Köy Koop ?zmir Birli?i çat?s? alt?ndaki kooperatiflerin temsilcileri artan g?da enflasyonuyla beraber yükselen maliyetine ra?men sütün litresinin 7,50 lirada kalmas? sonras?nda Ödemi?’te bas?n aç?klamas? yapt?.
Demircili Tar?msal Kalk?nma Kooperatifi’ndeki bulu?mada çat?s? alt?ndaki 44 kooperatifle günlük 1 milyon litre süt üreten Köy Koop’un ?zmir Birlik Ba?kan? Neptün Soyer konu?tu ve hükümet yetkililerine seslendi. “Toprak bo?ta çiftçi borçta kalmas?n” parolas?yla nir araya gelindi. Ayr?ca üreticiler taraf?ndan ?zmir’de sergilenen ve Türkiye’ye örnek olan kooperatifçili?in önemine dikkat çekildi. Ödemi? Belediye Ba?kan? Mehmet Eri? ve e?i Selma Eri?, üreticiler ile vatanda?lar?n destek verdi?i aç?klamada merkezi yönetime sübvanse ça?r?s? yap?ld?.
“Kabul etmiyoruz”
Köy Koop ?zmir Birlik Ba?kan? Neptün Soyer, “Kabul etmiyoruz. Üreten, sabah ak?am 7 gün 24 saat bilfiil tarlada, hayvan?n ba??nda olan cefakar çiftçimizin feryad?n?, serzeni?ini görmeyen, çiftçimizi, köylümüzü ezdiren, konusunda uzman bilim insanlar?n?n bu hesaplar?n böyle olmamas?n?n gerekti?ini üstüne basa basa yanl?? tar?m politikas? izledi?ini belirten aç?klamalar?n? dinlemeyen, özellikle Ulusal Süt Konseyi ve G?da Komitesi’nin belirleyemedi?i süt fiyat? yüzünden kesilen dam?zl?k ineklerin telafisinin en az 3 senede olaca??n? bilmeyen, yem, akaryak?t, elektrik, gübre gibi girdileri bask?lamay?p enflasyonla mücadele ad? alt?nda çiftçinin üretti?i mallar? özellikle süt fiyat?n? G?da Komitesi ve Ulusal Süt Konseyi kanal?yla bask?layan 6 Ekim 2022 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti Hazine ve Maliye Bakanl??? G?da Komitesi taraf?ndan yap?lan bas?n aç?klamas?n? kesinlikle kabul etmiyoruz. Yükselen enflasyon ko?ullar?nda artan girdi maliyetleriyle süt fiyat? 10 lira 50 kuru?tan az olamaz” dedi.
“Art?rmay?n sübvanse edin”
Ba?kan Soyer, 2022 y?l? May?s ve Ekim aylar? aras?ndaki maliyet art??lar?na dikkat çekerken, “1 litre motorin pompa fiyat? yüzde 16 artm??. DAP gübre 1 çuval fiyat? yüzde 26.67, ticarethanenin 1 kilovat elektrik fiyat? yüzde 40’lara varm??. Türkiye’deki enflasyon May?s-Ekim ay?nda neredeyse yüzde 14 artm??. 1 litre süt fiyat?nda hiçbir art?? yok. ?öyle bir öneri getiriyoruz biz; ARTTIRMAYIN! 7.50’de kals?n. Ama dünyan?n bütün demokratik ülkelerinde, tar?m?n? öncelemi?, tar?m?na de?er veren ülkelerde oldu?u gibi aradaki 3 liray? devlet sübvanse etsin.Ba?ka çaresi yok. Biz sürekli oturup da mazota ne zaman zam geldi, yem ne kadar diye hesaplayamay?z. Bu köyde süt toplan?yor, biraz ileride bu?day un oluyor ?imdi önümüzdeki 1 ay içinde zeytinlerimiz zeytinya??na dönü?ecek. Bu köyde ya?ayan insanlar?n hayatlar?n? elinden al?yorsunuz. Bu insanlar maliyetinden süt istiyorlar. Çok fazla istemiyorlar asl?nda. Çünkü bizim bütün hayat?m?z buras?. Çocuklar?m?z? okutmak istiyoruz, hastaland???m?z zaman hastanede bak?lmak istiyoruz, birbirimize sabahlar? güler yüzle günayd?n demek istiyoruz, kahvemize gitmek, ba??m?za bahçemize gitmek istiyoruz. Dedi?imiz gibi süt fiyat?n? 7.50’de b?rakabilirsiniz. Maliye Bakan?’m?z aç?klam??t?. Ocak ay?na kadar bu s?k?nt? bitecek demi?ti. Devletimiz çok büyük. Ocak ay?na ?urada ne kald?. 3 liray? sübvanse etmenizi bekliyoruz” ifadelerini kulland?.
