Salg?n döneminde ihracatç?lar?n ya?ayabilece?i s?k?nt?lar?, ihracatç?lar?n maliyetlerinin azalt?lmas? için al?nan önlemleri Ticaret Bakan? Ruhsar Pekcan’a, üreticilerin ürünlerini daha rahat pazarlayabilmeleri ve üretimde süreklili?in sa?lanmas? için al?nan tedbirleri de Tar?m ve Orman Bakan? Bekir Pakdemirli’ye verdi?i soru önergeriyle soran CHP'li S?nd?r, köklü çözümler üretilmesini istedi.
UZUN VADEL? VE SÜRDÜRÜLEB?L?R STRATEJ?LER GEREK?YOR
Kiraz sektörü ve üreticileri için hem ara?t?rma önergesi hem de soru önergeleri veren S?nd?r, “Kuzey yar?m kürede kiraz?n ilk yeti?ti?i yer Türkiye. Türkiye, 800 bin tondan fazla kiraz üretimi ile de dünyada birinci s?rada. Fakat dünya kiraz ticaretinde ise jeopolitik aç?dan avantajl? olmam?za ra?men, ?ili ve ABD’nin ard?ndan üçüncü s?rada yer al?yoruz. ?hracatta birinci s?rada yer alan ?ili, ülkemiz kiraz üretiminin ancak dörtte biri kadar üretim yapmakta. ?ili ihracattan 1 milyar dolara yak?n ihracat geliri elde etmekte. Bu rakam ülkemizin kiraz ihracat?ndan elde etti?i gelirin 6 kat?ndan fazla. Do?ru politikalarla kiraz piyasas?nda dünya lideri olabiliriz. Dünya ya? meyve sebze ticaretinde söz sahibi olabilmek, uzun vadeli ve sürdürülebilir stratejiler geli?tirmek ile mümkündür. Bu stratejilerin hayata geçebilmesi için Türkiye markas? ile ilgili çal??malar yap?lmas?, ihracat desteklerinin sa?lanmas? ve ak?lc? devlet politikalar? uygulanmas? gerekmekte” dedi.
“TÜM S?YAS? PART?LER? DESTE?E ÇA?IRIYORUZ”
Dünyada ya?anan pandemi nedeniyle yakla?an kiraz hasat sezonunda birçok sorunla kar??la??laca?? uyar?s?nda bulunan S?nd?r, “Çiftçilerimizin pandemi nedeniyle kiraz?n iç pazara ve ihracata yönelik sat???n?n gerçekle?meyece?i korkusu yersiz de?ildir. Pandemi döneminde var olan pazarlar?m?z? kaybetmemek ve kriz dönemini f?rsata çevirerek yeni pazarlara giri? yapmak için ivedilikle ad?m at?lmal?. Bu çerçevede; hasatta ya?anacak i?çilik problemleri, girdi maliyetlerindeki art??, al?m merkezlerinin olu?turulmas?nda kar??la??lacak sorunlar, lojistik sektörüne ili?kin al?nacak kolayla?t?r?c? destekler, ülkelerin ya? meyve sebze ticaretini s?n?rlay?c? anla?malarda ç?kacak birçok probleme dair devletin almas? gereken önlemler için çözüm önerilerinin belirlenmesi amac?yla verdi?imiz ara?t?rma önergemize tüm siyasi partilerin deste?ini bekliyoruz” dedi.
“G?RD?LER?N YÜKSEK F?YATLARI Ç?FTÇ?M?Z?N BEL?N? BÜKÜYOR”
S?nd?r sözlerini ?öyle sonland?rd?: “Hasat döneminde mevsimlik tar?m i?çilerinin geli?i ve yeterli say?da olmamas?, bar?nma problemleri, konaklama alanlar?nda hastal?k bula?ma riski, hasat s?ras?nda sosyal mesafenin korunmas?, maske ve dezenfektan ihtiyac? gibi sebeplerden dolay? maliyetlerde ya?anacak art??a kar?? ön almak devletin temel görevlerindendir. Son 10 y?lda her y?l artan kiraz üretimimizi korumak ve ihracat rakamlar?m?z? yukar?lara ta??mak ancak ya?anabilecek sorunlara önlem almakla mümkün. Üretimde devaml?l?k sa?lanabilmesi için üretimde kullan?lan ilaç, gübre, mazot ve elektrik gibi girdilerin yüksek fiyatlar? çiftçimizin belini büküyor. Bu kanayan yaraya art?k bir son verilmeli. Kiraz sektörünün tüccara teslim olan bir üretim anlay???ndan kurtar?lmal?. Kooperatifle?menin ve kooperatiflerin desteklenmesi ve üreticinin örgütlü bir yap?da güçlendirilmesi için ad?m at?lmal?.”
