CHP Genel Ba?kan aday? Özgür Özel, Cumhuriyet'ten ?klim Öngel'e konu?tu. Özel, de?i?im talebini yineledi?i röportaj?nda ?zmir il kongresi üzerinden örnek verdi. Özgür Özel'in röportaj? ?öyle:
PM toplant?s?na neden kat?lmad?n?z?
Süreç ?s?nd?, hem bir iddia koyuyoruz sonuçta bir rekabet var. MYK toplant?lar? da zaten Say?n Genel Ba?kan'?n ekibiyle birlikte de?erlendirme yapt??? toplant?lar. O yüzden çok gerekli olmad?kça o toplant?lara kat?lmad?m ama grup ba?kan vekillerimiz var ve toplant?y? takip ediyorlar. Bilmemiz gereken, grubun uygulamas? gereken kararlar al?nd???nda biliyoruz.
Büyük Kurultay 5 Kas?m’da. Ne dü?ünüyorsunuz tarihlerle ilgili?
Yerel yönetim seçimleri olacak, adaylar?n çok do?ru belirlenmesi ve kampanyan?n bir an önce ba?lat?lmas? gerekecek. O yüzden 5 Kas?m makul bir tarih.
Peki Tüzük Kurultay? tarihi için ne dersiniz?
Genel Merkez’deki baz? arkada?lar Tüzük Kurultay?'ndan beklentiyi çok yükselttiler ‘Temmuzda veya a?ustosun ba??nda genel ba?kan?m?z Türkiye'yi sarsacak çok önemli tüzük de?i?iklikleri önerecek ve bunu Kurultay'dan önce yapaca??z’ dediler. ?imdi Kurultay'dan sonraya kald?, beklentiler bo?a ç?kt? ve ?imdi ‘Siz genel ba?kana oy verin, görün bak?n tüzü?ü de?i?tirece?iz’ diyorlar. Oysa yeterli zaman vard? ve bugüne kadar verilen sözleri tutmas? gerekiyordu.
Kurultay tarihi belli oldu, istifa edecek misiniz?
Arkada?lar?m?zla birlikte oturaca??z, de?erlendirece?iz. 1 Ekim’de Meclis aç?lacak, grup ba?kans?z Meclis’in aç?lmas? do?ru olmayabilir.
Kongreler neden bu kadar olayl? geçiyor?
Sinirler gergin, insanlar huzursuz. ?zmir'de gözümün önünde oldu. Konya'da biz ayr?ld?ktan 1 saat sonra oldu.
Blok liste, çar?af liste olay? m? sadece? Seçmenin tamam?na yak?n?nda çok önemli bir de?i?im talebi var. Bu üyeye de yans?m?? durumda ancak delegasyona i? geldi?inde baz? yerlerde de?i?imciler önde ama baz? yerlerde çe?itli sebeplerle de?i?ime kar?? olan var. De?i?ime kar?? olanlar?n bulundu?u yerlerde, e?er de?i?ime kar?? olanlar biraz ço?unlukta ise blok liste yap?p bütün listeyi de?i?im kar??s?nda doldurmak istiyorlar. Mesela ?zmir buna iyi bir örnek. Çar?af liste yap?lsa yar? yar?ya de?i?imciler yer alacak ama bir fazla oy alan bütün listeye hakim olsun çabas? var. Bu da ortam? geriyor. Seçim kaybettiniz, öz ele?tiri yapmad?n?z, ?imdi de bir oy fazlayla bütün delegasyonu ele geçirmeye çal???yorsunuz. Böyle bir tart??ma var ama tart??man?n gerekçesi ne olursa olsun hakl? haks?z ay?rmadan, i? kalk?p birbirinin üstüne yürümeye döndü?ünde do?ru olmuyor.
Genel Merkez blok listede ?srar m? ediyor?
Blok liste ?srar? sinirleri geriyor. Çünkü blok liste Türkiye'ye Tayyip Erdo?an'?n söyledi?i sistemin ayn?s?, yani de?i?tirmek istedi?iniz sistemin ayn?s?. Türkiye'de itiraz etti?imiz sistemin bir ça?r???m? bu. 50 art? biri kim ald?ysa bütün delegasyonu o als?n demek. Ayn? Türkiye'deki gibi. 50 art? biri alan be? y?l yönetsin. Bu do?ru de?il asl?nda çar?af liste olsa çok daha do?ru olur.
