?KÇÜ Su Ürünleri Fakültesi Dekan? Prof. Dr. Tansel Tanr?kul ve Doktor Ö?retim Üyesi Ezgi Dinçtürk taraf?ndan yap?lan bilimsel ara?t?rma sonucunda Ege Bölgesi'nde çiftliklerde yeti?tirilen levreklerde ölümcül bir hastal?k türü saptand?. Hastal??a 'Pasteurellosis' hastal??? ile benzerlik gösterdi?i için 'yalanc? pastörella' ad? verildi. Yeni ortaya ç?kan hastal?k türünün levreklerin ölümüne neden oldu?unu söyleyen Tanr?kul, "Bula??c? olan bu hastal?k bal?k çiftliklerinde yay?lmaya devam ediyor. Her geçen gün hastal???n yay?lma alan? geni?liyor ve kültür bal?kç?l???na zarar veriyor. Zamanla kay?plar çok yüksek olacakt?r. Su ak?nt?lar? veya çiftlikten kaçan bal?klarla hastal?k yay?lacakt?r" dedi. Hastal?kla ilgili detaylar?n yer ald??? bilimsel çal??man?n uluslararas? Journal of the Hellenic Veterinary Medical Society adl? dergide yay?nland???n? anlatan Tanr?kul, bu hastal?k türüne d??ar?dan bak?ld???nda bir belirti göstermedi?ini ancak otopsi yap?ld???nda dalaktaki büyümeyle anla??ld???n? ifade etti.
'A?ISI YOK'
Hastal?k türünün insanlar için bir tehlike ta??mad???na de?inen Prof. Dr. Tanr?kul, "Ege Denizi ve Yunanistan k?y?lar?nda görülen Akdeniz levre?i önemli bal?k türlerinden biridir. Kültür bal?kç?l??? yap?lan türlerden bir tanesi. Kültür bal?kç?l???nda bal?klar stres alt?nda oldu?u için do?adaki türlere k?yasla daha fazla hastal??a maruz kal?yorlar. Genelde kültür bal?klar?nda hastal??a neden olan etkenler insanlar için hastal?k etmeni olmuyor ancak bal?klarda ciddi kay?plara neden oluyor. Bu durum bal?k çiftliklerinin ekonomik olarak kayba u?ramas?n? meydana getiriyor. Hastal???n önlenmesi için antibiyogram yap?lmas? gerekiyor. Uygun dozda antibiyotik uygulanmal?. Bu hastal???n ?u anda bir a??s? yok. Her geçen gün bu hastal?k yay?lmaya ba?lad?kça mutlaka a?? da geli?tirilecektir" ifadelerini kulland?.
?K? YIL BOYUNCA ARA?TIRILDI
Hastal???n te?his edilebilmesi için bilimsel metotlar uyguland???n? belirten Tanr?kul, "Yeni te?his etti?imiz hastal???n kesin tan?s?n? koyabilmek için hastal??a neden olan bakteriyi t?bbi yöntemlerle izole ettik. Bakterinin DNA's? incelenerek yap?lan moleküler yöntemlerle kesin te?hisi koymu? olduk. Bu te?hisin ard?ndan yurt d??? onay?n? da ald?k. Bu hastal???n belirtileri 'Pasteurellosis' denilen hastal??a benziyor. Biz bu semptomlar? iki y?l boyunca ara?t?rd?k. Bütün bilimsel yöntemleri kullanarak bu hastal???n 'Aeromonas' bakterisinden kaynaklanan bir enfeksiyon oldu?unu ortaya koyduk. Bu bakteri ?u anda özellikle yaz aylar?nda Ege Denizi'nde kültür bal??? yeti?tirilen birçok i?letmede ortaya ç?kmaktad?r. Halen de baz? hastal?klarla kar??t?r?ld??? için yanl?? tedaviler uygulanmaktad?r. Bu yüzden bal?k kal?plar? art?yor" dedi.
'HASTALIK OTOPS?DE ORTAYA ÇIKIYOR'
Hastal???n bal?klardaki klinik semptomlar?na de?inen Prof. Dr. Tanr?kul, "Çok ilginçtir ki bal?klara d??ar?dan bak?ld???nda hastal?k herhangi bir belirti göstermiyor. Hastal?k bal?klarda durgunluk, kararma ve ölümle sonuçlan?yor. Otopsi yap?ld???nda ise dalakta büyüme ve dut benzeri bir görünüm ortaya ç?k?yor. Levrekler için ölümcül olan bu hastal?k, kültür bal?klar?n?n yan? s?ra do?adaki bal?klar? da tehdit ediyor. Bir hastal?k bir türe yerle?tikten sonra ba?ka türe de sirayet edebiliyor. Bu yüzden önlem al?nmas? gerekir" diye konu?tu.