S?nd?r, Ticaret Bakan? Ruhsar Pekcan’a yan?tlamas? istemiyle TBMM’ye verdi?i önergede ?u sorular? yöneltti:
1)Ba?ta kiraz olmak üzere ya? meyve sebze ticareti yapt???m?z ülkeler ile pandemi dönemi ve sonras? için ticaretin devaml?l???na yönelik protokolleri gözden geçirmek ve kurallar?n esnetilmesi ile ilgili ne gibi çal??malar yap?yorsunuz?
2)Uzakdo?u pazar?na yönelik geçmi?te ad?mlar? at?lm?? ihracat?m?zla ilgili güncellemeleri yapmay?, yeni protokoller haz?rlamay?, ihracatç?lar?m?z? bilgilendirmeyi ve onlar?n taleplerini kar??layacak görü?melere ba?lamay? dü?ünüyor musunuz?
3)?hracatç?lar?n maliyetlerinin azalmas?, ürünlerini daha rahat pazarlayabilmeleri, kiraz ihracat?n?n önünü açmak için güncel petrol fiyatlar? da dikkate al?nd???nda, Türk Hava Yollar?’ndan uçak kargo bedellerinde indirime gidilmesiyle ilgili görü?meleriniz var m?? Bu konuyla ilgili bir sonuç ald?n?z m??
4)Planlanan ya? meyve sebze ihracat? lojisti?i ve uçaklar?n revize edilmesi konusunda yap?lmas? gerekenlerle ilgili Türk Hava Yollar? ile ortak yürüttü?ünüz yeni çal??malar?n?z var m??
5)Pandemi sürecinde kiraz ihracat?m?z?n en fazla oldu?u Avrupa Birli?i ülkeleri ve Rusya ile bir sorun ya?ayaca??m?z? öngörüyor musunuz? Olumlu ya da olumsuz senaryolara yönelik haz?rlad???n?z bir eylem plan?n?z var m??
6)Di?er ihracatç? ülkelere ya? meyve sebze ticareti için belirlenen esnek kurallar?n ülkemize de uygulanmas?n? sa?lamak için ne gibi çal??malar yap?yorsunuz?
7)Pandemi döneminde s?k?nt?ya dü?en ihracatç?lara pazarlara ula?ma konusunda ve maddi anlamda destek olmay? dü?ünüyor musunuz?
8)?hracatç?lara yönelik Eximbank arac?l???yla yapmay? dü?ündü?ünüz kolayl?klar nelerdir?
9)?hracatç?m?z?n tüm dünyada ya?anan bu kriz dönemini f?rsata çevirebilmesi için yeni pazarlarla ilgili yasal mevzuatlar? güncelleme ve ihracat?m?z olmayan ülkeler ile görü?meleri ivedilikle yapma plan?n?z var m??
10)Pandemi dönemi gösterdi ki; tar?m ve g?da ticareti ülkemiz ve dünya için çok önemli. Bu konuda gelece?e yönelik at?lmas? gereken ad?mlarla ilgili yeni vizyonuz nedir?
11)Tar?mda ticaretin daha da güçlenmesi için üretici örgütlerinin ve kooperatiflerin önemini, pandemi süreci bize göstermi?tir. Bu anlamda daha güçlü üretici örgütleri, ticarette daha çok söz sahibi kooperatifler ve ihracat? kendi yapan üreticilerin oldu?u bir Türkiye için ne gibi ad?mlar atacaks?n?z?
S?nd?r, Tar?m ve Orman Bakan? Bekir Pakdemirli’ye ise yan?tlamas? istemiyle TBMM’ye verdi?i önergede ?u sorular? yöneltti:
1)Mevsimlik tar?m i?çilerinin ya?ad?klar? bölgelerden, çal??acaklar? kiraz hasat bölgelerine transferleri s?ras?nda ne gibi önlemler almay? dü?ünüyorsunuz? Al?nacak önlemlerin denetimini kimler ve hangi s?kl?kla yapacakt?r?