Bu biçimiyle oylar?n genel merkeze gidece?i garanti mi?
Blok listede seçilen delege için de ‘asker’ gibi sözler söyleniyor. Bu delegeye en büyük haks?zl?k. Örne?in ?zmir'de blok liste yazd???n?z bir delege, herhangi bir yerde yazd???n?z bir delege de?i?mez mi? Vallahi de?i?ir. Asansöre biner dördüncü kata ç?kana kadar kom?usuyla kar??la??r. ‘CHP’de bir de?i?im olmazsa oy vermeyece?iz’ deyince, bizim delegede de?i?ir. Kendi apartman?nda ç?kana kadar, kom?usuyla konu?urken, sabahleyin ekmek, gazete al?rken, berberi t?ra? ederken ‘CHP'de bir de?i?iklik olmazsa kimse oy vermeyecek’ dendi?inde CHP'yi can? gibi seven delege buna duyars?z kalabilir kalamaz.
Kongrelerde ?u an kim önde?
?lk hafta bir ad?m gerideydik. ?kinci hafta bir ad?m öndeydik. ?u anda ba?a ba? gidiyor diyebilirim.
‘?STANBUL’U DE????MC?LER KAZANACAK’
?stanbul'da neler oluyor peki?
?stanbul'da a??rl?kl? olarak de?i?imciler kazanm??t?. Geçti?imiz hafta de?i?imi savunan aday?n ç?kmas?na destek veren ilçe say?s?na bak?nca da öyle. ?stanbul seçimleri o yüzden biraz da geriye b?rak?ld?. Ba?ta ?stanbul’un ilk hafta yap?laca?? söylenmi?ti. ‘Hemen yapaca??z’ demi?lerdi. Ama Türkiye’ye etkilemesin diye de?i?imciler kazand???nda geriye b?rak?l?yor. Çünkü biliyorsunuz ?stanbul'a kar ya??nca Türkiye'ye k?? geliyor. Herkesin gözü ?stanbul'da ve ?stanbul'u de?i?imciler kazanacak.
Herkes hiç olmad??? kadar kongrelere kitlendi. Neden?
Bu kez, taraflar?n aras?nda bir ayr?l?k var. Taraflardan bir tanesi seçim sonucunu ba?ar?s?zl?k olarak görüyor. Öz ele?tiri istiyor. Hem kadrolar?yla hem anlay???yla her ?eyle bir de?i?imi savunuyor. Bir tarafta yenilgiye ba?ka bir isim buluyor. Mesela ‘Kazanamad?k ama kaybetmedik’. Bu kadar arada farkl? görü?ler varken insanlar biliyor ki e?er de?i?imciler kazan?rsa yerel seçimlerden ba?layarak büyük bir morallenme olacak. ?unu kabul edelim. Sahada de?i?im talebi yüzde 90. Kongrede nas?l olacak bilmiyoruz. Ama soka?a ra?men de?i?ime direnmenin siyaseten a??r bir maliyeti var. O yüzden soka??n heyecan? kurultay salonlar?na dikkate artt?r?yor.
‘DAHA ÖNCE DUYMADI?IMIZ ?EYLER OLUYOR’
Genel Merkezin veya Kemal Bey’in kongrelere etkisi oluyor mu?
Maalesef kötü ?eyler duyuyoruz, ya??yoruz daha önce duymad???m?z ?eyler ya??yoruz. Kayseri, Melikgazi ilçesi, delegelerin yar?s? Melikgazi ilçesinden ve ilçe de?i?imden yana oldu?u için bile isteye ?srarla kongresini yapt?rmad?lar. Kayseri'yi genel merkez kazand? ama 600 delegenin 250'ye yak?n? seçime sokulmad?. Bir o kadar? da protesto etti seçime sokulmad??? için. Ve sadece 190-200 delegenin oyuyla seçilen bir durum oldu. Yani Kayseri'de büyük bir protesto var. Örne?in Fatih'te bir aday seçimi kazanmak üzereyken Whatsapp mesaj?yla kongre iptal edildi. Ba?lamas?na 1 dakika kala. Birçok irili ufakl? ilçe kongre d???nda b?rak?ld?.
