Hastaneye yat?? ve t?bbi i?lemler s?ras?nda çocuklar?n ya?ad??? korku, kayg? ve endi?eyi azaltmak amac?yla ?zmir ?ehir Hastanesi Çocuk Kardiyoloji Bölümü'nde sanal gerçeklik uygulamas? hayata geçirildi. ?zmir'de ya?ayan 4'üncü s?n?f ö?rencisi Mert Bayrak (10) da ritim bozuklu?u nedeniyle girdi?i operasyon öncesi Virtual Reality (VR) gözlük kullanarak stresini azaltt?. Ev han?m? anne Sibel Bayrak (45) operasyon öncesi aile olarak endi?eli olduklar?n? dile getirip yeni uygulama sayesinde gülümseyerek ameliyata girdiklerini anlatt?. Bayrak, “Mert'ten daha stresliydik. Doktorumuzun Mert'e motive edici ?ekilde konu?mas?yla stresi ve kayg?s? biraz azalm??t?. Ameliyata girmeye k?sa bir süre kala stres yapmaya ba?lad?. Bu gözlü?ü takt?ktan sonra yakla??k 20 dakika oyun oynad?. Bu durum stresini azaltt?. Biz de onu rahat görünce çok ho?umuza gitti. Gönül rahatl???yla ameliyata gönderebildik” dedi.
'AYNI ?EY? YA?AMAKTAN KORKUYORDUM'
O?lunun bir y?l önce de f?t?k nedeniyle bir operasyon geçirdi?ini anlatan Bayrak, ?u ifadeleri kulland?:
“Sedyeye yatt?, orada otururken de gözlü?ü takt?. Belli bir süre geçtikten sonra anne-baba olarak ç?kt?k. Bu durumu sorun etmedi ve ameliyat da ba?ar?yla tamamland?. Ç?k?nca da korku, kayg?, endi?e yoktu. Bu yakla??m çok ho?umuza gitti. Bir sene önce f?t?k ameliyat? olmu?tu. Kuca??m?zda uyutulmu?tu ama Mert orada çok gerilmi?ti. A?laya a?laya doktorlara teslim etmi?tim. Burada da ayn? ?eyi ya?amaktan korkuyordum.”
'??LEM HEM ONLAR HEM B?Z?M ?Ç?N KOLAYLA?TI'
Çocuk Kardiyoloji Bölümü E?itim Sorumlusu Prof. Dr. Rahmi Özdemir de bu uygulamay? birkaç ayd?r kulland?klar?n? belirterek olumlu geri dönü?ler ald?klar?n? vurgulad?. Mert'in de olumlu bir ruh haliyle ameliyata girdi?ini anlatan Prof. Dr. Özdemir, "Mert'te önemli bir ritim bozuklu?u vard?. Ya?am? tehdit edebilen bir ritim bozuklu?u olabilirdi. Ritim bozuklu?unu anjiyo ile tedavi ettik. Anestezi alt?nda olmas? gerekiyordu ve çocuk da çok gergin ve endi?eliydi. Gözlü?ü tak?nca daha rahatlad?" ifadelerini kulland?.
Özellikle 15 ya??ndan küçük çocuklar?n daha kayg?l? oldu?unu anlatan Prof. Dr. Özdemir ?öyle devam etti:
“Giri?imsel i?lemler ve anjiyoyu anestezi alt?nda yap?yoruz. Özellikle 15 ya??ndan küçük olan çocuklar ameliyathaneye geldiklerinde salonda bulunan cihazlardan biraz ürküyorlar. Yap?lan i?lemi net olarak da anlayamad?klar? için biraz gergin oluyorlar. 13 ya??ndan küçük olanlar a?layabiliyor ve bu ebeveyne de yans?yor. Çünkü anestezi uygulanana kadar çocuklar?n?n yan?nda kal?yorlar. ??lem hem onlar hem bizler için daha keyifli ve kolay hale nas?l gelebilir diye dü?ündük. Bu uygulamaya ba?lad?k. Çocuk s?ras?n? beklerken d??ar?da izliyor. ?çeriye girdi?inde anestezi i?lemi uygulanana kadar izlemeye devam ediyor.”
'EBEVEYNLER SAK?N ÇOCUK SAK?N KALIYOR'
Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzman? Doç. Dr. Gonca Özyurt ise giri?imsel t?bbi i?lemlerle ilgili korku ve kayg? ya?ayan çocuklar?n bunu aktaramad???nda öfkelenebildi?ini belirtip, “Sadece çocuklar?m?zda de?il ebeveynlerde de bu tür bir i?lem kayg?ya sebep olabilir. ??lem öncesi aç?klama yaparak bunun gerekçesini anlatmak gerekir. ??leme haz?rl?k sürecinde onlar? farkl? yöntemlerle sakinle?tirmemiz, biraz daha sakin girmesini sa?lamam?z hem i?lemin kolay geçmesi hem de i?lem sonras? herhangi bir yak?nma ç?kmamas? için çok kritik olabilir. E?er i?lem öncesi yo?un kayg? ya?arlarsa i?lem zorla?abiliyor. ??lem sonras? uyku sorunlar? ya da öfke nöbetleri ya?ayabiliyorlar” ifadelerini kulland?.
Kayg?y? gidermek ad?na farkl? yöntemler kullanabildiklerini söyleyen Doç. Dr. Özyurt, “En basiti balon ?i?irme yöntemi ya da ameliyathaneyi gezdirme gibi yöntemler kullan?labiliyor. Ama günümüzde ak?ll? cihazlar?n ç?kmas?yla oyun da tercih ediliyor. ?imdi de sanal gözlük uygulamas? ilgi çekiyor. Sanal gözlükle bir giri?ime haz?rlama o i?lemin hem daha kolay geçmesini hem de daha sonras?nda daha rahat atlat?lmas?n? sa?l?yor. Bütün bunlar? ilaçlarla yapmaktansa ilaçs?z uygulamalarla yapmak dikkati da??tarak çocu?un konsantrasyonunu ba?ka bir yöne çevirmek ad?na önemli oluyor. Bu ebeveynleri de rahatlat?yor. Ebeveynler de çocuklar da sakin kal?yor.”