Millet ?ttifak? Cumhurba?kan? aday? ve CHP Genel Ba?kan? Kemal K?l?çdaro?lu, Trabzon'da gazeteciler ile bir araya geldi.
“KADINLARIN G?D??ATTAN RAHATSIZLIK DUYDU?UNU H?SSED?YORSUNUZ”
K?l?çdaro?lu'nun gazetecilerin sorular?na verdi?i yan?tlar ?u ?ekilde:
* (Trabzon mitingine ilgi) Kad?nlar?n fazla olmas? güzeldi. Kad?n say?s? dü?ündü?ümden fazlayd?, alanda. Onlar?n gidi?attan rahats?zl?k duyduklar?n? da hissediyorsunuz zaten. Do?rusunu isterseniz, çad?rda normal bir toplant? yapaca??z diye, az say?da ki?iye hitap edece?iz diye biliyordum. Daha sonra dendi ki, ‘Çad?r ile ilgili sorun ç?kt?. Meydanda yapmaya karar verdik.' ?yi dedik biz de meydanda yapal?m, o zaman ç?kar biz de orada konu?uruz diye. Dü?ündü?ümden daha iyi, ilgi de dü?ündü?ümden daha fazla. Güzel bir ?ey bu. Halk?n sorun ya?ad???n? gösteriyor bize. Sorun var, bu sorunu aktaracak bir yer laz?m. Oras? da görünüyor. Biz bunu aktarabiliriz, tepkilerimizle aktarabiliriz diye. Dolay?s?yla kar??l?kl? dü?üncelerimizin örtü?tü?ünü görüyoruz bir anlamda.
“HER ?EY? ?ST?SMAR ETMEYE AÇIK”
*(Erdo?an'?n mitinge seccade ile ç?kmas?) Görüntüyü sadece gazetelerden gördüm. Yani her ?eyi istismar etmeye aç?k olan bir siyasi parti genel ba?kan? diye yorumlad?m yani. O kadar.
“K?M DÜRÜST?”
* (Adalet Bakan? Bekir Bozda?'?n ‘Klasik CHP zihniyeti' aç?klamas?) Gayet aç?k. Kul hakk? yiyenler bu sorgulamay? yapamaz. Ben aç?k ve net söyleyeyim. Erdo?an kul hakk? yiyen bir insand?r. Ben de yemeyen bir insan?m. Kim dürüst? Ben o konudaki dü?üncelerimi ifade ettim. Hemen payla?t?m kamuoyu ile de… Devleti yöneten bir insan?n ahlakl? olmas? laz?m. Erdemli olmas? laz?m. E?er siz devleti kendi ç?karlar?n?z için kullan?yorsan?z, devletli devlet olmaktan ç?kar?rs?n?z. Erdo?an’?n geldi?i nokta bu, asl?nda. Ac? olan da bu zaten. E?er Trabzon’da bu kalabal?k toplan?yorsa, Erdo?an yüzünden ve Erdo?an’a duyulan tepki yüzünden. Bir an önce bu insan?n yönetiminden bizim kurtulmam?z laz?m diyorlar. Çünkü Türkiye’yi felakete sürüklüyor.
“ADALET? PER??AN ETT?LER”
* Söyledim yani. Devletin kolonlar?n? kestiler bunlar ya. Adalet diye bir ?ey kalmad? yani. Bak?ld??? zaman adaleti peri?an ettiler. Adaletin olmad??? bir devlet ayakta duramaz, kalamaz zaten. Herkes, gelecekten endi?e duyuyor, kayg? duyuyor bunu. Yaratan ben de?ilim. Yaratan o. Bunun yanl?? oldu?unu da söylüyoruz. ?yi niyetle de söylüyoruz. Bu konuda çaba harcamalar? gerekti?ini de söylüyoruz. Ama onlar, ‘Biz bildi?imizi okuruz diyorlar' yani. Öyle gidiyorlar.
“?SMA?L MÜFTÜO?LU DA ORADAYDI”
* Siz gazetecisiniz, önümüze bakamay?z ki. Tokala??yor, kucakl?yor. Biz önümüze bakar?z yani. Hatta önümüzde koruma vard?. ‘Burada merdiven var aman dikkat edin.' diye bizi uyar?rlar. Biz ona göre aya??m?z? atar?z. Üstelik orada ben yaln?z de?ilim yani. ?smail Müftüo?lu da orada. Eski Adalet Bakan? o da oradayd? yani. Ben oradayd?m. Oradayd?. Kalabal?k bir grup vard?. Bizim partililer vard?. Onlar?n da bizim partili oldu?unu bir foto?raf çekildik çektikten sonra. Me?er onlar da adaym??.
