Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas? (TCMB) Ba?kan? Hafize Gaye Erkan, 2023’ün üçüncü enflasyon raporunu Ankara’da gerçekle?tirilen toplant?da aç?klad?.
TCMB 2023 y?l sonu enflasyon tahminini yüzde 58’e, 2024 y?l sonu tahminini yüzde 33’e yükseltti. Banka önceki toplant?da 2023 y?l sonu enflasyon tahminini yüzde 22,3, 2024 tahminini ise yüzde 8,8 olarak aç?klam??t?.
2023 y?l sonu g?da enflasyonu tahmini ise yüzde 27,9’dan yüzde 61,5’e ç?kt?.
Erkan, “Enflasyonda zirveyi gelecek y?l?n ikinci çeyre?inde bekliyoruz. Zirvenin 60 civar?nda olaca??n? tahmin ediyoruz” dedi.
Hafize Gaye Erkan’?n konu?mas?n?n sat?rba?lar? ?öyle:
''Enflasyonu kal?c? olarak dü?ürmek için parasal s?k?la?t?rma dönemine ba?lad?k. Enflasyon ve enflasyonun ana e?ilimine ili?kin göstergeleri yak?ndan takip ediyoruz. Fiyat istikrar? do?rultusunda tüm araçlar?m?z? kararl?l?kla kullanmaya devam edece?iz.
Döviz kurunda gözlenen düzeltme ve mali disipline yönelik tedbirlerin sonucunda enflasyon k?sa vadede geçici bir yükseli? gösterecektir.
‘DEZENFLASYON SÜREC? 2024’TE BA?LAYACAK’
2024 y?l?nda dezenflasyonun sürdürülebilir ?ekilde ba?lamas?n? sa?layacak zemini olu?turuyoruz.
Kararlar?m?z?n olumlu etkilerinin bir k?sm?n? 2023’ün sonunda ve enflasyonun ana e?iliminde 2024 ikinci çeyre?inden itibaren hissetmeye ba?layaca??z.
Dezenflasyon dönemine girildi?inde fiyatlarda geçici düzeltmeler yerini kur istikarar?, iyile?en cari denge, mali disiplin, sermaye ak?mlar?nda kal?c? güçlenme ve artan rezervlere b?rakacakt?r.
2025 sonras?n? ise istikrar döneminin ba?lang?c? olarak görüyoruz. Bu dönemde enflasyondaki gerileme h?zlan?rken öngörülebilirlik de artacakt?r.
Küresel büyüme zay?f seyretmeye devam ediyor.
Enflasyonun ana e?ilimindeki iyile?meyi 2024’ün ikinci çeyre?inde hissedece?iz.
Ülkemizde enflasyon elimdeki zirve noktas?ndan Haziran’da yüzde 38.2’ye gerilemi?tir. Bunda döviz kurundaki istikrar ve gerileyen emtia fiyatlar? etkili olmu?tur.
Enflasyondaki gerilemeye en büyük katk? küresel emtia fiyatlar?ndaki gerilemeden geldi.
Y?l?n ikinci çeyre?inde ili?kin veriler özellikle iç talebin etkili oldu?unu göstermektedir.
Tüketicilerin dayan?kl? tüketim yapma planlar? ikinci çeyrekte artm??t?r.
?ç talebin seyrine ili?kin toplam arz daha ?l?ml? seyretmektedir.
‘ÜCRET ARTI?LARI MAL?YET ARTI?LARINA YOL AÇIYOR’
Kur geli?melerinin enflasyona yans?mas? farkl? kanallar üzerinden gerçekle?iyor.
Kur geçi?kenli?i sektörler aras?nda de?i?kenlik göstermekle birlikte döviz kurundaki art?? tüm sektörler için geçerlidir.
Faiz art?r?m? döviz kuru istikrar?n? güçlendirecektir.
Hizmet sektöründeki fiyat art??lar? yüksek seviyelerini sürdürmektedir.
Ücret art??lar?, maliyet art??lar?na yol aç?yor.
‘KONUT F?YATLARI ENFLASYONU ETK?L?YOR’
Konut fiyatlar? ve gayrimenkuldeki arz talep uyumsuzluklar?, kiralar? yukar? çekerek enflasyonu etkiliyor.
Enflasyon beklentileri de bir süredir yüksek düzeylerde seyretmektedir. Dezenflasyona geçi? döneminde talebin dengelenmesini bekliyoruz.
