Her gün binlerce esnaf?n kepenk açt??? ve 2500 y?ll?k tarihiyle dünyan?n en büyük ve en eski aç?k hava çar??s? Kemeralt?’n? kent ar?ivine katarak okuyucularla bulu?turan ?zmir Büyük?ehir Beldiyesi, “Kemeralt?’n?n Yüzleri”, “Ya?ayan Kemeralt? Rehberi” kitaplar?yla merakl?lar?na tarihi öneminin yan? s?ra, çar??n?n kurulu?undan kaybolan mesleklere, sektörel de?i?imlerden sinemalara, kitabevlerine, eczanelere kadar farkl? sektörlere ili?kin bilgilere yer veriyor.
Prof. Dr. Melek Göregenli’nin haz?rlad??? ve bir çok yazar?m makalelerinin yer ald??? “Kemeralt?’n?n Yüzleri” kitab?nda tarihi çar??n?n ve kültürel çe?itlili?in izleri konu al?n?rken Doç Dr. Melda Yaman ve Dr. Erkin Ba?er’in haz?rlad??? “Ya?ayan Kemeralt? Rehberi” kitab?nda da Kemeralt?’n?n çok daha iyi tan?nmas?n? amaçlad?.
Kemeralt? ?zmir’dir
Kemeralt? sokaklar?n?n daima çok renkli, çok sesli, çok nefesli oldu?unu söyleyen ?zmir Büyük?ehir Belediye ba?kan? Tunç Soyer, “?zmir’in sosyal, kültürel ve ticari hayat?na yön veren, ?ehrimizin geli?imine ivme kazand?ran Tarihi Kemeralt? Çar??s?, du?n oldu?u gibi bugu?n de kentin en de?erli kültür varl?klar? aras?nda yer al?yor. ?zmir’in 8500 y?ll?k engin kültürünün bir simgesi olan Kemeralt? Çar??s?’n? korumak ve tan?n?rl???n? art?rmak için büyük bir kararl?l?kla çal???yoruz. Yapt???m?z altyap? yat?r?mlar?yla Kemeralt?’n? hak etti?i altyap?ya ve esteti?e kavu?turduk. Kemeralt? Çar??s?’n?n turizm potansiyelini artt?rd?k, rehberler e?li?inde ziyaretçilerimize açt?k. Kemeralt?’n?n UNESCO Du?nya Miras? Geçici Listesi’ne girmesini sa?lad?k. Ya?ayan bir Kemeralt? sözu? verdik, esnaf?m?zla birlikte Kemeralt?’na can verdik. Elinizdeki bu kitap, Kemeralt?’n?n çok daha iyi tan?nmas? için haz?rlad???m?z de?erli bir çal??ma. Kemeralt?’n?n tarihsel, iktisadi ve kültürel miras?n?n yan? s?ra tarihi çar??n?n dünü, bugünü ve gündelik ya?am?na ili?kin izler kitab?m?zda yer al?yor. Kitab?m?zla Tarihi Kemeralt?’n?n kapsaml? bir envanterini sunarken sizler için çar??n?n binlerce y?ll?k tarihinde unutulmaz bir yolculu?un kap?lar?n? aral?yoruz. Uzman akademisyenler ve ara?t?rmac?lar?n yaz?lar?yla birlikte, Kemeralt? esnaf?yla, sivil toplum kurulu?lar?n?n temsilcileriyle söyle?iler de bu kitab?m?zda yer al?yor. Kemeralt?’n? bugüne kadar belki de hiç görmedi?iniz foto?raflarla sunan kitab?m?z?, Türkçe ve ?ngilizce olmak üzere iki dilde yay?nlad?k. Kemeralt?’n?n bin y?llara tan?kl?k eden kültürel çe?itlili?i içerisinde herkesin kendinden bir parça bulaca??na tüm kalbimle inan?yorum. Hepinize, rehber kitab?m?z e?li?inde Kemeralt?’nda keyifli bir ke?if diliyorum. Kemeralt? ?zmir’dir” ifadelerini kulland?.
Kemeralt?’n?n bugün ki foto?raf?n? çektik
Yakla??k 2 y?l süren ara?t?rmalar sonucunda “Ya?ayan Kemeralt? Rehberi” kitab?na hayat verdiklerini ifade eden Dokuz Eylül Üniversitesi ö?retim görevlisi Dr. Erkin Ba?er, “Bu tür çal??malar Cumhuriyetin ilk y?llar?nda ve öncesinde haz?rlanm??t?. 1926’dan beri bütün çal??malar olabildi?ince yüzeyseldi. ?lk defa en az?ndan Kemeralt? çar??s?nda tüm esnaf ve çar?? üzerinde böyle derinlemesine bir ara?t?rma yap?larak imar kay?tlar?ndan bölgede ne kadar dükkan, esnaf, zanaatkar, tarihi eser, harabe, bo? alan varsa kayd?n? ç?kartt?k. Pek çok ki?iden kent belle?ine dair söylemler ald?k. Esnaf ve al??veri? profili ç?kard?k. 20 röportaj yapt?k. Kemeralt?’n?n dönü?ümü ve tarih boyunca eski kent ile günümüzü k?yaslad?k. Yay?mlad???m?z bu kitapla Kemeralt?’n?n bugünki foto?raf?n? çektik” dedi.
