Bakanl?ktan yap?lan aç?klamaya göre; Marmara Denizi'nde ortaya ç?kan müsilaj sonras?, 8 Haziran 2021 tarihinde çal??ma ba?lat?ld?. 7 Temmuz 2021 itibar?yla deniz temizli?i tamamland?. Müsilaj?n tekrar etmemesi için Çevre, ?ehircilik ve ?klim De?i?ikli?i Bakanl??? koordinasyonunda ilgili kurum ve kurulu?lar ile üniversitelerin kat?l?m?yla 22 maddelik 'Marmara Denizi Eylem Plan?' haz?rland?. Süreci takip etmek ve çözüm önerileri sunmak için de Müsilaj Bilim ve Teknik Kurulu olu?turuldu. Haz?rlanan eylem plan?, Marmara'ya k?y?s? olan 7 ilin üst düzey yöneticileri ile imza alt?na al?nd?.
MÜS?LAJIN EN ÖNEML? SEBEPLER?NDEN B?R? AZOT VE FOSFOR K?RL?L???
Eylem plan?nda müsilaj?n en önemli sebeplerinden birinin noktasal kaynakl? azot ve fosfor kirlili?i oldu?u belirtildi. 5'nci maddede Marmara Denizi Hidrolojik Havzas?'nda yer alan at?k su ar?tma tesislerinin tamam?n?n ileri ar?tmaya dönü?türülmesi ile ilgili talimat verildi. Bakanl?k genelgesi ile havzada de?arj standartlar?nda k?s?tlamalar yap?ld?. Belediyeler kentsel at?k su ar?tma tesislerinin azot ve fosfor giderimini sa?lamalar? için uyar?ld?. Ayr?ca, 2872 say?l? Çevre Kanunu'na 10 Haziran 2022 tarihinde ilave edilen maddeyle de 7 ilde ileri at?k su ar?tma tesisi olmayan belediyelerden, 6 ay içinde planlar?n? haz?rlay?p bakanl??a sunmalar? istendi. 3 y?l içinde bu ileri at?k su ar?tma tesislerinin kurulup i?letmeye al?nmas? zorunlulu?u getirildi. Ayn? maddeyle belediyelerin at?k su gelirinin yar?s?n? bu tesisleri kurmak için kullanmalar? zorunlu tutuldu. Ayr?lan bu gelirlerin belirtilen amaç d???nda kullan?lamayaca?? da hüküm alt?na al?nd?.
DE?ERLEND?RME TOPLANTILARI
27 Haziran 2024'te Marmara Denizi Eylem Plan? Koordinasyon Kurulu'nun 4'üncü toplant?s?n? gerçekle?tirildi. 1 ay içerisinde ilgili belediyelerin at?k su ar?tma tesislerinin ileri biyolojik at?k su ar?tma tesislerine dönü?ümü ile ilgili yer tahsisi, imar plan?, finans ve benzeri sorunlar?n giderilmesi için sürecin devam ettirilmesi ve sonucun bakanl??a bildirilmesi istendi. 14 A?ustos 2024'te ise önce ?stanbul, ard?ndan 23 Aral?k 2024'te de Kocaeli, Bursa, Bal?kesir, Tekirda?, Yalova, Çanakkale de?erlendirme toplant?lar? yap?ld?.
Gelinen noktada Marmara Denizi Eylem Plan?'nda yer alan 22 eylemden 3'ü hayata geçirilmedi. Son dönemde Marmara Denizi'nin genelinde, deniz yüzeyinden 5 ile 25 metre aras?nda de?i?en derinliklerde müsilaj olu?umuna dair haberler kamuoyunda yer almaya ba?lad?. 25 Aral?k 2024'te Müsilaj Bilim ve Teknik Kurulu Ankara'da toplad?. Toplant?da da yerine getirilmeyen 3 önemli maddeden biri olan ileri biyolojik at?k su ar?tma tesislerinin eksikli?i vurguland?. ?leri ar?tmaya dönü?üm oran?n?n yüzde 0,7 ile s?n?rl? kald???na dikkat çekildi.
Müsilaj Bilim Teknik Kurulu'nun; 'Kirlilik girdisinin azalt?lmas? için özellikle belediyelerin yapma taahhüdünde bulunduklar? ileri at?k su ar?tma tesislerini bir an önce tamamlamalar? ve denetimlerin s?k?la?t?r?lmas?' tavsiyeleri do?rultusunda Çevre, ?ehircilik ve ?klim De?i?ikli?i Bakanl???, Marmara Denizi'ne kom?u ?stanbul, Kocaeli, Bursa, Bal?kesir, Tekirda? Büyük?ehir belediyeleri ile Yalova ve Çanakkale belediyelerine görevlerini yapmalar? için uyar? yaz?s? gönderdi. Yaz?da "Havzadaki at?k su ar?tma tesislerinin ileri ar?tmaya dönü?ümünde yeterli seviyeye ula??lamad??? görülmektedir. ?? termin plan? sunan 169 tesisten yaln?zca 42 tanesinde öngörülen çal??malar tamamlanm??t?r. Söz konusu tesislerin kapasitesi dü?ük oldu?undan 2021 y?l?nda yüzde 51 olan ileri biyolojik at?k su ar?tma hizmeti alan belediye nüfusu oran?nda yaln?zca yüzde 0,7'lik bir art?? olmu?tur. Bu itibarla, Marmara Denizi'nde müsilaj gibi sorunlar?n bir daha ya?anmamas? ad?na idareniz taraf?ndan yap?lmas? gereken at?k su altyap? yat?r?mlar?n?n mevzuatta tan?mlanan sürenin de sonuna yakla??ld??? göz önünde bulundurularak bir an önce hayata geçirilmesi hususunda bilgilerinizi ve gere?ini rica ederim" denildi.