?ta yay?nda Konak Belediye Ba?kan?m?z Abdül Batur’a, ?Z Enerji ?irketine, çevirmen Ay?en Tekzen, Ç?nar Atay ve Teodora Hacudi ile Yak?n Kitabevi’ne te?ekkür ediyorum. Sanatseverleri ba?ka eserlerle de bulu?turmaya devam edece?iz” dedi.
Batur: Çok k?ymetli bir eser
Konak Belediye Ba?kan? Abdül Batur da Poulimenos’u ?zmir’de a??rlamaktan mutluluk duyduklar?n? ifade etti. Okurunu 100 y?l öncesinin ?zmir’inde e?siz bir tarih turuna ç?karan Poulimenos’a ve kitab?n Türkçeye kazand?r?lmas?nda eme?i geçenlere te?ekkürlerini ileten Batur, “Kitap o y?llarda ?zmir’e gelenler için bir rehbermi? gibi tasarlanm??. O y?llar?n sokaklar?, binalar?, gelenekleri, görenekleri, tatlar?, hepsini okurlar?na hat?rlat?yor. O dönemi canland?r?rken de ?zmir’in farkl? dinlerin, dillerin, ?rklar?n bir arada ve muhte?em bir uyumla ya?ad??? zengin kültür dokusuna da i?aret ediyor. Çok k?ymetli bir eser. Kendisine eseri için, çal??malar? için çok te?ekkür ediyoruz. Tabii bu kitab?n haz?rlanmas?nda eme?i geçen, te?ekkür edece?imiz, kurumlar ve ki?iler de var. Öncelikle böyle bir projeyi bizlere sunduklar? için Altay Vakf? Ba?kan?m?za ve yönetimine te?ekkür ediyorum. Bu kitab?n haz?rlanmas?nda büyük özveriyle çal??an de?erli hocam?z Prof. Ç?nar Atay, Ay?en Tek?en ve Konak Belediyesi’nde bizim de birlikte çal??t???m?z Teodora Hacudi’ye de te?ekkür ediyorum. Tabii bir de yak?n Kitabevi’ne te?ekkürlerimiz iletiyoruz. Bu ekip olmasayd?, bu eseri Türkçe okuyabilmemiz de mümkün olmayacakt?. Çok yo?un bir çal??ma yapt?klar?n? biliyorum” diye konu?tu.
“Bar??, en güzel ya?am biçimi”
Batur, Poulimenos’un da köklerinin ?zmir’de oldu?unu, ?zmir’i çok iyi tan?d???n? ve sevdi?ini dile getirdi. Poulimenos’un bir röportajda kitab?n? anlat?rken, “100 y?l öncesinin ?zmir’ini canland?rarak atalar?ma ve o s?rada evlerini terk etmek zorunda kalan tüm insanlara borcumu ödedi?ime inan?yorum” dedi?ini hat?rlatan Ba?kan Batur, Konak’?n da göçmenlerin ve mübadil ailelerinin yo?un ya?ad??? ve bu anlamda hassasiyeti yüksek bir kent oldu?unu dile getirdi. Kendisi de Selanik göçmeni bir aileden gelen Batur, Mübadele An?t? ve Park?’n? açm?? olmaktan gurur duyduklar?n? belirterek, sözlerini ?öyle sürdürdü:
“Göreve geldi?imizde, özellikle buradaki mübadillerin ve göçmen karde?lerimizin iste?iyle, E?refpa?a mevkiinde bir Mübadele An?t? ve Park? yapt?k. Buradaki heykelin anlatt??? çok önemli ve güzeldir. Gidenler ve gelenler… ?kisini de simgeleyen bir an?t tasarlad?k. Bu ac?y? iki taraf?n da ya?ad???n? anlat?yor. Smirna 1922 kitab?n?n da Ege’nin iki yakas?n?n ortak tarihine, kültürüne i?aret etmesi, böylece bize dostlu?u, karde?li?i ve elbette bar??? hat?rlatmas? nedeniyle de çok önemli oldu?una inan?yorum. San?r?m bu eser de yazar?m?z?n, hatta eseri Türkçeye kazand?rmak için büyük emek veren ekibin, tüm bu de?erlere bir sayg? duru?u. Çal??mada eme?i geçenlere tekrar te?ekkür ediyorum. Sözlerimi de Türkiye Cumhuriyeti’nin Kurucusu, Büyük Lider Mustafa Kemal Atatürk’ün, hemen yan? ba??m?zdaki sava? nedeniyle bugün k?ymetini çok daha iyi anlad???m?z ?u sözüyle noktalamak istiyorum: ‘Yurtta Sulh Cihanda Sulh’. Bar?? her zaman en güzel ya?am biçimidir.”
Balkiza: Kentin kazanc?
Yunanistan Ba?konsolosu Despoina Balkiza ise “?zmir gibi bu kadar de?erli tarihi olan bir kentte, tarihle ilgili çal??malara destek vermek kentin kazanc?nad?r” dedi.
Poulimenos: ?zmir’i atalar?mdan ö?rendim
?zmir’i atalar?ndan ö?rendi?ini söyleyen Yazar Poulimenos ise “Benim atalar?m da buradan mübadil olarak gitmi?ti. T?pk? Girit’ten ve Makedonya’dan mübadil olarak gelenler gibi. Dedelerim burayla ilgili olumsuz hiçbir ?ey söylemedi, hep güzel ?eyler anlatt?. Hatta dedem memleketi olan Çe?me Çiftlik’i severek ve o kadar fazla anlat?rd? ki, bazen s?k?l?r onu dinlemek istemezdik. O da bizi evde kovalar ve an?lar?n? zorla anlat?rd?. Büyükbabam?n senelerce anlatt??? hikayeler öyle bir yerle?ti ki, benim içimde de ?zmir ve çevresi için büyük bir sevgi olu?turdu” dedi.
