Enflasyonla mücadele kapsam?nda ABD Merkez Bankas?'n?n (Fed) izleyece?i yol haritas?na ili?kin soru i?aretleri halihaz?rda varl?k fiyatlamalar?n? zorla?t?r?rken, Orta Do?u'da tansiyonun dü?memesi risk alg?s?n?n önemli derecede yükselmesine neden oluyor.
Fed Ba?kan? Jerome Powell'?n ?ahin tonlu sözle yönlendirmelerinin ard?ndan bankan?n faiz indirimlerine yak?n zamanda ba?lamayaca??na ili?kin endi?eler artt?.
Powell, aç?klamalar?nda son verilerin politika faizinin öngörülenden daha uzun süre yüksek kalabilece?i sinyalini verdi. Son verilerin arad?klar? güvene ula?man?n muhtemelen beklenenden daha uzun sürece?ini gösterdi?ini dile getiren Powell, yüksek enflasyon devam ederse mevcut k?s?tlama seviyesini gerekti?i kadar koruyabileceklerine dikkati çekti.
Analistler, hem ABD'de aç?klanan veriler hem de Powell'?n ?ahin sözle yönlendirmelerinin ard?ndan yat?r?mc?lar?n temkinli davrand???n? belirterek, Orta Do?u'da yüksek seyreden gerilimin de risk i?tah?n? törpüleyen ba?ka bir etken olmaya devam etti?ini ifade etti.
Para piyasalar?nda Powell sonras?, Fed'in faiz indirimine ba?lama ihtimali haziranda yüzde 16, temmuzda yüzde 41, eylülde ise yüzde 65 ile fiyatlan?yor.
Öte yandan, Fed'in yay?mlad??? Bej Kitap raporunda ülkedeki genel ekonomik faaliyetin, ?ubat sonundan bu yana "hafif" art?? kaydetti?i bildirildi. Ekonomik görünümün ihtiyatl? bir ?ekilde iyimser oldu?u belirtilen raporda, birkaç bölgede hem girdi hem de ç?kt? fiyatlar?nda k?sa vadeli enflasyona yönelik yukar? yönlü riskler alg?land??? aktar?ld?.
Analistler, ABD'de i? gücü piyasas?n?n dirençli kald???n? belirterek, Fed yetkililerinin temkinli tutumunun devam etti?ini bildirdi.
Buna göre, New York Fed Ba?kan? John Williams, faiz indirimi konusunda acil ihtiyaç oldu?unu dü?ünmedi?ini, faiz indirimlerinin ekonomik aktiviteye göre belirlenece?ini dile getirdi.
Atlanta Fed Ba?kan? Raphael Bostic de enflasyonun hedefe bekledi?inden daha yava? dönece?ini belirterek, faiz indirimleri konusunda acele etmediklerini bildirdi.
Ayr?ca, Uluslararas? Para Fonu (IMF), yak?n vadeli finansal istikrar risklerinin geriledi?ini ve gelecek y?l küresel büyüme üzerinde daha az a?a?? yönlü risk oldu?unu bildirerek, "Ancak enflasyondaki dü?ü? sürecinin son a?amas?, k?sa vadede göze çarpan birkaç finansal k?r?lganl?k nedeniyle karma??k hale gelebilir." uyar?s?nda bulundu.
Öte yandan Amerikan medyas?n?n ABD'li yetkililere dayand?rarak geçti?i haberlerde, ?srail'in ?ran topraklar?na yönelik bir sald?r? düzenledi?i hat?rlat?ld?. ?ran bas?n? da, ?ran Hava Kuvvetleri Üssüne ev sahipli?i yapan ?sfahan eyaletinin kuzeydo?usunda patlama seslerinin geldi?ini duyurdu.
Söz konusu geli?meler ?srail ile ?ran aras?ndaki gerilimin daha da t?rmanabilece?i endi?esini beraberinde getirirken, konuya ili?kin haber ak??? yat?r?mc?lar?n oda??nda bulunuyor.
ABD'de aç?klanmaya devam eden makroekonomik veriler Fed'in ataca?? ad?mlara yönelik öngörüleri gittikçe daha geni? bir zaman aral???na yaymay? sürdürürken, Orta Do?u'daki gerilimin özellikle emtia fiyatlar? üzerindeki olas? etkileri belirsizlikleri beslemeye devam ediyor.
Dünya genelinde halihaz?rda enflasyonla mücadelede önemli bir mesafe kat edilmesi gerekirken, Orta Do?u'daki tansiyonun emtia fiyatlar?ndaki oynakl??? art?rarak enflasyonist bask?y? desteklemesinden korkuluyor. Bununla birlikte, ?srail ile ?ran aras?ndaki tansiyonun daha da yükselmesinin merkez bankalar?n?n ataca?? ad?mlar? etkileyebilece?i endi?eleri de fiyatlamalar? zorla?t?ran bir ba?ka unsur olarak görülüyor.
