Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) ?zmir Milletvekili s?kl?kla gündeme getirdi?i Karaburun Yar?madas?’n?n çevresel ve ya?amsal sorunlar?n? bir kez daha TBMM gündemine ta??d?. Beko, ülke ve dünya miras? Karaburun Yar?madas?’n?n giderek artan çevresel sorunlar?n?n kayna??n?n bal?k çiftlikleri oldu?unu belirterek Çevre ve ?ehircilik Bakan?’n?n yan?tlamas? istemiyle 20 soruyu kapsayan ayr?nt?l? bir soru önergesi verdi. Karaburun Yar?madas?’n?n karasal ve denizel alanlar?n?n do?al yap?s? ve bar?nd?rd??? uluslararas? sözle?melerle koruma alt?na al?nm?? türleri de içeren bitki ve hayvan varl???yla çok özel ve nadir bir alan oldu?unu vurgulayan CHP’li Beko, “Karaburun Yar?madas?, öncelikle korunmas? ve ya?at?lmas? gereken bir ülke ve dünya miras?d?r. Tar?m, hayvanc?l?k, sürdürülebilir bal?kç?l?k ve do?a ile bar???k turizm olanaklar?yla bir ekonomik de?erdir. Ancak koruma ve bozulma aras?ndaki geçi?in ya?and??? çok kritik bir noktaday?z. Bozulman?n artmamas? için bir an önce önlemlerin al?nmas?n? istiyor, bunun için de her f?rsatta konuyu Meclis gündemine ta??yoruz” dedi.
AKDEN?Z FOKLARI BÜYÜK TEHL?KE ALTINDA!
CHP ?zmir Milletvekili Kani Beko, Uluslararas? Do?ay? Koruma Birli?i (IUCN) taraf?ndan koruma alt?na al?nan 12 canl? türünden biri olan Akdeniz Foklar?n?n kalan son üreme ve ya?am alanlar?ndan biri olan Karaburun’da konuyla ilgili Karaburun Yerel Fok Komitesi’nin yo?un bir çal??ma yürüttü?ünü de belirtti. Bal?k çiftliklerinin neden oldu?u denizel alandaki ekolojik y?k?m?n, Akdeniz Foklar?’n?n ya?am alanlar?n? son derece sa?l?ks?z bir ortam haline getirdi?ine ve Akdeniz Foklar? için ya?amsal bir tehlike olu?turdu?una dikkat çeken Beko, “Ege bölgesinde k?y?sal yap?la?madan korunmu? en uzun k?y? alanlar?ndan biri olan Karaburun Yar?madas?, k?y? olu?umlar?yla da Akdeniz Foklar?na uygun üreme ve ya?am alanlar?na sahiptir. Bal?k çiftlikleri denizde kaplad?klar? alanlar, kafesleri birbirine ba?layan çapalar, zincirlerle ve ba?lant? halatlar?, neden olduklar? deniz kirlili?i ve k?y?/deniz alan?ndaki bal?k ta??mas?, yemleme, ilaçlama gibi artan insan faaliyetleri ile Akdeniz Foku’nu ve ya?am alanlar?n? tehdit eden ana unsurlar aras?nda yerini alm??t?r” bilgisini payla?t?.
CHP’li Beko, önergesinde bölgede kaç adet su ürünleri yeti?tiricisi oldu?u, bunlardan kaç?n?n ta??nd???, yeterli deniz suyu tahlillerinin yap?l?p yap?lmad???n?, deniz çay?rlar?n?n ya?am alanlar?yla ilgili analizlerin yap?l?p yap?lmad???, Ada mart?s? ve di?er ku? türleriyle ilgili çal??malar?, Akdeniz Foklar?yla ilgili yap?lan çal??malar, Akdeniz Foku’nun ya?am ve üreme alanlar? ile ilgili “hassas alanlar?n korunmas?” kapsam?nda ne gibi tedbirlerin al?nd??? gibi konularda sorular?na cevap bekliyor.
??te o sorular;
1) Karaburun Yar?madas?n?n denizel alan?nda kaç adet aktif su ürünleri yeti?tiricisi (Firma ?smi, Kapasite, Yeti?tirilen Ürün, Kiralama Süreleri ve Alanlar?/km2 ) bulunmaktad?r?