“O dönemi oldu?u gibi anlatmaya çal??t?m”
1980 y?l?nda ?zmir’in tarihini ara?t?rmaya ba?layarak kitaplar, belgeler, haritalar dokümanlar toplad???n? söyleyen Poulimenos, çal??malar?na ara vermeden ve derinle?tirerek devam etti?ini ve bu s?rada da ?zmir’e daha çok ba?land???n? ifade etti. ?zmir’de birçok dost edindi?ini söyleyen Yazar, Atina Akademi Ödülü’nü alan ?zmir R?ht?m? kitab?n? yazarken, ?zmir’in nas?l bir yer oldu?unu anlamak için çok fazla harita toplad???n? belirterek, ?öyle devam etti:
“Gerek Türkiye’den gerek Yunanistan’dan çok fazla kaynak toplad?m. Ancak harita olarak bir ?ey ifade edece?ini dü?ünmedi?im için toplad???m tüm bilgileri de derleyerek, ?zmir Seyahat Rehberi olarak adland?rabilece?imiz bu eser ortaya ç?kt?. O dönemi oldu?u gibi anlatmaya çal??t?m. Türkler, Rumlar, Levantenler, Ermeniler, Yahudiler nas?l ya??yorlarsa öyle… Dost olmad?klar? zamanlarda bile bu halklar birbirlerine anlay?? gösterebiliyorlard?. Asl?nda bu bize bugün için de örnek olmal?. Birlikte ya?amay?, her ?eyden önce dost olarak ya?amay? ö?renmeliyiz. Umar?m bu kitab? okumaktan keyif al?r ve ?zmir için biraz daha fazla bilgi sahibi olabilirsiniz.”
Altay Spor E?itim Vakf?’na ve kitab? Türkçe yay?ma haz?rlayan ekibe te?ekkür eden Poulimenos, Konak Belediyesi’ne ve Ba?kan Abdül Batur’a da kitab?n haz?rlanmas?nda verdi?i desteklerden ötürü te?ekkür etti.
Atay: ?çeri?i güçlü ve kapsaml?
Kitab? Türkçe yay?ma haz?rlayan Prof. Ç?nar Atay ise konu?mas?nda Smirna efsanesini anlatarak, mitolojide ?zmir’in çok s?k?nt?lar çekece?inin ama ölümsüz bir ?ehir olaca??n?n söylendi?ini dile getirdi. Atay, “Çok kavimler gelmi?, ?zmir’e farkl? farkl? isimler takm??lar ama ?zmir hep ?zmir olarak kalm?? ve tüm güzellikleriyle bugüne kadar gelmi?” dedi. Poulimenos’un kitab?n?n çok ince oldu?una i?aret eden Atay, içeri?inin ise fiziksel hacmiyle ters orant?l? olarak güçlü ve kapsaml? oldu?una dikkat çekti.
Serçe: Büyük bir kazanç
?zmir’in yak?n zamanda büyük bir ilgi oda?? haline geldi?ini belirten Tarihçi Dr. Erkan Serçe de art?k Yunanistan’da yap?lm?? ?zmir çal??malar?n?n da Türkçeye kazand?r?ld???n?n görüldü?ünü vurgulad?. Serçe, ?öyle devam etti:
“Bu çok büyük bir kazanç; çünkü unutmayal?m ki, 1980’li y?llara kadar iki taraf birbirlerinin yapt?klar? çal??malar? kullanm?yorlard?. Bu noktaya gelmesi hem takdir edilecek hem de ileriye umutla bakmam?za sa?layacak de?i?imi yans?t?yor. Umar?m bu ortakl?klar ço?al?r, yeniçal??malarda iki ülkenin akademisyenleri, ilgilileri bir araya gelerek yeni ?eyler üretir.”
100 y?l öncesinde büyüleyici tur
Bir as?r önce ?ehre gelenler için bir rehber niteli?inde haz?rlanan Smirna 1922 kitab?, gemiyle ?ehre giri?ten ba?layan büyüleyici bir turla 100 y?l önceki ?zmir’i okuyucular?na anlat?yor. Prof. Ç?nar Atay’?n Türkçe yay?na haz?rlad???, Teodora Hacudi ve Ay?en Tek?en’in çevirmenli?ini yapt??? kitab?n arka kapa??nda Konak Belediye Ba?kan? Abdül Batur’un yaz?s? yer al?yor. Yaz?s?nda, demokrasinin, karde?çe ya?aman?n ba?kenti olan ?zmir’in köklü tarihinde birçok medeniyete ev sahipli?i yapt???na i?aret eden Batur, Altay Spor E?itim Vakf?’n?n kent kültürüne katk?lar?na da dikkat çekiyor. Batur yaz?s?nda, “Smirna Seyahat Rehberi 1922 adl? eserle ?zmir’e bir de?er daha kat?lm??t?r. Bu eser okurlar?na ve ?zmir’i ara?t?rmak isteyen ara?t?rmac?lara de de?erli bir kaynak olacakt?r. Bu kentten yolu geçmi?, bu topraklarda kök salm?? iki yakan?n insan?n?n ?zmir sevgisini anlatmas?, hat?ralar?n ya?at?lmas? aç?s?ndan da ciddi bir kaynakt?r” diyor.