2)Hastal???n yay?lmamas? için mevsimlik tar?m i?çilerinin çal??ma ve konaklama alanlar?nda sosyal mesafe, hijyen gibi kurallar?n uygulanmas? ile ilgili hangi çal??malar yap?lmaktad?r? Bu çal??malar? kim yürütmektedir?
3)3 Nisan 2020 tarihli ?çi?leri Bakanl???n?n Mevsimlik Tar?m ??çileri ve Hayvanc?l?k Faaliyeti ile ?lgili Genelgesi’nde öngörülen düzenlemeler do?ru ve yeterli bir ?ekilde uygulan?yor mu?
4)?l ve ilçeler aras? seyahat ederek bulunduklar? bölgeden hasat yap?lacak bölgeye gelen gündelik ta??mal? tar?m i?çilerinin hasat bölgelerine ula??m?nda s?k?nt?lar ya?anmamas? için hangi önlemler al?nm??t?r? Al?nan bu önlemler yeterli midir?
5)Mevsimlik tar?m i?çilerinin konaklama alanlar?n?n altyap?s?n?n sa?lanmas? ve di?er ihtiyaçlar?n?n kar??lanmas?, günlük ta??mal? tar?m i?çilerinin hasat bölgelerine ula?mas? ile ilgili yerel yönetimler ile i?birli?i yapmay? dü?ünüyor musunuz?
6)Pandemi döneminde mevsimlik tar?m i?çileri için çal??ma ve dinleme esnas?nda sosyal izolasyon ?artlar?yla ilgili e?itim plan?n?z var m?? Sa?l?k Bakanl??? ile bu konuda ortak bir çal??ma yapmay? dü?ünüyor musunuz?
7)Mevsimlik tar?m i?çileri aras?nda hastal???n yay?lmamas? için maske, dezenfektan gibi ihtiyaçlar?n kar??lanmas? ve da??t?m? için bir yol haritan?z bulunuyor mu? Sa?l?k Bakanl???ndan tar?m i?çileri için düzenli sa?l?k kontrolü talebiniz olacak m?? Tar?m i?çilerinin yo?un bulundu?u bölgelerde acil müdahale için Sa?l?k Bakanl???’ndan bir eylem plan? talebiniz oldu mu?
8)?ç pazar ve ihracat için, kiraz al?m merkezleri ve hallerin pandemi ko?ullar?na uygun hale getirilmesi, gerekli analiz ve kontrollerin h?zl? bir ?ekilde yap?labilmesi için alaca??n?z tedbirler nelerdir?
9)Üreticilerin daha fazla gelir elde edebilmesi ve kirazlar?n? daha kolay satabilmeleri için kiraz ihracat?n?n önünü açmak ad?na Türk Hava Yollar?’ndan uçak kargo bedellerinde indirime gidilmesiyle ilgili bir talebiniz olacak m??
10)2019 y?l?ndan kalan desteklemeleri üreticiye ne zaman vereceksiniz? 2020 y?l?na ait desteklerin en az yar?s?na yak?n k?sm?n? pandemi süreci boyunca ödemeyi dü?ünüyor musunuz? Pandemi süresince tar?msal kredileri faizsiz erteleme ve yeni kredi imkanlar? sa?lamak ile ilgili ne gibi çal??malar yap?yorsunuz?
11)Ülkemizden ihraç edece?imiz kirazlarla ilgili Akdeniz Meyve Sine?inin farkl? ülkelere yay?laca??na dair var olan önyarg?lar? k?rmak ad?na hangi çal??malar? yap?yorsunuz? ?hracatta önemli s?n?rlamalar getiren Akdeniz Meyve Sine?i, fümigasyon sonras? kal?nt? oranlar?, ilaç kal?nt? rezidü de?erleri ve ülkemize uygulanan farkl? ticaret standartlar? ile ilgili yapt???n?z çal??malar var m??
12)2020 y?l? için pandemi sonras? kiraz ihracat?m?z? Avrupa Birli?i, Rusya ve Uzakdo?u pazar? için öngörünüz nedir?