Hazine ve Maliye Bakanl??? 2019 Kamu ??letmeleri Raporu’nu yay?mlad?. Raporda yer alan ve dikkat çeken veriler ?öyle:
- 2019 itibar?yla bakanl?k portföyünde 18 K?T, 4 kamu bankas? ve 6 di?er kurulu? olmak üzere toplam 28 kamu i?letmesi var. Geçen y?l bütçeden K?T’lere 18.88 milyar lira ödeme yap?ld?. K?T’lerden bütçeye yap?lan ödeme ise 7.61 milyar lirada kald?.
- K?T sisteminin 2017’de 5.2 milyar lira olan kâr?, 2018 sonunda 2.88 milyar TL’ye indi. Rapora göre, “ola?and??? gelir ve kârlardaki dü?ü?” nedeniyle durum 2019’da 1.66 milyar TL zarara dönü?tü.
- Sermaye transferlerinin büyük bölümü TCDD ve EÜA?’a yap?ld?. Bu kurulu?lara geçen y?l 13 milyar TL (TCDD’ye 10.6 milyar TL ve EÜA?’a 2.4 milyar TL) sermaye aktar?m? gerçekle?ti. Bu tutar bütçeden 2019’da K?T’lere nakden yap?lan toplam sermaye aktar?mlar?n?n yüzde 69’unu olu?turuyor.
- 2017’de K?T sisteminde özkaynaklar?n oran? yüzde 69.4, yabanc? kaynaklar?n oran? ise yüzde 30.6’yd?. Geçen y?l özkaynaklar?n oran? yüzde 59’a inerken yabanc? kaynaklar?n oran? yüzde 41’e ç?kt?.
- 2017’de 3.3 milyar lira dönem kâr? olan BOTA?, 2018’i 2.4 milyar lira, geçen y?l? ise 5.6 milyar lira dönem zarar? ile kapatt?. Raporda zarara “yüksek finansman giderlerinin” neden oldu?u belirtildi.
- TE?A?’in 2018’de 2.8 milyar lira olan dönem kâr? geçen y?l 2.1 milyar liraya indi.
- TK? taraf?ndan geçen y?l 2 milyon 26 bin aileye bedelsiz olarak yakla??k 1.5 milyon ton kömür da??t?ld?. Bu kapsamda bakanl?k taraf?ndan TK?’ye 1.16 milyar TL görevlendirme bedeli ödemesi yap?ld?. TK?’nin 2018’de 198 milyon lira olan dönem kâr?, geçen y?l 101 milyon liraya indi.
TTK DE ZOR DURUMDA
- TTK ihtiyaç sahibi ailelere bedelsiz 32.3 bin ton kömür da??tt?. TTK’nin 2017’de 859 milyon lira, 2018’de 898 milyon lira olan zarar?, geçen y?l 1.1 milyar liraya ç?kt?.
- TPAO’nun kâr? 2018’e göre dü?erek 5.7 milyar liradan 1.2 milyar liraya indi. Eti Maden’in kâr? bir önceki y?la göre geçen y?l 3.3 milyar liradan 2.7 milyar liraya dü?tü.
- TCDD 2017’yi 2 milyar lira, 2018’i 2.5 milyar lira dönem zarar? ile kapatm??t?. TCDD’nin geçen y?lki dönem zarar? da yine 2.5 milyar lira oldu.
- Et ve Süt Kurumu, 2017’de 279 milyon lira kâr ederken 2018’de 491 milyon lira, geçen y?l da 34.7 milyon lira zarar etti.
- 2017’de 267.7 milyon lira, 2018’de 657.1 milyon lira zarar eden ÇAYKUR, geçen y?l? da 635.1 milyon lira zararla kapatt?. Raporda, kurulu?un “artan kredi borcunun finansman giderlerini art?rd??? ve dönem zarar?n?n artmas?na” neden oldu?u belirtildi.
- DMO’nun 2017’de 239 milyon lira olan kâr? geçen y?l 107.3 milyon liraya geriledi.
- TEDA?’?n dönem zarar? bir önceki y?la göre 42 milyon liradan 389.4 milyon liraya yükseldi. Raporda, “Uhdesindeki tüm da??t?m ?irketleri özel sektöre devredilen kurulu?un 2019 dönem zarar? 389.4 milyon TL olarak gerçekle?mi?tir” denildi.
- Türkiye Demiryolu Makinalar? Sanayi A?’nin zarar? 101.2 milyon liraya ula?t?.
- TCDD Ta??mac?l?k A?’nin zarar? 2018’e göre yakla??k 925 milyon liradan 1.1 milyar liraya yükseldi.
- Türkiye ?eker Fabrikalar? A?’nin zarar? 2018’de 1.3 milyar lirayd?. Zarar geçen y?l 969 milyon liraya indi.
- Sümer Holding A?’nin zarar? 10.4 milyon liradan 30.4 milyon liraya ç?kt?.
- Önceki y?llarda kâr eden PTT zarara geçti. 2017’de 641 milyon, 2018’de 215 milyon lira kâr eden PTT geçen y?l? 1.2 milyar lira zararla kapatt?.
KAMU SERMAYEL? BANKALAR DA ZARARDA
Raporda kamu sermayeli bankalar?n durumuna da yer verildi. Rapora göre Ziraat Bankas?’n?n 2018’de 7.9 milyar lira olan net kâr? geçen y?l 6.1 milyar liraya indi. Halk Bankas?’n?n net kâr? ayn? dönemde 2.5 milyar liradan 1.7 milyar liraya dü?tü. Vak?flar Bankas?’n?n net kâr? da 4.1 milyar liradan 2.8 milyar liraya geriledi. Merkez Bankas?’n?n net kâr? 2017’de 18.3 milyar lira, 2018’de 56.2 milyar lira oldu. 2019’da ise 44.7 milyar liraya geriledi. (Cumhuriyet)