Bölgeyi herkesin kullanmaktan keyif ald??? bir ortama dönü?türmek için çal???lmas? gerekti?ini vurgulayan Ba?kan Tugay, “Kemeralt?'n? turizm aç?s?ndan daha cazip hale getirmeli, gençleri de kapsayan planlamalar yapmal?y?z. Geçmi?le bugünün, bugünle gelece?in ba??n? koparmadan bir ?eyler yaparsak do?ru sonuca ula?abiliriz” dedi.
?zmir Büyük?ehir Belediyesi, ?zmir’in tarihi çar??s? Kemeralt? ve tarihi kent merkezinde yer alan Basmane ve Kadifekale’de geçmi?te yap?lan çal??malar, mevcut durum ve planlanan çal??malarla ilgili geni? kapsaml? bir toplant?ya ev sahipli?i yapt?. ?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Dr. Cemil Tugay’?n idaresinde Kültürpark’taki Meclis Salonu'nda düzenlenen toplant?da kurumlar aras? koordinasyon, geçmi? projelerden edinilen deneyimler ve önümüzdeki döneme ili?kin öncelikli konular ele al?nd?. Kemeralt? ve çevresi hakk?nda ?imdiye kadar yap?lm?? çal??malar Kent Tarihi, Tan?t?m ve Turizm Dairesi Ba?kanl??? taraf?ndan anlat?l?rken, ilgili tüm daire ba?kanl?klar? ve müdürlükler de kendi görev alanlar?na ili?kin yürütülen, devam eden veya planlanan çal??malar hakk?nda bilgi payla??m?nda bulundu. Toplant?da ?zmir Büyük?ehir Belediyesi Genel Sekreter Yard?mlar? Prof. Dr. P?nar Okyay ve Hakan Uzun, TARKEM yönetim kurulu üyeleri ile sivil toplum kurulu?u yöneticileri de yer ald?.
“Herkes katk? vermeli”
Ba?kan Tugay, “Geçmi?le bugünün, bugünle gelece?in ba??n? koparmadan bir ?eyler yaparsak do?ru sonuca ula?abiliriz. Bizim belli ki yeni baz? bulu?malara, de?erlendirmelere ihtiyac?m?z var. Bir d?? payda?lar bulu?mas? yapal?m. Öncesinde baz? ?eyleri gözden geçirmek gerekiyor. Bölgenin 19 olan alt bölgesini yeniden tan?mlamal?. Bunu yaparken sadece tarihsel kökene de?il sosyal dokuya da bakmal?, gelecek hedeflerini de dü?ünerek somut olmayan kültürel miras da dahil envanterleri gözden geçirmeliyiz” diye konu?tu.
“Sokak etkinliklerini ba?latal?m”
“Eskiden bugüne ta??nabilecek, ba?ka yerde bulunmayacak, ?zmir’e dair arayaca??n?z her ?eyi bulaca??n?z bir al??veri? alan? dü?ünün” diyen Ba?kan Tugay, gastronomiye dair ?zmir’de çok ilginç hikâyelerin oldu?unu söyledi. Sokak yiyeceklerinin pek ço?unun ?zmir’den ç?kt???n? hat?rlatan Ba?kan Tugay, ?öyle devam etti: “?zmir’in sanat?, ?zmir’in yeme?i, ?zmir’in yay?nlar?, ?zmir’in sporu, ?zmir’in ?ark?lar? gibi birçok tema üzerinden kocaman bir ?zmir çar??s? haline dönebilir böyle alanlar. Bazen insan ‘en taze ve güzel meyveyi, çerezi, eti nereden bulurum?’ diye dü?ünüyor ama çocuklu?umda Kemeralt?’nda böyle yerler daha çok bulunurdu. Böyle bir karaktere bürünerek eskiden bugüne bir ?eyleri ta??m?? oluruz. Bugün de bir al??veri? merkezi olarak kentin yerlisine kaliteli g?da satan bir alan olabilir. Çokça sinema ve tiyatronun oldu?u bir alan?n bütün sinema ve tiyatrolar? yok edilmi? gibi görünüyor. Onlardan en az?ndan birkaç?n? yeniden kazand?rabiliriz. Sokak etkinlikleri, d??a mekânda düzenlenen baz? etkinlikler bir an önce ba?lat?lmal?. Gizli kalm?? hikâyeleri çok daha yayd???m?z, çok daha fazla insan?n duydu?u bir çal??maya ihtiyac?m?z var.”