2) Karaburun Yar?madas?’ndan ta??nan su ürünleri yeti?tiricisi var m?d?r? Ta??nan su ürünleri yeti?tiricileri, terk edilen yerlerde hangi y?llar aras?nda faaliyet göstermi?tir?
3) Gerek terk edilen, gerekse halen faaliyet gösterilen alanlarda, yasal zorunluluk olan deniz suyu tahlilleri yap?lmakta m?d?r? Bunlar?n sonuçlar? nerede yay?nlanmaktad?r?
4) Terk edilen yerlerde, deniz dibi ara?t?rmas?, özellikle deniz çay?rlar?n?n (Posidonia oceanica) sa?l?kl? olarak varl?klar?n? sürdürebilme durumlar? incelenmi? midir?
5) Deniz Çay?rlar? Gerence körfezinde, konusunun uzman? bilirki?iler taraf?ndan izlenmi? midir? Tetkikler yap?larak bu çok önemli denizel varl???n tahribat boyutu ortaya ç?kar?lm?? m?d?r?
6) Gerence Körfezi’nin ta??ma kapasitesi nedir? Konuyla ilgili ne zaman bilimsel bir ara?t?rma yap?lm??t?r?
7) ?lgili alanda hangi kriterlere göre yat?r?m izinleri verilmektedir?
8) Karaburun Yar?madas? k?y?lar?nda; Ada Mart?s? hangi Adalarda üremektedir? Di?er ku? türlerinin üreme dönemleri ve say?sal verileri nedir?
9) Etki analizi neye göre yap?lmaktad?r?
10)Yar?madan?n denizel alan?nda kümülatif etki ne zaman ölçülmü?tür, sonuçlar? nelerdir?
11) Denizel ya?am ve çiftlik ili?kisi incelenmi? midir?
12) Karaburun Yar?madas?-Ild?r? Körfezi Özel Çevre Koruma Bölgesi ilan? ile birlikte denizel alan?n planlanmas?, mevzuata ta??nmas? ile ilgili çal??ma ba?lat?lm?? m?d?r? Ba?lat?ld?ysa hangi a?amadad?r? Bu sürece Yar?madadaki ilgili birimler; Karaburun Yerel Fok Komitesi, SAD/AFAG ve Su Ürünleri Kooperatifleri dahil edilecek midir?
13) Karaburun Yar?madas?-Ild?r? Körfezi Özel Çevre Koruma Bölgesi ilan? ile birlikte denizel alanda potansiyel bal?k yeti?tiricili?i alanlar? (Karaburun Yar?madas?’nda 4-5-6 No’lu alanlar) ile ilgili kiralamalar devam edecek midir? Bu kararla birlikte mevcut bal?k çiftlikleri belirli bir zaman aral???nda ta??nacak m?d?r?
14) Karaburun Yar?madas?’nda, uluslararas? sözle?melerle koruma alt?ndaki Akdeniz Foku (Monachus monachus) ile ilgili bir gözlem birimi var m?d?r? Akdeniz Foklar?n?n görülme s?kl?klar? ile ilgili say?sal veri program? olu?turulmu? mudur?
15) Bölgedeki Akdeniz Foklar?n?n say?s? nedir?
16) Karaburun Yar?madas?’nda Akdeniz Foku’nun ya?am ve üreme alanlar? ile ilgili “hassas alanlar?n korunmas?” kapsam?nda ne gibi tedbirler al?nm??t?r, al?nacakt?r?
17) Yaral? ve hasta Akdeniz Foklar?’na ilk müdahale için ilgili birimlere e?itim program? uygulanm?? m?d?r?
18) Akdeniz Foklar? için rehabilitasyon merkezleri olu?turulmu? mudur?
19) Akdeniz Foklar? ile ilgili çal??malar yapan Ulusal Fok Komitesi neden etkisizle?tirilmi?tir? Bu komite aktif bir organizasyona girecek midir?
20) Ulusal Fok Komitelerine ba?l? olarak olu?turulan Yerel Fok Komiteleri için lojistik destek sa?lanacak m?d?r?