Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas? (TCMB) Ba?kan? Dr. Fatih Karahan, Ankara’da Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankas? ?dare Merkezi'nde gerçekle?tirilen Enflasyon Raporu 2024-IV Bilgilendirme Toplant?s?’nda kamuoyuyla y?l?n son enflasyon raporunu payla?t?.
Banka, yüzde 38'lik y?l sonu, yüzde 14'lük 2025 sonu ve yüzde 9'luk 2026 sonu tahminlerini yükseltti. G?da enflasyonu da yukar? yönlü revize edildi.
TCMB; bir önceki rapordaki yüzde 38'lik y?l sonu enflasyon tahminini yüzde 44, 2025 için yüzde 14 seviyesinde olan y?l sonu enflasyon tahminini yüzde 21 seviyesine ç?kard?. 2026 sonu enflasyon tahmini ise yüzde 12'ye yükseltildi.
TCMB'nin g?da enflasyonu tahmini de 2024 sonu için yüzde 35,5'ten 41,8'e yükseltildi.
Karahan'?n konu?mas?ndan öne ç?kanlar ?öyle:
* Dezenflasyon sürecimiz devam ediyor.
* ?ç talebin yava?lamaya devam ederek enflasyondaki dü?ü?ü destekleyici seviyelere geldi?ini de?erlendiriyoruz. Bu yava?laman?n da etkisiyle cari i?lemler aç???nda dü?ü? sürüyor. Enflasyonun ana e?ilimi öngördü?ümüzden yava?.
* Para politikas?ndaki s?k? duru?umuzu, dezenflasyonun devam?n? sa?layacak ?ekilde sürdürece?iz.
* Küresel talep görünümü emtia fiyatlar? üzerinde belirleyici olmaya devam ediyor. Geli?mi? ülke merkez bankalar? faiz indirim süreçlerine ba?lad?.
* Üçüncü çeyre?e ili?kin veriler yurt içi talepte ?l?ml? seyrin devam etti?ini gösterdi. Üçüncü çeyrekteki arz göstergeleri iç taleple uyumlu seyretti.
* Üçüncü çeyrekte ç?kt? aç??? geriledi. Ç?kt? aç???n?n üçüncü çeyrekteki gerilemesini y?l?n son çeyre?inde de sürdürdü?ünü de?erlendiriyoruz. Talep ko?ullar?ndaki gerilemeyle fiyat art???n?n genele yay?l?m? zay?fl?yor.
* Üçüncü çeyrekte birikimli cari aç???n azalaca??n? öngörüyoruz.
* Hizmet enflasyonuna kira ve kira d??? olarak bak?lmas?n?n sa?l?kl? oldu?unu dü?ünüyoruz.
* Kira d???ndaki hizmetlerde fiyat art??lar? kademeli olarak güç kaybetmektedir. Son çeyrekte ayl?k kira enflasyonun yava?layaca??na i?aret ediyor. Kira enflasyonunda atalet öngörülerimizden yüksek.
* Sanayi sektöründe firmalar?n fiyatlama davran??lar? iyile?iyor. Üretici enflasyonundaki seyir TÜFE'de mal fiyatlar?n? olumlu etkiliyor. Temel mallarda fiyat art??lar? önemli ölçüde zay?flad?.
* Tüm sektörlerin enflasyon beklentileri kademeli bir ?ekilde geriliyor.
PARA POL?T?KASINA ?L??K?N AÇIKLAMALAR
* Beklentilerdeki iyile?menin h?z? henüz arzu etti?imiz seviyelerde de?il. S?k? para politikas? duru?umuzla, beklentilerin dezenflasyon sürecine katk? verecek ?ekilde olu?mas?n? sa?lamakta kararl?y?z.
* S?k? parasal duru?u makroihtiyati ad?mlarla destekliyoruz. Parasal aktar?m?n etkinli?ini art?rmak amac?yla, makroihtiyati politikalar? uygulamaya devam ediyoruz.
* Uzun vadeli TL finansman maliyetlerinin azald???n? gözlemledik.
* Para politikas? duru?umuz ve makroihtiyati çerçevemiz mevduat faizlerinin TL'ye geçi?i ve tasarruflar? destekleyici seviyelerde kalmas?n? sa?layacak.
