?zmir'de toplu ula??ma zam...

?zmir Büyük?ehir Belediyesi’ne ba?l? ESHOT, ?ZULA?, ?ZDEN?Z, Metro-Tramvay ile TCDD-Büyük?ehir ortakl???yla i?letilen ?ZBAN ve ESHOT denetimli ?ZTA?IT araçlar?na bini? tarifeleri, akaryak?t ve enerji fiyatlar?na gelen yüksek art??lar nedeniyle yeniden düzenlendi. Mevcut ekonomik tabloda, toplu ula??m hizmetinin sürdürülebilmesi için tarife de?i?ikli?inin ?art oldu?u vurguland?.

2,5 ayda yüzde 99,7 artt?
31 Aral?k 2021’de elektri?in kilovatsaati 1,13 TL iken; 17 Mart itibariyle bu rakam?n 2,60 TL oldu?una ve zam oran?n?n yüzde 130’u buldu?una dikkat çekildi. Motorinde ise 2,5 ayl?k art?? oran?n?n yüzde 63,33 oldu?u; 31 Aral?k’ta 11,42 TL olan mazot litre fiyat?n?n, 17 Mart’ta 18,66 TL oldu?u belirtildi. 17 Mart 2021’de litresi 6,61 TL olan motorinde son bir y?ldaki art?? oran? ise yüzde 182,22 oldu.

Yeni tarife, bu oranlar?n alt?nda
Yeni tarifelerin, bu oranlar?n çok alt?nda belirlendi?i özellikle vurguland?. Motorindeki art?? oran? dikkate al?nsa tam bini? ücretinin 7,68 TL; ö?renci bini? ücretinin 2,68 TL; ö?retmen ve 60 ya? bini? ücretinin 6,63 TL olmas? gerekti?ine dikkat çekildi.

Has?lat, akaryak?t? bile kar??lam?yor
Kentte toplu ula??m yükünün neredeyse yar?s?n? çeken ESHOT Genel Müdürlü?ü’nde, günde 140 bin litre akaryak?t kullan?ld???; bugünün fiyatlar?yla her gün 2 milyon 612 bin TL akaryak?t maliyeti ç?kt??? belirtildi. ESHOT’un bir günlük has?lat?n?n tamam?n?n, ancak kullan?lan akaryak?t?n yüzde 62’sini kar??layabildi?i kaydedildi. Y?lba??ndan bu yana elde edilen toplam has?lat?n 64 milyon 476 bin TL; sadece akaryak?t giderinin ise 101 milyon 164 bin TL oldu?u ifade edildi.

Büyük?ehir’den her yolcuya 6,78 TL destek
Son olarak, ücretsiz ve indirimli bini?ler hesaba kat?ld???nda bir yolcudan 1,78 TL gelir sa?land??? belirtilirken; bini? maliyetinin ise 8,93 TL oldu?u; ?zmir Büyük?ehir Belediyesi’nin her bini? için 6,78 TL sübvansiyon sa?lad??? kaydedildi.

Araba vapuru tarifesi de de?i?ti
Öte yandan ?ZDEN?Z A.?.’de de araba vapuru ücretleri yeniden düzenlendi. ?ZDEN?Z’den yap?lan aç?klamada, araba vapurlar? için son fiyat düzenlemesinin 28 Kas?m 2021’de gerçekle?tirildi?i hat?rlat?ld?. O gün bir litre mazot fiyat?n?n 7,65 TL oldu?u belirtilirken, geçen üç ayda bu rakam?n yüzde 101 art?? gösterdi?i ve 16 Mart itibariyle 15,34 TL oldu?u vurguland?. Mevcut tabloda tarife de?i?ikli?i yapman?n kaç?n?lmaz oldu?u ifade edilirken; yap?lan düzenlemeyle araba vapurunu en çok kullanan otomobiller için geçi? ücretinin yaln?zca yüzde 28 oran?nda art?r?ld???na dikkat çekildi.

