?? insanlar? ile toplant?da yapt??? konu?mada; Türkiye ve dünyadaki ekonominin durumuna ili?kin Öztrak, "Küresel merkez bankalar? pandemiden sonra gev?ettikleri para politikalar?n? yeniden s?k?la?t?rmaya ba?l?yorlar. Küresel merkez bankalar?, faiz artt?rma sürecine giriyorlar" dedi.
?ktidar?n ve Cumhurba?kanl??? Hükümet Sistemi'nin de?i?mesi gerekti?ini söyleyen Öztrak, "Türkiye bugün çok ciddi bir güven bunal?m? ya??yor. Güven bunal?m? ile birlikte de çok ciddi bir istikrars?zl?k var. Peki bunu a??p enflasyonu dü?ürmek, güvensizli?i bitirmek, yeniden sürdürülebilir büyüme patikas?na dönebilmek için ne yapmak laz?m? ?u andaki bu mevcut yönetim ile bu güven bunal?m?n? a?amazs?n?z. ?u andaki mevcut sistemle de bu güven bunal?m?n? a?amazs?n?z. Bu güven bunal?m?n? a?abilmenin ilk aya?? bu yönetimin ve sistemin de?i?mesinden geçiyor" diye konu?tu.
Öztrak, CHP'nin iktidar oldu?u takdirde, ekonomideki sorunlar?, ve çözüm önerilerini i? insanlar?na anlatt?. Öztrak’?n konu?mas?ndan öne ç?kan ba?l?klar ?öyle:
“BÜYÜK TAARRUZ’UN 100’ÜNCÜ YILI: Yar?n 26 A?ustos, Cumhuriyet tarihindeki en önemli günlerden bir tanesi. 26 A?ustos’ta Afyon Kocatepe’de ba?layan 9 Eylül’de ?zmir’in kurtulu?u ile sonuçlanan Büyük Taarruz’un 100’üncü y?ldönümü. Büyük önderimiz büyük zaferin in?as?n? yapan partimizin ve Cumhuriyetimizin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ü ve silah arkada?lar?n?, tüm kahramanlar? bu vesile ile rahmetle, minnetle an?yoruz.
ESK?N?N ÖLDÜ?Ü, AMA YER?NE YEN?N?N HENÜZ DO?MADI?I B?R ARA DÖNEMDEN GEÇ?YORUZ: ‘Neden yeni bir hikâyeye ihtiyac?m?z var’? iki k?s?mda anlatmak istiyorum. Bunlardan bir tanesi küresel boyut. Asl?nda herkes ?unu kabul ediyor ki art?k eskinin öldü?ü, ama yerine yeninin henüz do?mad??? bir ara dönemden geçiyoruz dünyada. Küresel sistemde de?erler ve ilkeler temelinde yeni bir ayr??ma var. Eskide kalan bir Washington Mutabakat? var. Devlet, adaleti, güvenli?i sa?las?n, s?rt üstü yats?n. Ondan sonras?n? piyasalar halleder yakla??m?.
KAMU VE ÖZEL KES?M ARASINDA YEN? B?R D?YALOG ?HT?YACIMIZ VAR: Onun yerine ?imdi Cornwall Mutabakat? dedi?imiz 2021 y?l?nda G7 ülkelerinin imzalad??? yeni bir mutabakat dönemine do?ru geçiyoruz. Orada da diyor ki bu i? sadece piyasa ile olmuyor. Piyasa bizim o istedi?imiz kapsay?c? büyümeyi gerçekle?tiremedi. Belli alanlarda belli s?k?nt?lar?m?z oldu. O nedenle kamu ve özel kesim aras?nda yeni bir diyalog ihtiyac?m?z var. Kapsay?c? büyüme, mutlaka büyümenin bir parças? olmal?, sonucu de?il. E?er büyüme kapsay?c? olmazsa o büyüme sürdürülebilir olmuyor diyor.