“BURADA SAM?M?YET ÖNEML?D?R”
* (‘Bu tart??madan iktidara ekmek ç?kar m??’) Burada samimiyet önemlidir. ?stismar de?il. Ben samimiyim. O istismar ediyor. Halk?n da bunu anlayacak ferasete sahip oldu?una inan?yorum.
* (Memleket Partisi Genel Ba?kan? Muharrem ?nce'nin Millet ?ttifak?'na yönelik aç?klamalar?) Bu konuda Millet ?ttifak?’n?n görü?ü, liderlerin görü?ü zaten belli. Alt? lider ba?ka bir lider almad? ki. Hat?rlar m?s?n?z bir ara Ba??ms?z Türkiye Partisi de önerilecekti. Oturuldu bu konuda karar verildi ve bu kamuoyuna bir bildiriyle de aç?kland? zaten. Ben di?er liderlerin iradesine; ‘hiç önemli de?il, ben istedi?imi yapar?m deme hakk?na sahip de?ilim yani. Bu tart??maya girmek istemiyorum yani. Ben Milli Yol Partisi'ne de gittim, Ba??ms?z Türkiye Partisi'ne de gittim. SOL Parti'ye de gittim. HDP’ye de gittim.
“MUHARREM BEY FARKLI B?R YERDE DE??L”
* ?imdi bu hafta içinde DSP’ye gidece?im. Sar?gül’ün partisine gidece?im. Yani Cumhurba?kanl??? adayl???m netle?meden önce gitmedim. Adayl???n netle?tikten sonra gittim ben zaten. Adayl???m? netle?tiren ben de?ilim. ?ttifak netle?tirildi. Onun üzerine ben de di?er partileri ziyaret ediyorum. Di?er partileri ziyaret etmek, oturup beraber otural?m, pazarl?k yapal?m anlam?nda de?il. Çünkü o çal??ma ittifak?n kendi içinde oluyor. Öbürü ittifak?n d???ndaki bir olay. Muharrem Bey farkl? bir yerde de?il ki yani. Muharrem Bey partimizde uzun y?llar çal??m?? grup ba?kanvekilli?i yapm?? bir arkada?. Dolay?s?yla bizim milletvekilleri do?al olarak arkada?lar zaten otururlar, konu?urlar.
“H?ÇB?R PART?YLE KAPILARI KAPATMA LÜKSÜMÜZ YOK”
* Biz hiçbir partiyle kap?lar? kapatma lüksümüz yok zaten. Öyle bir ?eyimiz yok yani. Tamamen kapatt?k. Bir daha görü?meyece?iz, bir daha konu?mayaca??z diye bir ?eyimiz yok yani. Siyasi partilerle oturulur, konu?ulur, tart???l?r ve belli sorunlar konusu, çözümü konusunda görü? birli?ine ba?l?d?r, baz?lar? da görü? birli?ine var?lmaz. Her bir siyasi partinin kendi do?al olarak politikalar? vard?r. Bizim görevimizde o politikalara sayg? duymakt?r.
“KADIN HAKLARININ GEN??LEMES?N? ?STER?Z”
* ?imdi baz? çevreler kad?nlar?n kazan?mlar?n?n CHP ve Millet ?ttifak? iktidara gelirse o kazan?mlar?n ellerinden al?naca?? ?ekilde bir propaganda yap?yorlar. Bu gerçek de?il yani böyle bir ?ey olmaz zaten. Onu ifade ettim. Bu konuda emin olabilirsiniz, rahat olabilirsiniz. 28 ?ubat sürecinde ciddi bir sorun ya?am?? anlad???m kadar?yla. Ben ona 28 ?ubat sürecinde sorun ya?ayan ve okuldan ayr?lmak zorunda olan bir aileyi, bir ö?retmeni ziyaret etti?imi, oturup onunla konu?tu?umu, yap?lan uygulamalar?n yanl?? oldu?unu… Gerçekten de bana anlat?rken a?lad?. Yani olacak ?ey de?il yani.
* Helalle?menin özünde biraz da bunun oldu?unu, gücü elinde tutan otoritenin yapt??? haks?zl?klar kar??s?nda bir özür dilemesi gerekti?ini kendisine söyledim, dü?üncelerini payla?t?m… Tabii kimsenin kalk?p da biz kad?n haklar?n?n daha fazla geni?lemesini isteriz, daralt?lmas?n? de?il yani kad?nlar ne kadar çok sosyal hayat?n içinde olurlarsa, üretimin, üretim alan? içinde olurlarsa her alanda bir ?eyler ö?retirlerse ister k?rsalda, ister sizler gibi gazetede, ister televizyonlarda, ister fabrikalarda üretirlerse çok daha iyi olur yani. Art?k kad?n evde bekleyen ve erke?in getirece?i ?eyle evi geçindiren ki?i de?il. Ayn? zamanda o da çal??an, üreten, kazanan, e?iyle beraber, ailesiyle beraber huzurlu bir ortam içerisinde hayat?n? sürdürmek isteyen önemli bir aktör. Kad?n-erkek e?it bir aktör olarak bakmak gerekiyor.
