?zmir Büyük?ehir Belediyesi, ?kinci Dünya Sava??'nda Nazi kamplar?nda soyk?r?ma u?rayan Romanlar?, düzenledi?i etkinliklerle and?. Roman Soyk?r?m?n? Anma Günü kapsam?nda ilk etkinlik Cumhuriyet Meydan?'nda düzenlendi. Programa ?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan Vekili Mustafa Özuslu, ?zmir Büyük?ehir Belediyesi Genel Sekreter Yard?mc?s? Ertu?rul Tugay, Konak Belediyesi Ba?kan Yard?mc?s? Turan Ate?, Konak Belediyesi Meclis Üyesi Ali Yang?r, Konak Emir Sultan Mahalle Muhtar? Hüseyin Heptepe, ?zmir Kent Konseyi Ba?kan? Nilay Kökk?l?nç ile yurtta?lar kat?ld?.
“Unutmayaca??z, unutturmayaca??z”
Törende konu?an ?zmir Büyük?ehir Belediyesi Ba?kan Vekili Mustafa Özuslu, ya?anan ac?lar? unutmamak için topland?klar?n? ve i?lenen insanl?k suçunu daima hat?rlayacaklar?n? belirterek, “Unutmayaca??z, unutturmayaca??z. Unuttu?umuz zaman her ?eyi kaybedece?iz. O nedenle say?m?z kaç olursa olsun, inatla, b?kmadan, usanmadan, bu katliamlara, insanl?k suçlar?na kar?? sesimizi yükseltece?iz. 79 y?l önce i?lendi bu korkunç cinayetler. E?er karde?lik yerine ?rkç?l???, ötekile?tirmeyi koyarsan?z, halklar?n dayan??mas? yerine, halklar?n dü?manl???n? koyarsan?z, nefret suçu i?lerseniz gelece?imiz yer buras?d?r. Bu ac?lar?n ya?anmamas? için vicdan, izan sahibi insanlar?n, ?rk, dil, din ayr?mlar?n?n hepsini bir kenara b?rakmas? laz?m. Tüm insanl?k o vicdanla karde?çe, dayan??ma içerisinde ya?ayarak dünyay? bar?? cennetine çevirme projesinin parças? olmal?” dedi.
“Bu tür olaylar?n ya?anmamas?n? diliyorum”
?zmir Kent Konseyi Ba?kan? Nilay Kökk?l?nç, bar?? kavram?n?n önemine de?inerek, “Sava??n, ayr?mc?l???n kar??s?nday?z. Bu dünya hepimize yeter. Mustafa Kemal Atatürk’ün ‘?nsan her milletin mutlulu?u için hizmet etmeye çal??mal?d?r’ diyor. 2 A?ustos’ta Nazi katliam? nedeniyle kaybetti?imiz Romanlar? sayg? ile an?yorum. Bundan sonra bu tür olaylar?n ya?anmamas?n? diliyorum” ifadelerini kulland?.
“?nsanl?k d??? uygulamalara kar?? her zaman sesimizi yükseltece?iz”
Konak Belediyesi Ba?kan Yard?mc?s? Turan Ate? Roman halk?n?n ya?ad??? bu büyük ac?y? yüreklerinde hissettiklerini ifade ederek, ?unlar? söyledi: “Hayat?n? kaybeden tüm Romanlar? sayg? ile an?yorum. ?nsanl??a kar?? i?lenen her türlü suçu bir kez daha lanetliyoruz. Avrupa'daki Romanlar?n ya?ad??? bu zulmü, soyk?r?m? unutmak mümkün de?il. ?nsanl?k d??? uygulamalara kar?? her zaman sesimizi yükseltece?iz. Her zaman 'Bar??' diye hayk?raca??z.”
“Bizler ya?arken mahallelerimizde soyk?r?m görüyoruz”
Emir Sultan Mahalle Muhtar? Hüseyin Heptepe ise, “Bizler art?k soyk?r?m görmek istemiyoruz. Ancak mahallelerimizde soyk?r?m görüyoruz. Madde ba??ml?l???, ekonomik kriz, yoksulluk ve birçok nedenden dolay? gençlerimiz, vatanda?lar?m?z soyk?r?ma maruz kal?yor. Yerel yönetimin sahip ç?kt??? gibi merkezi hükümetin de bizlere sahip ç?kmas?n? isterdik, beklerdik. Bu düzenin art?k de?i?mesini istiyoruz” dedi.
