Küratörlü?ünü koleksiyoncu ve ara?t?rmac? Aybala Yentürk’ün üstlendi?i sergi; Nejat Yentürk koleksiyonu ve ar?ivinden seçilen foto?raf, belge, gazete, kitap ve haritalar ile kent tarihine ???k tutuyor. Ayr?ca Kar??yaka’n?n ilk belediye ba?kan? Fikri Altay’?n torunu olan Zafer Falay ve ailesinin ar?ivinden sergiye ta??nan Yunan general Trikupis’e ait kamç? ile Cem Karagözlü’nün anneannesinin 9 Eylül için kendi elleriyle dikti?i bayrak, en çok dikkat çeken materyaller aras?nda yer al?yor.
M?LL? MÜCADELE SEMBOLÜ
Ate? Çemberinde ?zmir-??galden Kurtulu?a Sergisi’ne katk? sa?lamaktan mutluluk duydu?unu ifade eden Zafer Falay “Yunan ordusu ve general Trikupis 2 Eylül 1922 tarihinde U?ak’ta resmen teslim oluyor. Yunan generalin k?l?c? Atatürk’e ve ?nönü’ye, kamç?s? da dedemin karde?i Fahrettin Altay’a hat?ra olarak veriliyor. Üst taraf? fildi?inden yap?lm??, üzerinde T harfi ile Yunan kraliyet amblemi olan gümü? bir yüzü?ün bulundu?u bu kamç? Milli Mücadele’nin bir sembolü olarak o tarihten bu yana ailemizde. Yunanistan’dan, müzelerden çok isteyenler oldu ama vermedik, ailemizde kalmas?n? istedik. Ate? Çemberinde ?zmir-??galden Kurtulu?a Sergisi’nde bu sembolü ?zmirliler ile payla?maktan mutluluk duyuyoruz. Kar??yaka Belediyesi’nin hizmete sundu?u Çat? Bostanl? da kentimizin çok önemli bir ihtiyac?yd?. Eski bir Kar??yakal? olarak, hem bu de?erli sanat alan? için hem de sergi için Kar??yaka Belediyesi’ni ve tüm eme?ini geçenleri kutluyorum” dedi. Zafer Falay ve ailesi, Fahrettin Altay’?n ?zmir yang?n? s?ras?nda çekti?i foto?raflar ile kulland??? foto?raf makinas? ile de sergiye katk? sundu.
ZAFER?N BAYRAKLARI
1912 Kar??yaka Derne?i Ba?kan? Cem Karagözlü de sergide sunulan Türk Bayra??’n?n öyküsünü ?öyle anlatt?:
“Anneannemin anlat?m?yla; 1919 y?l?nda i?gal alt?nda ya?amaya ba?layan ?zmirliler evlerine kapan?yor, k?rm?z?-beyaz renklere hasret kal?yorlar. Türk Ordusu’nun 30 A?ustos’ta kazand??? büyük zaferin kulaktan kula?a yay?lmas?yla birlikte her evde bir bayrak tela?? ya?an?yor. Kad?nlar evlerindeki k?rm?z? ve beyaz kuma?larla boy boy bayraklar dikiyor. Sevinç gözya?lar?yla ?slanan bu bayraklar, 9 Eylül’de ?zmir sokaklar?n? gelincik tarlas?na dönü?türüyor. Sergideki de anneannemin kendi elleriyle o günlerde dikti?i bayrak. Sergide yer almas?, elbette bizim için büyük bir gurur kayna??. Çok önemli materyallerin bulundu?u bu sergiyi herkes mutlaka gezmeli, özellikle çocuk ve gençlerimiz ziyaret etmeli. Emeklerinden dolay? Aybala ve Nejat Yentürk’ü kutluyor, Çat? Bostanl? gibi bir sanat alan?n? kentimize kazand?rd??? için de Kar??yaka Belediyesi’ne te?ekkür ediyorum.”
