?zmir Büyük?ehir Belediyesi'nin düzenledi?i Yerelde Kad?n Politikalar? Çal??tay? sona erdi. ?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Tunç Soyer'in aç?l?? konu?mas?n? yaparak "?zmir’in 'kad?n dostu kent' anlay???n? daha da güçlendirecek, Yerel E?itlik Eylem Plan?’n? bugünkü çal??tay?n sonuçlar?n? da esas alarak ortak ak?l ve kat?l?mc? bir anlay??la uygulayaca??z" dedi?i çal??tay Yerel E?itlik Eylem Plan?'na temel olu?turacak sonuçlarla tamamland?. ?zmir Büyük?ehir Belediye Meclisi Toplumsal Cinsiyet E?itli?i Komisyonu Ba?kan? Avukat Nilay Kökk?l?nç moderatörlü?ünde yap?lan panelde ?stanbul Sözle?mesi, medyadaki eril dil, Yerel E?itlik Eylem Planlar?, kooperatif yönetimlerinde kad?n?n sözü konular? öne ç?kt?. Panelin ard?ndan yap?lan yuvarlak masa çal??mas? ile kad?n alan?nda çal??an sivil toplum örgütleri ve meslek odalar?n?n temsilcileri, akademisyenler, Büyük?ehir yetkilileri Yerel E?itlik Eylem Plan?’n?n olu?turulmas?nda kullan?lacak önemli gündem maddeleri üzerine tart??t?. Çal??tay?n sonuçlar? raporla?t?r?larak kamuoyu ile payla??lacak.
?stanbul Sözle?mesi vurgusu
Oturumda konu?an ?zmir Barosu Kad?n Haklar? Dan??ma ve Hukuk Ara?t?rmalar? Merkezi Yürütme Kurulu Üyesi Avukat Figen Merder, ?stanbul Sözle?mesi’nin kendinden önce ç?kar?lm?? bütün insan haklar? sözle?meleri ve kararlar?ndan daha kapsaml? dü?ünülerek haz?rland???n? ve çok ciddi bir insan haklar? sözle?mesi oldu?unu söyleyerek sözlerine ba?lad?. Merder, “Bu sözle?meye imza koyan devlet dört ilkeye uyaca??n? söyler: Önleme, koruma, kovu?turma ve politika üretme. Anayasa’n?n 90. Maddesi de der ki, temel hak ve özgürlükleri içeren bir sözle?meyi devlet olarak imzalad?ysan, iç hukukundaki herhangi bir madde onunla çeli?ti?inde geçerli olan imzalad???n o millet aras? sözle?medir. Bir devlet bu sözle?meye imza koyduysa ülkesindeki kad?nlar?n, k?z çocuklar?n?n saç?n?n teline zarar gelmemesi için elinden gelen her ?eyi yapaca??n? taahhüt etmi? olur. Türkiye ?stanbul Sözle?mesi’ni imzalayan ve yürürlü?e koyan ilk ülke ama uyguland???n? söyleyemeyiz. Bu sözle?meden çekilmekten söz edilmesi bile uygulamada ciddi aksakl?klara yol açm??t?r” dedi. ?zmir Barosu’na 2019 y?l?ndan beri 1260 ?iddet ba?vurusu yap?ld???n? belirten Merder, “Tedbir kararlar? var ama birço?u ihlal ediliyor. Yarg? i?levsiz kal?yor. Baro olarak bu nedenle sivil toplum kurulu?lar?yla dirsek temas?nday?z. ?zmir Büyük?ehir ile i?birli?imiz var. Kad?na ?iddete kar?? susmayaca??z” dedi.
12 ilke 82 öneri
Toplumsal Cinsiyet E?itli?i Komisyonu Ba?kan? Nilay Kökk?l?nç da Büyük?ehir ile ?zmir Barosu’nun i?birli?inin alt?n? çizerek "Örne?in ?iddete u?rayan kad?nlar?n hukuki haklar?n?n ücretsiz kar??lanmas? konusunda birlikte çal???yoruz. Anahtar adl? merkezimizde kad?n alan?nda çal??an sivil toplum kurulu?lar?na ve meslek odalar?na alan açarak kad?nlara ücretsiz hukuki dan??manl?k verilmesini sa?l?yoruz” diye konu?tu.
?zmir Büyük?ehir Belediyesi Kent Konseyi Ba?kan? Saniye Nazik I??k ise 27 ?ubat’ta Büyük?ehir’in de kat?l?m?yla yap?lan Kad?n Politikalar? ve Yerel Yönetimler Çal??tay?’n?n sonuçlar?n? payla?arak ?unlar? söyledi: “Yerel E?itlik Eylem Plan? için bir ön haz?rl?k çal??mas? yapt?k. Bu çal??tayda 12 ilke ve 82 öneri geli?tirildi. Bu 82 ilke içinde örne?in ?zmir’de okuryazar olmayan kad?n kalmamas?, her hal ve ?arttaki kad?na eri?en hak temelli e?itimler yap?lmas?, arka sokaklar için seyyar mobil hizmetlerin artmas?, her türlü bak?m hizmetinin mahallerde yak?n noktalarda olmas?, yoksullukla mücadelede kad?nlara öncelik verilmesi, ilçe belediyelerinin kad?n s???nma evinin say?s?n?n artt?r?lmas? için önemli sonuçlar ortaya ç?kt?.”