ARTIK SA?DA VEYA SOLDA DÜNYADAK? TÜM HÜKÜMETLER?N GÜNDEM?NE G?RMEYE BA?LIYOR: Neoliberal ekonomik sistemden kalk?yoruz, sanayi politikas? alan?na do?ru girmeye ba?l?yoruz. Bu çok ciddi bir de?i?iklik. Farkl? bir dönü?üm. Dolas?yla bizim s?k s?k daha önceki dönemde de söz etti?imiz, baz? i? insanlar?m?z?n da çok ho?una gitmeyen kamucu yakla??m tarz? birtak?m kavramlar art?k sa?da veya solda dünyadaki tüm hükümetlerin gündemine girmeye ba?l?yor. Stratejik sanayilere devlet deste?i olay? genelde kabul görülen bir husus olarak ortaya ç?k?yor.
KÜRESEL MERKEZ BANKALARI: Bir ba?ka önemli geli?me de küresel merkez bankalar? pandemiden sonra gev?ettikleri para politikalar?n? yeniden s?k?la?t?rmaya ba?l?yorlar. Küresel merkez bankalar?, faiz artt?rma sürecine giriyorlar. Peki bizim neden yeni bir hikâyeye, stratejiye ihtiyac?m?z var? Bu i?in yerel boyutu ne? 2013’ten bakt???n?zda hatta 2007’de bu ip uçlar?n? vermeye ba?lam??t?, ama 2013’ten sonra giderek netle?ti. Bize benzeyen ekonomilerden Türk paras?n?n de?eri, büyüme bak?m?ndan ve di?er aç?lardan kopmaya, ayr??maya ba?lad?k.
NASIL B?R BÜYÜME MODEL? VARDI?: Bunun arkas?nda da büyüme modelinin t?kanmas? var. Nas?l bir büyüme modeli vard?? 2001 y?l?nda ya?anan krizden sonra gündeme getirdi?imiz ‘güçlü ekonomiye geçi?’ diye bir program vard?. Bu geçi? program?yd?. Dünyada para o kadar bolla?t? ki s?cak paran?n ülkeye getirilmesine dayanan bu program sürdürülmeye çal???ld?. Çünkü maliyeti de son derece dü?üktü. Ama sonuçta ortaya sürekli bozulan d?? denge, yetersiz döviz rezervleri, yüksek enflasyon; niteliksiz, kapsay?c? olmayan bir büyüme süreci ile kar?? kar??ya kald?k.
G?DEREK MÜDAHALEC? B?R EKONOM?K YAPI ?LE KAR?I KAR?IYA KALIYORUZ: Bugün geldi?imiz noktada ülkeyi yöneten hükümet sadece bu modeli bildi?i için d??ar?dan para kesilmesine ra?men ben bu modeli benim içeride vatanda?lar?m?n dövizleri var, bunlar? toparlayarak sürdürebilirim, yakla??m? içinde görüyorum. Tabi bu da olmuyor. O kadar müdahale ediyorsunuz ki ekonomiye, ekonomi art?k rekabetçi ekonomi olmaktan ç?k?yor, giderek müdahaleci bir ekonomik yap? ile kar?? kar??ya kal?yoruz.
AVRUPA’DAK? 8’L?K ENFLASYON, TÜRK?YE’DEK? 80’L?K ENFLASYONDAN DAHA VAH?MM??: Dün itibariyle geldi?imiz nokta ?u; mevcut durumu savunabilmek için; ülkede param?z? pul ettiler. Türkiye’yi Avrupa’n?n 1 milyoncu marketi haline getirdiler. Her ?ey 1 milyon. Eskiden Çin mallar?n? satan marketler vard?, ona döndük. Yabanc? için burada her ?ey ucuz. Vatanda? için pahal? da yabanc? için ucuz… ?? bu hale gelmi?ken dün bakt?m birileri 8, 80’den büyüktür hikayesi anlatmaya çal???yor. Yani Avrupa’daki 8’lik enflasyon, Türkiye’deki 80’lik enflasyondan daha vahimmi?. Bu tabi art?k yönetim olarak bakt???n?zda i?in hangi noktaya geldi?ini, çaresizli?in hangi boyutlara ula?t???n? aç?k seçik ortaya koyuyor.