??GALDEN KURTULU?A
Ate? Çemberinde ?zmir Sergisi, Mondros Mütarekesi’nin imzalanmas?n?n ard?ndan 15 May?s 1919 tarihinde ?zmir’in Yunanistan taraf?ndan i?gal edilmesiyle ba?layan Milli Mücadele ve kurtulu? sürecini kaps?yor. Nejat Yentürk koleksiyonu ve ar?ivinden seçilen foto?raf, belge, gazete, kitap ve haritalar e?li?inde haz?rlanan serginin odakland??? ana ba?l?klardan birini; Yunan ordusunun i?gal boyunca Bat? Anadolu’da meydana getirdi?i tahribat ve zulümler ile Türk taraf?n?n ya?anan olaylar? dünya kamuoyuna duyurma çabalar? olu?turuyor. Osmanl? ve Ankara Hükümetleri ile Türk ayd?nlar?n?n bu amaçla haz?rlad??? propaganda yay?nlar?, sergide önemli yer tutuyor.
H?Ç B?L?NMEYEN BELGE VE FOTO?RAFLAR
Sergi; 2022 Eylül ay?n?n, ?zmir’in i?galden kurtar?l???n?n yan? s?ra, tarihin gördü?ü en büyük yang?nlardan biri sonucunda yok olu?unun 100. y?l dönümü oldu?una da dikkat çekiyor. Ve ziyaretçileri, s?kl?kla zihinleri me?gul eden “?zmir’i kim yakt??” sorusuyla s?n?rl? kalmak yerine, üzerinde pek az konu?ulan, hatta pek çok ki?inin habersiz oldu?u Büyük Taarruz sonras?nda geri çekilen Yunan ordusunun Bat? Anadolu’da yakt??? köy, kasaba, ?ehirler ve buralarda uygulad??? ak?l almaz ?iddet üzerinde dü?ünmeye davet ediyor. Bu ba?lamda sergide yer verilen belgesel niteli?indeki foto?raf ve filmler yüzy?l önce ya?anan trajik olaylara tan?kl?k ediyor. Ço?u devlet ar?ivlerinde bile bulunmayan, varl???ndan haberdar olundu?u halde görülmemi? belge ve foto?raflara yer veriyor olmas? da serginin bir di?er önemli özelli?i olarak gösteriliyor.
KAR?IYAKA’DA YA?ANAN OLAYLAR
Sergide i?gal ve kurtulu? günlerinde Kar??yaka’da ya?anan tarihi olaylara da yer veriliyor. Yunan kral? Konstantin ve maiyetindekilerin Kar??yaka’da konaklamas?, Türk ordusunun önünden kaçan Yunan askerlerinin Kar??yaka üzerinden kaç??lar?, 10 Eylül 1922 günü Gazi Mustafa Kemal Pa?a’n?n Kar??yaka’ya geli?i ve burada konaklamas? bu olaylar?n ba?l?calar?ndan. Sergiye ar?iv ve koleksiyonlar? ile katk?da bulunanlar aras?nda Prof. Dr. Yavuz Çorapç?o?lu, U?ur Ye?in, ?nönü Vakf?, ?stanbul Büyük?ehir Belediyesi Atatürk Kitapl??? ve ?i?li Atatürk Müzesi de bulunuyor.
11 ARALIK’A KADAR AÇIK
Küratörlü?ünü koleksiyoncu ve ara?t?rmac? Aybala Yentürk’ün üstlendi?i serginin tasar?m ve kurulum süreci tümüyle Kar??yaka Belediyesi taraf?ndan gerçekle?tirildi. Bostanl? ?ehitler Bulvar? üzerindeki katl? otopark binas?n?n çat?s?nda olu?turulan ‘Çat? Bostanl?’da 11 Aral?k 2022 tarihine kadar aç?k kalacak olan Ate? Çemberinde ?zmir Sergisi, pazartesi günleri hariç her gün 10:00-18:30, per?embe günleri ise 10:00-20:00 saatleri aras?nda ücretsiz olarak ziyaret edilebilir.