“Herkesin kullanmaktan keyif ald??? bir ortam”
Ba?kan Tugay, Kemeralt? özelinde yap?lmak istenenleri ?u sözlerle ifade etti: “H?rpalanm??, eksikleri çok olan, yeterince istedi?imiz ?ekilde düzenleyemedi?imiz bir alan var ve buras? bizim için de?erli. Düzeltirken bir mekânsal düzeltme sa?layaca??z ama sadece belli bir grup insan için de?il herkesin kullanmaktan keyif ald??? bir ortama dönü?türece?iz. En az?ndan belli rotalarda insanlar?n bir yerden gelip ç?kana kadar bir ?eylerden memnun olmas?, kullanmas? ve oran?n kontrol alt?nda olmas? gerekiyor. Ba?ar?lanlar da genelde böyle ba?ar?l?yor ama sadece bir tane yap?p bitirmeyece?iz. Bir tanesini bitirince ikincisine ba?layaca??z. Derken belki yat?r?mc?s? da mülk sahibi de bundan etkilenip duruma ba?ka yakla?acak. S?n?rlar?, kurallar? koymak gerçekten önemli. Böyle bir süreci yürütmeliyiz.”
“Çal??malar? harmanlay?p gözden geçirelim”
Tarihi kent merkeziyle ilgili hem belediyede yürüyen çal??malar?n oldu?unu hem de belediye d???nda gösterilen çabalar oldu?unu hat?rlatan Ba?kan Tugay, “Geçmi?ten bugüne pek çok yap?lm?? çal??ma var. Baz? ?eyleri yeterince de?erlendirmedi?imizi, geçmi?te yap?lm?? baz? de?erli çal??malar?n ?u anda çok göz önünde olmad???n? gördüm. O nedenle böyle bir toplant?y? düzenlemek istedik. 2013 y?l?nda bir ?zmir Tarih Projesi var. Onun üzerine eklenen baz? çal??malar var. Kemeralt?, Basmane, Agora, Kadifekale gibi eski kent merkezi ile ilgili yap?lm?? çal??malar? da devam eden çal??malar? da harmanlay?p gözden geçirelim” ifadelerini kulland?.
“Zenginli?in de?erini fark edemiyoruz”
?zmir’in kültür miras?n?n kolay bulunmayacak türden bir hazine oldu?unu vurgulayan Ba?kan Tugay, “Bizler hayat?m?z boyunca Roma’n?n, Avrupa’n?n tarihi kentlerinin reklamlar?n? izledik. Ço?umuz gitmek istedik ya da para harcayarak gittik. Halbuki ?zmir, Roma gibi belki ondan bile eski tarihe sahip nitelikli olabilecek kültürel altyap?s? olan bir ?ehir. Bunun k?ymetini bilmeyle ilgili kültürel bir eksi?imiz var. Sahip oldu?umuz bu zenginli?in de?erini fark edemiyoruz. ?ehrimizin kendini kimlikli hissetmesi için, sahip oldu?u her türlü potansiyeli kullanmas? için de?erlendirmesi gereken birçok ?ey var” dedi. Yap?lacak çal??malara herkesin beraber inanmas? gerekti?ini söyleyen Ba?kan Tugay, bunun ba?ar?labilmesi için çal???lmas? gerekti?ini sözlerine ekledi.
Bölge, 51 mahalleyi kaps?yor
?zmir Büyük?ehir Belediyesi bünyesinde görev alan sosyolog Mert Kaya, tarihi kent merkezine ili?kin geçmi?te yap?lan ve devam eden projeleri aktard?. “Yerliler için ya?anabilir, yabanc?lar için çekici hale getirecek yöntemler bulmak gerekiyor” diyen Kaya; Kemeralt?, Basmane ve Kadifekale’yi kapsayan tarihi kent merkezinin korunmas? ve gelece?e aktar?lmas? için 2002 y?l?ndan beri çal??malar oldu?unu aktard?. Bölgenin “Tarihi Liman Kent” temas?yla haz?rlanan dosya ile ?zmir’de Bergama ve Efes’ten sonra UNESCO Dünya Miras? Geçici Listesi’ne girme sürecini ba?ar?yla tamamlad???n?, daimi listeye giri? için çal??malar?n devam etti?ini kaydeden Kaya, bölgenin 51 mahalleden olu?tu?unu sözlerine ekledi.
Yap?lan çal??malar? aktard?
Kaya, geçmi? y?llarda yap?lan Yenileme Alan? ?lan?, kamula?t?rma faaliyetleri, TARKEM, ?zmir Tarih Projesi, ?zmir Tarih Projesi Tasar?m Stratejisi Raporu, LOP? Kemeralt?, Kemeralt? Ayd?nlatma Master Plan?, Kemeralt? Kurumsal Kimlik Rehberi, Kemeralt? Alg? Ara?t?rmas?, ?zmir Turizm Tan?t?m Stratejisi ve Eylem Plan?, Kemeralt? Turizm Stratejisi K?yaslama Metodolojisi ve ?yi Uygulama Örnekleri, Alan Yönetimi Plan?, ?zmir Tarihi Liman Kenti UNESCO Dünya Miras? Dosyas?n?n Haz?rlanmas?, MetaMuseum, ?kiçe?melik Mekansal ?yile?tirme Stratejileri, Risk Yönetim Plan? gibi çal??malar hakk?nda sunum gerçekle?tirdi. Kaya, farkl? ülkeler ve yurt içindeki iyi uygulama örneklerini de kat?l?mc?lara anlatt?.
