Gazeteci Seda Tener, Torbal? Belediyesi’nin Eski Ba?kan? Rahmetli ?smail Uygur’u anmak ve bilinmeyenleri ö?renmek için ?smail Uygur’un e?i Afet Uygur’a merak edilenleri sordu. Afet Uygur, efsane ba?kan? anlatt?ktan sonra CHP kongresi hakk?nda sorulan sorular? da cevaplad?. Afet Uygur, “Kimsenin gücü yetmez ?smail Uygur’u gönülden silmeye” dedi.
-?smail Uygur ile tan??ma hikayenizi anlatarak ba?layabiliriz isterseniz?
?smail Uygur ile 1991 y?l?nda tan??t?k. Bizim yak?n akrabam?z ile ?smail Uygur arkada?lard?. Akrabam?z ?akayla ?smail Uygur’a “Daha evlenmiyor musun?” diye sorunca ?smail de “birini bulmad?n ki evlenelim” diyor. Akrabam?z da benden bahsediyor. ?smail Uygur beni tan?yormu? tabi, babam da o zamanlar çok zengin oldu?u için beni ona vermeyeceklerini dü?ünüyor ama bizim akrabalar araya girip anneme söylüyor. Evlenmeden önce ben b?y?kl? erkekleri be?eniyordum babamdan ötürü. Evlendi?im erkek b?y?kl? olsun derdim. ?smail Uygur’la tan??t???mda da b?y?klar?n? görünce evlilik ihtimali daha da geçerli oldu.
K?sa süre sonra annem babama söylüyor. Tabi istemeye geliyorlar. O gün elindeki çiçekleri bana verdi, bakt?m elimi öpüp aln?na koydu derken s?radan kap?daki k?zlar?n da elini öpüp içeri geçti. Ellerimizi öpüp aln?na koyunca biz ?a??rd?k tabi. ?çeri geçerken herkese terlik verdik. ?smail de terlik giymeyi sevmezmi? me?er. Herkes oturdu bizim anneanne-babaanneler ?smail’i süzüyor. O gün de ?smail üstündeki her ?eyi yeni alm??. Bizim büyüklerde ?smail’in çorab?ndaki etikete tak?lm??. Yengesi onu uyar?nca ?smail’in aya??n? bir gizleyi?i var, pat diye. O gün isteme oldu, 1991’in May?s’?nda ni?an oldu derken 1992’nin Eylül ay?nda da evlendik.
-?lk belediye ba?kanl??a aday olaca??n? siz aç?klad???nda nas?l bir süreç ya?ad?n?z?
?lk 1998’de ilçe ba?kan? oldu. 1999’da da seçimler var. ?smail Uygur’a aday olmas?n? istemi?ler. 1997’de biz bir çocu?umuzu kaybetmi?tik geçen 2 y?ll?k süreçte ben psikolo?a gidiyorum. Efe çok küçüktü. ?smail’in gönlünde belediye ba?kan? olmak vard? ama o kadar k?sa bir süreçte de?ildi. Bir gün geldi evde oturuyoruz. ?smail “Belediye ba?kanl???na adayl???n? koymak istiyorum” dedi. “Gözünü seveyim ?smail olma, çocu?umuzu kaybettik, Efe çok küçük, benim sana ihtiyac?m var. Sen belediye ba?kan? olursan biz seni kaybedece?iz” dedim. O zamana kadar ?smail öyle d??arda çok zaman geçirmezdi. Haftada bir Bar?? Yap?’da yöneticilik toplant?s? olurdu bir de ilçe ba?kan? olduktan sonra ilçe ba?kanl??? toplant?s? yap?l?rd?. Genelde evdeydi, hatta misafir geldi?inde nereye gidece?ini bilmez arabayla Tepeköy’de turlarm??. Ben istemedi?imi söyleyince “Ben çok istiyorum. O belediyenin duvar?na resmim as?ls?n istiyorum. Bir dönem seçileyim bir daha aday olmayaca??m.” dedi. Efe de küçük oldu?u için ben o seçim süreciyle ilgilenmemi?tim. DSP’nin de rüzgar?yla o dönemde seçimi kazanamam??t?k. O seçimde 3.s?rada olan ?smail Uygur, yanl?? hat?rlam?yorsam 360 küsur bir oy fark? ile seçimi kaybetmi?ti. ?lk adayl?k döneminde hiç istememi?tim ama 2004 seçiminde “ben vazgeçiremeyece?im madem” deyip bu sefer tamam demi?tim. O zamanda AK Parti ile 500 küsur bir oy fark? ile belediye ba?kan? oldu.
