SONKALEİZMİR (ÖZEL) - Türk lirasının döviz karşısında rekor değer kaybı, ara malda ithalata bağımlı olan mobilya sektörünü kalbinden vurdu. Türkiye'nin önemli mobilya merkezlerinden İzmir'in Karabağlar İlçesi'ndeki üreticiler ve esnaf, artan maliyetler ve düşen satışlar nedeniyle zor günler geçiriyor.
(İzmir Mobilyacılar Odası Başkanı Hasan Özkoparan)
"KERESTE FİYATI ALDI BAŞINI GİDİYOR"
Sektörde yaşadıkları sıkıntıları SONKALE'ye anlatan İzmir Mobilyacılar Odası (İZMOD) Başkanı Hasan Özkoparan, dolar kurundaki artışın etkisine dikkat çekti. Pandemiyle birlikte başlayan sakıntıların giderek arttığını belirten Özkoparan şöyle konuştu:
"Pandemide esnafımıza çalışma izni çıkardık, üretim devam etti. Biraz rahatlama oldu ancak daha sonra malzeme sıkıntısı ortaya çıktı. Sonra da afaki fiyat artışları olmaya başladı. Mdf, sunta, kumaş, sünger, metal ve ağaç gibi malzemelerde artışlar oldu. Kerestenin fiyatı aldı başını gidiyor. 590 liraya ihaleye çıkılan kereste, bugün 2 bin 400 liraya alıcı bularak bize yaklaşık 5 bin TL maliyetle geliyor. Bu ihale sistemi değişmeli. Salonda değil, internet üzerinden yapılıyor. Oturduğunuz yerden ihaleye katılabiliyorsunuz. Katılan da çok olunca herkes almak istiyor ve afaki sonuçlar ortaya çıkıyor. Dolar artışından dolayı büyük sıkıntı var. Mobilya hammaddemizin yüzde 60'ı ithal. Böyle olunca kur bizi çok etkiliyor. Doların bizdeki çıkışının haricinde malın kıtlaşmasından dolayı da dünyada fiyat artışı var. Eskiden 10 dolar olan şey şimdi 18 dolar oldu. Dolar da artınca çarpanı 2-3 katı oldu. Belirsizlik de bizi mahvediyor. Her gün fiyatlarda artış var. Malzemeci malını satmak istemiyor. Çünkü 'Yarın aynı fiyata yerine koyamayacağım' diyor."
"ÇALIŞANLARI İZNE ÇIKARARAK ÜRETİMİ DURDURDULAR"
Yaşanan sürecin mobilya fiyatlarına direkt yansıdığını dile getiren Özkoparan şöyle devam etti:
"2020 ile 2021 arasına bakacak olursak mobilya fiyatları en az 3 katı arttı. Bugün evlenecek olan birisi vasat bir mobilyadan alsa bile en az 50 bin lirayı gözden çıkarması gerekiyor. Psikolojik bir durum da var. Her gün doların artmasından dolayı her şey zamlanınca insanlar 'Aman treni kaçırmayayım bari bu fiyattan alayım' diye düşünüyor. Ancak bu her gün satış portföyümüzde düşüş yarattı. Ocak ayında yanında çalışanları izne çıkarıp üretimi durduranlar bile oldu. Bayağı esnaf arkadaşımız var bu durumda olan. Kapasitelerini yüzde 20'ye düşürerek idare ediyorlar. Devletin alacağı tedbirler önemli. esnaf olarak ihracatı geliştirmemiz gerekiyor. Devletin doları ve malzeme fiyatlarını sabitlemesi gerekiyor."
"MOBİLYA AKADEMİ KAZANDIRACAK"
Karabağlar'da CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu'nun övgüyle bahsedip açılışını yaptığı Mobilya Akademi binası ile ilgili de konuşan Özkoparan, "İzmir'de yaklaşık 200 bin kişi mobilya sektöründen ekmek yiyor. Ara eleman dediğimiz, geleceğimizi bırakacağımız gençlerimiz gelmiyor artık. Karabağlar Belediyesi isteklerimize cevap verdi. İzmir Kalkınma Ajansı da destekledi. Burada eğitimler verilecek. Gençler buradan çıktıklarında istihdam garantili iş olacak. Hem sanayici hem işsiz kalan gençler kazanacak" dedi.
"UCUZ GELDİĞİ İÇİN ALMANYA'DAN TALEP VAR"
Karabağlar'da 17 yıldır mobilyacılık yapan üretici Tuncay Doğan da malzeme fiyatlarındaki artıştan dert yandı. Doğan, "Malzemelerdeki artışlar bize büyük zarar veriyor. Her gün yeni bir zam haberiyle kalkıyoruz. Her şey zamlanıyor. Menteşe, plaka, diğer ürünler. Bu fiyatlara bir şekilde dur demeleri gerekiyor. Müşteriden kapora aldıktan sonra direkt malzemeye yatırıyoruz. Elimize para geçtikçe malzeme alıyoruz. Çünkü biliyoruz ki zam gelecek. İç piyasaya çalışıyorduk. Yurt dışı işlerimiz ufak ufak başladı. Almanya ve Fransa ağırlıklı oluyor. Bizim paramız değer kaybettiği için onlara biz daha ucuz geliyoruz. Mimar arkadaşlarımız var, ortak çalışıyoruz. Tasarımları yapıp buradan Almanya'ya TIR ile gönderiyoruz" diye konuştu.
(Tuncay Doğan)
"DOLAR DÜŞSE DE İNDİRİM YAPMIYORLAR"
Karabağlar'da 30 yıllık mobilyacı esnafı olduğunu vurgulayan Aydın Polat ise zamlardan ve dövizdeki artıştan dolayı sektörün büyük zarar gördüğünü belirtti. Polat şunları söyledi:
"Bariz sıkıntılar var. Mağaza ve imalatçı kesimi sıkıntılı bir dönemden geçiyor. Bu bizi acayip derecede yıprattı. Artık bir yerde buna dur demeleri gerekiyor. Satış zaten geçen yıllara göre yüzde 40-50-60'lara varan oranda düştü. Döviz dalgalanıyor, zirve yapıyor. Malzemeciler fırsatçılık yapıyor. 'Malzeme yok, dolara zam geldi' diyorlar. Dolara yüzde 100-200 zam gelmedi. Bu malzemeci kesimi, stokçu diyorum ben onlara artık ellerini vicdanına koysun. Bunlar dolar yükseliyor diye bahane ediyorlar. Malzemeye yüzde 500-800 arası zamlar geldi. Dolar düşüyor ama indirim yapmıyorlar. Bu bizi çok yıprattı. Satışımıza engel oldu, müşteri portföyümüzü kırdı, eforumuz düştü. Artık ticaret yapmaktan zevk almıyoruz. Zaten para kazanmayı geçtik. Artık yorulduk yani. Müşteri kapıdan girdiğinde fiyat söylediğimizde otomatik olarak yüz ifadelerinden belli oluyor. Bu da bize olumsuz etki yaratıyor. 'Bir düşünelim, taşınalım' diyorlar bizi kırmama adına. Dolar 100 lira da olsa vatanımıza sahip çıkmak zorundayız. Fırsatçılık yapmamak lazım. Batarsak hepimiz gideriz. Denetimler çok az. Devlet önlem alıyor ama yetersiz."
(Aydın Polat)