?stanbul Veteriner Hekimler Odas? Ba?kan? Prof. Dr. Murat Arslan, ?stanbul Veteriner Hekimler Odas? ad?na yapt??? aç?klamada, Türkiye'de geçen y?l Kurban Bayram?'nda yakla??k 3,5 milyon kurban kesildi?inin tahmin edildi?ini, dört gün içerisinde hayvan varl???n?n yakla??k yüzde 5'inin kesildi?i Kurban Bayram?'n?n halk sa?l???, hayvan sa?l???, hayvan refah? ve ekonomik boyutlar? olan karma??k bir organizasyon oldu?unu dile getirdi.
Böylesine karma??k ve oldukça k?sa bir sürede gerçekle?en organizasyonun sa?l?kl? ve huzur içerisinde geçmesi için pandemi ko?ullar? da dikkate al?narak ciddi önlemler al?nmas? gerekti?ini vurgulayan Aslan, ?unlar? kaydetti:
"?stanbul'da kurbanlar?n kesiminin yar?s?na yak?n?, belediyelerin denetledi?i ünitelerde, kalan?n?n ise otopark gibi kesime uygun olmayan alanlar ile sokaklarda yap?lmaktad?r. Bu alanlarda yap?lan kesimlerde at?k yönetimi aksamakta, kan, deri, iç organlar gibi hayvansal at?klar?n bir k?sm? kesilen yerlerde b?rak?lmaktad?r. Sokak hayvanlar? taraf?ndan tüketilen hayvansal at?klar ile hayvanlardan insanlara geçen zoonoz hastal?klar toplum sa?l??? için riskler olu?turmaktad?r.
Yine kurban bayramlar?nda ?ehir merkezlerine kurulan hayvan pazarlar?ndan kaynaklanan koku, çevre kirlili?i ve sinek, pire, kene, fare gibi vektörler ve bu vektörlerin arac?l?k etti?i zoonoz hastal?klarda art?? görülebilece?i unutulmamal?d?r. Tüm bu risklerin yan?nda Kovid-19 salg?n? nedeniyle bu y?l Kurban Bayram?'n?n çok daha ciddiyetle de?erlendirilmesini gerektirmektedir."
"YAKLA?IK B?R M?LYON K??? R?SK ALTINDA"
Kurban Bayram? öncesinde hayvanlar?n oldukça uzun mesafeler katederek bölge veya ?ehir de?i?tirdi?ini hat?rlatan Prof. Dr. Aslan, bu seyahatlerde araç ba??na en az 3 ki?inin hayvanlara refakat etti?ini belirtti.
Kurban Hizmetlerinin Uygulanmas?na Dair Tebli?'e göre bu y?l kurbanl?klar?n kurban sat?? alanlar?na 16 Temmuz tarihinden itibaren getirilece?ini belirten Prof. Dr. Aslan, ?öyle devam etti:
"Kurban öncesi, s?ras? ve sonras?n? da katt???m?zda hayvanlar sat?? ve kesim alanlar?nda en az üç hafta kalmaktad?rlar. Vatanda?lar?n kurbanl?k sat?n almak için çok say?daki kurban sat?? alan?n? ziyareti, kurbanl???n kesimi ve ihtiyaç sahiplerine da??t?m? s?ras?nda önemli bir insan trafi?i olu?acakt?r. Bu hareketlili?in Kovid-19'un bula?mas? aç?s?ndan önemli bir risk olu?turaca?? aç?kt?r.
Resmi kurumlar?n kay?tlar?na göre 2019 y?l? Kurban Bayram?'nda ?stanbul'da toplam 144 bin 311 büyük ve küçükba? kurban kesimi yap?lm??t?r. Ancak oldukça önemli say?da kay?t d??? kesimler de yap?ld??? bilinmektedir. Vatanda?lar, say?s? 200'den fazla olan kurban sat?? alan?nda oldukça s?k???k bir ?ekilde, hijyen kurallar?n?n olmad??? bir ortamda bir arada bulunacakt?r. Her kurban?n sat???, kesimi ve da??t?m? ile aile bireylerinin temas? da dü?ünülürse yakla??k bir milyon ki?inin bula? aç?s?ndan risk alt?nda oldu?u dü?ünülebilir."