“?zmir k?rm?z?s?” önerisi
Geçmi?te yap?lan çal??malara ili?kin kat?l?mc?lar da söz ald?. Ara?t?rmac?-Yazar Orhan Be?ikçi, Kemeralt? Kurumsal Kimlik Rehberi çal??malar? kapsam?nda tasar?m önerilerinde bulundu. Basmane’nin eski basma fabrikalar?nda üretilen motiflerin kullan?labilece?ini belirten Be?ikçi, marka rengi olarak “?zmir k?rm?z?s?n?” kullanma ve sokak isimlerinde eskiye dönme önerilerini sundu. ?zmir Tarihi Kemeralt? Esnaf Derne?i Yönetim Kurulu Ba?kan? Semih Girgin ise gençlerin bölgeye çekilmesi için kültür sanat etkinliklerine ili?kin önerilerde bulundu. Verilen öneriler aras?nda, Kemeralt? bölgesinde sanat çal??malar? da yer ald?.
Kemeralt?, insanlarda ne ifade ediyor?
Toplant?da, Kemeralt? Alg? Ara?t?rmas? sonuçlar? da aktar?ld?. Buna göre Kemeralt? halk?n haf?zas?nda “tarihi”, “al??veri?” ve “çar??” kelimeleriyle özde?le?iyor. En olumlu özellikleri, halkta “nostalji” ve “özlem” olarak kar??l?k buluyor. Ya? oran? artt?kça Kemeralt?’ndan al?nan keyif de art?yor. Y ve Z ku?a??, eski dokunun korunmas?n? ve görüntü kirlili?inin ortadan kalkmas?n?, Kemeralt?’nda e?lence ve kültürel mekânlar? talep ederken, güvenli?in ve ayd?nlatmalar?n artmas?n? istiyor.
?kiçe?melik’te güvenli geçi? için plan çal??mas?
?zmir Planlama Ajans? (?ZPA) Ba?kan? Prof. Dr. Koray Velibeyo?lu da “?zmir’de sanat ve kreatif endüstrilerin bölgeye girmesinin çekicili?inin sa?lanmas? gerekiyor. Yeni bir girdinin nas?l yarat?laca??na dair öneri yok, eksik olan bu. Yarat?c? bo?luk var. Onun gündeme getirilmesi gerekiyor” diyerek bu konuda bir yol haritas? haz?rlad?klar?n? sözlerine ekledi. Kent Tarihi ve Tan?t?m? Dairesi Ba?kan? Hasibe Velibeyo?lu ise bölgedeki doku odakl? iyile?tirme çal??malar? kapsam?nda canlanma ve kalk?nma hedeflerini gerçekle?tirmek için faaliyetlerin sürdü?ünü belirtti. Velibeyo?lu, somut kültür varl??? envanter çal??mas?n?n oldu?unu, soyut olan kültür varl?klar?n? da en k?sa sürede haz?rlayacaklar?n? ifade etti. Hasibe Velibeyo?lu ayr?ca ?kiçe?melik Mekânsal ?yile?tirme Stratejileri kapsam?nda Kemeralt? ve Basmane’yi ikiye ay?ran ?kiçe?melik’te güvenli geçi?e olanak sa?lanmas? amac?yla Ula??m Dairesi Ba?kanl??? ile plan çal??mas? yürütüldü?ünü ifade etti.
Risk plan? çal??malar?
Toplant?da Risk Yönetim Plan? çerçevesinde yap?lan çal??malar da aktar?ld?. Buna göre ?kiçe?melik’in bat?s?nda kalan alan pilot bölge seçilerek incelendi. Odak alanlarda da çal??malar yürütüldü. Senaryoya göre Mirkelam Han gibi tarihi yap?lar?n risk durumlar? tespit edildi. Afet an?nda ne kadar hasar görece?i ve afet sonras? hasar görülmesi durumunda neler yap?lmas? ile ilgili operasyon plan? tariflenerek ilgili kurumlara iletildi.
Ba?kan Tugay, toplant?y? “Bugün ?zmir için güzel bir ?ey yapt???m?z? dü?ünüyorum. Bugünün ard?ndan herkesin akl?nda daha farkl? bir tarihi bölge olu?mu? oldu” sözleriyle sonland?rd?