“DEVLET?N NE OLDU?UNU B?LM?YOR”
* (Erdo?an'?n, ABD Büyükelçisi Flake ile görü?mesine tepkisi) Allah selamet versin. Devletin ne oldu?unu bilmiyor. Ben devletim diyor, sadece benimle görü?ebilirler. Bugüne kadar sadece ben de?ilim bütün büyükelçiler beni ziyarete gelirler, Erdo?an’a giderler, di?er partilere giderler, görü?lerimizi al?rlar. Biz bazen büyükelçileri, Avrupa Birli?i büyükelçileriyle bir araya geliriz. Onlar soru sorarlar. Devletin nas?l yönetilece?ini giderek unutuyor. Nas?l bir haf?za onu da bilmiyorum? Sadece senin muhatab?n benim, ne demektir yani? Ne demektir yani? Türkiye’de sadece ben var?m. Benden ba?ka hiç kimse yoktur.
* Zaten bu demokrasi kültüründen ne kadar koptu?unu da gösteriyor. Normalde büyükelçiler gelirler yani bana Çin Büyükelçisi de, ?ngiliz de, Rusya'da, Amerika’da. Bütün büyükelçiler gelirler belli aral?klarla… Sadece benim de?il, benim de?il yani. Bazen Ünal Bey’i ziyaret ederler. Bazen grup ba?kanvekillerimizi ziyaret eder. Onlar?n alt kadrolar? ziyaret ederler. Biz dü?üncelerimizi söyleriz, payla??r?z yani. Dü?üncelerimiz neyse. ‘Benimle sadece muhatap olsunlar' demek, ben devletim ve benim d???mda ülkede devlet yok anlam?na gelir. Bu da Erdo?an’?n geldi?i noktay? göstermesi aç?s?ndan ilginç.
* Alt?l? Masa’da, parlamentodan bakan almama yönünde bir karar ald?k, kendi aram?zda. Bunu liderler kendi yönetim kadrolar?na aktard?lar. Ben de aktard?m. Yani bakan olmak isteyen milletvekili aday? olmayacak yani. Onlar oturulur, görü?ülür. Tamamen irade onlara b?rak?ld?. Yani ben de öyle yapt?m. Di?er liderler de öyle yapt?lar. Çünkü parlamentodaki dengeler kritik olabilir. Oradan milletvekili al?p bakan yapt???m?z zaman say?sal olarak s?k?nt?ya dü?ebiliriz diye böyle bir karar ald?k ya. Bunu yaz?l? hale getirmedik ama ilke olarak böyle bir karar ald?k. O çerçevede isteyen arkada?lar ‘Ben bakan olmak istiyorum' diyenler. Baz?lar? ‘Ben milletvekili de olmak istemiyorum. Bakan da yeter' diyen var.
“ESK?DEN DAHA GÜÇLÜ B?R BÖLGE OLUR”
* (Deprem bölgesi ne zaman toparlan?r?) Bizim kanun teklifi kabul edilirse toparlanabilir. Deprem bölgesini geziyorum. Vatanda?lar?n ayr?ca i? insanlar?yla özel bir toplant? yap?yorum. Kahramanmara?’a gitti?imde de yine i? insanlar? i?te ticaret odas?, i?te ticaret sanayi odas?, borsa vesaire. Onlar da diyorlar i?te, Mara? y?k?ld?, ?öyle oldu, böyle oldu. Nas?l aya?a kalkacak? Buradaki entelektüel yap?, Mara?’?n d???na ç?kt?. Doktor kalmad?, avukat kalmad?, efendim zenginler gitti. Burada usta bile bulam?yoruz. Hatay’a gidiyorum ayn? ?eyler. Onlara ?unu söyledim. Deprem burada de?il. 10 yerde oldu. Elaz??’? da katarsan?z 11 yerde oldu. Bu bölgenin aya?a kalkmas? için siyasal iktidar?n özel bir program yapmas? laz?m. Onlara ?u örne?i de verdim. 1 milyon konut üretilmesi laz?m. En az 1 milyon konut.
