Zübeyde Han?m Nikah Saray?’nda düzenlenen sempozyumun aç?l?? konu?mas?n? gerçekle?tiren Prof. Dr. Koray Velibeyo?lu, kentlerdeki bo? ve at?l alanlar?n g?da için kullan?lmas?n?n büyük bir dönü?üme vesile olabilece?ini vurgulayarak ?unlar? kaydetti:
“Bugün özellikle kentlerde g?da üretimi neden önemli oldu?unu tart???rken ?zmir’in çok önemli bir noktada oldu?unu dü?ünüyorum. Biz genellikle kenti k?ra yay?lan ve k?rsal? tüketen bir mekanizma olarak görüyoruz. Kentlerin de k?rsal yap?lara destek vermesi gerekiyor. Topyekun olarak ya?am biçimlerimizin de?i?iyor, g?da da bunun ba??nda geliyor. Kentlerde yap?lan üretimler gereksiz ve önemsiz de?il. Ama bu konuda yerel yönetimlerin önemi de giderek artm?? durumda. Kar??yaka çok önemli bir yerle?me, buradaki dönü?üm ?zmir’in dönü?ümüne önemli katk? sa?layacakt?r. Kent içerisindeki küçük bo?luklar ve at?l alanlar?n bile g?da konusunda de?erlendirilmesi çok önemli olacakt?r. Burada yap?lacak olan her ?ey sadece Kar??yaka için de?il ?zmir’i etkileyecek ve buradan ç?kan model katk? sa?layacakt?r.”
“TARIM MODEL? DE???T?R?LMEL?D?R”
Avrupa ?klim Pakt? Elçisi Vatan Ça?lar Babacan ise iklim krizi ve olas? etkilerinin azalt?lmas? için tar?m modelinin de?i?tirilmesi gerekti?ini belirterek ?öyle konu?tu:
“Bugün burada kendi sorumlusu olmad???m bir geçmi? yüzünden gelece?i tehlikede olan bir genç olarak size sesleniyorum. 10 gençten 4’ünün iklim krizi ve neden olabilece?i felaketler nedeniyle çocuk sahibi olmak istemedi?i bir ça?dan bahsediyoruz. Her birimiz konuya karbon sal?n?m?n? azaltmak olarak bak?yoruz ama öncelikle karbon yutak alanlar? art?r?lmal? ve tar?msal üretim modeli de?i?tirilmelidir. En büyük antropojenik metan emisyonunun kayna?? tar?md?r. Yenilenebilir enerji yat?r?mlar? bu karbon yükünü hafifletebilir ama karbon atmosferde tutunmaya devam etmektedir. Biz bunu tersine çevirebiliriz. Ara?t?rmalar?m sayesinde ?zmir haline giren ürünlerin %99’unu d??ar?dan geldi?ini üzülerek ö?rendim. ?zmir’in sahip oldu?u potansiyel göz önünde bulunduruldu?unda gerçekte üzücü bir tablo. Bizim do?ru tar?m uygulamalar?n? bilmemiz yeterli de?il bunlar? vatanda?lar?m?za da aktarmam?z gerekiyor. ?klim krizi ve etkilerini ana gündem maddesi haline getiren Kar??yaka Belediye Ba?kan?’m?za bir iklim aktivisti olarak te?ekkür ediyorum.”