“Tar?m Bakanl??? Hazine Bakanl???’ndan kurtul”
Tire Süt Kooperatif Ba?kan? Osman Öztürk, “Tar?m Bakanl??? Hazine Bakanl???’ndan bir kere kurtulun art?k,Lütfen. Sizin bir bütçeniz var. Bu bütçeniz üzerinden devlete ait, yeti?tiriciye ait destekleriniz neyse aç?klay?n yeti?tiricinin bir an önce aya?a kalkmas? için. Geçen hafta süt fiyatlar?n? ?u mu bu mu yapal?m derken birden yem fiyatlar? üst üste artmaya ba?lad?. Bunu önleyemedikten sonra süt isterse 15 lira olsun, ne fark eder! Hiçbir ?eyin çözümünü alamay?z. Burada kooperatiflerin, üreticilerin ayakta kalabilmesi için ortak bir kararla ortak bir fiyat olmal?. Eskiden Devlet Planlama Te?kilat? vard?. Bunu kald?rd?lar. Gerekirse y?lba??nda sütün fiyat? ne kadar? Devlet bunu belirleyecek, y?l içinde art?? olursa üstünü devlet tamamlayacak. Bu kadar basit” dedi.
“Bu k?s?r döngüyü hepimiz ya?ad?k”
Bademli Fidanc?l?k Tar?msal Kalk?nma Kooperatif Ba?kan? Selçuk Bilgi, “Bu filmi, k?s?r döngüyü hepimiz 5-6 defa ya?ad?k. Yine böyle bir k?s?r döngü, sütler para etmeyecek veya çok yüksek olacak. Di?i hayvanlar sat?lacak, tekrar ithalat?n kap?s? aç?larak yeniden 5-10 ki?i daha zengin edilecek. Bütün film budur. Biz bunu 15 senedir ya??yoruz” aç?klamas?nda bulundu.
“Çocuklar? sütsüz b?rakmayal?m”
Üretici Mualla Akgün, “Bölgemizde 10 binin üzerinde hayvanc?l?k tesisi var. Bu tesislerde bizim talebimiz; 1 kilo süt 3 kilo yem alabilecek konuma gelmelidir. Çocuklar sütsüz olmaz, çocuklar? sütsüz b?rakmayal?m” dedi.
“Vatanda? teneke tulum peynirini yiyemiyor “
Zeytinlik Tar?msal Kalk?nma Kooperatifi Orta?? Nazmiye Aynal? da, “Art?k çocuklar?m?z?n, gençlerimizin süt içmesi, yo?urt yemesi için bu yem fiyatlar?n?n önüne geçilmesi gerekiyor” ç?k???na imza att?.
