Türkiye’de son günlerde ya?anan zam f?rt?nas? hayat?n her alan?n? etkiliyor. Döviz kurunun yükselmesiyle birlikte zora giren sektörlere, yeni yükler ç?kmaya devam ediyor. BirGün’den Sercan Meriç’in haberine göre; fiyat art??lar?ndan Posta ve Telgraf Te?kilat? (PTT) da nasibini ald? ve kurumun yurtd??? gönderilerine yüzde 300’e varan oranlarda zam yap?ld?. PTT’nin fahi? zamm? ba?ta yay?nc?l?k dünyas? olmak üzere farkl? sektörleri de vurdu.
Yay?nc?lar Kooperatifi Yönetim Kurulu Ba?kan? Elif Akkaya, yurtd???na PTT ile eskiden 10,50 TL’ye dergi gönderildi?ini hat?rlatarak, “?imdi Almanya’ya 32,45 TL’ye, ?ngiltere’ye 34,10 TL’ye, ?sveç’e 33,75 TL’ye, Avusturya’ya 45,35 TL’ye, Avustralya’ya ise 60 TL’ye dergi gönderiliyor” dedi.
Akkaya, ?öyle devam etti:
“Kitap kargo ve postalama fiyatlar?nda da iki kat?na yak?n art??lar oldu. Bunun dövizdeki art??la direkt ilgisi var. Ekonomide ya?anan bu kriz ve dövizdeki art??lar ayn? hafta yurtd???ndan ithal edilen kitap ve dergi için kullan?lan kâ??da da yans?d?. Gönderim, ula?t?rma ve en önemlisi üretim maliyetleri ald? ba??n? gidiyor.”
Yay?nc?lar için devletin bir politikas?n?n olmad???n? ifade eden Akkaya, sözlerini ?öyle sürdürdü:
“Kültürel alan içindeki üretimler desteklenmeli, muafiyetler belirlenmeli, kitap, dergi, gazete üretiminin sekteye u?ramamas? için önlem al?nmal?. Ancak b?rak?n desteklenmeyi, yay?nc?lar zarara u?rayaca??, üretemeyece?i, dergiyi ç?kartamayaca?? hale geldi.”
“ZAM GER? ALINMALI”
Söz konusu zam, yurtd???ndaki abonelerine gazete ula?t?ran az?nl?k bas?n?n? da zor duruma soktu. AGOS’un Genel Yay?n Yönetmeni Yetvart Danzikyan’?n verdi?i bilgiye göre, zamm?n öncesinde bir gazete yurtd???na 5 TL’ye gönderiliyordu fakat ?imdilerde bu tutar 35-40 TL aras?nda.
BU YÜKÜ KALDIRAMAYIZ
“Bu yükü kald?ramay?z” diyen Danzikyan, ?öyle konu?tu:
“Türkiye’den göç etmi? birçok insan toplumla ba??n? korumak ad?na az?nl?k gazetelerine aboneliklerini sürdürüyorlar. Bizim binlerce olmasa da hat?r? say?l?r abonemiz var yurtd???nda. Ula?t?rma ve Altyap? Bakanl??? bu konuyu ele al?p bas?l? gazetelere indirim yapmas? laz?m. Hepimiz için sars?c? bir darbe oldu. ?imdilik 2 haftada bir gazete gönderiyoruz. Ama bu da çözüm de?il. Gönderdi?imizde de çok büyük zarar yaz?yor bize. Yeni ödemesini yapm?? aboneden bu bedeli talep etmek de hakkaniyetli olmayacak.”
“ZAMMIN DA B?R AHLAKI VAR D?YECE??M? H?Ç DÜ?ÜNEMEZD?M”
Tüketiciler Birli?i Genel Ba?kan? Mahmut ?ahin’e göre, bir devlet kurumu bu kadar yüksek oranda zam yapamaz. ?ahin, “?stikrarl? bir ekonomiye sahip olmayan bir ülkede zamlar kaç?n?lmazd?r” dedi ve ekledi:
“Fakat zamlar en basitinden maa?larla veya enflasyonla do?ru orant?l? bir ?ekilde yap?l?r. Zamm?n da bir ahlak? var diyece?imi hiç dü?ünemezdim. E?er enflasyon aç?kland??? gibiyse bir devlet kurumu nas?l bu ?ekilde astronomik bir zam yap?yor?”
?ahin, sözlerini ?öyle sürdürdü:
“E?er önceki dönemde zarar?na ta??n?yor ve ?imdi kald?r?lamayaca?? anla??ld?ysa ?imdiye kadarki yanl??? kim üstlenecek? Hesap ba?kaysa tüketicilere bunun izah?n?n yap?lmas? laz?m. Bu konu ‘Yurtd??? gönderiler için zam yapt?k’ diyerek geçi?tirilemez. Beraberinde yurtiçi gönderiler de zamlanacakt?r. Her zam di?erini tetikler. Biz bunun fark?nday?z. Ülke ekonomisi ve tüketicinin cebi ile oynamaya kimsenin hakk? yoktur. En k?sa zamanda bu zamm?n geri al?nmas?n? talep ediyoruz.”