Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi taraf?ndan düzenlenen ‘Kripto Varl?klarda Düzenleme Aray???’ ba?l?kl? etkinlikte konu?an Sermaye Piyasalar? Kurulu (SPK) Ba?kan Yard?mc?s? Ali ?hsan Güngör, konu?mas?nda düzenleyici otoritenin kripto para piyasalar? üzerinde baz? çal??malar yürüttü?ünü belirtti.
Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi taraf?ndan bugün ‘Kripto Varl?klarda Düzenleme Aray???’ isimli bir online etkinlik düzenlendi. Etkinli?in konu?mac?lar?ndan biri olan SPK Ba?kan Yard?mc?s? Ali ?hsan Güngör devletin düzenlemeye yönelik bak?? aç?s?na ili?kin aç?klamalarda bulundu.
“DÜZENLEME TEVECCÜHÜ ARTIRIR END??ES? VARDI”
Güngör konu?mas?nda, “Finansal piyasalarda devlet taraf?ndan düzenlenen bir alan oldu?unda vatanda?lar taraf?ndan bir teveccüh olu?uyor. ‘Buradaki arac?l?k faaliyetlerinde piyasa bozucu faaliyetler veya uyu?mazl?k olursa devlet bu i?leri çözer’ yakla??m? olu?uyor. ?zleme ve uluslararas? kurumlar?n raporlama süreci devam ederken devletin herhangi bir düzenlemeye gitmemesinin pozitif taraf? da o. Fiyat de?i?imlerine bakt???m?zda 2018 y?l?nda büyük bir yat?r?mc? teveccühü olsayd? belki de büyük ma?duriyetler ya?anacakt?.” dedi.
Uluslararas? kurumlar?n da bu varl?klar? ‘fiyat hareketleri manipülatif ve fiyat hareketleri öngörülemez varl?klar’ olarak de?erlendirdi?ini bildiren Güngör, uluslararas? raporlar?n ayn? zamanda güçlü bir tüketici grubuna i?aret etti?ini ve bu tüketici grubunun korunmas? için gereken önlemlerin al?nmas? gereklili?ine vurgu yapt???n? belirterek konu?mas?n? ?öyle sürdürdü:
“Kullan?c? say?lar?n?n artmas?yla ‘düzenleme teveccühe neden olur’ kayg?s? ortadan kalkt?. Geldi?imiz a?amada bir düzenleme konusu gündeme gelecek.
Düzenlemenin bir alan?, varl?klar?n ç?kart?lmas? yani halka sat???. Di?er alan? da al?m sat?m?n?n yap?ld??? platformlar.
Varl?klar?n ç?kart?lmas? i?in karma??k taraf?. Kripto varl?klar? ç?kartanlar bu varl?klar kar??l???nda ne vadediyorlar? Bunlar?n içinde para oldu?u iddias?nda olanlar var. Bunlar?n en bilineni Bitcoin. Teter örne?inde oldu?u gibi kar??l???nda bankada para tuttu?unu iddia edenler var. Ethereum bazl? olanlar da sistemdeki belirli imkanlara eri?im tan?yorlar.
Dünyada genel olarak düzenleme konusunda ‘araçtan ba??ms?zl?k ilkesi’ hakim. O ilke de, ‘kripto varl?k evreninde sat?lan varl?klar ve bu sat??la ilgili vaatlere bak?lmas? ve o vaatlere göre mevcut hukuk düzeninde bunun yeri ne ise o hukuku uygulamak’ ?eklinde özetlenebilir.
Bizde de bir düzenleme söz konusu olursa bu ilke benimsenecek gibi görünüyor. Türkiye’de hangi varl?klar?n ödeme arac? olarak kullan?labilece?ine ili?kin belirlemeler konusunda Merkez Bankas? yetkili. Ç?kard??? yönetmeliklerle de bu konudaki tavr?n? koydu. Bizim de baz? incelemelerimiz oldu.”
“HERKES?N PLATFORM KURAMAMASI GEREK”
Düzenleyici bak?? aç?s?n?n di?er taraf?nda ise platformlar oldu?unu ifade eden Güngör, “Platformlarda al?m sat?m faaliyeti yap?l?yor. Bu al?m sat?m faaliyetinin güvenli bir ortamda yap?lmas? laz?m. Herkesin bu platformlar? kuramamas? laz?m. Yöneticilerinin bir tak?m suçlara kar??mamas?, teknik altyap?lar?n?n belli düzeyde olmas? gibi ?artlar gerekiyor. Bunlar bizim bir borsa veya arac? kurumda arad???m?z ?artlar” ifadelerini kulland?.