TAHV?L, DOLAR, PETROL, ALTIN
Bu geli?melerle ABD'nin 10 y?ll?k tahvil faizi haftay? 10 baz puan art??la yüzde 4,6260'dan tamamlad?.
Dolar endeksi de bu haftay? geçen haftan? hemen üstünde 106,1 seviyesinden tamamlad?.
Dünya genelinde ekonomik aktivitenin güçlü kalmaya devam edece?ine yönelik beklentiler bak?r fiyatlar?n? desteklemeye devam ederken, 4,51 dolarla 2 y?l?n en yüksek seviyesini gören bak?r?n libresi haftay? yüzde 4,6 art??la 4,48 dolardan tamamlad?.
Orta Do?u'da tansiyonun dü?mesi ve ABD'nin petrol stoklar?n?n beklentilerin üzerinde gelmesinin ard?ndan Brent petrolün varil fiyat? yüzde 3,4 azal??la 86,6 dolara geriledi.
Alt?n?n ons fiyat? da Orta Do?u'daki gerilimin güvenli liman aray??lar?n? desteklemesiyle haftal?k bazda yüzde 2 art??la 2 bin 392 dolara ç?kt?.
NEW YORK BORSASISINDA SATI?LAR
New York borsas?nda aç?klanan makroekonomik verilerle birlikte piyasalarda Fed'in temkinli tutumuna devam edece?ine ili?kin beklentilerin güçlenmesiyle bu hafta sat?? a??rl?kl? bir seyir izlendi.
ABD'de sanayi üretimi, martta ayl?k bazda yüzde 0,4 ile piyasa beklentilerine paralel art?? kaydetti. Ülkede kapasite kullan?m oran? ise ayn? dönemde 0,2 puan art??la yüzde 78,4'e yükselirken uzun dönem ortalamas?n?n 1,2 puan alt?nda kald?.
ABD'de yap?m?na ba?lanan yeni konut say?s?, martta yüzde 1 milyon 321 bin, verilen in?aat izni say?s? 1 milyon 458 bin ile piyasa öngörülerin alt?nda gerçekle?irken, ülkede konut ba?lang?çlar? 7 ay?n, in?aat izinleri ise 8 ay?n en dü?ük seviyelerini kaydetti.
ABD'de Philadelphia Fed ?malat Endeksi nisanda 15,5'e ç?karken, Nisan 2022'den bu yana en yüksek de?erini ald?.
Piyasa beklentilerinin üzerinde gelen endeks, art arda üçüncü ay da pozitif de?er alarak sektörde geni?lemenin devam etti?ine i?aret etti. Ülkede ikinci el konut sat??lar? ise martta yüzde 4,3 azal??la beklentilerin alt?na dü?tü.
Kurumsal tarafta, bilançosunu yay?mlayan Goldman Sachs, ilk çeyrekte gelirinin yüzde 16 ve net kar?n?n yüzde 28 artt???n? bildirdi. Bankan?n hisseleri, piyasa beklentilerini de a?an finansal sonuçlar? sonras?nda bu hafta yüzde 3,7 de?er kazand?.
ABD'li elektrikli araç üreticisi Tesla'n?n hisseleri ise çal??anlar?n?n yüzde 10'undan fazlas?n? i?ten ç?karaca??na dair haberler sonras?nda bu hafta yüzde 14 dü?ü? gösterdi.
Küresel bazda ak?ll? telefon sat??lar?nda Samsung yüzde 20,8'lik pazar pay? ile Apple'? geçerken, Apple hisseleri yüzde 6,5 dü?tü.
Bununla birlikte ABD'deki bilanço sezonunda takvim yo?unla?maya devam ederken, bilançosunu yay?mlayan Morgan Stanley'nin hisseleri yüzde 5,2, Bank of America'n?n hisseleri yüzde 3,3, Johnson & Johnson'?n hisseleri yüzde 0,3 de?er kazand?.
Söz konusu geli?melerle New York borsas?nda Nasdaq endeksi yüzde 5,52, S&P 500 endeksi yüzde 3,06 de?er kaybedetti, Dow Jones endeksi yüzde 0,01 art?? kaydetti.
Gelecek hafta sal? imalat sanayi Sat?nalma Yöneticileri Endeksi (PMI), yeni konut sat??lar? Richmond Fed sanayi endeksi, çar?amba dayan?kl? mal sipari?leri, per?embe büyüme, toptan stoklar, haftal?k i?sizlik maa?? ba?vurular?, cuma ki?isel gelir ve harcamalar, Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi takip edilecek.