Kazand???nda yapt??? konu?mada “Bir dahaki döneme ben sizden gelip oy istemeyece?im, benim çal??malar? görüp siz kendiniz oy vereceksiniz. 2009 y?l?nda ben yüzde 51 ile seçimi alaca??m” dedi. Gerçekten de yüzde 51 ile seçildi ikinci dönem de"
-?smail Uygur’un ilk belediye ba?kanl???na aday olmaya karar verdikten sonra ?smail Uygur’dan bahsedebilir misiniz? ?lk bahsetti?iniz korkular?n?z ya?ad?n?z m??
"Evet, ya?ad?k. 2004’te Ege 4 ya??ndayd? Efe de 9 ya??na gelmi?ti. O süreçteki sevinçle aylarca tebrik ziyaretleri sürdü. Gündüz belediyede tebrikleri al?rken ak?am da yeme?e ç?k?yorlard?. Evden ç?kmayan adam eve geç gelir oldu. O geldi?inde de çocuklar uyuyor olurdu. O yüzden çocuklar okuldan gelince çok kez al?p belediyeye götürmü?lü?üm var. ?smail çocuklar? kap?da iki dakika severdi. Aylarca böyle geçti.
Bir gün ak?am yeme?i haz?rl?yorum, ?smail nas?l olduysa o gün erken geldi. Ben de k?zg?n?m tabi. Neyin var deyince “5 ayd?r herkesle bu sevincini kutlad?n bir bizle kutlamad?n” demi?ti. Biz ?smail Uygur’un belediye ba?kanl???n? 5 ay sonra kutlad?k. Tabi o günden sonra yine ayn? devam ediyor. Ben de art?k rest çektim; Pazar gününü bize ay?racaks?n deyip. Ondan sonra y?llarca Pazar günlerini bize ay?rd?. Sadece k???n deve güre?leri oldu?unda Pazar günleri evde kalmazd?. Biri bir plan yapmak istedi?inde 'Yok Pazar günü içi?leri bakan?n?n günü' derdi."
-Ba?ar?l? insanlar genelde çocuklar?n?n da kendi gibi olmas?n? ister. ?smail Uygur’un, o?lunun/k?z?n?n belediye ba?kan? ya da bir yönetici olmas?n? istedi?i oluyor muydu?
Böyle bir ?eyi hiç dile getirmedi. Ama çocuklar da do?duklar?ndan beri siyasetin içinde olduklar? için ister istemez etkileniyorlard?. Kendisi onun stresini çok çekti, o yüzden çocuklar?n?n da ayn? sorunlar? ya?amas?n? istemiyordu bence.
-Bir belediye ba?kan?n?n e?i/ailesi olmak nas?ld??
Zordu. Ben çat?k ka?l? biriyim. ?nsanlar buna bile tepki laf ederdi. Çevredekiler de hep gül biraz derdi ama öyle biri de?ilim ki napay?m. Hatta araba kullan?rken ben sa??ma soluma çok bak?nmam, ?smail Uygur ?lk belediye ba?kan? oldu?unda insanlar arabayla geçerken bana selam verirmi?, ben hiç görmezmi?im bile. O s?rada “Kad?na bak selam veriyoruz selam?m? bile almad? ne kadar kibirli” dermi?. Yine ?smail Uygur belediye ba?kan? olduktan sonra e?ofmanla ekmek almaya gidince “Belediye ba?kan?n?n e?ine bak nas?l gelmi?” sözleri dolan?yordu. Hani e?ofman giymem bile suç olur hale gelmi?ti ?smail belediye ba?kan? olunca.