‘YÖNET?C?LER?N DELEGELER? ARADI?I B?R SÜREÇ’
Maalesef genel ba?kandan, genel merkezden yöneticilerin do?rudan delegeleri arad???, hatta genel merkez yöneticilerinin genel ba?kanla belediye ba?kanlar?n? telefonla görü?türdü?ü, bir süreç ya?an?yor. Genel Merkez’in böyle davranmas? CHP’nin daha önce deneyimledi?i bir ?ey de?il.
Siz Kemal Bey'le çok uzun y?llar yanyana çal??t?n?z...
Hiç böyle ?eyler görmemi?tik. Bu seferki tav?r, farkl?l???n? birlikte çal??t??? baz? arkada?lar?n bütün siyasi geleceklerini genel ba?kana ba?lam?? olmalar?na yoruyorum. Yani bu kadar h?rsla ve bu kadar kurallar?n d???na ç?karak kongreler sürecine uygun olmayan müdahalelerin yap?l?yor olmas?n?n en büyük sebeplerinden birisi, genel ba?kan?n etraf?ndaki baz? ki?ilerin, herkes de?i?se kendisi de?i?meyen baz?lar?n?n, kendi varl?klar?n? genel ba?kan?n varl???na ba?lam?? olmas? ve özgüven eksikliklerine ba?l?yorum.
Kongrelere kar???ld??? yönünde tespitlerinizi Kemal Bey ile konu?amaz m?s?n?z, o hukukunuz yok mu?
Öyle bir hukukumuz var. Genel ba?kanla yüz yüze gelip bu konuyu konu?may? da dü?ündüm. PM’de arkada?lar?m?z bu konudaki endi?elerini kamuoyu yönünde bir tak?m ?eyler konu?mak yerine somut delilleriyle PM’de dile getirdiler. Gerekirse ben de genel ba?kanla bu konuyu görü?ürüz.
‘YÜZLE?MEYE HAZIRIM’
Al?nan kararlarda sizin de pay?n?z oldu?u yönünde sert ele?tiriliyorsunuz, ne dersiniz?
Genel merkezin tutumunu toplumun tümü ele?tiriyor. Benim tutumumu çarp?tarak birkaç tane genel merkeze müzayip gazeteci ele?tiriyor. Onlar?n kulland?klar? sert üslup, hakl?l?klar?ndan de?il. Esas sald?rganl?klar?, savunduklar? ?eyin toplumda kar??l??? olmamas?ndan kaynaklan?yor. 8 y?l grup ba?kan vekilli?i yapt?m. PM’ye girdi?imde genel ba?kan listesinde de?ildim, delerek girdim. Manisa'da ön seçimde Türkiye rekoru k?rd?m. Grup ba?kan vekilli?ine de seçilerek geldim ve sekiz y?l boyunca genel ba?kan? temsil ederken ne ona ne partililere hiç mahçup olmad?m. Benim performans?m, Meclis performans?. Süleyman Soylu'ya, Hulusi Akar'a, Binali Y?ld?r?m'a, meclis ba?kanlar?na ve Recep Tayyip Erdo?an'a kar??... Kimse ‘Özgür Özel bizi Meclis’te mahçup etti, bir kelime eksik söyledi, bir ad?m geri att?, bir santim e?ildi’ demiyor. Kendi i?imi yaparken nereye yanl?? yapm???m? Ama Merkez Yönetim Kurulu'nda oy hakk? olmayan, söz hakk? olan birisi olarak sözümü hiç esirgemedim. Ama kusur ?uysa; referanduma, bask?n seçime giderken ya da Cumhuriyet'in 100. y?l?ndaki en önemli seçime giderken içerideki ele?tirilerimi ç?k?p televizyonlarda bang?r bang?r söylemedin. Bu kusursa, söyleseydim seçimin kayb?ndan sorumlu tutuluyor olurdum. Çünkü bunu iktidar kullanacakt?. Ben yanl?? gördü?üm her ?eye yanl?? dedim. Do?ru gördü?üm ?eye do?ru dedim. Kendi hatalar?m, eksiklerim varsa oradaki pay?m? kabul ederim. Ama ben, 8 y?l boyunca ‘Özgür Özel kendi görev alan?nda ?unu eksik, ?unu yanl??, ?unu hatal? yapt?... Ne denirse yüzle?meye haz?r?m. Ama birilerinin de ?una haz?r olmas? laz?m; Özgür Özel'i ele?tirip de inad?na yapt?klar? i?ler partiye ne sonuçlar do?urdu? Özgür Özel kay?t d??? siyasete itiraz etti. Dan??manlarla karar almay? itiraz etti. Seçilmi?ler yerine atanm??larla partiyi yönetmeye itiraz etti. Partinin kurullar?n?n r?zas? olmadan al?nan kararlar?n bizi felakete sürükledi?ini söyledi.