“HEP?M?Z?N SORUMLULU?U VAR”
Kar??yaka Belediye Ba?kan? Dr. Cemil Tugay kentlerde ya?ayan insanlar?n beslenmeye ihtiyaç duydu?unu bu nedenle tar?msal üretim ile ilgilenmek ve bu konuda dü?ünmek zorunda oldu?unu özellikle vurgulad?. G?daya eri?im ile ilgili do?abilecek bir kriz varken herkesin elini ta??n alt?na koymas? gerekti?ini belirten Ba?kan Tugay, “Kentlerin g?daya eri?imi ile ilgili bir sorun oldu?una inan?yoruz. Ald???m?z g?dalar sa?l?kl? m?, arad???m?z kalitede mi, fiyat? uygun mu, üretildikten sonra bize gelene kadar dünyaya ne gibi zararlar getirdi ve son olarak üretimi yapan çiftçimiz iyi ?artlarda üretim yapabiliyor mu? Çünkü beslenme insanlar için hayati bir eylem ve sa?l?ks?z ürünler ile beslendi?imizde çe?itli sa?l?k sorunlar? ya??yoruz. Beslenmeden ya da çevreden kaynakl? sorunlar ya??yorsak bunu seyredemeyiz, bir ?eyler yapmak zorunday?z. Baz? vatanda?lar iklim, tar?m belediyenin i?i mi diyor. Biri de Kar??yaka’da çiftçi yok ki neden Tar?msal Hizmetler Müdürlü?ü var diye sormu?. Sanki hiçbirimiz tar?msal ürünle beslenmiyoruz, bu kentte beslenmeyen var m?? Önümüzdeki y?llarda g?daya eri?im ile ilgili sorun ya?ama ihtimalimiz yüksek, bu sorun da büyüyecek; ürün bulamayaca??z çünkü üretilen ürün yetmeyecek. ?zmir’e ve Kar??yaka’ya yak??an bunlar? seyretmemek, sorunlar? önceden görmek, do?ru zamanda müdahale etmektir. Dolay?s?yla biz tüketicilerin üreticiler ile ba?lant? kurmas? birbirini anlamas? laz?m. Herkes çözüm üretmekle sorumlu, buna mecbur. Aç kalaca??z, yedi?imiz yemeklerden kanser oluyoruz; ?akas? yok bunun” diye konu?tu.
“Ç?FTÇ? NEDEN ÜRETEMEZ HALE GELD??”
Konu?malar?n ard?ndan sempozyumun ilk oturumu, Dr. Fatih Özden’in moderatörlü?ünde panel ?eklinde gerçekle?tirildi. ?lk olarak söz alan Çiftçi Sen Genel Örgütlenme Sekreteri Adnan Çobano?lu, g?da egemenli?i ve g?da hakk? konular?nda önemli aç?klamalar yapt?. Çobano?lu, aç?klamalar?nda ?u ifadelere yer verdi:
“Baz? ülkeler Avrupa’n?n g?da ihtiyac?n? kar??lamak üzere tar?msal üretim yapmaya ba?lad?. Ama bu model belli bir tarzda sermayeye ba?l? hale getirildi. Bütün bunlar verimlilik ad?na yap?ld?, e?itimler ve te?vikler de buna dönük verildi dolay?s?yla çiftçiler enerji ve tar?m makinelerine ba?l? hale geldi. K?rsal kalk?nma ad?na da önemli bir i?lev görüyordu. Ama politikalar de?i?ince ‘dur’ dendi; çe?itli yasalar ç?kt?, özelle?tirmeler ba?lad?. Sonuç olarak üretip ihraç ederken art?k ithal eden bir ülke haline geldik. Küçük üreticilerin tasfiyesi söz konusu olmaya ba?lad?, h?zla ?irketlerin kontrolünde bir g?da sistemine gidildi. Bir de organik tar?ma yönlendirme ortaya ç?kt?, ürünler daha pahal?dan sat?ld?. Bu çerçevede g?da güvenli?i kavram? ortaya ç?kt?, kullan?lan ilaçlar?n miktarlar?na ili?kin k?staslar koyuldu. Bu tarz politikalar kar??s?nda da g?da egemenli?i kavram? do?du ve biz kendi kültürümüze uygun g?da üretmek durumunday?z bilinci olu?tu. G?da egemenli?i ayn? zamanda herkesin sa?l?kl? g?daya eri?im hakk?d?r. ??te bunlar için mücadele etmeye ba?lan?ld?. Üretimdeki zincirin bozulmas? çe?itli hastal?klar?n olu?mas?na zemin haz?rl?yor. Çiftçi kendi ö?rendi?i ?ekliyle kendi atal?k tohumlar?n? üretmek ister. ??te bu anlamda çiftçi ile tüketici birlik olmal?d?r.”