"?NSAN TRAF??? AZALTILMALI"
Di?er ?ehirlerden gelen çok say?daki üreticinin bayram sonras? dönü?lerinin de bu ?ehirlere hastal???n ta??nmas?na arac?l?k edebilece?ine dikkati çeken Prof. Dr. Aslan, "Tüm bu riskler dü?ünüldü?ünde yakla?an organizasyonun Kovid-19 tedbirleri aç?s?ndan ayr?ca de?erlendirilmesi, bula?man?n minimuma indirilmesi için önlemler al?nmas? ve kamuoyunun konuya ili?kin bilgilendirilmesi önem arz etmektedir." de?erlendirmesinde bulundu.
Al?nacak önlemlerin temel hedefinin, insan trafi?ini azaltmaya yönelik olmas? gerekti?ini belirten Prof. Dr. Aslan, al?nmas? gereken önlemlere ili?kin ?u önerileri sundu:
"• Öncelikle kurbanl?klar?n transportu yap?lmadan, yeti?tirildi?i bölgelerde kesime sevk edilmesi için projeler geli?tirilmelidir. Bu amaçla; büyük ?ehirlerde ya?ayan vatanda?lar vekaletle memleketlerinde kesim yapmaya te?vik edilmeli ve bölgedeki ihtiyaç sahiplerine ula?t?r?lmas? sa?lanmal?d?r.
• ?stanbul’da yap?lacak kesimlerde kurban sahibinin kesim yerine gelmeden, kurban?n?n vekalet verdi?i kurum taraf?ndan kesilerek kendisine ula?t?r?lmas?, yasalar ve altyap? imkanlar? elverdi?i oranda, yerel yönetimlerin ba???lanan kurbanlar? kavurma gibi ürünlere i?ledikten sonra ihtiyaç sahiplerine ula?t?rmas? gibi seçenekler de?erlendirilmelidir.
• Kurban kesim ve sat?? yerlerinin kapasiteleri yar? yar?ya dü?ürülmeli, sosyal mesafe kurallar? ödünsüz uygulanmal?d?r.
• Sat?? ve kesim yerleri bariyerlerle s?n?rland?r?lmal?, giri? kap?lar? kontrollü olmal?d?r.
• Kurban sat?? yerlerinde pazarl?k yaparken tokala?man?n önüne geçilmeli, maske ve ate? kontrolü mutlaka yap?lmal?, tüm ziyaretçilerin galo? giymesi sa?lanmal?d?r.
• Kesimlerin üç güne yay?lmas? ve randevulu yap?lmas? için düzenleme yap?lmal?d?r.
• Kesim için özel sektörün i?letti?i onayl? i?letmeler kullan?lmal?, kapasite artt?r?lmal?d?r.
• Kurban sat?? yerleri ile kesim yerlerinde denetim yapmak üzere yeterli say?da veteriner hekim bulundurulmal?d?r.
• Kesimde görevli tüm personelin sa?l?k kontrolü yap?lmal?, uygun k?yafetlerle çal??malar? sa?lanmal?d?r.
• Kesimde görevli tüm personel hayvan refah?, hijyen ve toplum sa?l??? konusunda bilgilendirilmelidir.
• Kesilen kurbanlar hak sahiplerine ambalajl? verilmelidir.
• Kesim sonras? hayvansal at?klar?n usulüne uygun olarak bertaraf edilmesi sa?lanmal?d?r.
• Sürecin en sa?l?kl? ?ekilde yönetilmesi için yaz?l? ve görsel bas?n, billboardlar, bro?ürler vb kullan?larak vatanda?lar bilgilendirilmelidir.
• Tüm bu önlemlerin al?nmas?nda Veteriner Hekim Odas? ile i?birli?i yap?lmal? ve meslek odas? mutlaka Kurban Hizmetleri Komisyonu ve ?l Pandemi Kurulu'nda yer almal?d?r.
• Toplum sa?l???n? korumak ad?na kurban alanlar?nda bulunan Veteriner hekimlere kar?? görülen ?iddetin önlenmesi için gerekli önlemler al?nmal?d?r. "