AVRUPA BORSALARINDA KARI?IK SEY?R
Bu hafta Avrupa borsalar?nda kar???k bir seyir izlendi.
Avrupa'da bu hafta merkez bankas? yetkililerinin aç?klamalar? öne ç?kt?.
Avrupa Merkez Bankas? (ECB) Ba?kan? Christine Lagarde, Uluslararas? Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankas?'n?n Bahar Toplant?lar? kapsam?nda verdi?i bir röportajda, daha ?l?ml? bir s?k? para politikas?na do?ru ilerlediklerini belirtti.
Lagarde, "Beklentilerimize göre ilerleyen bir dezenflasyon süreci oldu?unu gözlemliyoruz. Bu dezenflasyon sürecine ili?kin biraz daha güven olu?turmam?z gerekiyor ancak beklentilerimize göre hareket ederse ve büyük bir ?ok ya?amazsak, daha ?l?ml? bir s?k? para politikas? noktas?na do?ru ilerliyoruz." ifadelerini kulland?.
Lagarde ayr?ca bankan?n enflasyon hedefini gözden geçirmek için henüz erken oldu?unu ifade etti.
ECB üyesi Bostjan Vasle, her ?eyin planland??? gibi gitmesi durumunda, y?l sonunda faizlerin yüzde 3'e yak?n bir seviyede olabilece?ini söylerken, di?er bir banka üyesi Mario Centeno da ECB'nin faiz oranlar?n? iki kez dü?ürdükten sonra bile ekonomi üzerinde bir bask? olu?turaca??n?, ancak borçlanma maliyetlerini dü?ürmek için acele edilmemesi gerekti?ini söyledi.
ECB Ba?ekonomisti Philip Lane uygun s?k?la?ma seviyesi ile süresini belirlemek için verilere ba?l? ve toplant?dan toplant?ya bir yakla??m izlemeye devam edeceklerini ifade ederek, "Belirli bir faiz patikas?na önceden taahhütte bulunmuyoruz." dedi.
Öte yandan, Euro/dolar paritesi, haftay? yüzde 0,2 art??la 1,0660'tan tamamlad?.
?ngiltere Merkez Bankas? (BoE) Ba?kan? Andrew Bailey de Uluslararas? Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankas?n?n Bahar Toplant?lar? kapsam?nda yapt??? aç?klamada, ülkede enflasyonun gelecek ay BoE'nin hedefi olan yüzde 2 seviyesine yakla?mas?n? bekledi?ini dile getirdi.
Euro Bölgesi'nde Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), martta y?ll?k bazda yüzde 2,4 art??la beklentilere paralel gerçekle?irken, ?ngiltere'de ise ayn? dönemde enflasyon yüzde 3,2 ile tahminlerin üzerinde geldi.
Euro Bölgesi'nde aç?klanan enflasyon verilerinin piyasa beklentileri ile uyumlu gerçekle?mesi Avrupa'da risk i?tah?n? art?ran önemli unsurlar aras?nda yer ald?.
Bu geli?melerle, bu hafta Almanya'da DAX endeksi yüzde 1,08, ?ngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 1,25 de?er kaybederken, ?talya'da MIB 30 endeksi yüzde 0,46, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,14 de?er kazand?.
Gelecek hafta pazartesi Avro Bölgesinde tüketici güven endeksi, sal? Avro Bölgesinde ve Almanya'da imalat sanayi PMI, çar?amba Almanya'da Ifo i? dünyas? güven endeksi izlenecek.
ASYA BORSALARI Ç?N HAR?Ç GER?LED?
Asya pay piyasalar?nda ?srail ile ?ran'a yönelik haber ak???yla birlikte sat?? bask?s? derinle?ti.
Söz konusu dü?ü?e teknoloji ?irketleri öncülük ederken, azalan risk i?tah?nda dün Tayvan merkezli yar? iletken ?irketi TSMC'nin beklentilerin üzerinde gelir ve kar aç?klamas?na kar??n gelecek dönem beklentilerini a?a?? yönlü revize etmesi etkili oldu.
ABD Hazine Bakan? Janet Yellen'in Japonya ve Güney Kore maliye bakanlar?yla birlikte gerçekle?tirdi?i toplant?da, söz konusu iki Asya ülkesinin para birimlerinde ya?anan de?er kay?plar? ön planda tutuldu. Bu geli?melerle haftay? dolar/yen paritesi yüzde 1 art??la 154,64, dolar/Güney Kore Wonu paritesi yüzde 0,5 azal??la 1.374,23 seviyesinden tamamlad?.
Çin taraf?na bak?ld???nda ise ülke ekonomisi y?l?n ilk çeyre?inde yüzde 5,3 ile beklentilerin üzerinde büyürken, martta sanayi üretimi y?ll?k yüzde 4,5 ve perakende sat??lar yüzde 3,1 art??la tahminlerin alt?nda kald?.