“ÜRETMEK ZORUNDAYIZ”
Ard?ndan, TMMOB G?da Mühendisleri Odas? ?zmir ?ube Ba?kan? ?. U?ur Toprak kentler ve yerel g?da politikalar? konulu bir sunum gerçekle?tirdi. Güvenli g?da için do?ru üretimin kaç?n?lmaz oldu?unu dile getiren Toprak, “Nüfus art?yor, g?da ve suda adaletsiz bir da??l?m gerçekle?iyor. Ne yaz?k ki tüketti?imiz g?dalar?n büyük bir k?sm?n? ithal ediyoruz ve pandemi ile Rusya-Ukrayna aras?ndaki sava?ta gördük ki bazen ithal bile edemiyoruz. Bu nedenle böyle verimli topraklar?n k?ymetini bilerek üretmemiz laz?m. Bunun için politikalar üretirken g?da ve sa?l?k kavramlar?n? bir arada dü?ünmek gerekiyor” dedi.
AGROEKOLOJ?K TARIM VURGUSU
Tarladan çatala g?da ve yurtta? örgütlenmeleri konusunda söz alan Tayfun Özkaya ise, agroekolojik tar?m?n önemine dikkat çekerek ?öyle konu?tu:
“Kentlere g?da ta??nmas? gittikçe zorla?maya ba?l?yor. Sofram?za gelen g?dalarda da maalesef tar?mda kullan?lan ilaçlardan kaynakl? maddeler bulunuyor. Yedi?imiz bir domateste bile 14 ayr? zehir olabiliyor; ürünlerin %15’i mevzuata uygun de?il, bu korkunç bir durum. Türkiye’de tar?m gittikçe s?k???yor, tar?m yapmak neredeyse imkans?z. Derhal endüstriyel tar?m? b?rakmam?z ve agroekolojik tar?ma geçmemiz gerekiyor; ba?ka çaremiz ve vaktimiz yok. Kent tar?m sadece kent içerisinde yap?lan tar?m de?il, kentin kaynaklar? ile yap?lan tar?md?r ama tabi ki kent içerisindeki bo? alanlara bakmak laz?m. G?da kooperatifleri ve topluluk destekli tar?m gruplar?, ekolojik köy pazarlar? desteklenmeli. Ürün geli?tirme projelerine destek verilirken sa?l?ks?z g?dalar?n kullan?m? ile ilgili önleyici kurallar da getirilmeli.”
KENTSEL TARIM
Nilüfer Belediyesi’nden Ziraat Yüksek Mühendisi Arca Atay panele çevrim içi ba?lant? ile kat?ld?. Dünyada ve Türkiye’de kentsel tar?m konusunda sunum yapan Atay, Nilüfer Belediyesi’nin kentsel tar?m faaliyetleri ile ilgili bilgiler verdi, çal??malar? anlatt?. Kentsel tar?m?n tarihsel geçmi?i hakk?nda bilgi veren Atay, dünyadan kentsel tar?m örneklerini foto?raflar?yla birlikte kat?l?mc?lara aktard?. Kentsel tar?m?n faydalar?n? anlatan Atay, “Balkon ve teraslar kentsel tar?m?n önemli ögeleridir ve geçmi?i çok önceye dayan?r. Kentsel tar?m?n kentlere ve kentlerde ya?ayan vatanda?lara çe?itli faydalar? vard?r. Dünyada siviller, yerel yönetimler ve üniversiteler taraf?ndan olu?turulmu? kentsel tar?m alanlar? var. Çat? tar?m? da bu alanlardan bir tanesi. Çat? tar?m? insanlara kendi yiyeceklerini yeti?tirilebilmesi için te?vik eder, yerel ekonomiyi destekler, hava kirlili?ini azalt?r. Kentlere bunun gibi birçok fayda sa?lar” dedi.
KOMPOST ÜRET?M?