Çocuklar?m bile çocukluk ya?amad?. Bir yere giderdik çocuklar?n yerinden k?p?rdamazd?. Sadece benim için de?il çocuklar için de zordu anlayaca??n?z.
-Rahmetli ?smail Uygur’un Torbal?’da üç dönemi var. Ç?rakl?k, kalfal?k ve son olarak ustal?k olarak nitelendirilen dönemlerdeki ?smail Uygur’u anlatabilir misiniz?
2004 ile 2007 y?llar? asl?nda ?smail Uygur’u ?smail Uygur yapan dönemdi. Kimsenin hayalini kuramad??? ?eyleri yap?yordu. 2005 y?l?nda Kültür Merkezini yaparak 2021 y?l?ndaki yo?un nüfusun bile s??aca?? bir yer in?a etti. 2008’de Aqua Park’? açt?. ?imdi benim diyen belediyelerde bile böyle bir yer yok. 13 y?l önce yap?lmas?na ra?men hala Ege Bölgesi’nde aç?k olimpik tek havuz.
Yani demek isterim ki ç?rakl?k diye nitelendirilen döneme; ç?rakl???, kalfal??? ve ustal??? s??d?rd?. Bu yüzden her yeni dönemde insanlar “acaba ?imdi ne yapacak” diyordu. 2011-2012 y?llar?nda Avrupa’da ki?i ba??na dü?en ye?il alan 7 metrekareydi. Torbal?’da ise 7.1 metrekareydi. O dönemde çok fazla a?aç dikti. Do?ay? çok seviyordu zaten. Avrupa’ya gitti?inde be?endi?i yerlerde foto?raf çeker geldi?inde Torbal?’ya neyi uyarlayabiliriz diye dü?ünürdü.
-Bir dönem seçim kaybedildi. ?ki dönemden sonra böyle bir kayb? ?smail Uygur nas?l kar??lad??
O dönemde ?smail Uygur mahkeme sürecinde oldu?u için aday olamam??t? ama yap?lan anketlerde ?smail’in ad? hep ilk ba?larda yer al?yordu. Asl?nda o dönem ?smail’in en rahat seçim kazanaca?? dönemdi ama aday olamad?. Çünkü halk?n güvenini kazanm??t? art?k. Her yerde çal??malar vard?, Torbal? ?antiye gibiydi. Bu vatanda?? memnun ediyordu.
-Son dönemde tekrar aday olmaya karar vermesi bir h?rs m?yd??
H?rs diyemem. Çünkü iki dönem belediye ba?kanl??? bittikten sonra ?smail bir daha aday olmay? dü?ünmüyordu. O iki dönemde çok yorulmu?tu. Üçüncü döneme adayl?k göstermiyor hiç istemiyordu. Ama insanlar?n ?smail’e “Sen aday ol” dedikçe ben de art?k destek vererek aday olmas?n? istedim. Hatta “?ki dönem sen istedi?in için aday oldun bu dönem de ben istedi?im için aday olacaks?n” demi?tim. ?smail ilk y?l boyunca sabretti aday olmay? istemiyordu. Hatta sorduklar?nda “Siyasette bir gün bile çok uzun bir süre, ?imdiden bir ?ey söylemem” derdi. Daha sonra partiye hiç eme?i geçmeyen Övünç Demir’in aday olmas? üzerine ?smail de art?k dayanamad? ve adayl???n? aç?klad?.
-Evet, konu Övünç Demir’e gelmi?ken bu süreci en ba?tan de?erlendirelim. Erol Günayd?n’?n görevden al?nmas?n? ve Övünç Demir’in atanmas?n? nas?l de?erlendiriyorsunuz?
Genel Merkez’in, ?l Merkezinin karar? bu. Buna bir ?ey söyleyemem. Genel Merkez’in ald??? bu karara sayg? gösteriyorum. Çünkü bu parti benim kocama üç dönem belediye ba?kanl??? nasip etti. Onun onuru ve ?erefi müthi? bir ?ey. ?smail Uygur ya?arken de öldükten sonra da gururumuz oldu.