* TL varl?klara olan ilgi artt?. TL mevduat?n yüzde 56 seviyesine ula?t?, KKM pay? yüzde 8'in alt?na indi.
ENFLASYON TAHM?NLER? ARTIRILDI
* 2024 ham petrol varsay?mlar?m?z? a?a?? çektik. 2024 ortalama ham petrol tahmini 81,1 dolar oldu. Önceki 84,2 dolard?.
* TCMB'nin 2024 y?l sonu g?da enflasyon tahmini yüzde 35,5'ten yüzde 41,8'e ç?kard?k.
* 2024 ve 2025 enflasyon tahminlerini yüzde 44 ve yüzde 21 olarak yukar? yönlü güncelledik. 2026 sonunda yüzde 12'ye gerileyece?ini öngörüyoruz.
* 2024 tahmin aral??? da yüzde 34-42 band?ndan yüzde 42-46 band?na ç?kar?ld?.
* 2025 için tahmin aral??? da yüzde 7-21'den yüzde 16-26 seviyesine yükseltildi.
PARA POL?T?KASINDA DURU? DE????YOR MU?
Sorular? yan?tlayan Karahan, y?ll?k enflasyonun seyrine ili?kin olarak "Enflasyonda üst bant olan yüzde 42'ye y?l sonunda gelmeyi dü?ünüyorduk, en kötü ihtimalle, mevcut durumda bakt???m?zda buraya ocak ay?nda ula?aca??z, ama bizim hedefimiz orta nokta, 38'e de mart ay?nda ula?aca??m?z? de?erlendiriyoruz" dedi.
Faiz indirimine yönelik sorulan soruya ba?kan Fatih Karahan ?öyle yan?t verdi:
"Talep ko?ullar?n?n dezenflasyonist süreye gecikmeli olsa ula?t?. Beklentilerin de önemli ölçüde geriledi?i dü?ünüyoruz. Bunun d???nda takip etti?imiz öncü göstergeleri dikkate al?yoruz. Enflasyonun ana e?ilimindeki dü?ü?e ba?l? olarak s?k? duru?umuzu koruyaca??z. G?da fiyatlar?nda ciddi oynakl?k var. Ortaya ç?kan verilerde bunun de?i?ti?i görülüyor. Revizyonun yukar? yönlü olmas? herhangi bir ?ekilde para politikas?nda bir duru? de?i?ikli?ine i?aret etmiyor."
ASGAR? ÜCRET AÇIKLAMASI
Karahan, ABD temaslar?nda yat?r?mc?lara yüzde 25'lik asgari ücret art???n?n enflasyon görünümüyle tutarl? oldu?u mesaj?n? verdi?ine yönelik iddialara da yan?t verdi.
Karahan konuya ili?kin ?unlar? kaydetti:
"Asgari ücrette kapal? kap?lar ard?nda bir ?ey söyledi?imiz do?ru de?il. Bunu net bir ?ekilde yalanlamak istiyorum. Bizim bu konuda de?erlendirme yapmam?z söz konusu de?il. Biz karar verici de?iliz. Bir kurul var, kurul toplan?yor, süreçlerini i?letiyor ve bir karar veriyor. Biz bu kurulun bir taraf? olmad???m?z gibi resmi ya da resmi olmayan herhangi bir tavsiyede bulunmuyoruz.
Bununla birlikte raporumuzda bir enflasyonu tahmini vermek durumunday?z. Dolay?s?yla ücret geli?meleri dahil çe?itli varsay?mlar yapmam?z gerekiyor. Varsay?mlar? yaparken yetkili mercilerin aç?klamas? üzerinden tahminlerimizi olu?turuyoruz."
"Yüksek enflasyon ortam?nda ücretler reel olarak erir. Yani ücretlerin erimesine neden olan ?ey enflasyonun yüksek olmas?. Bizim yapmam?z gereken enflasyonu kal?c? bir ?ekilde dü?ürmek, fiyat istikrar?n? sa?lamak. Bu konuda kararl?y?z" diyen Karahan, "Enflasyonun net bir ?ekilde dü?tü?ünde al?m gücünün artt???n?, kal?c? bir düzelme oldu?unu ve refah art???n?n toplumun tüm kesimleri taraf?ndan daha düzgün bir ?ekilde payla??ld???n? görece?imizi dü?ünüyorum" ifadelerine yer verdi.