Kripto varl?klarla ilgili en önemli husus saklama oldu?unu belirten Güngör konu?mas?na ?öyle devam etti:
“Sermaye piyasas? alan?ndaki varl?klar?n al?m sat?m sonucunda bu varl?klar Merkezi Kay?t Kurulu?u’nda saklan?yor. Herhangi bir suistimal riski söz konusu oldu?u zaman bu suistimali tespit edebilece?imiz merkezi bir sistem var. O sistemde idari i?lem tesis edip onu geri alma imkan?m?z bile var. Kripto varl?k örne?inde Todex örne?inde gördü?ümüz gibi saklama konusu düzenleme alan?n? en çok zorlayan taraflardan birisi. Bu alanda yap?lacak düzenlemede saklama konusu çözülmesi gereken en önemli konu.
Saklanan varl?k çok büyük ve bunlar?n transferi çok kolay. Yap?lacak düzenlemede saklama konusu ciddi bir ?ekilde ele al?n?p orada bu alana özgü teknik yap?ya uygun bir düzenleme getirmemiz gerekiyor. Bu bizi zorluyor.
Bizi ikinci en çok zorlayan husus, volatilitenin fazla olmas? ve bu yap?n?n s?n?r ötesi hareketlili?i. Geleneksel bir hisse senedi piyasas?nda ya?anan hareketlili?in temelinde bir sebep olup olmad??? ara?t?r?l?r. Ayr?ca hareketler ulusal düzeyde gerçekle?ti?i için alan satan ki?ileri de takip edebiliriz. Ama kriptoya bakt???m?zda Elon Musk’?n bir twitiyle çok büyük fiyat dalgalanmalar? gözlemleyebiliyoruz. “Biz bu alan? düzenliyoruz” dedi?imizde vatanda?ta olu?an alg?, “fiyat miktar hareketleri konusunda düzenleyici otoritemiz var” olacak. Bizim bu konudaki analiz yapabilme kabiliyetimiz ve zorlama kapasitemiz bizi zorlayan unsurlardan baz?lar?.”
“ÇALI?MALAR VAR”
“Düzenleyiciyi zorlayan unsurlara çe?itli çözümler getirilebilir” diyen Güngör, “Üzerinde çal???l?yor ve tart???l?yor. Düzenleyici alanda görünen o ki, bu ilgi kar??s?nda bir düzenleme yapma gere?i hissediliyor. Bu hisse kar??l?k çal??malar var.” ifadelerini kulland?.
Güngör ayr?ca, “Düzenleme ile ilgili kamu otoritelerini zorlayan taraflar da var.” dedi.
SPK’DAN AÇIKLAMA
Konu ile ilgili aç?klama yapan SPK Güngör’ün Türkiye’deki düzenleme çal??malar?n?n içeri?i ile ilgili
herhangi bir aç?klamada bulunmad???n? belirtti.
Aç?klama ?öyle:
“Bugün baz? sosyal medya mecralar? ve internet sitelerinde Kurul Ba?kan Yard?mc?m?z Ali ?hsan Güngör'ün kripto varl?klara ili?kin olarak ülkemizde yürütülen yasal düzenlemenin detaylar? hakk?nda bilgi verdi?i ve fiyat manipülasyonlar?na kar?? denetleyici ve önleyici mekanizmalar?n kurulaca??n? ifade etti?i ?eklinde haberler yer almaktad?r.
Kurul Ba?kan Yard?mc?m?z Ankara Üniversitesince “Kripto Varl?klarda Düzenleme Aray???” temas?yla düzenlenen çal??tayda kripto varl?klara ili?kin olarak uluslararas? kurulu?lar?n çal??malar?, potansiyel düzenleme alanlar? ve bunlar?n zorluklar?yla ilgili bilgiler payla?m?? olup, ülkemizdeki düzenleme çal??malar?n?n içeri?i ile ilgili
herhangi bir aç?klamada bulunmam??t?r. Sosyal medya mecralar?nda ve haber sitelerinde bu konuda yer alan ifadeler gerçe?i yans?tmamaktad?r.”