Birlik ve beraberlik ça?r?s?nda bulundu
Konak Belediyesi Meclis Üyesi Ali Yang?r ise Roman yurtta?lara birlik ve beraberlik ça?r?s?nda bulunarak, “Birlikte olursak ancak o zaman sesimizi duyururuz. Bize yap?lan soyk?r?m hala devam ediyor. Bize de?er verilmiyor. Ancak bunun nedeni bizim tavr?m?zdan kaynakl?. Örgütlü bir yap? içerisinde olmad???m?z için bunlar ya?an?yor” diye konu?tu. Konu?malar?n ard?ndan kat?l?mc?lar katliamda hayat?n? kaybedenlerin an?s?na denize karanfil b?rakt?.
Söyle?i düzenlendi
Porajmos Soyk?r?m?’nda katledilenler için ?zmir Sanat Merkezi'nde de Roman Söyle?isi düzenlendi. Söyle?iye Dumlup?nar Üniversitesi ö?retim görevlisi Prof. Dr. Emine Dingeç ile Roman dili ve Avrupa'daki Roman çocuklar?n e?itimi alan?nda önde gelen dilbilimci Prof. Dr. Hrisko Kyuchukov konu?mac? olarak kat?ld?.
“Bu utanc?n bir daha ya?anmamas? için haf?zalarda tutmak gerekiyor”
Dumlup?nar Üniversitesi ö?retim görevlisi Prof. Dr. Emine Dingeç, ?zmir'de ya?ayanlar ?ansl? oldu?unu söyledi. Emine Dingeç, “?zmir'de bu alanda fark?ndal?k var. Bu ac?lar? anmak, hat?rlamak önemli. Roman katliam? çok fazla bilinen bir konu de?il. Bunun en temel nedenlerinden biri ya?anan bu soyk?r?m s?ras?nda e?itimli insanlar?n az olmas?. Bir di?er neden ise hayatta kalan kad?nlar?n ya?ad?klar? ac?lar? anlatmaktan utanmalar?. O kadar çirkin ?eyler ya?anm?? ki bunlar? anlatmak istememi?ler. Bunlar da Romanlar?n dilsiz kalmalar?n? ve ya?ad?klar? ac?lar?n bilinmemesine neden olmu?. Ya?anan utanc?n bir daha tekrarlanmamas? için bunlar? haf?zalarda tutmak gerekiyor” diye konu?tu.
“Roman kad?nlar? kendileri ile gurur duymal?”
Prof. Dr. Hrisko Kyuchukov da Roman soyk?r?m? ile ilgili ara?t?rma yapt???n?, bu s?rada insanlar?n ya?ad??? derin ac?lara tan?k oldu?unu söyledi. Ya?ananlar? anlat?rken duygu dolu anlar ya?ayan ve gözleri dolan Prof. Dr. Hrisko Kyuchukov, “Romanlar öldürülmü?ler, kötü olaylar ya?am??lar. Özellikle kad?nlar çok kötü olaylarla kar??la?m??. Yazd???m kitapta Roman kad?nlar?n?n kahramanl?klar?n? göstermek istedim. Böyle bir sava? ortam?nda kendinizi mi, aileniz mi yoksa hiç tan?mad??? Yahudi çocu?unu mu koruyacaks?n?z? Ne kadar kötü durumda olsalar da ac? çekseler de Romanlar'da her zaman empati duygusu yüksektir. Onlar kendi ac?s?n? unutup ba?kas?na yard?m ediyorlar. Bunu da bir beklenti olmadan yap?yorlar. Roman kad?nlar? kendileri ile gurur duymal?. Yapt??? insanl?k, iyilik dünyada çok az insan taraf?ndan yap?ld?” diye konu?tu.
Porajmos (Roman Soyk?r?m?)
Porajmos, II. Dünya Sava??'nda Nazi yönetimince gerçekle?tirilen Çingenelere yönelik soyk?r?md?r. Kelime anlam? olarak yok etme ve y?k?m anlam?na gelen Porajmos veya Pharrajimos ve yine toplu katliam anlam?ndaki Samudaripen kelimeleri bu soyk?r?m? ifade etmede kullan?l?r.