Kent Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzman? Dilay Temel son y?llarda insanlar?n g?dalardan beslenmenin yan?nda sa?l?k aç?s?ndan da faydalar sa?lamay? bekledi?ini söyledi. G?dalar?n diyabet, kardiyovasküler hastal?klar, kemik eklem rahats?zl?klar?, kanserler gibi yayg?n riskler kar??s?nda olumlu ve olumsuz etkilerinin ara?t?r?larak kamuoyuna sunuldu?unu belirten Temel, ?öyle konu?tu;
D?YET-GEN- YA?AM TARZI ÜÇLÜSÜ
“Diyet-gen-ya?am tarz? üçlüsünün rolü fark edildi?inden bu yana, insan?n sa?l?kl? ya?amakla ilgili hedeflerini tamamen içeren bir g?daya ula?abilme aray???n?n bir sonucu olarak ülkemizde de özellikle yeni tan?nan besinler mucizevi özellikleri ile gündeme geliyor. Zaman zaman baz? besinlerin y?ld?z? parl?yor ve bir anda birçok ki?i taraf?ndan mucizevi etkilerinden bahsediliyor. Hiçbir besinin tek ba??na suçlu olmayaca?? gibi tek ba??na mucizeler de yaratamayaca??n? lütfen unutmay?n. Her besini faydalar? do?rultusunda miktar?na dikkat ederek tüketmeye özen gösterin. Besinlerden mucizeler beklemek yerine içeri?ini bilmedi?imiz ‘mucize’ olarak tan?mlanan popüler ürünleri inceledim ve bizim topraklar?m?z?n ürünleriyle k?yaslad?m. Kinoa ile bulguru, chia tohumu ile keten tohumunun birbirinden üstün özelliklerini derledim. Hangisini tüketmek isteyece?inize bu bilgiler ?????nda siz karar verin.”
ÖRNEK 1; Kinoa-Bulgur
“Bulgur, bu?daydan elde edilen tah?l grubuna aittir. Son y?llarda sofram?za gelen kinoa ise Kazaya??giller familyas?na ait bitki tohumudur. Kinoa özünde sebze olup tah?l benzeri besinler grubunda yer almaktad?r. Tah?l olmamas? sebebiyle kinoa, gluten içermemektedir ve bu özelli?iyle bulgurun bir ad?m önüne geçmektedir. Kinoa ve bulguru kalori içeriklerine göre de?erlendirdi?imizde 1 küçük kase pi?mi? kinoa 222 kalori içerirken bulgur 122 kalori içermektedir. Kinoa bulgura göre daha yüksek miktarda ve daha kaliteli protein içeri?ine sahip olup kinoada bulunan aminoasitler (protein yap?ta?lar?), esansiyel aminoasitler aç?s?ndan iyi bir dengeye sahiptir. Bulgur protein ba?lam?nda bir miktar eksik kalmaktad?r fakat atalar?m?z bunun çözümünü do?al yöntemlerle bulmu?lar ve bulguru baklagiller ile birlikte tüketerek temel aminoasit dengesini sa?lam??lard?r. Ana yemeklerden aperatif at??t?rmal?klara kadar sofram?zda birçok yerde kullan?labilen kinoa ve öz evlad?m?z olan bulgur, glisemik indeks ve lif içeri?i aç?s?ndan benzer özellikler göstermekte olup diyabet, obezite ve kardiyovasküler hastal?klar ile mücadelede diyetimizde kontrollü ölçülerde tüketebilece?imiz besinlerdendir.”
ÖRNEK 2; Chia Tohumu-Keten Tohumu
“ Chia tohumu da keten tohumu da oldukça besleyicidir ve iyi miktarda protein ve omega-3 içerirler. Ancak keten tohumu bu iki besleyici madde aç?s?ndan daha zengindir. Chia tohumlar? daha az kalorilidir ve daha fazla lif içermektedir. Tip 2 diyabetli bireylerde yap?lan çal??malar, günde 1-2 yemek ka???? keten tohumu yemenin açl?k kan ?ekerini yüzde 8 ila 20 oran?nda azaltabilece?ini göstermi?tir. Benzer ?ekilde, hayvan deneyleri, Chia tohumlar?n?n kan ?ekeri seviyelerini dengelemeye ve insülin direncini azaltmaya yard?mc? olabilece?ini ve her ikisinin de tip 2 diyabet riskini azaltmaya yard?mc? olabilece?ini göstermektedir. Keten tohumu liflerinin yüzde 40’?, chiadaki toplam lifin sadece yüzde 5’i çözünebilir. Bu nedenle keten tohumu açl?k ve i?tah? azaltmada chia tohumlar?ndan biraz daha etkili olabilir. Hem keten hem de chia tohumlar? inan?lmaz derecede çok yönlüdür ve beslenmeye dâhil edilmesi çok kolayd?r. Günde 1-2 yemek ka???? keten ya da chia tohumu yo?urtlar?n üzerine serpilebilir veya smoothielere, yulaf lapas?na ve unlu mamüllere ekleyebilirsiniz. Her ikisi de soslar?n k?vam?n? artt?rabilir, birçok tarifte yumurta yerine kullan?labilir.”