Dr. Bediz Y?lmaz panele çevrim içi kat?larak kentsel ve döngüsel ekonomi konu ba?l???nda söz ald?. Y?lmaz, öncelikle yürüttü?ü çal??malar hakk?nda bilgi verdi. Mersin’de yürütülen kent tar?m? çal??malar?n? anlatt?. Kompost üretimi hakk?nda da bilgi veren Y?lmaz, “Biz Mersin’de olu?turdu?umuz kent tar?m alanlar?n?n en kadar hayati oldu?unu gördük. Küçük çocuklar?n orada ne kadar iyi vakit geçirdi?ini, üretim ile ne kadar iç içe olabildiklerine ?ahit olduk. Kompost meselesine gelince de benim çok yak?ndan ilgilendi?im; üretti?im ve insanlara da üretimi konusunda e?itimler verdi?im bir konu. Gönüllüler olarak pazarlara gidiyoruz ve kullan?labilecek durumda olan at?klar? ayr??t?rarak kompost alan?na gönderiyoruz. Bu sistem sayesinde çok büyük miktarda sebze ve meyve at??? komposta dönü?erek çiftçilere gübre olarak da??t?l?yor” diye konu?tu.
GIDA MERKEZ?
Moderatörlü?ünü Kar??yaka Belediyesi Tar?msal Hizmetler Müdürü Yusuf Can Gökmen’in yapt??? ikinci oturumda “Kar??yaka’n?n G?da Stratejisi” konu?uldu. Çat? Çiftli?i Kurucusu, Yüksek Mimar Hasibe Ak?n Kar??yaka’n?n G?da Merkezi ba?l?kl? sunumunda ?unlar? kaydetti:
“Kar??yaka’da ?u anda bir G?da Merkezi yap?l?yor. Bahçelievler’deki Katl? Pazar Yeri, Mavi?ehir’de bulunan iki alan ve Kent Orman? olarak uygulanan dört alan var. Bu alanlar?n temalar? ayn?. Bu alanlar bir master plana otursun ve kentte g?dan?n asl?nda kentin belli meseleleri ile ilgili çözücü olabilece?i noktalar? ara?t?ral?m ve bunu da master plan ile yapal?m dedik. Belediyeler normalde master planlar? kabul etmezler. Kar??yaka Belediyesi kabul etti ve Kar??yaka’n?n ye?il alanlar? ile kentsel tar?m? ve g?day? birbirine ba?layabilecek bir master plan çal??t?k. Burada da üç tane tema ç?kt?; Ye?il, Yenilebilir ve Yürünebilir Kar??yaka. Mahalle ölçe?indeki ilk pilot projemiz Bahçelievler Katl? Pazar Yeri. Pazar yerinin; üretim alan? çat?s?nda olsun, yak?n?nda da sosyal donat? ve okula ba?l? olsun dedik. Buras?n?n bir g?da merkezine dönü?ebilece?ini dü?ündük. Kar??yaka’n?n canl? sahil aks?n? ilçenin içindeki farkl? bariyerleri eritmek için dikeydeki bir aks ile ba?layal?m Kent Orman? ile bulu?sun diye dü?ündük. Kent Orman?’n?n da dört tane temas? var; topra??m?z? onaral?m, suyu tutacak sistemleri geli?tirelim, i?levsel ormanc?l?k yapal?m ve toplumsal kat?l?m? sa?layal?m. Sert zemine dü?en suyu, olabildi?ince topra?a kanalize etmek ve topra??n emebilece?i hale getirmeyi amaçl?yoruz. Kent Orman? devam ediyor ve bir sonraki sonbahar döneminde insanlara da açarak, hepimizin içinde oldu?umuz ?ekilde devam edecek. Mahalledeki ilk örnekte Bahçelievler Katl? Pazar Yeri’ydi. Bizim buradaki rolümüz; çat?y?, cepheyi tasarlayal?m, iç mekana dair de bir g?da merkezi olacak ?ekilde yeni kullan?m önerilerini geli?tirelim. G?da merkezinde; üretici, tüketici, yat?r?mc? var ve merkezinde g?da yer al?yor. Bütün bunlar olurken çat?da 7 bin metrekarelik alan var, alt?ndaki pazar yeri duruyor, üst taraftaki dü?