?zmir’de meydana gelen depremin ard?ndan bölgede inceleme yapmak üzere heyet görevlendiren Jeoloji Mühendisleri Odas?’n?n Ba?kan? Hüseyin Alan, Türkiye’de “fay yasas?n?n” bir an önce ç?kar?lmas? gerekti?ini söyledi.
Gazete Duvar'dan Serkan Alan'?n haberine göre; ?zmir gibi fay zonlar? üzerinde yer alan ?ehirlerdeki binalar?n bo?alt?l?p kentsel dönü?üme tabi tutulmas? gerekti?ini belirten Alan, “Y?llard?r ayn? ?eyleri söylüyoruz maalesef bugüne kadar bu söylemlerimiz kar??l?k bulmad?” dedi.
?zmir Seferihisar’da meydana gelen ve çevre illerden de hissedilen depremin ard?ndan TMMOB'a ba?l? Jeoloji Mühendisleri Odas? heyet görevlendirdi. Bölgede incelemelerde bulunacak olan mühendisler önümüzdeki günlerde bir de rapor haz?rlayacak.
Jeoloji mühendisleri olarak uzun zamand?r Türkiye’de meydana gelebilecek depremlere dair uyar?lar yapt?klar?n? fakat gerekli önlemlerin al?nmad???n? belirten Jeoloji Mühendisleri Odas? Ba?kan? Hüseyin Alan, “?zmir için y?llard?r uyar? yap?yoruz. Kent ölçe?inde afet risk planlamas?n?n yap?lmas?, hangi bölgelerin riskli olup olmad???n?n ortaya ç?kar?lmas?, fay zonlar? üzerindeki yap?lar?n bo?alt?larak buralar?n kentsel dönü?üme tabii tutulmas? ve zay?f zemin özelliklerine sahip alanlardaki yerle?im birimlerinde onun gerektirdi?i bilgi ve teknolojiyle yap?lar?n yap?lmas? gerekiyor” diye konu?tu.
‘YILLARDIR AYNI ?EY? SÖYLÜYORUZ, KAR?ILIK BULMADI’
Türkiye’de 500’ün üzerinde 5.5 ve üzeri deprem üretme potansiyeline sahip fay veya fay zonlar? oldu?unu belirten Jeoloji Mühendisleri Odas? Ba?kan? Alan’?n aktard???na göre içerisinde ?zmir’in de oldu?u, Bolu, Sakarya, Yalova, Bursa, Bal?kesir, Manisa, Ayd?n, Mu?la, Denizli, Eski?ehir, Kütahya ve Hakkari gibi ço?u da büyük?ehir olan kentler do?rudan fay zonlar? üzerinde oturuyor. Bu faylar?n k?r?lmas? durumunda do?rudan fay zonu üzerindeki yap?larda a??r hasarlar?n meydana geldi?ini ve can kay?plar?n?n ya?and???n? belirten Alan ?unlar? kaydetti:
“Biz bu nedenle bir fay yasas?n?n ç?kar?larak öncelikli olarak fay zonlar? üzerinde yer alan binalar?n bo?alt?lmas?n?, kentsel dönü?üme tabi tutulmas? gerekti?ini y?llard?r söylüyoruz. Bunu geçmi?te Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne yasa teklifi olarak da göndermi?tik. Bu de?erlendirmemiz ?çi?leri Bakanl??? taraf?ndan olumlu kar??land? ve bir fay yasas?na dair haz?rl?k oldu?unu biliyoruz. Ama çok geç kald?k. Amerika’da 1973 y?l?nda ç?km??. Avrupa’daki ülkeler deprem ülkesi olmamas?na ra?men 1990’l? y?llarda bu i?leri halletmi?ler. Bak?n 2020 y?l?nday?z, y?llard?r ayn? ?eyleri söylüyoruz maalesef bugüne kadar bu söylemlerimiz kar??l?k bulmad?. Bu y?l?n ba??ndan beri do?a kaynakl? afetler nedeniyle 120’ye yak?n vatanda??m?z ya?am?n? yitirmi?. 10 milyar lira maddi kayb?m?z var. 25 bine yak?n konutumuz hasar görmü?. Bunun kat ve kat artaca??n? biliyoruz.”
