?zmir’ de, Türkiye Cumhuriyeti'nin Kad?nlara Seçme ve Seçilme Hakk? tan?nmas?n?n 89. y?l? nedeniyle bir dizi etkinlik düzenlendi. B?çakç? Han'da düzenlenen programda, kad?nlar?n siyasi alandaki konumlar? gündeme geldi.
Programda konu?an ?zmir Büyük?ehir Belediyesi Ba?kan Vekili Mustafa Özuslu, yerel seçimleri hat?rlatarak kad?n adaylara ba?ar?lar diledi. Mustafa Özuslu, “Kad?nlar olmadan, kad?nlar kat?lmadan hiç bir toplumsal hareketin ba?ar?ya ula?mas? mümkün de?il. Kad?nlar?n politik olarak siyaset sahnesinde yer almalar?, kendi güçleri ile kendi bilgi ve donan?mlar?, kendi iddialar?yla mücadele etmeleri ve kazanmalar? asl?nda arzu etti?imiz toplumsal cinsiyet e?itli?in, seçme ve seçilme hakk?ndaki e?itli?in tecelli etti?i an olacak. ?zmir Büyük?ehir Belediyesi bünyesinde toplumsal cinsiyet e?itli?i meselesine çok önem veriyoruz. Her a?amada, her seviyede e?itimler yap?l?yor” dedi.
“Örgütleneceksiniz ve talep edeceksiniz”
??e al?mlarda e?itli?e uygun olacak ?ekilde pozitif ayr?mc?l?k yapt?klar?n? anlatan Özuslu, “Ama yetmiyor. Pergel Projesi i?te tam da bunun için var. Kad?nlar?n toplumdaki ve kurumdaki say?sal e?itli?ini sa?lamak. Onlar?n karar organlar?nda lider pozisyonda olmalar?n? sa?layacak imkan? sa?lamak. ?zmir Büyük?ehir Belediyesi olarak bu çal??malara devam edece?iz. Ama kad?nlar?n bu konudaki sorumlulu?u çok fazla. E?itlik erkeklerin de o e?itli?i idrak etmesi, onu savunmas? ile mümkün. Ama erkeklerin de bu düzeye gelmesinin en önemli rolü, onlar? bu konuda ad?m atmaya zorlayacak da kad?nlard?r. Onun için bir tek çareniz var. Örgütleneceksiniz. Talep edeceksiniz” diye konu?tu.
“E?it temsil istiyoruz”
?zmir Kent Konseyi Ba?kan? Nilay Kökk?l?nç bugünün kad?nlar için son derece önemli oldu?unu belirtti. Nilay Kökk?l?nç, “Bundan 89. y?l önce Ulu Önderimiz Mustafa Kemal Atatürk taraf?ndan Türk kad?n?na seçme ve seçilme hakk?n?n verildi?i gün. Bizler bu sayede bugün parlamentoda milletvekili olabiliyoruz. Milletvekillerimizi seçebiliyoruz. Aday olabiliyoruz. Ayn? zamanda Atatürk'ün ilke ve ink?laplar? sayesinde muhtarlar?m?z, kad?n muhtarlar?m?z seçme ve seçilme hakk?na sahipler. Biz Mustafa Kemal Atatürk'e ?ükranlar?m?z? en çok da bugün dile getirmeliyiz” dedi.
Kad?nlar?n siyasette e?it ?ekilde temsil edilmedi?ini vurgulayan ?zmir Kent Konseyi Ba?kan? Nilay Kökk?l?nç, ?unlar? söyledi:
“??imiz daha çok çünkü bak?yoruz ki yerel meclislerde, parlamentoda, karar organlar?nda ne yaz?k ki kad?nlar e?it temsil edilmiyor. Cinsiyet kotalar? konuluyor. Ama bizler bu kotalar?n da kar??s?nday?z çünkü e?it temsil istiyoruz. Fermuar sistemi ile bir kad?n bir erkek olacak ?ekilde seçim yasalar?m?za bir de?i?iklik getirdi?imiz takdirde, kad?nlar?n karar organlar?nda e?it ?ekilde temsili mümkün olaca??n? biliyoruz. Yasal olarak bunun yerine getirilmesi gereken kanun hükmü olmas?n? istiyoruz. ?stanbul Sözle?mesine en çok bu nedenle kad?na kar?? ayr?mc?l???n önlenmesi noktas?nda sahip ç?km??t?k. Önümüzde yerel seçimler var. Umuyorum ki ?zmir'de ve Türkiye'de kad?n meclis üyeleri, belediye meclislerinin yar?s? oran?nda temsil hakk?n? elde ederler.''