ün salonu ba?ka bir yere ta??naca?? için oras? da bir sosyal merkez olarak tasarlanacak. Kentte, kent çiftçileri ile ilgili programlar?n geli?mesi çok önemli. Kar??yaka G?da Merkezi’nde dört nokta var; payla?al?m, ö?renelim, kutlamalar?m?z? yapal?m ve sa?l?kl? eri?ilebilir g?dam?z? orada yiyebilece?imiz bir alan olsun. Kentin içinde en çok bulunan ?eylerden biri beton, o kadar çok at?l alan?m?z var ki. Bütün bu at?l binalar? bamba?ka yerlere dönü?ebilir. Pazar yerini tasarlarken; sokak kotunda kamusal bir alan gibi olsun, sokak ile birle?sin ve yukar?ya do?ru özel kullan?mlar arts?n diye dü?ündük. Binan?n güzelli?i, rampa ile bütün katlara eri?ebiliyorsunuz. Kar??yaka Belediyesi kentin at?l alanlar?na dair bir atlas olu?turdu, bunlar 450 tane 200 metrekareden 7 bin metrekareye kadar at?l alanlar. Bu alanlar bir ormana dönü?ecek. Bu alanlar kentin her yerinde. Bunlar? anlatmam?z?n bir sebebi var; g?da merkezi dedi?imizde farkl? müdürlüklerle bir araya geldik. Kar??yaka Belediye Ba?kan?m?z Dr. Cemil Tugay, “tüketici kooperatifleri, üretici kooperatifleri farkl? yerlerde, hepsinin farkl? ihtiyaçlar? var, bizim belediye için bunu yapabilece?im alan buras? için çok uygun, ihtiyaçlar? onlar tan?mlas?nlar, ben o zaman size daha iyi bir tasar?m brifi verebilece?im” dedi. O yüzden de ?u anda asl?nda bunu anlat?rken, beraber tasarlamak ve üzerine dü?ünmek için bu konuyu size aç?yorum.”
HALK SAH?P ÇIKMALI
Kar??yaka’n?n G?da Vizyonuna Do?ru Yol Haritas? ba?l?kl? bir sunum yapan ?zmir Demokrasi Üniversitesi’nden Doç. Dr. Emel Karakaya Ayalp ise “Kar??yaka’da bütüncül bir yakla??m var, bu yakla??m; bir kent bölge g?da sisteminin üretilmesi, üretici ile tüketicinin, da??t?m sisteminin bir araya getirilmesi ve bütün bu olanaklar?n bir arada tutulmas?. Biz her ?eyi merkezile?tiriyoruz, hiçbir ?eyi kendi yerelinin bilgisini tutmadan, merkezden yürütmeye çal???yoruz ve tektiple?tirip, modelle?tiriyoruz. Hiçbir yerelin ihtiyac?n? kar??layamayacak modeller üretiyoruz. Biyoçe?itlilikte gördü?ümüz ?ey, bizim insan olarak g?daya yakla??m?m?z? çok iyi anlat?yor çünkü her ?eye böyle yakla??yoruz. Bir tane tür olsun biz onu yiyelim onu tüketelim, bir tane tar?m g?da sistemi olsun onu yapal?m. Peki yerel yönetimler bunun kar??s?na geçmek için ne yapabilirler. G?da bizim, mü?tere?imiz. Mü?terek; herkese ait olan ve kimseye ait olmayand?r. Bizim insan olarak g?daya eri?im hakk?m?z olmal?, güvenilir g?daya eri?ebilmeliyiz, g?da yurtta?l???n? gerçekle?tirebilmeliyiz, g?da egemenli?ine sahip olmal?y?z. G?da sistemi yakla??m?, bize tan?mlanan idari s?n?rlarda yetersiz kal?yor, bizim