‘DEPREM OLUR, YÖNET?C?LER BUNULA U?RA?ACAK KAYNAK VE ZAMAN BULAMAZ!’
Fay zonlar? üzerindeki yap?lar 90’l? y?llarda ba?layan çal??malarla bo?alt?p yenilenseydi daha farkl? bir tablonun ortaya ç?kaca??n? söyleyen Alan, ?zmir’de hali haz?rda 17 fay ve fay segmenti oldu?unu belirtti. Binalar?n y?k?ld??? ?zmir’deki depremin Tuzla fay? olarak adland?r?lan, Samos’un bat?s?ndan ba?layarak ?zmir Körfezi’ne kadar uzanan hatta meydana geldi?ini söyleyen Hüseyin Alan, “Talep etti?iniz fay yasas? haz?rlansa bugün daha farkl? bir tabloyla m? kar??la??l?rd?” sorumuz üzerine ?unlar? kaydetti:
“2007 y?l?nda burada meydana gelen depremde yine binalarda hasarlar olu?mu?tu. Bu sefer ya?anan depremde ise geni? co?rafyada etkilerinin olaca??n? görüyoruz. Niye? S?v?la?mayla ilgili s?k?nt? oldu?unu dü?ünüyoruz. Özellikle yer alt? suyunun yüksek oldu?u yerle?im yerlerindeki binalarda bunun etkisinin fazla olaca??n? tahmin ediyoruz. Özellikle k?y? yerle?im yerlerindeki baz? konutlarda hasarlar meydana gelecek ve k?y? erozyonlar? ya?anacak. Yine s?v?la?ma etkisiyle yanal yay?lma dedi?imiz baz? bölgelerde heyelanlar meydana gelecek. Sonuç itibariyle bunlar her depremde gördü?ümüz, etkilerini fark etti?imiz konulard?. ?zmir için y?llard?r uyar? yap?yoruz. Kent ölçe?inde afet risk planlamas?n?n yap?lmas?, hangi bölgelerin riskli olup olmad???n?n ortaya ç?kar?lmas?, fay zonlar? üzerindeki yap?lar?n bo?alt?larak buralar?n kentsel dönü?üme tabii tutulmas? ve zay?f zemin özelliklerine sahip alanlardaki yerle?im birimlerinde onun gerektirdi?i bilgi ve teknolojiyle yap?lar?n yap?lmas? gerekiyor. Maalesef depremler olur, vatanda? unutur yöneticilerimiz de bununla u?ra?acak enerji, kaynak ve zaman bulamaz. Y?llard?r ayn? ?eyleri konu?uyoruz ama ayn? ?eyleri her defas?nda ya??yoruz.”
‘?ZM?R- BALIKES?R TRANSFER ZONU TEHL?KEL?’
Türkiye’de sismik bo?luk diye adland?r?lan bölgeler oldu?unu, baz? faylar?n tarihsel süreçte k?r?ld???n? baz?lar?n?nsa k?r?lmas?n?n beklendi?ini belirten Alan, bu bölgelere dair ise ?unlar? kaydetti:
“Bugün Marmara’n?n içerisinden geçen ve bölgesel bir deprem bekledi?imiz ?stanbul’da Marmara Denizi içerisindeki fay?n k?r?lmad???n? biliyoruz. Yine Kuzey Anadolu fay? üzerinde Erzincan- Bingöl aras?ndaki bölümün k?r?lmad???n? biliyoruz. ?ki gün önce Erzincan Tercan’da 4.3 büyüklü?ünde deprem meydana geldi, kimsenin dikkatini çekmedi ama o bölge de tehlikeli. ?zmir- Bal?kesir transfer zonu dedi?imiz çok say?da fay?n yer ald??? bu zon içerisindeki alanlar?n riskli oldu?unu söylüyoruz. Uzun y?llard?r buralarda depremler meydana gelmedi ve tarihsel olarak bu bölgenin çok aktif oldu?unu, deprem bekledi?imizi söyleyebilirim.”