* 1 milyon konut bir kap?dan 1 milyon kap?, 5 kap? deseniz 5 milyon kap?. Siz öyle bir program, öyle bir özel yasa ç?karacaks?n?z ki. Bu konutlar?n yap?m?, fabrikalar?n çal??mas?yla ilgili üretim merkezini mutlaka bu deprem bölgelerinde yapacaks?n?z. Yani insanlar kap?ysa gel karde?im burada yap diyeceksin. Tu?layd?, kiremitti, neyse burada yapacaks?n?z. Burada üreteceksiniz. Özel bir te?vik getireceksiniz. Böylece bölge istihdam üretecek. ?nsanlar buraya gelecek. Fabrikalar çal??acak. Konutlar yap?lacak. Bu i? bittikten sonra da bu bölge Orta Do?u’ya ve Afrika’ya bu bölgeden ihracat yap?lacak. Yani bu bölge deprem gerçe?inden yola ç?karak ciddi bir s?çrama ama özel bir düzenleme yapman?z laz?m. Yoksa gelmez buraya. Yani gider Adana’ya yat?r?m yapar. Niye gelip Kahramanmara? ?ey yaps?n? Biz bunu dü?ündük ve bununla ilgili bir kanun teklifi haz?rlad?k ve verdik.
* Bu böyle çözülmezse bu gerçekten de Kahramanmara? Ticaret Sanayi Odas? Ba?kan?’n?n dedi?i gibi usta bile bulamayacaklar yani. Mühendis yok. Mimar? yok, doktoru yok. Efendim avukat? yok. Herkes terk etmi?. Durumu iyi olanlar, kenti terk etmi?ler. Kent, ölü bir kente döndü diyorlar. Ölü bir kent için burada kim kald?? Garibanlar kald? burada. Oysa kenti ayakta tutan o entelektüel yap?yd?. Hem kentin görünürlü?ü sa?layan kentte belli bir tart??may?, zemini sa?layan tart??ma zemini sa?layan bir ?ey vard?. Bir dünya vard?. O dünya yok oldu diyorlar. Ve onlar?n geri gelmesi laz?m. Geri gelmesi için sizin baz? ayr?cal?klar sa?laman?z gerekiyor onlara. Ustaba?? bulam?yoruz, diyorlar. Nereden bulaca??z bu sava??n?? Onlar da gittiler diyor.
* Dolay?s?yla biz o nedenle bunu görev edindik ve bir kanun teklifi haz?rlad?k. Di?er arkada?lara da gönderdik partilere de. Sonra bunu yanl?? hat?rlam?yorum. Pazartesi günü Meclis Ba?kanl???'na verdik. Bu önemli bir çal??ma bu. Türkiye’de yayg?n ya?anan bir deprem felaketinin sonras? deprem bölgesini yeniden aya?a kalkmas? için bir siyasal iktidar?n neler yapmas? gerekti?ini, yasal düzenleme aç?s?ndan neler yapmas? gerekti?ini orada belirttik. Vergi almayacaks?n?z, sigorta primlerini almayacaks?n?z. Üretim merkezleri oraya geldi?inde belli bir süre bunlardan vergi almayacaks?n?z, avantajlar sa?layacaks?n?z, bunlar buraya gelecekler, üretim yapacaklar, istihdam yaratacak. Eskiden çok daha güçlü bir bölge aya?a kalkm?? olur. Çok daha güçlü bir bölge.
“KAN DE????M?NE ?HT?YAÇ VAR”
* (Seçim anketleri) Benim alanda gördü?üm, bizim aç?m?zdan bir sorunun olmad???. Ama arkada?lar?ma ?unu söyledim yani ‘Sak?n ola ki rehavete kap?lmay?n. Biz ald?k falan filan diye. Böyle bir hava de?il.' Sanki biz bir oy al?rsak ancak kazanabiliriz. Dolay?s?yla herkes mutlaka belli ki?ileri, kadrolar? belli gruplar? ikna etsin. Türkiye’nin içinde bulundu?u tablonun karamsarl???n? ya??yorlar. Bunun düzelmesi laz?m. Düzelmesi için de bir kan de?i?imine ihtiyaç var'.
“YÖNETME MELEKELER?N? Y?T?RM??”
* Art?k yönetemiyor. Yönetme melekelerini tümüyle yitirmi? vaziyette. Onu görüyorum yani. Bu son büyükelçiye ‘Senin muhatab?n benim sen benimle görü?eceksin' demek devleti bilmemek demektir. Devletin nas?l yönetildi?inden habersiz olmas? demektir yani. Bu kadar aç?k. Giderek kopuyor. Yani gerçeklikten kopan bir Erdo?an var.
“DEPREM BÖLGES?NDE HER B?R L?DER AYRI B?R ?LDE OLACAK”
* Alt? liderin sürekli ayn? yerde olmas? çok verimli de?il. Her birimiz ayr? yerde olmal?y?z. Çünkü daha fazla geni? kitlelere ula?mal?y?z. Hep beraber bir yerde olursak bu do?ru de?il. Arzu etti?imiz sonucu vermeyebilir. O nedenle her birimiz mesela bayramda deprem bölgesinde her bir lider ayr? bir ilde olacak. Ekrem Bey’le Mansur Bey de ayr? ayr? yerlerde olacaklar. Ben yanl?? hat?rlam?yorsam Ad?yaman’da olaca??m.”