Yakla??k 6 ayl?k çal??ma sonunda hayata geçirilen proje kapsam?nda, orman?n farkl? bölgelerinde konumland?r?lacak sensörler arac?l???yla s?cakl?k, nem, duman ve ani ?s? de?i?imleri anl?k ölçülecek. Toplanan veriler, yapay zeka destekli merkezde analiz edilerek olas? yang?nlar saniyeler içinde belirlenecek. Böylece ekipler, yang?nlara vakit kaybetmeden h?zl?ca müdahale edebilecek. Pilot uygulamas? Balçova’da yap?lacak proje, dü?ük bir maliyetle ormanl?k alanlar?n korunmas?na imkan sa?layacak.
Önce ?zmir, ard?ndan da Türkiye geneline yay?lmas? hedeflenen proje, bir ana istasyon ve orman içinde konumlanacak sensörlerden olu?tu. Projede kullan?lacak her bir sensörün maliyeti ise yakla??k 1.200 TL olarak ölçüldü. Örne?in; 18 hektarl?k Balçova Terapi Orman? için yakla??k 40 sensörün yeterli olaca?? öngörülürken, 48 bin TL gibi dü?ük bir bütçeyle orman?n 7/24 gözetim alt?nda tutulabilece?i hesapland?.
“YAZILIMI DA Ö?RENC?M?Z GEL??T?RD?”
Türkiye genelinde 23,2 milyon hektar, ?zmir’de ise yakla??k 431 bin hektar ormanl?k alan bulundu?unu hat?rlatan ?EÜ Afet Yönetimi Risk Azaltma Uygulama ve Ara?t?rma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Gökhan K?l?ç, “Bu teknoloji, sadece yang?n önlemede de?il, ekosistemin sürekli izlenmesinde de kullan?labilecek. Sensörler, toplad?klar? verileri ana istasyona gönderecek. Ö?rencimiz Tahsin Can Koçum’un geli?tirdi?i ‘Otonom Çal??an Yang?n Sensör A??’ yaz?l?m? sayesinde bu de?erler, bilgisayardan takip edilebilecek. Normal aral???n üzerine ç?kan ölçümler oldu?unda Orman Genel Müdürlü?ü’ne, AFAD’a ya da belediyelere otomatik uyar? mesaj? gidecek. GPS ile konum bilgisi de payla??laca?? için yang?n?n nerede ba?lad??? an?nda görülebilecek” diye konu?tu.
“45 GÜN KES?NT?S?Z ÇALI?AB?L?R”
Prof. Dr. K?l?ç, sensörlerin enerjisini güne? paneli ve küçük pillerle sa?layaca??n? belirterek, “Tek bir ana istasyon, 10 bin sensörü kontrol edebiliyor. Gündüz güne? paneliyle çal???p ayn? zamanda pili ?arj edecek, gece ise pille çal??maya devam edecek. Minimum güne?le bile tek sensör, 45 gün boyunca kesintisiz çal??abilecek. Bu sensörler, ku? yuvalar?n?n d???nda, orman?n farkl? bölgelerine de yerle?tirilebilir” ifadelerini kulland?.
“KAYIPLARI M?N?MUMA ?ND?RMEL?Y?Z”
Ya?anan iklim de?i?ikli?i, hava s?cakl?klar?n?n artmas? ve orman yang?nlar?n?n ço?almas? nedeniyle bu projeyi geli?tirmeye karar verdiklerini belirten Prof. Dr. K?l?ç, “Ülkemiz genelinde meydana gelen orman yang?nlar?, hepimizi üzüyor ve bunlar?n bir ?ekilde önüne geçilmesi gerekiyor. Yang?nlara erken müdahale, kay?plar?n minimuma indirilmesi aç?s?ndan büyük önem ta??yor. Projeyi çok önemsiyor ve ?zmir’de, ülkemiz genelinde ve sonras?nda yurt d???nda da yayg?nla?arak kullan?labilece?ini dü?ünüyorum” dedi.