TÜRK?YE KURUMLAR C?DD? YIPRANDI: Ekonomik krizin yan?nda bir di?er önemli kriz ise devlette yönetim krizi. Özellikle bu tek ki?ilik hükümet sistemine geçildikten sonra Türkiye kurumlar ciddi y?prand?. Kural kalmad?, günlük kararlarla ekonomi ve di?er alanlar idare edilir hale geldi. Ak?am yat?yorsunuz bir ba?ka oyun kural? ile sabah kalk?yorsunuz bir ba?ka oyun kural? var. Niye, niçin yap?ld???n? kolay kolay kendilerine de izah edemedikleri bir sürü birbiriyle tutars?z de?i?iklikler yap?l?yor.
2030 GÜNDEM?, PAR?S ?KL?M ANLA?MASI: ?ki önemli uzla?? var dünyada. Bunlardan bir tanesi Birle?mi? Milletler’in sürdürülebilir kalk?nma için 2030 gündemi; bir de Paris ?klim Anla?mas?. Dolas?yla ne yapacaksak bu iki hususu dikkate alarak gerçekle?tirmemiz laz?m. Biz de bunu yapmaya çal??t?k. Sürdürülebilir kalk?nman?n 17 tane temel amac? var. Ve bu 17 temel amaçla bizim CHP olarak öteden beri söylemekte oldu?umuz 4 sütunumuz birbiriyle uyumlu.
VER?ML?L?K, YEN?L?KÇ?L?K AYIRT ED?C? FAKTÖRLER OLARAK DEVREYE G?R?YOR: Yeni nesil stratejide özgürlük, kurullar ve kurallar sistemin ana yap? ta?lar? oluyor. Verimlilik, yenilikçilik ay?rt edici faktörler olarak devreye giriyor. Kamu, özel sektör aras?nda uyum ve i? birli?i kritik bir öneme sahip. Kapsay?c?l?k büyümenin sonucu de?il, büyümeye katk? sa?layan bir husus olarak ortaya ç?k?yor. Sürdürülebilir ve çevre büyüme ile d?? finansmana eri?imin temel belirleyicileri haline geliyor.
KATILIMCILIK VE HESAP VEREB?L?RL?K: Yeni kurumlar, yeni kadrolar, yeni kurallarla, dört hedefi gerçekle?tirmemiz laz?m ki Türkiye kal?c?, sürekli büyüme sürecine girebilsin. Bunlardan birincisi hukuk sistemi ve parlamenter sistemin in?as?. Biz bunu bir kurumsal kalite endeksinin alt?nda toplamaya çal??t?k. Çe?itli bile?enleri var bunlar?n. 6 tane performans kriteri kulland?k. Bir tanesini söyleyeyim, kat?l?mc?l?k ve hesap verebilirlik.
GÜVEN BUNALIMI ?LE B?RL?KTE DE ÇOK C?DD? B?R ?ST?KRARSIZLIK VAR: Türkiye bugün çok ciddi bir güven bunal?m? ya??yor. Güven bunal?m? ile birlikte de çok ciddi bir istikrars?zl?k var. Peki bunu a??p enflasyonu dü?ürmek, güvensizli?i bitirmek, yeniden sürdürülebilir büyüme patikas?na dönebilmek için ne yapmak laz?m?
BU GÜVEN BUNALIMINI A?AB?LMEN?N ?LK AYA?I BU YÖNET?M?N VE S?STEM?N DE???MES?NDEN GEÇ?YOR: ?u andaki bu mevcut yönetim ile bu güven bunal?m?n? a?amazs?n?z. ?u andaki mevcut sistemle de bu güven bunal?m?n? a?amazs?n?z. Bu güven bunal?m?n? a?abilmenin ilk aya?? bu yönetimin ve sistemin de?i?mesinden geçiyor. Ki bu seçimde milletimiz bu tercihi yapacak. Bu tercih yap?ld?ktan sonra beklentilerde çok ciddi iyile?meler olacakt?r. Bunun arkas?ndan da bu düzenlemeleri getirdi?iniz zaman Türkiye’nin oyunu art?k farkl? oynayaca?? ortaya ç?kacakt?r. Ekonomik oyuncular da buna inanmaya ba?layacakt?r.”