Nobel ödüllü yazar Orhan Pamuk'un Ayasofya'n?n ibadete aç?lmas? sonras? ortaya ç?kan manzarayla ilgili yorumu ?öyle:
"Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu büyük Atatürk Ayasofya'y? müzeye dönü?türmü?tü. Bunu niye yapt?? Modern dünyaya, özellikle de Bat? dünyas?na Rum Ortodoks mimarisinin bu ba?yap?t?n? müzeye çevirerek (Biz Türkler laikiz. Frans?z laiklik anlay???n? benimseyerek büyük Avrupa kültür ve medeniyetinin bir parças? olmak istiyoruz) demek istedi. Ald??? karar buydu. ?imdi bunu geriye çeviriyorlar.
Bu, basitçe (Kemal Atatürk'ün laikli?ine art?k sayg? duymuyoruz) demek anlam?na geliyor. (Popüler olmak istiyoruz, popülist olmak istiyoruz) diyorlar. Dünyan?n geri kalan?na Bat?'dan memnun olmad?klar?n? söylüyorlar. Bu, benim ho?land???m bir mesaj de?il. Buna ele?tirel yakla??yorum. Ancak muhalefetin de buna kar?? ç?kmamas? beni ?a??rt?yor. Niye kar?? ç?km?yorlar? Çünkü bunun çok popüler bir karar oldu?unu dü?ünüyorlar. Maalesef bu, Türk halk?n?n benimsedi?i popüler bir karar. Ayasofya'n?n kaderini Türk halk?n?n belirlemesi gerek. Ama ben de bir Türkiye Cumhuriyeti vatanda??y?m ve milyonlarca laik vatanda? gibi ben de buna kar??y?m. Ama maalesef sesimiz duyulmuyor."
"LÜTFEN BUNU DE???T?RMEYEL?M' DEMEYE MAALESEF KORKUYORLAR"
Alman Deutsche Welle'ye (DW) aç?klamalarda bulunan Pamuk, "karardan memnun olmayan ki?iler niye sesini yükseltmiyor?" sorusuna ?öyle yan?t verdi:
"Seslerini yükseltmemelerinin bir nedeni, Türkiye'de buna kar?? ç?kacak ifade özgürlü?ünün bulunmamas?. (Bu, Kemal Atatürk'ün laiklik gelene?idir. Lütfen bunu de?i?tirmeyelim) demeye maalesef korkuyorlar. Türk milleti laik yap?s?yla di?er Müslüman milletlerden ayr?l?yor ve bunu tüm dünya biliyor. AKP'ye oy verse bile her Türk gizli ya da aç?k ?ekilde di?er Müslüman milletlerden farkl? oldu?u için gurur duyar, (Biz Avrupal?lar gibi laikiz) der ve bu Türkiye'ye mahsus bir durumdur. ?imdi ayn? anda hem Müslüman hem laik olmaktan duyulan bu gururu yok ediyorlar. Bu Kemal Atatürk'ün projesiydi."