Müsilaj felaketiyle bo?u?an, uzmanlar?n adeta ‘öldü’ dedi?i Marmara Denizi’ndeki çevre felaketinin nas?l ‘göz göre göre’ geldi?ini ortaya koyan raporlar gün yüzüne ç?kt?. Marmara Çevre ?zleme Projesi (MAREM) kapsam?nda 2007-2014 y?llar? aras?nda haz?rlanan yüzlerce sayfal?k 9 kapsaml? rapor, Marmara’da stabil bir müsilaj?n olu?tu?unu ve müsilaj?n gelecekte artaca??n?n y?llard?r bilindi?ini ortaya koyuyor. Hidrobiyolog Levent Artüz öncülü?ünde yap?lan ara?t?rmalarda, Marmara’daki durumun 1975 y?l?ndan ba?lay?p bugünkü sonuca ula?t??? ortaya konulmu?.
YÜKSEK KLOR ETK?S?
Milliyet'ten Mert ?nan'?n haberine göre, örne?in 2009 tarihli ve Tekirda? aç?klar?nda yap?lan ara?t?rmay? konu alan raporda, musilaj olu?umunun o tarihlerde bile Marmara Denizi genelini ciddi olarak etkiledi?ine dikkat çekilerek, “Kontrolsüz ve hiçbir ar?tmaya tabi olmaks?z?n yap?lan at?k su de?arjlar?n?n direkt etkisi göz ard? edilmemeli” uyar?s?nda bulunulmu?.
2013 tarihli “Marmara Denizi’nin De?i?en O?inografik ?artlar?n?n ?zlenmesi Projesi”nde ise Haliç’te yap?lanlardan ders al?nmad???, Marmaray hafriyat?n?n Marmara Denizi’nin en derin yeri, dolay?s? ile en kal?n su katman?na sahip olan Ç?narc?k ve Do?u Marmara bulundu?u bölgeye döküldü?üne dikkat çekilerek, “Yetmezmi? gibi, en kirli suyumuz Ergene’nin ‘derin deniz de?arj?’ ile Marmara’ya de?arj edilmek istenmesi, olumlu geli?me beklemenin ne kadar büyük safl?k oldu?unu ortaya koymaktad?r” deniliyor.
Ayn? uzmanlar?n 2014 tarihinde haz?rlad?klar? raporda ise Marmara Denizi genelinde ar?tmas?z yap?lan de?arjlar?n yan? s?ra, halihaz?rda çal??an ve onlarla ifade edilebilecek say?da yap?m? planlanan enerji santrallerinin so?utma suyu borular?n?n, elveri?li bir ortam bulup üreyen kirlenmi? organizmalar ile dolarak kullan?lamaz hale gelece?ini, bunun önlenmesi için klor türevlerinin kullan?ld???n? ve gelecekte de kullan?laca??na dikkat çekiliyor.
KARAB?GA ÖRNE??
Karabiga’da kurulmas? dü?ünülen termik santralin yan? s?ra ?arköy civar?nda, yine Marmara’da son kalan deniz kaplumba?alar? ya?am ve olas? üreme alanlar?na yap?lmak istenen santral ve di?er santraller hakk?nda raporda, o dönem ?u uyar?lara yer verilmi?:
“Karabiga çevresinde kurulmak istenen termik santral için haz?rlat?lan ÇED raporunda tam da tesisin kurulmas? planlanan alanda bulunan Akdeniz Foklar? ‘Proje sahas? ve çevresinde Bern Sözle?mesi gere?i koruma alt?na al?nm?? alan bulunmamaktad?r’ ibaresi ile görmezden gelinmi? ve bu raporu da ilgili bakanl?k olumlu bulmu?tur.”
Müsilaj nedeniyle deniz dibindeki canl?lar?n ya?am alanlar?nda tahribat olu?tu.