Kemeralt? hiç ölmeyecek bir kamusal alan
Kemeralt?’n?n kent için çok büyük bir öneme sahip oldu?unu dile getiren Dr. Ba?er, “Sadece belediyenin de?il sivil toplum kurulu?lar?n?n, derneklerin, vatanda?lar?n Kemeralt?’n? ya?atmas? son derece k?ymetli. Böylesine tarihi bir de?er kaybedilmemeli. Belediyeler de yay?nlad???m?z kitab? 5 y?lda bir güncelleyerek eski ?zmir’i yeniden ya?atmal?. Kent belle?ine sahip ç?kmal?. Kemeralt?’n?n Cumhuriyet öncesi çok kültürlü bir yap?s? vard? ama neredeyse günümüzde bu yap? kalmad?. Yahudiler ve Levantenler art?k farkl? bir ticaretle u?ra??yor. Ve onlardan ö?renilen meslekler ya?at?lm?yor. Art?k çocuklar saat tamiri, kundurac?l?k yapm?yor. Zanaatkar yeti?miyor. Birçok üretici, el i?çili?i olan meslekleri art?k fabrikasyona b?rakt?. Kemeralt?’n?n birçok nedenle ya?at?lmas? gerek. Kemeralt?’nda o kadar büyük dönü?ümler ya?ansa da Kemeralt? hiç ölmeyecek bir kamusal alan. Kültürel çe?itlilik eksilmesine ra?men Türkiye’de çok kültürlü tarihsel belle?i içerisinde bar?nd?ran nadir yerlerden biri Kemeralt?” diye konu?tu.
Çok kolektif bir ürün ç?kt?s? oldu
“Ya?ayan Kemeralt? Rehberi” kitab?n? derleyen ve ayn? zamanda Kemeralt?’n?n Yüzleri’nde makalesine yer verilen yazar Doç Dr. Melda Yaman ise “Kemeralt?’n?n hem tarihi hem do?al dokusu ile bugünü geni? bir içerikte haz?rlamaya çal??t?k. Arkeologlar, ?ehir planc?lar?, mimarlar, esnaflar kitab?m?za çok katk?da bulundu. Eski tarihlerden bugüne Kemeralt?’n?n hem genel seyrini hem de bugünkü k?ymetini hat?rlatmak istedik. Gördük ki ?zmir’de ya?ayan ve ?ehire turist olarak gelen herkesin an?s?nda Kemeralt? var. Al??veri? için, sinema için, dü?ün- dernek i?leri için herkesin yolu buraya dü?mü?. O yüzden an?lar?n çok büyük önemi var. Pek çok ?eyi bu kitapla ö?rendim. Kemeralt?’nda ne kadar zengin bir ya?ant? oldu?unu ö?rendim. Benim için çok geli?tirici çok ö?retici oldu. Her ?zmirli’nin mutlaka okumas? gereken bir kitap. Bu kitapta çok fazla arkada??n eme?i var. Çok kolektif bir ürün ç?kt?s? oldu. Temel zanaatlar da Kemeralt?’nda ?ekillenmi?. Yahudiler, Müslüman Türkler orada var olmu?. Çok yönlü kültürler burada in?a edilmi?. Bugün içerisinde dönü?mü? bir yer haline gelmi?. Yeni ku?aklar için eski önemi anlam? silinse de tarihimiz için çok önemli bir yere sahip Kemeralt?. Bu yüzden mevcut tüketim al??kanl?klar? de?i?irken Kemeralt?’n? korumak hepimize dü?üyor. Kemeralt?’n?n gece hayat?n? canland?rmak ve gece güvenli?ini sa?lamak ilk önce yapaca??m?z i?lerden biri olmal?” ?eklinde konu?tu.
Kültürel çe?itlili?in simgesi Kemeralt?
Prof. Dr. Melek Göregenli’nin haz?rlad??? Erdem Ömüri?, Esra Daba?c?, Ya?mur Alk?n, Dilek Karabulut, Melda Yaman, ?akir Çakmak, Ak?n Ersoy’un makalelerinin yer ald??? “Kemeralt?’n?n Yüzleri”nde tarihi çar??n?n ve kültürel çe?itlili?in izleri konu al?nd?. Dünyan?n en büyük aç?k hava al??veri? merkezi olarak tan?mlanan Kemeralt?’ndaki geleneksel mesleklere ve tarihi yap?s?nda geçirdi?i dönü?ümlere dair bilgilerin yer ald??? kitapta, yüze yak?n esnaf, sivil toplum kurulu?lar?n?n temsilcileri ve ara?t?rmac?larla görü?meler de yer ald?.
Kemeralt?’n?n çok daha iyi tan?nmas? amac?yla haz?rlanan çal??ma, “Ya?ayan Kemeralt? Rehberi” ad?yla yay?mland?. Türkçe ve ?ngilizce olarak iki dilli haz?rlanan kitapta, Kemeralt?’n?n kentin dünyaya aç?lan ve dünyadaki say?s?z yeniliklerin ?zmir’e ula?ma noktas? olmas?ndan bahsedildi. Melda Yaman ve Erkin Ba?er’in haz?rlad??? kitap; Ahmet Uhri, Erkan Serçe, Bozkurt Ersoy, Sultan Kavili Arap, Elif Yüceba?, ?pek Özbek, Enriko Filipuçi, Ak?n Ersoy, Ertan Da?, Siren Bora, Melek Göregenli, ?brahim Alpaslan, Ba?ak Ocak, Bülent K?ran’?n makalelerinden olu?tu.