bir kent bölge g?da sistemi tan?mlamam?z laz?m. Burada do?rudan örgütlenme meselesi devreye giriyor asl?nda bölgesel ba?lant?lar? kurabilmek için bunu mümkün k?lan ?eylerden biri de g?da. Kar??yaka’n?n g?da sistemi dedi?imizde; sadece bir tüketici kitlesi görüyor olabiliriz ama bölge ile beraber ele al?nd???nda burada bir üretim ve üretici meselesi var. Buradaki yol haritas?na bakt???m?zda kar??m?za; kentsel g?da stratejisi, kentsel g?da konseyi gibi yeni olu?umlar ç?k?yor, bunlar?n Türkiye’deki uygulamas? çok k?s?tl? gerçekle?ti. Asl?nda burada merkeze oturmas? gereken ?ey; bir kentin g?da stratejisinin ya da vizyonun çal??abilmesi için halk?n ona sahip ç?kmas? gerekiyor. Dolay?s?yla önce kentin mevcudunu anlad?ktan sonra kat?l?mc? yöntemlerin tasarlanmas? laz?m. ?imdi Kar??yaka’n?n mevcuduna de?inmek istiyorum; at?l alan envanteri ç?kar?lm??, at?l alanlar var ve bir ekosistem çal??mas? yap?lm??, vizyon ekibinin çal??malar? ile beraber asl?nda bunlar bütüncül bir g?da sisteminin olanaklar?n? üretmek için bir yap?ya oturuyor. Kat?l?mc? yöntemler tasarlan?p, kat?l?m?n üretilmesinden sonra Kar??yaka’n?n özellikle tüketici merkezli kent kimli?inden ötürü öncelikli olarak k?saltm?? g?da tedarik zinciri stratejisi ve eylemlerinin üretilmesi, sonrada bütünle?ik hedefler ve vizyon strateji belgesine dönü?mesinin mümkün oldu?unu dü?ünüyorum” dedi.
“?ZM?R’?N SOFRASI ÇOK BÜYÜK”
Sempozyumun de?erlendirme oturumunun moderatörlü?ünü Originn’den Nazey Erdilek yaparken, KöyKoop Ba?kan? Neptün Soyer ve Kar??yaka Belediye Ba?kan? Dr. Cemil Tugay konu?mac? olarak yer ald?. Soyer, konu?mas?nda ?unlar? kaydetti:
“Tabii ki kentlere s?k??t?k ama ?zmir’de hala geni? alanlar var ve tar?m yap?labiliyor. Biz üreticiler olarak aç?kças? ?zmir konusunda yerellerin kendi aralar?ndaki ili?kileri çok k?ymetli buluyoruz. Çünkü art?k Türkiye’de ?öyle bir sorun var: Bunun sahibi kim, uygulay?c?s? kim, yöneticisi kim, karar mekanizmas? kim? G?da kimin sorumlulu?unda? Merkezi hükümet ile yerel yönetimler aras?nda bir ekosistem kurulmak zorunda. Sanayicilere cezay? kesmedi?iniz zaman o ?spana??n en zehirlisini yine bize yedirecekler. ?çinizi birazc?k ferah tutsun diye ?zmir’in kent merkezinden birkaç foto?raf gösterece?im. ?sterseniz üstüne California, isterseniz ?nciralt? yazabilirsiniz. ?zmir Kent Orman?’nda 30 dönüm meyve bahçesi dönü?türülmü? durumda, yabanc? ülkelerde gördü?ünüz örnekler gibi. Kadifekale’de kentsel dönü?üm var, biz de bilhassa Ödemi?’teki kooperatiflerimizden buralara fide deste?i veriyoruz. Bostanlar olu?turuluyor, mahallelilerin sahip ç?kmas?n? sa?lan?yor. Can Yücel Tohum Merkezi var. ?zmir Tar?m?n? Geli?tirme Merkezi var. Daha çok ?ey anlatabilirim. ?zmir’i ke?fetmek çok keyifli bir ?ey. ?çimizi ferah tutup ?u süreçte sahip ç?kmak en çok yapmam?z gereken ?ey. Birbirimize ve ?zmir’e sahip ç?kmal?y?z. ?zmir’in sofras? o kadar büyük ki… Biz bu sofrada çok ?eyi payla?abiliriz”