Mil ba??na en dü?ük ücret
20 Mart Pazar gününden itibaren geçerli olacak yeni fiyat düzenlemesine ra?men, benzer kurulu?lar aras?nda “mil ba??na en dü?ük ücret” tarifesinin halen ?zmir’de uyguland??? kaydedildi. Sürücü ve ücretsiz geçi? hakk?na sahip yolcular hariç, araçlar içindeki di?er yolculardan al?nan 1 TL ücrette de?i?iklik yap?lmazken; yeni ücretler ?öyle oldu:  
Otomobil 32 TL; motosiklet 18 TL; minibüs/kamyonet  TL; midibüs 90 TL; otobüs/kamyon 130 TL; TIR 250 TL…

??te yeni bini? ücretleri
?zmir Büyük?ehir Belediyesi Ula??m Koordinasyon Merkezi (UKOME) karar? uyar?nca, A Tarife kapsam?nda 4,70 TL olan tam bini? ücreti, 6,50 TL’ye ç?kar?ld?. 120 dakika içindeki ilk aktarma ücreti 1,20 TL, ikinci aktarma ücreti ise 90 kuru? olarak belirlendi. ?lk bini?ten sonraki 120 dakika içinde, üçüncü ve sonraki aktarmalardan ücret al?nmamas? uygulamas? devam edecek.

Yakla??k iki y?ld?r ayn? olan ö?renci bini? ücreti de 1,64 TL’den 2,20 TL’ye yükseltildi. Ö?retmen ve 60 Ya? bini? ücreti ise 4,06 TL’den 5,60 TL’ye ç?kar?ld?. Ö?renci, Ö?retmen ve 60 Ya? kartlar?n?n, ilk bini?ten sonraki 120 dakika içinde aktarma ücretlerinden muaf olmas? uygulamas? devam edecek. Ayn? ?ekilde, 05.00-07.00 ve 19.00-20.00 saatleri aras?nda yüzde 50 indirimli bini? hizmeti verilen Halk Ta??t uygulamas? da sürecek.

Bir y?ll?k maliyet art??? yüzde 182!
UKOME karar?nda, Enerji Piyasas? Düzenleme Kurulu’nca (EPDK) aç?klanan güncel verilere göre akaryak?tta son bir y?ll?k art?? oran?n?n yüzde 182 oldu?u vurgulan?rken; tam bini? ücretine yap?lan art?? oran?n?n yüzde 38 oldu?u belirtildi; ?u ayr?nt?lara dikkat çekildi: “?ubat 2022’de tüketici fiyat endeksinde bir önceki y?l?n ayn? ay?na göre yüzde 54,44; üretici fiyat endeksinde ise bir önceki y?l?n ayn? ay?na göre yüzde 105 art?? gerçekle?mi?tir. Döviz kurundaki art??lar ise yedek parça al?mlar?n?n dövize endeksli olmas? nedeniyle maliyetleri etkilemi?tir.

Ücretsiz bini?ler sübvanse edilmiyor
Nüfusu yakla??k 4,5 milyon olan ?zmir'de; Posta Da??t?c?s? Kart?, 65 Ya? Kart?, TÜ?K Kart?, Bas?n Kart?, ?ehit Ailesi Kart?, Gazi Kart?, Engelli Kart?, Engelli Refakatçi Kart? sahipleri ile Emniyet Hizmetleri S?n?f?,  Er ve Erba?lar,  Sahil Güvenlik ve Jandarma ile sa?l?k personeli de toplu ula??m hizmetlerinden ücretsiz faydalanmaktad?r. Merkezi ?dare'nin belirledi?i sosyal politikalar?n, ilgili kurumlar taraf?ndan sübvanse edilememesinin toplu ula??ma getirdi?i ek maliyetlere ra?men sosyal belediyecilik anlay???ndan ödün vermeksizin hizmet verilmesi ön planda tutulmaktad?r.”