Ac?m çok büyük, kocam?, babam?z? kaybettik. Ama y?llarca muhalefet olan insanlar?n bile bu sayg?yla hala beni ar?yor olmalar? çok anlaml?. Anlatamam bu hissi…
-Ataman?n ard?ndan bir kongre düzenlenmesi gerekiyor. Bu süreçte de yeni isimler adayl???n? aç?kl?yor. Sizin destekledi?iniz biri var m??
Ben bu kongreye müdahil olmak, taraf belirtmek istemiyorum. Delegelerden sadece o?lumu tan?r?m. O?lum da benimle ayn? fikirde. ?smail Uygur bundan sonra yatt??? yerde rahat uyusun. Siyaset benim için ?smail Uygur ile bitti. Çünkü ben kocam? siyasetle kaybettim. Ben bir tane ?ehit verdim siyasete ba?ka istemiyorum. Ne delege seçimine ne de belediye yönetimine kar??mad?k, kar??mayaca??z. ?smail Uygur’un ad?n? bundan sonra hiçbir ?eye kar??t?rmas?nlar bana yeter. Hiç kimsenin yan?nda arkas?nda de?ilim.
– Siz ise Övünç Demir’in partide etkin rol almad???n? söylemi?tiniz. Övünç Demir, göreve atand???nda birlik beraberlik mesaj? verdi. Bu mesaj? nas?l de?erlendiriyorsunuz.
Yap?lan konu?malarda hep bir birlik beraberlik mesaj? verdiler. ?smail zaten birlik ve beraberlik içindeydi hep. Övünç Demir ve heyeti partiye geldi?inde hiçbir ?ekilde kovalamad?. Ama ?smail’e h?rs?z dediler, 6 tane oteli var dediler, 50 bin hektar arazisi var dediler. ?smail a?z?n? aç?p cevap vermedi. ?imdi kalkm?? insan kucakl?yorlar. 2019’da ?smail Uygur için de?il Adnan Ya?ar Görmez için çal??t? bu arkada?. Övünç, AK Partililerle birlikte kap? kap? gezip ?smail’i kötüledi. Kucaklamaksa, ?smail Uygur, Övünç’ü 2015 y?l?nda kucaklad?.
Babas? çok eski CHPlilerdendir. Övünç de bununla gururlan?r. Ki ?smail Uygur da Ya?ar Demir için hiç kimseye laf söyletmezdi. “Ya?ar Abi partinin abisi ona sayg? göstermek zorundas?n?z” derdi. Kötüledi?i insan baban için bu ?ekilde bahsederken sen de sayg? göster ?smail Uygur’a. Sayg?l? olmak çok zor bir ?ey de?il.
-Her soka??nda izi olan ?smail Uygur’suz bir Torbal? nas?l?
?smail öldükten 2 aya yak?n ben evden ç?kamad?m. 2 ay sonra evden ç?kt???mda 300 binlik Torbal? nüfusunda kimse yok, bombo?tu. Arkamdaki da? gitti benim. Öksüz kald?k, yetim kald?k. Hastanede yatmas? bir büyük bir güçtü bizim için.
Sadece bizim için de?il Torbal? için de öyleydi. ?smail Uygur’u çok sert anlatt?lar ama çok merhametli biriydi. Bir gün halk günü yapm??lar, eve geldi yüzü kapkara. “N’oldu sana” dememe kalmadan ba?lad? a?lamaya. Me?er bir adam derdini anlatm??, çocu?u hastaym?? zor durumdaym??. “?çim parçaland?, ne insanlar var” deyip a?lad?. ?smail Uygur kendi maa??nda 6-7 hasta bak?yordu, çocuk okuttu.
?lk zamanlar Torbal?’ya indi?imde çok zor geliyordu, üzülüyordum. ?imdi gurur duyuyorum, bakt???m her yerde imzas? var. Kimsenin gücü yetmez ?smail Uygur’u gönülden silmeye. (TORBALI GÜNCEL)