‘CHP’N?N HAKKI ?TT?FAK ORTAKLARINA GEÇT?’
39 milletvekili ele?tiriniz çok konu?uluyor...
39 milletvekili meselesinde bir y?ld?r ölçme de?erlendirme diyen, bir y?ld?r iç hukuk yazal?m diyen, bir y?ld?r biz 2300 madde mütabakat metni yazd?k ama milletvekili listelerini nas?l yazaca??m?za ili?kin mutabakat?m?z nedir diye sorup cevap alamayan Özgür Özel'den bahsediyoruz. Ve ben, ‘Bir ittifak varsa iç hukuku yaz?lmal?. Bu iç hukukun en önemli maddesi ölçme de?erlendirme olmal?. Seçim karar? al?nd?ktan sonra örne?in üç büyük ?irketin toplam yapt??? alt? ara?t?rman?n aritmetik ortalamas?, seçim sonucu kabul edilip payla??lmal?. Kimsenin hakk? kimseye geçmemeli’ dedik. CHP’nin hakk? ittifak ortaklar?na geçti. Burada ittifak ortaklar?n? suçlayacak bir ?ey yok. Milletvekili payla??m?nda, masada CHP'nin haklar?n? ittifak ortaklar?na kapt?ranlar?n büyük eksikli?i var.
CHP'de de?i?im çok kolay olmuyor. Siz ?ans?n?z? nas?l görüyorsunuz?
Bülent Ecevit ile ?smet ?nönü aras?ndaki rekabet, cumartesi günü yap?lan oylamay? ?smet Pa?a'n?n kendisi ad?na bir güvenoyu olarak nitelendirip, genel sekreterlik seçiminde Bülent Ecevit'in destekledi?i aday?n kazanmas? üzerine bunu kendisine güvensizlik oyu kabul edip çekilmesine ve sonradan istifas?yla sonuçlanm?? bir süreç var. Bu tabi asl?nda kurultay salonundaki bir hesapla?ma ama bunun d???nda CHP genel ba?kanlar?n?n kurultayla de?i?ti?i yok. Bu süreçte zaten CHP genel ba?kan de?i?ikli?i de öyle çok s?k olan bir mevzu da de?il.
CHP genel ba?kan? elbette kurultay delegelerinin oylar?yla seçiliyor ama kamuoyunun bu konudaki beklentisi ve kamuoyuna kurultay delegelerinin kulak vermesi de son derece önemli. Ben kamuoyunun CHP’de ciddi bir de?i?im talebini dile getirdi?ini görüyorum ve kurultayda CHP'nin en önemli özelli?i genel ba?kan?na rakip ç?kabilen, genel ba?kan? çoklu yar??ta seçebilen bir parti. Son çoklu yar??? genel ba?kan kazanm??t? ama bu bütün çoklu yar??lar? genel ba?kan kazanc? anlam?na gelmiyor. Belki de bu sefer genel ba?kan?na rakip ç?kabilen ve genel ba?kan?n? çoklu yar??ta de?i?tirebilen tek siyasi parti olmak CHP ve Türkiye demokrasisi aç?s?ndan bir kazan?m olur.
Örne?in birbirinize yak?n oylar ald?n?z ve Kemal Bey kazand?. Üçüncü bir yol mu arars?n?z, partide mi devam eder misiniz?
