Küresel iklim de?i?ikli?inin olumsuz etkileri son y?llarda Türkiye'de daha fazla hissedilmeye ba?land?. Sonbahar ve k?? aylar?ndaki ya???lar?n azalmas?, Meteoroloji Genel Müdürlü?ü'nün '2022-2023 Su Y?l? 4 Ayl?k Alansal Kümülatif Ya??? Raporu'na yans?d?. Rapora göre, 1 Ekim 2022- 31 Ocak 2023 dönemini kapsayan 2023 su y?l? ya???lar?, 1991-2020 y?llar? ortalamas?na göre yüzde 42, geçen y?la göre ise yüzde 41'in alt?nda gerçekle?ti. Su y?l? ya???lar? tüm bölgelerde normalin alt?nda gerçekle?irken, ya???? en az alan bölge yüzde 52 ile ?ç Anadolu Bölgesi oldu. ?ç Anadolu Bölgesi ve Marmara Bölgesi'nin 4 ayl?k kümülatif ya???lar? son 63 y?l?n en dü?ük seviyesine indi.
Türkiye'nin kurak süreçten geçti?ine dikkat çeken ?KÇÜ Orman Fakültesi Dekan? Prof. Dr. Derya E?en, "Önümüzdeki dönem pek iç aç?c? de?il. 3-5 y?l içinde spor müsabakalar? haricinde yüzme havuzlar?n?n, süs havuzlar?n?n yasaklanabilece?ini öngörüyorum ya da insanlara, hanelere bir su kotas?n?n koyulma zorunlulu?u do?abilece?ini dü?ünüyorum. Önlemler almazsak ileride büyük bir su s?k?nt?s? ya?ayaca??z. Bu y?l sonbahar ve k???n ba?lang?c?na kadar dü?en ya?mur oranlar?na bakt???m?z zaman son 63 y?l?n en kurak dönemini ya?and???n? görüyoruz" dedi.
'DÜNYADA 3 M?LYAR K??? KURAKLIKTAN ETK?LEN?YOR'
Prof. Dr. Derya E?en, s?k ve uzun süren kurakl?k, ya???lardaki düzensizlik ve orman yang?nlar?ndaki art???n, küresel iklim de?i?ikli?i sonucu oldu?unu söyledi. Kurakl?k konusuna de?inen Prof. Dr. E?en, dünyadaki mevcut suyun ancak yüzde 1,5'inin tatl? su olarak kullan?labildi?ini belirterek, "Bu çok dü?ük bir oran. Kurakl?kla birlikte az olan su miktar?nda daha fazla dü?ü? meydana gelecek. Yap?lan son istatistiklere göre, dünya yüz ölçümünün yakla??k yüzde 41'inin kurak ve yar? kurak alanlardan olu?tu?unu görüyoruz. Dünya nüfusunun yakla??k yüzde 40'?, neredeyse 3 milyar ki?i de kurakl?ktan etkileniyor. Bu yüzy?l?n sonuna do?ru kurak alanlarda yüzde 25'e varan art?? olaca??, etkilenen nüfusunun yüzde 50 artaca??n öngörüyoruz" diye konu?tu.
MARMARA VE ?Ç ANADOLU'DAK? YA?I?LARDA YÜZDE 60 AZALMA
Türkiye'de kurakl???n ?iddetli bir ?ekilde ya?anmaya ba?lad???na dikkat çeken Prof. Dr. E?en, "Türkiye'de kurakl???n oldukça ?iddetli bir ?ekilde ya?anmaya ba?lad???n? görmekteyiz. 1990-2020 y?llar? aras?nda Ekim, Kas?m, Aral?k, Ocak dönemlerinde dü?en ya?murun miktar?yla en son bu dönem dü?en ya????n miktar? kar??la?t?r?ld??? zaman yüzde 41'lik bir azalma meydana geldi?ini görüyoruz. Bu oran bölgelere göre de?i?iklik gösteriyor. En fazla Marmara Bölgesi ve ?ç Anadolu Bölgesi'nde dü?ü?ler oldu?unu görmekteyiz. Örne?in, ?ç Anadolu Bölgesi ve Marmara Bölgesi'nde yüzde 55-60'a varan oranlarda bir ya??? azalmas? söz konusu" dedi.
SU HASADI ?Ç?N MEVZUAT ÖNER?S?
Suyun do?ru kullan?m? konusunda kolektif çaba gösterilmesi gerekti?ini vurgulayan Prof. Dr. E?en, "Burada devlet, sivil toplum örgütleri, halk ve tüm kesimler kolektif aray??a girerek, suyu en idareli ve en verimli bir ?ekilde kullanmak durumunday?z. Bununla ilgili mevzuat?n haz?rland???n? biliyorum ama yurt d???na bakt???m?z zaman devlet su hasad? ya da ya?mur hasad? yöntemi dedi?imiz yöntemlerin kullan?lmas?n? mevzuata sokmaya ba?lad?. Büyük binalarda, fabrikalarda, organize sanayi sitelerinde, çat?ya dü?en ya?mur suyunu toplayarak yer alt? ve yer üstü yap?lan sarn?çlarda biriktirmek ve kullan?m suyu olarak bu sular?n kullan?lmas? mevzuata girmi? durumda. Küçük, yeni yap?lan binalarda da ya?mur hasad? yönteminin kullan?lmas? ?art görünüyor. Bizim de bu aray??a girmemiz gerekiyor" diye konu?tu.
'ÇABALARIMIZI DAHA ÜST DÜZEYE ÇIKARMAMIZ GEREK'
Kentsel dönü?üm projeleri kapsam?nda yeni binalar, yap?larda al?nabilecek önlemlere de?inen Prof. Dr. E?en, "Bu binalarda çat?ya dü?en ve oluklar vas?tas?yla yere inip kaybolan suyu yer alt? ve yer üstü sarn?çlar?nda toplamakla ilgili birtak?m mevzuatlar?n yap?lmas? gerekiyor. Birey olarak bizler de su kullan?m? konusunda dikkatli davran?p, nas?l daha az su kullan?labilece?imiz konusunda bir aray??a girmeliyiz. Bilinçlendirme kampanyas? devlet, belediyeler ve muhtarl?klar düzeyinde yap?lmas? gerekiyor. Ormanlar, küresel iklim de?i?ikliklerine kar?? büyük bir tampon görevi görüyor. Selleri önlüyor, sular? topluyor, toprakta emilmesini daha fazla art?r?yor. Dolay?s?yla a?açland?rma ve ormanlar? koruma aç?s?ndan çabalar?m?z? daha üst düzeye ç?karmam?z gerekiyor" dedi.