Koronavirüs salg?n?yla mücadele sürecinde ?ehirler aras? yolculukta k?s?tlamalar getirilince fahi? fiyatla bilet satan baz? f?rsatç?lar ortaya ç?kt?. Korsan firmalar, otogar?n d???ndan Ula?t?rma ve Altyap? Bakanl???'n?n belirledi?i üst limitin de üstünde fiyatlarla yolcu ta??yor. Otogarda i?letmecilik yapan otobüs firmas? yetkilisi ?ener Çokyücen, yolcular? f?rsatç?lara kar?? uyard?. ?zin belgesi alan yolcular için koltuk say?s?n?n yar?s?n?n dolu olmas? kural?na dikkat edip, sosyal mesafeye uyarak seferler düzenlediklerini anlatan Çokyücen, "Covid-19 sürecinden en çok etkilenen sektörlerden biri ula??m oldu. Biz bu dönemde kurallara uyarak yasalar?n öngördü?ü ?ekilde faaliyetlerimizi sürdürüyoruz. Fiyat politikas?nda Ula?t?rma Bakanl???'n?n öngördü?ü ölçüde günde 1 ya da 2 sefer yapmaya çal???yoruz. Normal zamandaki gibi her saat, her yere otobüs bulunmamas? nedeniyle bunu f?rsat bilenler de otogar?n d???ndan ya da ba?ka semtlerden hiçbir kurala uymadan fahi? fiyat uygulay?p, zorda kalan yolcular? belli yerlere ta??yorlar" dedi. ?zmir'den Diyarbak?r, Rize, Adana ve Hatay gibi illere sefer düzenlediklerini anlatan Çokyücen, her yolun ayr? fiyat tarifeleri bulundu?unu hat?rlatarak, ma?duriyeti olan yolculara otogar?n d???nda üst limitin de üstüne ç?karak seferler düzenleyenlerin bulundu?unu öne sürdü. Vatanda?lar? bu f?rsatç?lara kar?? uyard?klar?n? ifade eden ?ener Çokyücen, bildikleri tan?nm?? firmalarla seyahat etmeleri gerekti?ini söyleyerek ?öyle devam etti:
"Örne?in bir yolcu Karadeniz'e gidecek. Bizim arac?m?z 13.00'te gidiyor. Buraya 14.00'te geldiyse ya ertesi gün, ya da birkaç gün sonraya ertelemek zorunda kal?yoruz. Bunu f?rsat bilenler yolcular? takip edip, fahi? fiyat sunarak ikna ediyorlar. 40 ki?ilik bir otobüse en fazla 20 yolcu verme hakk?m?z var. Bu da maliyetleri kar??lamad??? için Ula?t?rma Bakanl???'n?n verdi?i üst limiti uyguluyoruz. Maliyetleri biraz kurtarmak için çerçevenin d???na ç?kmadan üst limiti uyguluyoruz. Ama kesinlikle yasalara ba?l?y?z. Sosyal medya arac?l???yla ve yüz yüze gördü?ümüz yolcular? f?rsatç?lara kanmamalar? için uyar?yoruz. Bu yolculuklar?n sa?l?kl? olmad???n?, herhangi bir kaza durumunda kar??lar?nda bir muhatap bulamayacaklar?n? hat?rlat?yoruz. Onlara önerimiz, kurumsal firmalarla yolculuk etsinler. Çaresiz olanlar riski göze al?yorlar. Bu durum bizim ad?m?z? da kötüye ç?kard?. Fedakârl?k yaparak bu süreçten ç?kaca??z."
'KAZA OLDU?UNDA HAKLARINI ARAMALARI ZOR'
Yakla??k 2 ay önce salg?n nedeniyle seferlerde de?i?iklikler yap?ld???n? dile getiren firma yetkilisi Co?kun Kuruca, ?zmir Otogar?'ndan Isparta, Antalya, Hatay, ?skenderun, Adana ve Didim gibi yerlere sefer düzenlediklerini söyledi. Koronavirüs salg?n? nedeniyle ?ehirler aras? ta??mac?l??a k?s?tlama getirilmesinin kendilerini olumsuz etkiledi?ini belirten Kuruca, "Bu bo?luktan yararlanarak buraya gelip 4-5 ya da 8 ki?i bulanlar, yolcular? ald? götürdü. Fahi? fiyatlar da bundan ortaya ç?kt?. Bizimle ilgisi yok. Bakanl?k bize ne fiyat veriyorsa onu uygulamak zorunday?z. Bizi kontrol eden merciler var. Sa?l?k Bakanl???, Trafik ?ube Müdürlü?ü, emniyet bizi kontrol ediyor. Herhangi bir aksakl?kta yola ç?kmam?za engel oluyorlar. 38 derece ate?i olan yolcu ile yola ç?kam?yoruz" dedi.
Otogar?n içinden kalkarak ta??mac?l?k yapan otobüslerin sigortal? oldu?unu dile getiren Kuruca, korsan olarak faaliyet gösteren araçlar?n ise riskli oldu?unu söyleyerek ?öyle konu?tu:
"Bizim arabalarda her sigorta var. Ama onlar ad? üstünde korsan. Bir kaza oldu?unda haklar?n? aramalar? zor. Yolcular?m?z? otogar d???ndan yolculuk yapmamalar? konusunda uyar?yoruz. Otogarda izinli araçlar?m?z var. Bu firmalar yüzde yüz garantilidir."
'?ZM?R-VAN ARASI B?N L?RA'
Firma yetkilisi Burak Sucuk da ?unlar? söyledi:
"D2 yetki belgeli araçlarda bilet sistemi yok. Vergi ödemiyorlar, bilet kesmiyorlar, faturalar? yok. Bir de ufac?k arabaya 8 ki?i koyuyorlar. Bizim gibi D1 ta??mac?l?k yapanlar ise devlete vergi ödüyor. Araçlar?m?zda sosyal mesafe var. 46 ki?ilik otobüslere 20 yolcu kabul ediyoruz. Ama bu dönemde ?zmir'den Van'a bin liraya yolcu ta??yan servisçiler oldu. Bir de tek ?oför gittiler. Herhangi bir trafik kontrolü yok. Herhangi bir takometre yok. Yani korsan ta??d?lar. Normalde ?zmir Van aras? 250 lirayd?. ?u andaki tavan fiyat uygulamas?yla 400 liraya ç?kt? fiyatlar. Ama korsanlar 2- 3 kat? fiyatla ta??d?lar."
'F?YAT ÇOK GELD??? ?Ç?N REDDETT?M'
Otogarda bilet bulamad???n? söyleyen yolculardan Do?an Kaya da fiyat fark? nedeniyle seyahatini iptal etti?ini belirterek "Acilen Zonguldak'a gitmem gerekiyordu. Bir cenaze i?imiz vard?. Garaja gelip yaz?hanedeki firmalara bilet sordum. Hiçbirinde bulamad?m. Tam vazgeçmi?tim ama san?r?m beni takip eden bir ki?i vard?. Nereye gidece?imi bana sordu. Zonguldak'a gidece?imi söyledim. 7 ki?ilik araç kald?r?yorlarm??. Ama normaldeki bilet fiyat?ndan 2-3 kat fazlayd?. Bana 500 lira fiyat çektiler Zonguldak için. Ak?am 20.00'de belli bir yerde bulu?uyorlarm??. Fiyat çok geldi?i için reddettim" diye konu?tu.