“89 y?lda sadece 150 kad?n belediye ba?kan? seçildi”
?zmir Büyük?ehir Belediyesi Toplumsal Cinsiyet E?itli?i Komisyonu Ba?kan Vekili Ferda Demirba? da Atatürk'ü anarak ba?lad??? konu?mas?nda, ?unlar? söyledi:
“Bugün burada seçilmi? bir kad?n olarak bulunabiliyorsam, bu hakk? bize veren Ulu Önderimiz Mustafa Kemal Atatürk'ün önünde bir kez daha sayg? ve minnetle e?iliyorum. Kad?nlar?n demokratik, siyasal haklar?n? elde etmeleri hiç de kolay olmad?. Türkiye Cumhuriyeti kurulduktan sonra Atatürk'ün önderli?inde ça?da? uygarl??a ula?mak için yap?lan devrimler, kad?n haklar?n?n geli?tirilmesinin temelini olu?turdu. 1930 y?l?nda kad?nlara tan?nan belediye seçimlerinde seçme ve seçilme hakk? birçok geli?mi? ülkeden çok önce oldu. Bu tarihten itibaren kad?nlar belediye ba?kan?, belediye meclis üyesi olarak siyasi arenada yer ald?. Sonraki y?llarda kad?nlar?n siyasete kat?l?m? aç?s?ndan bir ilerleme olmad? hatta geriye gidildi. Yerel seçimlerde kad?nlar yer alsa da aday gösterilme ve seçimlere kat?lma, erkek adaylar kadar ?ansl? olamad?lar. 89 y?lda 32 bin erkek belediye ba?kan?na kar??l?k, sadece 150 kad?n belediye ba?kan? seçildi.”
“Kad?nlar?n parlamentoda temsiliyle oran? yüzde 20”
B?çakç? Han’daki program?n ard?ndan kad?nlar Cumhuriyet Meydan?'nda bulunan Atatürk An?t?'na çelenk b?rakt?. Burada konu?an ?zmir Büyük?ehir Belediyesi Genel Sekreter Yard?mc?s? Ertu?rul Tugay, “Seçme ve seçilme hakk?n? geli?mi? ülkelerin ço?undan önce kazanm?? olmam?za ra?men Türkiye’de kad?nlar?n temsil gücü ne yaz?k ki çok fazla ilerleyemedi. Aradan geçen 89 y?la ra?men 28. Dönem milletvekili genel seçimleri sonras? kad?nlar?n parlamentoda temsiliyle oran? ancak yüzde 20’ye yükselebildi. ?zmir’de toplam 28 milletvekilinin 6’s? kad?n. 30 ilçe belediye ba?kan?n?n 4’ü kad?n. Büyük?ehir Belediyesi Meclisi’nin 176 üyesinin sadece 29’u kad?n. Ba?kan?m?z Tunç Soyer’in e?it yurtta?l?k temelinde yürüttü?ü projeler ve kad?n dostu kent vizyonu do?rultusunda, ya?am?n her alan?nda e?itlik mücadelesi gösteren kad?nlar?n mücadelesini büyütmeye, cumhuriyetten ald???m?z güçle e?it temsiliyet idealini savunmaya devam edece?iz” dedi.
Çi?li Egekent Mahalle Muhtar? Müge Kaplan da kad?nlar?n ba?ar?s?na de?inerek, “Bugün kad?nlar?m?z e?itimden spora, sanattan bilime, ekonomiden siyasete kadar pek çok alanda ülkemizin rekabet gücünü artt?rmakta ve bizleri gururla temsil etmekteler. Ba?ar?l? kad?nlar?m?z?n say?s? her geçen gün h?zla art?yor” diye konu?tu.