ALINACAK ÇOK YOL VAR
Sempozyuma katk? sunan ve sunum yapan herkese ayr? ayr? te?ekkür ederek sözlerine ba?layan Kar??yaka Belediye Ba?kan? Dr. Cemil Tugay, ?unlar? kaydetti:
“Bugünkü toplant? ile muhtemelen A?ustos ay?n?n ba??nda yapaca??m?z ve bu toplant?n?n ikinci aya?? olacak çal??tay, kentsel g?da stratejisi belgesi haz?rlama yolunda yapt???m?z çal??malard?r. Tabii ki hem Türkiye’de hem de dünyada ba?ka belediyelerin, ba?ka ?ehirlerin kentsel g?da stratejisi belgeleri, planlar? var; biz de onlar? inceledik. Bizim kendimizi çok ?ansl? sayd???m?z konu bir, o da hem Tunç Ba?kan’?m?z?n hem de Neptün Han?m’?n uzun y?llard?r bu konularda duyarl?l??a sahip insanlar olarak Büyük?ehir Belediyesi çat?s? alt?nda çal??malar?n? yürütmeleridir. Onlar?n deneyimlerinin sa?layaca?? katk?lar bizi çok güçlendiriyor. Bu konularda konu?urken ?unu bilmemiz laz?m; bütün sorular?n cevab? net de?il. “Kentte tar?m yap?l?r m?, yap?lmaz m?? Hangi ?artlarda yap?l?r?” Bunlar net cevaplanabilmi? de?il. Ama ?u kesin ki yerellik çok önemli. Bizim kendi yerel stratejilerimizi geli?tirmemiz gerekiyor. Elimizdeki envantere bakmak, de?erlendirebilece?imiz alanlara bakmak çok önemli. Biz bu anlay??la at?l ve do?ru de?erlendirilmemi? olan alanlar?n haritas?n? ç?kartt?k. Bu alanlar? en do?ru ?ekilde nas?l de?erlendirebilece?imizle ilgili ön çal??malar?m?z? yapt?k, detaylar?n? da bu yaz belirleyece?iz. Toprak analiziyle, su kayna??yla, yeni her ?er yönüyle de?erlendirerek herhangi bir tar?msal çal??maya ev sahipli?i yapabilirler mi, bunu ara?t?raca??z. Bence bütün belediyeler kentlerine hakim olmak aç?s?ndan bunu yapmal?, harita üzerinde i?aretlemeli ve halka sorarak karar almal?lar. Kentsel tar?m zor bir i?. Bunu biliyoruz. Al?nacak çok yol var. Bu noktada bir ça?r?m da var. Kar??yaka’daki bütün ziraat mühendislerinden, bir ziraat mühendisleri toplulu?u olu?turmak üzere yapaca??m?z aç?k ça?r?ya olumlu cevap vermelerini bekliyorum. Bu konular? süreklili?i olan toplant?larda konu?al?m ve hep beraber en do?ru kararlar? verelim. En fazla beslenmemize katk?da bulunacak, yar?n bir gün kar??m?za ç?kacak g?da krizinden bizi koruyacak ürün seçimlerini en ak?ll?ca, en bilimsel yöntemleri kullanarak yapal?m. Dünyan?n hiçbir yerinde yap?lmam?? i?leri yapmaya ihtiyac?m?z var. Ben dünyan?n hiçbir yerinde yap?lmam?? ameliyatlar? yapm?? bir plastik cerrah?m. Ye?ilyurt Devlet Hastanesi’nde bunu yapt?m. O gün bugündür de dünyan?n hiçbir yerinde yap?lmam?? i?leri burada, bizim gibi insanlar taraf?nca yap?labilece?ine ?zmir’de ba?arabilece?imize yürekten inan?yorum. Hiçbir belediye, hiçbir ?ehir kendine s?n?r koymas?n.”