Para politikam?z?n hedefi fiyat istikrar?d?r.
FA?Z MESAJLARI
S?k?la?t?rma sonras? mevduat faizleri 12 puan gerileyerek yüzde 30 seviyelerine geriledi.
Sürece mevduatlardan ba?lamam?z?n nedeni, piyasalar?n i?levselli?ini olumsuz etkilemesidir. Böylelikle sadele?me süreci, faiz art?r?m?n?n yan? s?ra para politikas?n?n etkinli?ini de art?rm??t?r.
2023’ün ilk 6 ay?nda bireysel krediler ta??t kredilerinde yüzde 68’i a?an oranda yükselmi?tir. Bireysel krediler 2 trilyon TL’nin üzerine ç?kt?, kredi geni?lemesi iç talebi körüklüyor.
Haziran ve temmuz PPK toplant?lar?nda toplam 900 baz puan faiz art?r?m? yapt?k. ?ki ayda iki kat?n?n üzerine ç?kard?k. Politika faizimiz yükselirken mevduat faizleri geriledi. Enflasyon beklentileriyle daha uyumlu seviyelere geldi.
Türk liras? likiditesinin dengesini gözeterek miktarsal s?k?la?maya karar verdik. Böylece zorunlu kar??l?klar yoluyla sterilize edilecektir. Zorunlu kar??l?k uygulamas?yla piyasadan 400-500 milyar TL likidite çekilecektir.
Enflasyon patikam?zda önemli bir güncelleme gerçekle?tirdik. 2023 y?l sonu enflasyon tahminimizi yüzde 58’e, 2024 y?l sonu tahminimizi yüzde 33’e güncelledik. 2025 y?l sonunda enflasyonun yüzde 15’e gerileyece?ini tahmin ediyoruz.
2023 y?l sonu g?da enflasyonu tahminimizi yüzde 61,5’e ç?kard?k (önceki yüzde 27,9) 2024 g?da enflasyonu tahminimizi yüzde 35 olarak güncelledik. (önceki yüzde 11,5)
FA?Z ARTI?INDA S?YAS? ETK? VAR MI?
Toplant?n?n soru cevap bölümünde Erkan gazetecilerin sorular?n? yan?tlad?. Erkan gazetecilerin faizdeki kademeli art???n siyasi çekince ile ilgili olup olmad??? sorusuna da yan?t verdi. Erkan, incelemeler ve etki analizlerinin önemli oldu?unu, ad?mlar?n verisini almak istediklerini belirtti.
Erkan, “Bütüncül yakla??m?m?z ve kademeli gidi?imiz hem ekonomi aç?s?ndan hem de dengelerin olu?mas?na f?rsat verme aç?s?ndan gerçekle?tirdi?imiz bir yakla??m” dedi. Erkan ayr?ca, “Merkez Bankas? Ba?kan? olarak benden hiçbir zaman siyasi bir aç?klama almayacaks?n?z” aç?klamas?nda bulundu.
Erkan ayr?ca faiz art?r?mlar?n?n ekonomiye zarar vermeden yap?laca??n? söyledi.
ÇAR?I PAZARIN ATE?? NE ZAMAN SÖNECEK?
Erkan, SÖZCÜ muhabiri Erdo?an Süzer’in “Çar?? pazar çok s?cak. Zamlar birbiri ard?na geliyor. Türkiye’ye geldikten sonra çar?? pazara inebildiniz mi? Bu zamlar? insanlar ne zaman görmemeye ba?layacak?” sorusuna da yan?t verdi.
Erkan “Benim burada olmam?n nedeni devlete ve milletimize hizmet. Enflasyonla mücadele olmazsa olmaz. Sadece fiyat istikrar? de?il, milletin refah? için de bu çal??malar? yapaca??z” dedi.
YEN? BANKNOT GELECEK M??
Erkan ayr?ca daha yüksek bir banknot üzerinde çal??mad?klar?n? ve yüzde 5 enflasyon hedefini revize etmeyeceklerini söyledi.
Erkan, orta vadede tek haneli seviyelere gelerek bu hedefi göreceklerini söyledi. Erkan, enflasyondaki zirve tahmini sorusuna ise, “Enflasyonda zirveyi gelecek y?l?n ikinci çeyre?inde bekliyoruz. Zirvenin 60 civar?nda olaca??n? tahmin ediyoruz” dedi.