Fiyatlar her ay güncellenecek
UKOME karar?nda, enerji ve akaryak?t fiyatlar?nda ya?anan belirsizlik ve sürekli art?? e?ilimi nedeniyle fiyatlar?n öngörülemedi?i de kaydedildi. Bu nedenle “sa?l?kl? ve sürdürülebilir toplu ula??m hizmeti istikrar?” için tarifelerin her ay Türkiye ?statistik Kurumu (TÜ?K) taraf?ndan aç?klanan Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ?????nda otomatik olarak güncellenmesi karar? al?nd?.

20 Mart 2022 Pazar gününden itibaren tüm toplu ula??m araçlar?nda geçerli olacak di?er yolcu fiyat tarifeleri ise ?öyle düzenlendi:

B Fiyat Tarifesi
Çevre ilçelerde hizmet veren ve 120 Dakika Aktarma Sistemi’ne dahil olmayan hatlarda tam bini? ücreti 6,70 TL oldu. Ö?renci bini?i 2,20 TL; indirimli ö?renci, ö?retmen ve 60 ya? bini?leri 5,64 TL olarak belirlendi. Bu hatlarda, 05.00-07.00 ve 19.00-20.00 saatleri aras?nda uygulanan yüzde 50 indirimli Halk Ta??t hizmeti de geçerli.

C Fiyat Tarifesi
Halk aras?nda “Gitti?in Kadar Öde” olarak bilinen bu tarifede ilk 10 km için tam bini? ücreti 6,12 TL; ö?renci ücreti 1,94 TL; indirimli ö?renci ,ö?retmen ve 60 ya? bini?leri 4,92 TL oldu. 10 km’den sonra km ba??na tam bini?lerde 16 kuru?; ö?renci bini?inde 8 kuru?; ö?retmen ve 60 ya? bini?lerinde 12 kuru? al?nacak. 120 Dakika Aktarma Sistemi’ne dahil olmayan bu tarifede, yüzde 50 indirimli Halk Ta??t hizmeti ise geçerli.

D Fiyat Tarifesi
Güzergâh uzunluklar? fazla olan 760, 761, 795, 798, 835, 837 ve 883 numaral? hatlarda geçerli olan bu tarifede; tam bini? ücreti 14,34 TL; ö?renci ücreti 4,30 TL; indirimli ö?renci, ö?retmen ve 60 ya? bini?leri 9,60 TL oldu. 120 Dakika Aktarma Sistemi’ne dahil olmayan bu tarifede, yüzde 50 indirimli Halk Ta??t hizmeti ise geçerli.

E Fiyat Tarifesi
Üniversite kampüslerinde ring yapan otobüslerde geçerli bu tarifede, tam bini? ücreti 6,50 TL; ö?renci ücreti 60 kuru?; indirimli ö?renci, ö?retmen ve 60 ya? bini?leri 5,60 TL oldu. 120 dakika aktarma sistemine dahil olan bu hatlarda, tam bini? yapanlar ilk aktarma için 1,20 TL, ikinci aktarma içinse 90 kuru? ödeyecek. 120 dakika içindeki üçüncü ve sonraki aktarmalar ise ücretsiz yap?lacak. Yüzde 50 indirimli Halk Ta??t uygulamas?, bu tarifede de geçerli.

F Fiyat Tarifesi
Bayku? Hatlar? olarak bilinen ve gece yar?s?ndan sabaha kadar hizmet veren hatlarda tam bini? ücreti 14,34 TL; ö?renci ücreti 4,40 TL; indirimli ö?renci ,ö?retmen ve 60 Ya? bini?leri 11,30 TL oldu. Bu tarifede 120 dakika aktarma sistemi ve Halk Ta??t uygulamas? geçerli de?il.

G Fiyat Tarifesi
Mavi?ehir, Alsancak Cumhuriyet Meydan?, Bornova Metro ve ?irinyer Aktarma Merkezi’nden Adnan Menderes Havaliman?’na çal??an 200, 202, 204 ve 206 numaral? hatlarda tam bini? ücreti 14,34 TL; ö?renci ücreti 9,56 TL; indirimli ö?renci , ö?retmen ve 60 Ya? bini?leri 11,30 TL oldu. Bu tarifede 120 dakika aktarma sistemi ve Halk Ta??t uygulamas? geçerli de?il