Dolar/TL, Merkez Bankas?'n?n (TCMB) faiz indiriminin ard?ndan yükseldi?i 8.9750 seviyesindeki yeni tarihi zirvenin hemen alt?nda dalgal? seyir izlemeyi sürdürdü.
Piyasalarda TCMB Ba?kan? ?ahap Kavc?o?lu'nun bugün TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda yapaca?? aç?klamalar, A?ustos ay? i?sizlik ve ödemeler dengesi verileri, Hazine'nin alt?n cinsi iç borçlanmalar? takip edilecek. Kavc?o?lu'nun da kat?laca?? Merkez Bankas?n?n faaliyetleri hakk?nda bilgilendirme sunumu saat 14.00'te ba?layacak.
REUTERS'IN HABER? SONRASI YÜKSEL??E GEÇT?
Dolar/TL Cuma günü 8.9750'ye kadar yükselerek yeni tarihi zirvesini görmü? i?lemcilere göre Reuters'?n "Erdo?an son TCMB ba?kan?ndan da so?uyor" haberi de dolar/TL'deki yükseli?te etkili olmu?tu. ??lemciler ayr?ca haberin yalanlanmas?n?n da TL'de de?er kazanc? yaratt??? belirtmi?lerdi.
Dolar/TL'deki yükseli?te ana belirleyiciler ise TCMB'nin para politikas?na ili?kin endi?eler ve dolardaki küresel de?er kazanc?. TCMB'nin ilk faiz indirimi mesaj?n? vermeden önce 8.3 seviyesindeki dolar/TL ?imdi 9'a do?ru yükseli?te.
Küresel olarak g?da ve enerji fiyatlar? ba?ta olmak üzere dünyada enflasyon art?yor. ABD tahvil al?mlar?n? azaltma ile pandemi dönemi ad?mlardan ilk kez s?k?la?t?rma yönlü ad?mlara bu y?l ba?lamay? de?erlendiriyor. Geli?mekte olan merkez bankalar?ndan baz?lar? ise sürpriz ?ekilde erken s?k?la?t?rma döngüsüne ba?lad?.
Dünyada enflasyonun ne kadar geçici oldu?u tart???l?p, s?k?la?ma ad?mlar? ön plana ç?karken enflasyonda yükseli?in devam etti?i Türkiye ise faiz indirimleri ile küresel trendden ayr???yor.
TL'deki sadece Eylül ay? ba??ndan beri de?er kayb? %8'e yakla?t?. Bu bile yarataca?? iki puana yak?n geçi?kenlik etkisiyle TÜFE'yi %20'li seviyelere tek ba??na yükseltebilecek bir neden. Enflasyon %19.58 ile iki buçuk y?l?n zirvesinde bulunuyor.
Ekonomistlerin faiz indirimi sonras? enflasyon tahminleri 2021 için yukar? çekilirken 2022 için yukar? yönlü revizyonlar çok daha büyük boyutta yap?lmaya ba?land?.
Geçen haftaki yat?r?mc? toplant?s?nda ise kat?l?mc?lar?n verdi?i bilgiye göre TCMB enflasyonda yükseli?lerin geçici oldu?unu, bunun koronavirüs sonras? normalle?me ad?mlar? nedeniyle olu?tu?unu dü?ünürken geçici yükseli?in yerini dü?ü?e b?rakmas?n? bekliyor.
Kavc?o?lu, yat?r?mc? toplant?s?nda yap?lan faiz indirimine ra?men para politikas?n?n yeterince s?k? oldu?unu, çekirdek enflasyon göstergelerinin yak?n dönem e?ilimlerinde yava?lama görüldü?ü mesaj? verdi.