Medyadaki erin dil sorunu
?zmir Gazeteciler Cemiyeti Ba?kan? Misket Dikmen ise medya dilinde toplumsal cinsiyet e?itsizli?inin yans?malar?na de?inerek “Medyadaki eril dile bakt???m?zda toplumsal cinsiyet e?itli?i konusunda hak ihlali yap?ld???n? görüyoruz. Örne?in ‘yeni araba modeli görücüye ç?kt?’ diyorlar. Mülteciler tüm suçlar?n faili gibi bir haber dili egemen. Bir etik dil sorunumuz var. Medyadaki erkek egemen söylemin de?i?mesi gerekiyor. Bundan kurtulmad?kça, toplumsal cinsiyet e?itli?ine dair konular e?itim sistemimizde yer almad?kça, ailede de?i?medikçe eril dilden kurtulmam?z mümkün olmayacak. ?nsan haklar?, hukuk, adalet, e?itlik, bu söylemlerin hiçbirine kavu?amayaca??z. Medyadaki eril dil siyaseten de destekleniyor. Kad?na yöneltilen tüm olumsuzluklar? olumluya çevirebilmek için medya sektöründe daha çok kad?na ihtiyaç var” dedi.
“Plan haz?rlarken dikkat edilmeli”
?zmir Ekonomi Üniversitesi Ö?retim Görevlisi It?r Ba?dadi ise konu?mas?nda Yerel E?itlik Eylem Planlar?’n?n nas?l haz?rlanmas? ve nelere dikkat edilmesi gerekti?ine dair bir sunum yapt?. Uygulamada ba?ar?n?n sa?lanabilmesi için gerekli ko?ullara da de?inen Ba?dadi “Eylem plan?n? kim uygulayacak, bu maliyeti kim kar??layacak, projeler nerede uygulanacak, kat?l?mc?lar nas?l belirlenecek bunlar?n hepsi çok önemli. Güzel projeler geliyor ama kat?l?mc?lar devam etmiyor ve proje sonuçlanm?yor. Projenin ba?ar?l? olmas? nas?l sa?lanacak? ??te tüm bunlar?n üstüne kapsaml? olarak dü?ünmek gerekiyor” diye konu?tu.
“Tar?mdaki örgütlenmede kad?n erkek e?itli?ini sa?lamal?y?z”
Köy-Koop ?zmir Birlik Ba?kan? Neptün Soyer ise “K?rsal Kalk?nmada Tar?msal Kalk?nma Kooperatifleri, Kooperatif Yönetimlerinde Kad?n?n Sözü” ba?l?kl? konu?mas?nda ?zmir Köy Koop Birli?i’nin kurulmas? için 1960 y?l?nda çal??malara ba?lad???n?, 1971’de resmi olarak kuruldu?unu ve temelinde tar?msal kalk?nmada eme?in örgütlenmesi oldu?unu söyleyerek sözlerine ba?lad?. ?zmir’in k?rsal kalk?nmada önemli bir kent oldu?unu belirten Soyer, di?er sektörlerle k?yasland???nda tar?mda kad?n eme?inin daha çok öne ç?kt???n? belirterek “Tar?mda kad?n eme?i oran? yüzde 46 iken bu oran di?er sektörlerde yüzde 10’lara, 5’lere dü?üyor. Ama tar?mda kad?n söz sahibi mi, sigorta hakk?ndan faydalan?yor mu diye bakt???m?zda bu oran?n di?er sektörlerdeki gibi yüzde 15’e yüzde 20’ye dü?tü?ünü görüyoruz” dedi. ?zmir Köy Koop Birli?i’nin tar?msal kalk?nmada örgütlenmenin en önemli yap? ta?lar?ndan biri belirten Soyer “Kad?n?n eme?inin oldu?u alanlarda ayn? zamanda masada söz sahibi olmalar?n? çok önemsiyoruz. Köy Koop’un 1960’ta ?zmir’in k?rsal?nda ortaya ç?km?? bir logosu var. Bu logoda kad?n ve erkek el ele. Yani kad?n ve erke?in e?it temsiliyetini yans?t?yor. 1971’den be? y?l öncesine gelene kadar kooperatiflerin örgütlenmesinde kad?n ba?kan, kad?n yönetim kurulu üyesi olmam??. Kad?n?n ortakl?k hakk? da olmam??. Biz bunu de?i?tirmek için çabal?yoruz. ?zmir Köy Koop Birlik Ba?kanl??? için 300 delege ile seçime girdik ve orada sadece üç kad?n idik” dedi. ?zmir’in Türkiye’nin tar?m kenti oldu?unu vurgulayan Soyer, “Tar?mdaki örgütlenmede kad?n erkek e?itli?ini sa?lamal?y?z. Öte yandan Yerel E?itlik Eylem Plan? için benim yapabilece?im her ne varsa elimden geleni yapaca??m. Gerekirse eylem plan?na üç madde yazal?m ama o üç maddenin de uygulanmas?n? sa?layal?m” ?eklinde konu?tu.
Yuvarlak masa toplant?s?
Panelin ard?ndan kad?nlara sa?l?k hizmetlerine eri?imin kolayla?t?r?lmas?, kad?nlar?n istihdama e?it kat?l?m?, kad?na ?iddetin önlenmesi, kad?nlar?n ayr?mc?l??a maruz kalmadan kent hizmetlerinden e?it faydalanmas?, kad?nlar?n yerel karar alma mekanizmalar?na e?it kat?l?m?n?n sa?lanmas?, kad?nlar?n yayg?n e?itime kat?l?m?n?n artt?r?lmas? konusunda yuvarlak masa toplant?s? yap?ld?.