ES?AD taraf?ndan düzenlenen çevrim içi toplant?da, Avrupa Birli?i’nin 2026’da uygulamaya koyaca?? S?n?rda Karbon Düzenleme Mekanizmas? (SKDM) ve Türkiye’nin haz?rlad??? Ulusal Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) konu?uldu. Moderatörlü?ünü, ES?AD Ekonomi Gözlem Grubu Ba?kan? Muhittin Bilget’in yapt??? toplant?n?n aç?l?? konu?malar?n?, ES?AD Yönetim Kurulu Ba?kan? Sibel Zorlu ile Çevre, ?ehircilik ve ?klim De?i?ikli?i Bakanl??? ?klim De?i?ikli?i Ba?kanl??? Ba?kan Yard?mc?s? Orhan Solak gerçekle?tirdi. Toplant?da Avrupa Birli?i Nezdinde Türkiye Daimi Temsilci Yard?mc?s? Bahar Güçlü ve ?klim De?i?ikli?i Ba?kanl??? Karbon Fiyatland?rma Dairesi Ba?kan? Eyüp Kaan Moral? da son geli?meler hakk?nda bilgi verirken, sanayicilerden gelen sorular? yan?tlad?.
ES?AD Yönetim Kurulu Ba?kan? Sibel Zorlu, iklim de?i?ikli?iyle mücadelenin ekonomik rekabetçilik için hayati önem ta??d???na dikkat çekti. Dünyada ya?anan geli?melerin etkilerinin küresel düzeyde hissedildi?ini ifade eden Zorlu, ?unlar? söyledi:
“Son dönemlerde ciddi s?namalardan geçiyoruz. Bölgesel sava?lar, siyasi çeki?meler ve ekonomik sorunlar?n etkileri küresel düzeyde ya?an?yor. Ticaret ve teknoloji sava?lar?n?n dozu her geçen gün daha da art?yor. Esas itibar?yla tüm dünya için bir numaral? tehdit, iklim de?i?ikli?i. At?lmas? gereken ad?mlar ise çok net. Karbon emisyonlar?nda azalt?ma gidilmesi gerekiyor. Öte yandan, Türkiye ile AB aras?ndaki gümrük birli?i ve AB ülkelerine ihracat oranlar?m?z dikkate al?nd???nda, sanayicilerimizin ve ihracatç?lar?m?z?n AB’nin s?n?rda karbon mekanizmas?na haz?r olmas? kaç?n?lmaz. Söz konusu sisteme kar??l?k gelecek ülkemiz mekanizmalar?n?n olu?turulmas? gerekiyor. 1 Ocak 2026 itibar?yla, Avrupa Birli?i’nde karbon vergisi uygulamas?na geçi? öngörülüyor. Ülkemizde Ulusal Emisyon Ticaret Sistemine ve s?n?rda karbon mekanizmas?na nas?l geçilece?i, geçi? döneminin nas?l de?erlendirilece?i, ortaya ç?kacak mali yükümlülüklere kar?? özel sektörün nas?l haz?rlanaca?? rekabet gücümüz bak?m?ndan belirleyici olacak.”
Çevre, ?ehircilik ve ?klim De?i?ikli?i Bakanl??? ?klim De?i?ikli?i Ba?kanl??? Ba?kan Yard?mc?s? Orhan Solak da Akdeniz havzas?nda bulunan Türkiye’nin, iklim de?i?ikli?inin etkilerini dünya ortalamas?ndan çok daha fazla hissetti?ini belirterek, “Sadece afetlerle de?il; tedarik zincirlerinin bozulmas?, g?da ve su krizleri, hatta iklim göçleri gibi risklerle de kar?? kar??yay?z. K?sacas? bu bir kalk?nma ve güvenlik meselesidir. Cumhurba?kan?m?z 2053 Net S?f?r Emisyon hedefini aç?klad?. Bu da bizim için önemli bir dönüm noktas? oldu. Ye?il dönü?üm tüm sektörlerde ciddi de?i?im gerektiriyor.
ES?AD’?n ye?il mutabakat konusunda ciddi çal??malar yapt???n? belirten Ekonomi Gözlem Grubu Ba?kan? Muhittin Bilget, “Zor bir küresel ortamday?z. Tüm bu zorluklara ra?men ihracat?m?z? koruyacak ad?mlar? atmaya devam edece?iz” dedi.
TEM?Z SANAY? MUTABAKATI
Avrupa Birli?i Nezdinde Türkiye Daimi Temsilci Yard?mc?s? Bahar Güçlü ise AB’nin S?n?rda Karbon Düzenleme Mekanizmas?’n? sadece bir iklim politikas? olarak de?il, ayn? zamanda rekabetçilik arac? olarak kulland???n? söyledi. 2026 y?l?nda mali yükümlülüklerin ba?layaca??n? hat?rlatan Güçlü, “Türkiye’nin kendi ye?il dönü?üm sürecini h?zland?rmas?, sanayimizin rekabetçili?i ve net s?f?r hedefleri aç?s?ndan çok önemli” ifadelerini kulland?. Dünyada ya?anan jeopolitik de?i?im ve dönü?üm süreciyle beraber ye?il mutabakat?n da evrildi?ini dile getiren Güçlü, “Özellikle ?ubat ay?nda aç?klanan ‘Temiz Sanayi Mutabakat?’ dikkat çekiyor. Bu belgeyle birlikte, çal??malar?n da bu yeni çerçevede yürütülece?i bir yap? olu?tu. Temiz Sanayi Mutabakat? kapsam?nda, S?n?rda Karbon Düzenleme Mekanizmas?’n? (SKDM) ilgilendiren baz? yeni tedbirler de gündeme geliyor. SKDM mevzuat?n?n sadele?tirilmesi ve uygulanabilirli?inin art?r?lmas? hedefleniyor. Ayn? zamanda SKDM kapsam?na hangi sektörlerin dahil edilece?i de tart???l?yor. Temiz Sanayi Mutabakat?'n?n iki temel oda?? oldu?unu görüyoruz. Bunlardan ilki, enerji yo?un sektörler. Di?eri ise net s?f?r teknolojilerle birlikte, otomotiv gibi Avrupa Birli?i ekonomisi aç?s?ndan stratejik öneme sahip sanayilerin dönü?ümü. Bu alanlarda at?lacak ad?mlar, Avrupa’n?n sürdürülebilir sanayi vizyonunun temelini olu?turuyor” dedi.
?klim De?i?ikli?i Ba?kanl??? Karbon Fiyatland?rma Dairesi Ba?kan? Eyüp Kaan Moral? da, Türkiye’de kurulacak Ulusal Emisyon Ticaret Sistemi’nin sanayinin ye?il dönü?ümüne finansman sa?layaca??n? ve dü?ük karbonlu üretimi te?vik edece?ini belirtti. Sistemi, 2026 y?l?nda 179 tesisle uygulamaya ba?layacaklar?n? ifade eden Moral?, “Bu bir maraton. H?zl? ba?lay?p enerjimizi tüketmemeliyiz. Kamu, özel sektör, sanayi birlikte hareket ederek bu süreci yönetmeliyiz” diye konu?tu.