Kent Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Dilay Temel son yıllarda insanların gıdalardan beslenmenin yanında sağlık açısından da faydalar sağlamayı beklediğini söyledi. Gıdaların diyabet, kardiyovasküler hastalıklar, kemik eklem rahatsızlıkları, kanserler gibi yaygın riskler karşısında olumlu ve olumsuz etkilerinin araştırılarak kamuoyuna sunulduğunu belirten Temel, şöyle konuştu;
DİYET-GEN- YAŞAM TARZI ÜÇLÜSÜ
“Diyet-gen-yaşam tarzı üçlüsünün rolü fark edildiğinden bu yana, insanın sağlıklı yaşamakla ilgili hedeflerini tamamen içeren bir gıdaya ulaşabilme arayışının bir sonucu olarak ülkemizde de özellikle yeni tanınan besinler mucizevi özellikleri ile gündeme geliyor. Zaman zaman bazı besinlerin yıldızı parlıyor ve bir anda birçok kişi tarafından mucizevi etkilerinden bahsediliyor. Hiçbir besinin tek başına suçlu olmayacağı gibi tek başına mucizeler de yaratamayacağını lütfen unutmayın. Her besini faydaları doğrultusunda miktarına dikkat ederek tüketmeye özen gösterin. Besinlerden mucizeler beklemek yerine içeriğini bilmediğimiz ‘mucize’ olarak tanımlanan popüler ürünleri inceledim ve bizim topraklarımızın ürünleriyle kıyasladım. Kinoa ile bulguru, chia tohumu ile keten tohumunun birbirinden üstün özelliklerini derledim. Hangisini tüketmek isteyeceğinize bu bilgiler ışığında siz karar verin.”
ÖRNEK 1; Kinoa-Bulgur
“Bulgur, buğdaydan elde edilen tahıl grubuna aittir. Son yıllarda soframıza gelen kinoa ise Kazayağıgiller familyasına ait bitki tohumudur. Kinoa özünde sebze olup tahıl benzeri besinler grubunda yer almaktadır. Tahıl olmaması sebebiyle kinoa, gluten içermemektedir ve bu özelliğiyle bulgurun bir adım önüne geçmektedir. Kinoa ve bulguru kalori içeriklerine göre değerlendirdiğimizde 1 küçük kase pişmiş kinoa 222 kalori içerirken bulgur 122 kalori içermektedir. Kinoa bulgura göre daha yüksek miktarda ve daha kaliteli protein içeriğine sahip olup kinoada bulunan aminoasitler (protein yapıtaşları), esansiyel aminoasitler açısından iyi bir dengeye sahiptir. Bulgur protein bağlamında bir miktar eksik kalmaktadır fakat atalarımız bunun çözümünü doğal yöntemlerle bulmuşlar ve bulguru baklagiller ile birlikte tüketerek temel aminoasit dengesini sağlamışlardır. Ana yemeklerden aperatif atıştırmalıklara kadar soframızda birçok yerde kullanılabilen kinoa ve öz evladımız olan bulgur, glisemik indeks ve lif içeriği açısından benzer özellikler göstermekte olup diyabet, obezite ve kardiyovasküler hastalıklar ile mücadelede diyetimizde kontrollü ölçülerde tüketebileceğimiz besinlerdendir.”
ÖRNEK 2; Chia Tohumu-Keten Tohumu
“ Chia tohumu da keten tohumu da oldukça besleyicidir ve iyi miktarda protein ve omega-3 içerirler. Ancak keten tohumu bu iki besleyici madde açısından daha zengindir. Chia tohumları daha az kalorilidir ve daha fazla lif içermektedir. Tip 2 diyabetli bireylerde yapılan çalışmalar, günde 1-2 yemek kaşığı keten tohumu yemenin açlık kan şekerini yüzde 8 ila 20 oranında azaltabileceğini göstermiştir. Benzer şekilde, hayvan deneyleri, Chia tohumlarının kan şekeri seviyelerini dengelemeye ve insülin direncini azaltmaya yardımcı olabileceğini ve her ikisinin de tip 2 diyabet riskini azaltmaya yardımcı olabileceğini göstermektedir. Keten tohumu liflerinin yüzde 40’ı, chiadaki toplam lifin sadece yüzde 5’i çözünebilir. Bu nedenle keten tohumu açlık ve iştahı azaltmada chia tohumlarından biraz daha etkili olabilir. Hem keten hem de chia tohumları inanılmaz derecede çok yönlüdür ve beslenmeye dâhil edilmesi çok kolaydır. Günde 1-2 yemek kaşığı keten ya da chia tohumu yoğurtların üzerine serpilebilir veya smoothielere, yulaf lapasına ve unlu mamüllere ekleyebilirsiniz. Her ikisi de sosların kıvamını arttırabilir, birçok tarifte yumurta yerine kullanılabilir.”