Ülkede beklentilerin alt?nda kalan veriler, ekonomik aktivitede yava?laman?n sürdü?üne i?aret etti, piyasalarda hükümetten ekonomik canl?l??? art?racak yeni destek ad?mlar? ataca??na yönelik beklentiler güçlendi.
Çin hükümetinin hisse senedi listeleme kriterlerini s?k?la?t?rma, yasa d??? hisse sat??lar?na son verme ve temettü ödemeleri üzerindeki denetimi güçlendirme sözü vermesiyle ülke pay piyasalar? pozitif ayr??t?.
Öte yandan, Japonya'da aç?klanan verilere göre, martta TÜFE beklentilere paralel yüzde 2,7 artt?.
Söz konusu geli?melerle haftal?k bazda Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 6,21, Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 3,34 Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 2,98 de?er kaybedetti, Çin'de ?anghay bile?ik endeksi yüzde 1,52 de?er kazand?.
Gelecek hafta cuma Japonya'da Tokyo TÜFE takip edilecek.
YURT ?Ç?NDE GÖZLER TCMB'N?N FA?Z KARARINDA
Yurt içinde ise Borsa ?stanbul'da BIST 100 endeksi haftay? yüzde 1,23 azal??la 9.693,46 puandan kapatt?. Dolar/TL, haftay? bir önceki kapan???n yüzde 0,19 üstünde 32,4205'ten tamamlad?.
Hazine ve Maliye Bakan? Mehmet ?im?ek, Uluslararas? Finans Enstitüsü (IIF) taraf?ndan düzenlenen Küresel Görünüm Forumu'nda Türkiye ekonomisine ili?kin de?erlendirmelerde bulundu.
?im?ek, piyasalar?n ve yat?r?mc?lar?n genel olarak enflasyonun dü?ece?i ve Orta Vadeli Program'?n (OVP) sonuç verece?ine inanmaya ba?lad???n? ifade ederek, ?unlar? kaydetti:
"Yat?r?mc?lar?n Türkiye’ye bak?? aç?s? geçen seneye göre de?i?ti. Geçen y?l yat?r?mc?lar?n ortodoks politikalardan geri ad?m at?lmas?, program?n uygulanmamas? ihtimali konusunda ?üpheleri vard?. Bu y?l bu konuda neredeyse hiç soru gelmedi. Yani art?k program?n süreklili?ine dair soru gelmiyor, sorular daha çok program?n detaylar?na ili?kin oluyor."
Peterson Uluslararas? Ekonomi Enstitüsü (PIIE) ve D?? ?li?kiler Konseyi (CFR) taraf?ndan düzenlenen "Geli?mekte Olan Piyasalarda Merkez Bankas? Yönetimi" ba?l?kl? etkinlikte konu?an Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas? (TCMB) Ba?kan? Fatih Karahan da "Ne gerekiyorsa yapaca??m?z?n sinyalini her zaman verdik. Piyasalar?n bekledi?inden çok daha fazla miktarda s?k?la?t?rma yapt?k ve dezenflasyon konusunda ne kadar ciddi oldu?umuzu gösterdik" dedi.
Öte yandan, Dünya Bankas?, Türkiye için haz?rlanan Ülke ??birli?i Çerçevesi (CPF) kapsam?nda yeni sunulan 18 milyar dolarl?k paketin yakla??k 12 milyar dolar?n?n özel sektöre, finansman?n geri kalan?n?n ise geçen y?l meydana gelen depremlerin yaralar?n?n sar?lmas?, enerji güvenli?inin art?r?lmas? ve iklim de?i?ikli?iyle ilgili sorunlar?n ele al?nmas?na yönelik olaca??n? bildirdi.
Uluslararas? Para Fonu (IMF) Avrupa Departman? Direktörü Alfred Kammer, Türkiye'deki reform program?n? desteklediklerini ifade ederek, "Türkiye'yi desteklemeye yönelik herhangi bir IMF program?na ili?kin görü?me yok." dedi.
Gelecek hafta pazartesi tüketici güven endeksi, çar?amba konut fiyat endeksi, reel kesim güven endeksi ve kapasite kullan?m oran?, per?embe Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas?'n?n (TCMB) faiz karar? takip edilecek.
AA Finans'?n beklenti anketine kat?lan ekonomistler, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas?n?n (TCMB) politika faizini yüzde 50'de sabit b?rakmas?n? bekliyor.
Ekonomistlerin y?l sonu politika faizi beklentilerinin medyan? ise yüzde 45 oldu.
Analistler, teknik aç?dan BIST 100 endeksinde 9.700 ve 9.800 seviyelerinin direnç, 9.400 ve 9.300 puan?n destek konumunda oldu?unu kaydetti. SÖZCÜ