?ster bir oyla kaybedeyim, ister bin oyla, parti için ertesi gün Kemal Bey kadar çok çal???r?m. Kazan?rsam da Kemal Bey'in bu partiden elinin aya??n?n çekilmesini istemem. Kemal Bey'in de partinin önceki genel ba?kan? olarak tüm süreçlere partinin ba?ar?s? için katk? sa?lamas?n? isterim. Vefada kusur etmem.
Kemal Bey ?öyle dese ‘Bunca y?l yol arkada?l??? yapt?k, görevlerine devam et’ O ?ekilde de devam eder misiniz?
Kurultayda yar??aca??z, o çok olanakl? de?il. Benim ortaya koydu?um talep genel ba?kanl?k üzerine. Genel ba?kan olursam nas?l yönetece?imi, ne yapaca??m? biliyorum. Genel ba?kan olmazsam partinin bir neferi olarak çal???r?m.
Peki seçilirseniz ilk ne yapacaks?n?z?
Seçildi?imde parti örgütlerine foto?raf ast?rmayaca??m. As?lacaksa foto?raf Atatürk'ün foto?raf? as?l?r. Ayr?ca partinin geçmi? genel ba?kanlar? örne?in, rahmetli ?nönü'nün, Ecevit'in, Baykal'?n, foto?raf?n?n as?lmas? bir vefa gösterisi olabilir. Ama genel ba?kan?n foto?raf?n?n as?lmas?n? do?ru görmüyorum. Tayyip Erdo?an'dan da o anlamda bir fark?m?z olsun. Ama mesela ?unu ho? kar??lar?m. Örne?in Düzce ?l Ba?kan?m?z?n odas?ndan geçen gün birisi foto?raf payla?t?. Düzce ?l Ba?kan?m?zla sar?lm???z. Masas?nda ikimizin çektirdi?i bir foto?raf var. Bunu ho? kar??lar?m. Yani ikimizin çektirdi?i bir foto?raf. Daha samimi gelir veya Ardahan il örgütümüzde, il yönetimimizde çektirdi?imiz bir foto?raf?n il ba?kan?n masas?nda olmas?n? veya duvarda as?l? olmas?n?, kad?n kollar?yla Manavgat'ta çektirdi?im bir foto?raf?n Manavgat ilçe binas?na as?lmas?n? ho? kar??lar?m. Ama tek ba??ma, somurtkan, kravatl? bir foto?raf?n Atatürk'le ayn? boyutta, duvarda yer almas?n? do?ru bulmam. ?lk örgüte bunu yazaca??m: ‘Duvarlara benim foto?raf?m? asmay?n. Beni seviyorsan?z masan?zda ortak foto?raf?m?z durabilir’
‘UZAYAN KOL B?ZDEN OLSUN’
De?i?imden söz edilirken Say?n Ekrem ?mamo?lu’nun ad? çok öne ç?k?yor. Bu durum sizi rahats?z ediyor mu?
Hay?r, uzayan kolu bizden olsun. Bir partinin bir tek isimle ön planda olmas? do?ru de?il. CHP’nin temel sorunu figür azl???, figürlerin, tan?nm?? yüzlerinin artmas? laz?m. Televizyonlar, gazeteler, mitingler için onlarca seçenek olmal?. Meseleyi böyle bak?yorum. Ekrem ?mamo?lu'nun Cumhurba?kanl???'nda ad?n?n geçmesi de kötü bir ?ey de?il. Ekrem ?mamo?lu'nun de?i?imle ilgili ortaya koydu?u yakla??m da kötü bir ?ey de?il.
Bu durum liderlik konusunda bir s?k?nt? ç?kart?r m??
Sol sosyal demokrat partilerde liderler komplekste olmaz. Sa? partilerde liderler rakipten korkarlar. Benim anlad???m liderlik anlay???, e?itler aras?nda bir ad?m önde olan, vakti, enerjisi biraz daha fazla olan, bir ad?m önde oland?r. Biz kadro hareketiyiz. CHP’de ne kadar çok kadro, o kadar iyi. Hiç öyle komplekslerimiz yok. CHP'nin il ba?kanlar?n?n, MYK yönetiminin, grup ba?kan vekillerinin son derece popüler isimler olmas?n? arzu ederim.