Bankac?lar geçen hafta gerçekle?en bu toplant?y? TCMB'nin Eylül ay?nda 100 baz puan ile ba?lad??? faiz indiriminin tek seferlik mi oldu?unu yoksa indirim döngüsünün ilk karar? m? oldu?unu anlamak ad?na izlediler. Kat?l?mc?lar Eylül ay? kadar belirgin bir faiz indirimi mesaj? almad?klar?n? ancak yine de sonraki ad?m?n faiz indirimi oldu?u izlenimi ald?lar.
DÖV?ZDE AÇILI? RAKAMLARI
Dolar/TL saat 08.35'te 8.9405/8.9500 seviyesindeydi. Euro/TL ayn? saatte 10.3464/10.3583, sepet baz?nda TL 9.6434/9.6544 seviyesindeydi. Türkiye'nin 5 y?ll?k CDS'leri ise dün Nisan ay? ortas?ndan bu yana zirvelerinin hemen alt?nda 434/438 baz puandan kapand?.
Bugün takip edilecek veriler aras?nda ödemeler dengesi de yer al?yor. Reuters anketine göre cari i?lemler dengesinin A?ustos'ta turizm gelirlerinin ve güçlü seyreden ihracat?n etkisiyle 100 milyon dolar ile oldukça s?n?rl? aç?k vermesi, 2021 y?l?n? ise 19.75 milyar dolar aç?kla tamamlamas? bekleniyor. Ankette A?ustos ay? için cari denge tahminleri 950 milyon dolar fazla ile 600 milyon dolar aç?k band?nda yer al?yor.
Y?l sonu cari aç?k beklentileri salg?n kar??s?nda a??laman?n yayg?nla?mas?, güçlü seyreden ihracat performans? ve turizmde toparlanman?n etkisi ile önceki anketlere nazaran hafif dü?erek 19.75 milyar dolar seviyesinde. cari aç?k geçen y?l yakla??k 37 milyar dolar aç?k vermi? TL'nin de?er kayb? nedeniyle lokallerin artan alt?n talebinin yaratt??? yüksek ithalat burada belirleyici olmu?tu.
KÜRESEL P?YASALAR
Reuters'da geçen hafta yay?mlanan bir analizde de dikkat çekildi?i üzere Erdo?an'?n yat?r?mlar?n önünü açmak daha çok istihdam yaratmak için istedi?i dü?ük kredi faizleri politikas? ile TCMB'nin faiz indiriminin çeli?ti?ini söyleyen akademisyenlere göre, uzun vadeli politikalara odaklanmadan sadece "günü kurtarmak" ad?na al?nan kararlarla kal?c? dü?ük faiz ortam?n?n olu?mas? mümkün de?il.
Birçok bankac? faiz indirimlerinin devam etmesi halinde ani faiz art??lar?na k?sa sürede ihtiyaç duyulabilece?i endi?esini dile getirirken bu endi?eler de TL'de bask? yarat?yor.
Küresel piyasalarda dolar, beklentilerin alt?nda kalan ABD tar?m d??? istihdam verisine ra?men Fed'in önümüzdeki ay varl?k al?mlar?n? azaltmaya ba?layaca?? beklentisinin etkisiyle yen kar??s?nda iki buçuk y?l?n en yüksek seviyesine t?rmand?. ABD tahvil getirileri verilerin deste?iyle yükselirken, 10 y?ll?k Hazine tahvilleri dört ay?n en yüksek seviyesi olan %1.617'ye ula?t? ve dolar?n faiz çekicili?ini art?rd?.
Bankac?lar, yabanc? yat?r?mc?lar?n zaten oldukça dü?ük seviyelerdeki Türkiye varl?klar?ndan ç?k?? yönlü i?lemlerine, lokallerin ise dolar/TL'deki devam eden yükseli?te 260 milyar dolarl?k döviz cinsi varl?klar?ndan s?n?rl? kâr sat??lar?na devam ettiklerini belirtiyorlar. TCMB verilerine göre yabanc?lar faiz indirimi sonras? takip eden haftada Türkiye yat?r?mlar?n? yakla??k 3.5 milyar dolar daha azaltt?lar.