Gereli Köyü Tar?msal Kalk?nma Kooperatifi Ba?kan? Mustafa Gerçek, “Hem sütün toplanmas?nda hem üretiminde hem de sat?? noktas?nda ayn? yerdeyiz. Hükümetin bakt??? taraf?ndan, tüketiciler taraf?ndan bakmaya çal???yoruz.Sat?? ma?azas? olan bir kooperatifiz. Git gide günlük cirolar?m?z dü?meye ba?lad?. Vatanda? teneke tulum peynirini yiyememeye ba?lad?. 80 milyonun 70 milyonu tüketici. Bunlar? dü?ünece?iz derken 10 milyon bizleri, sabah?n köründe, so?ukta, s?cakta hayvan tesisinin içinde bo?u?arak para kazanmaya çal??an köylüyü ve üreticiyi de göz ard? etmemek gerekiyor” ifadelerini kulland?.
“Son 20 y?lda umudumuzu tükettiler”
Haliller Kooperatifi Ba?kan Yard?mc?s? Hasan Özdemir de, “Devlet tüketiciyi de üreticiyi de dü?ünmek mecburiyetinde. En az?ndan devlet elini ta??n alt?na koyup sübvansiyon yaps?n” dedi.
Çiftçi Mehmet Kani, “Her gün zam. Yeme zam, mazota zam, gübreye zam” diyerek maliyetlerin art???na dikkat çekerken üretici Hasan Ersemerci de, “Her ?eye zam geliyor. Bize zam yok. Ezilen ta??n alt?nda hep biz oluyoruz” aç?klamas?na imza att?.
Üretici Erdinç Türkön, “Bizim umudumuzu, her ?eyimizi son 20 y?lda tükettiler, ald?lar” derken fiyatlar?n artmas?n? istemediklerini belirten Gülserin Palaska da, “Tüketici de çok zaml? yiyor. Ama bizden ç?k?yor 7.40 liraya sütümüz marketlerde 15-20 liraya. Hep çiftçiden gidiyor hep çiftçiden gidiyor” aç?klamas?nda bulundu.
Kaymakç? Tar?msal Kalk?nma Kooperatif Ba?kan? Ra?it Tatl? ithalata ayr? bir parantez açarken, “Niye Türk çiftçisinin yeri ekilmiyor da, destek verilmiyor da Türk çiftçisi üretmiyor, d??ar?dan mal al?yoruz? Böyle bir dünya yok” diyerek tepkisini dile getirdi.
“Herkes güler yüzle bakard? mal?na ?imdi hayvan?n? kestiriyorlar”
Üretici Gülgün ?e?en, “35 sene önce herkes güler yüzle bakard? mal?na. Ama ?imdi yok. Herkes hayvan?n? kestiriyor” dedi.
Emenler Kalk?nma Kooperatifi Ba?kan? Zeynel Tufan, “Devletin çiftçinin elinden tutup bize destek ç?kmas? laz?m. Yoksa hepimiz b?rakaca??z, dayanamayaca??z” aç?klamas?nda bulundu.
Saçl? Kooperatif Ba?kan? Erol Aksu, “Saman 3 bin liray? geçti. Mazot öyle devaml? yükseliyor. Zaten mazotu kaç paraya ald???m?z? bilmiyoruz. Millet arazileri ekemez hale geldi” diye konu?tu.
Üretici Yadigar Türkön, “Sütler ucuz, yemler, samanlar pahal?. ??in içinden ç?kamaz hale geldik” ifadelerini kulland?.
Çiftçi Gülsüm Hacer de, “Her gün zam her gün zam. Biz acaba bugün ne zamlanacak diyoruz?” derken üretici Elif ?e?en ise, “?nekçili?i b?rakmay? dü?ünüyoruz. ?car tutuyoruz, tarlam?z yok. Her ?ey parayla. Saman, yem para. Süte zam gelmiyor yeme zam geliyor durmadan” ifadelerini kulland?.
Ev sahibi konumundaki Demircili Kalk?nma Kooperatifi Ba?kan? Hüseyin Co?kun da yap?lan aç?klamadan dolay? destek verenlere te?ekkürlerini iletti.