8 y?l boyunca grubu yönetirken de en son grup ba?kanl???na seçilip de grup ba?kan vekili seçimine geçirirken, bir arkada??m?z hem de parti grubunda çok ele?tirel bir kad?n arkada??m?z, ‘Grup ba?kan vekillerinden tek istedi?im var, Özgür Özel gibi adil olsun’ demi?ti. Ben herkese e?it f?rsat vermeye çal??an, partide bilindik yüzleri artt?rmaya çal??an biriyim.
Kurultay? kazan?rsan?z seçimlerde cumhurba?kan? aday? siz mi olursunuz Ekrem Bey?
Bence ?öyle yapmak laz?m, genel ba?kan? bütün üyelerin oy kullanmas?yla seçece?iz. Cumhurba?kanl??? için de güvenilir, bütün anket firmalar?na anket yapt?raca??z. Örne?in be? büyük güvenilir anket firmas?na. Anket sonuçlar?n? örgütümüze gösterece?iz ve temayül yoklamas? yap?p ‘En uygun olan? siz seçin’ diyece?iz. Bir; popüler, bilinen, anketlerde önde ç?kan ve örgütün tam deste?ini alm?? birisi olacak. Gerçekten aday oldu?u gün seçimi kazand??? garanti olan birisi olmas? laz?m.
‘SADECE GENEL BA?KANA SUÇ ATMAK...’
Kemal Bey'in garanti olarak görülmüyor muydu?
?imdi o günlere dönüp, geriye dönüp bir tart??ma yapma sürecini art?k b?rakt?m. Ama garanti olsa seçilirdi. Demek ki bir yerlerde bir hata yap?ld?. Demek ki daha çok ölçme de?erlendirmeye ve daha çok isti?areye ihtiyaç varm??. Sadece genel ba?kana suç atmak, sadece partiyi suçlamak de?il, bir bütün halinde Türkiye'nin ya?ad??? bütün bir ittifak sürecini gözden geçirmek gerekiyor. Hepimizin hatalar? oldu. Tek ba??na Kemal Bey'in, CHP'nin de?il ama tek ba??na bir partinin de de?il. Bir bütün olarak bir dizi hatan?n sonucunda seçimi kaybettik. Bunu böyle görece?iz.
Siz kazand???n?z durumda ittifaklar nas?l olacak?
?u anda CHP ittifak potansiyelini yitirmi?, kaybetmi? görünüyor. Ben genel ba?kan oldu?um takdirde ve kadrolar?m?z?n parti için iktidara geldi?i takdirde ittifak potansiyelimizi geri kazanaca??m?za inan?yorum ve bu konuda üstün gayret gösterece?iz.
?Y? Parti'nin çok sert ele?tirileri var. Hakk?lar m? bu ele?tirilerde?
?öyle bir ele?tiri varsa, ele?tiri yapan ‘Haks?zs?n’ demek de do?ru de?il. Ama bütün ele?tirileri do?ru kabul etmek de mümkün de?il. Ne dedikleri kadar bütün suç CHP'de, ne de baz?lar?n?n suçlad??? gibi veya baz?lar?n?n dedi?i gibi bizim hiç suçumuz yok. Siyahla beyaz aras?nda bir ton var. O tonun takdirini vatanda?a b?rakaca??z. Yeni tart??malar?n ittifak ortaklar?na da gelecekteki müstakbel ittifaklara da katk? sa?layaca??n? kanaatinde de?ilim.
Say?n Ak?ener’in planlar?n? 5 Kas?m sonras?na göre yapt???, de?i?imcilerin kazanmas?n? istedi?i konu?uluyor, ne dersiniz?
Bir partinin di?er partinin iç i?lerine kar??mas? kusurlu bir durumdur. Meral Han?m'?n hiçbir aç?klamas?nda böyle kusurlu bir ?ey görmedim. Ben Manisa’da yerel seçimlerle ilgili ittifak yap?lmas?na üzüldü?ümü söyledi?imde Meral Han?m ç?kt?, beni de ele?tirdi televizyonda. Genel ba?kana yönelik ele?tirileri oldu?u gibi bana yönelik ele?tirileri de oldu. Herkes partisinin iyili?ini dü?ünmekle me?gul.