?stanbul ve ?zmir dahil baz? kentlerde 2050'de su bask?n? meydana gelmesi riski artt?. Eski ara?t?rmalarda kullan?lan uydular, sahil bölgelerinde binalar ve a?açlar gibi yap?lar nedeniyle zeminin deniz seviyesinden yüksekli?ini do?ru bir ?ekilde ölçemiyordu. Uzmanlar?n kullanmaya ba?lad?klar? daha hassas ölçümler yapan yeni uydu verilerine göre dünya çap?nda 340 milyon ki?inin ya?ad??? bölgeler 2050'de artan deniz seviyesi veya a??r? ya??? gibi nedenlerle su bask?n? riski alt?nda olacak. ?klim de?i?ikli?i üzerine çal??an ABD merkezli Climate Central'?n yapt??? ara?t?rmaya göre su bask?nlar?n?n ya?anma riski olan alanlar aras?nda Türkiye'den de çe?itli noktalar bulunuyor.
Bilim insanlar? bu modeli haz?rlarken ortalama senaryolara göre bir öngörüde bulundu. Bu senaryo sera gaz? sal?m?n?n 2040'a kadar artt?ktan sonra bir miktar azalmas?n? öngörüyor. Dünya bu senaryoda öngörülenden daha fazla ?s?n?rsa, sel riskinin büyümesi de olas?. ?stanbul'da en fazla risk alt?ndaki bölgeler aras?nda Haliç çevresi ve Küçükçekmece'nin Marmara Denizi'ne bakan k?y?lar? var.
?zmir'de ise yeni verilerle Kordon ile Atatürk Stadyumu aras?nda kalan geni? bir bölgenin su bask?n? riski alt?nda oldu?u ortaya ç?kt?. ?zmir ?ehir merkezinin d???nda, Mavi?ehir ile Tuzla aras?nda kalan ve içinde ku? cennetinin de bulundu?u bölge de su bask?n? riski ta??yor. BBC Türkçe'nin sorular?na yaz?l? yan?t veren ?zmir Büyük?ehir Belediyesi, ?zmir Su ??leri (?ZSU) Genel Müdürlü?ü'nün kentteki altyap? çal??malar?n? h?zland?rd???n? söyledi.
*Haritalardaki k?rm?z? yerler, y?lda en az bir kere su bask?n? riskinin yüksek oldu?u noktalar? gösteriyor.
?zmir Büyük?ehir Belediyesi, ormanl?k alanlardan gelen ya?mur sular?n?n h?zl? bir ?ekilde ?ehir merkezlerine girmesiyle olu?an su bask?nlar?na kar?? kanallar in?a edildi?ini, bu kanallarla ya?mur sular?n?n yerle?im alanlar?na ula?madan en yak?n dereye iletilece?ini aç?klad?. Uygulamaya 2020'de ba?lanacak.
Önümüzdeki y?l ayr?ca kentinde büyük iklim riskleri kar??s?ndaki k?r?lganl?klar? belirlenecek ve bu risklere kar?? önlemler al?nacak. Belediye 2050 ve 2100 y?llar? aras?ndaki iklim senaryolar?n? da modellemi? durumda. Mevcut modellere göre a??r? hava olaylar?n?n artmas? bekleniyor.
?zmir iklim de?i?ikli?ine kar?? olu?turulan bir di?er ?ehir a?? olan Covenant of Mayors'a (Ba?kanlar A??) üye. Antalya ve Bursa'n?n önünde, Türkiye'nin bu a?a üye olan en büyük kenti olan ?zmir, sera gaz? sal?m?n? 2020'ye kadar yüzde 20, 2030'a kadar da yüzde 40 azaltmay? hedefliyor.
Belediye, ?zmir Sürdürülebilir Enerji Eylem Plan? kapsam?nda 26 ad?m atarak 2020 hedefi için yüzde 11,8'lik bir azalt?m yap?lm?? durumda. Yüzde 20 hedefi ise, Kas?m 2019'da Harmandal? Düzenli At?k Depolama Sahas?'nda kurulan biyogaz tesisinin tam kapasite çal??maya ba?lamas?yla tutturulacak.
?zmir Belediyesi, geri dönülemeyecek e?i?i geçmeden önce iklim de?i?ikli?ini durdurmak için çok az zaman kald???n? vurguluyor ve bunun için "ülkelerin ula??m politikalar?ndan, sanayi politikalar?na kadar birçok alanda sorumlulu?u olan ve sera gaz? emisyonlar?na yol açan, enerji santrallar? gibi ciddi kaynaklar?n kontrolünü elinde tutan merkezi hükümetin elbette ciddi bir sorumlulu?u var" ifadelerini kullan?yor.
Konuyla ilgili Çevre ve ?ehircilik Bakanl???, "Türkiye iklim de?i?ikli?i ile mücadele konusunda ulusal ko?ullar? ve kendi kabiliyetleri çerçevesinde üzerine dü?en sorumlulu?u en iyi ?ekilde yerine getirmektedir" dedi. Bakanl?k yaz?l? aç?klamada, bu y?l 81 ilin valili?ine ?klim De?i?ikli?i ve Afet Önlemleri Genelgesi iletildi?ini söyledi. Genelgede Cumhurba?kanl???'n?n iklim de?i?ikli?i konusunda Çevre ve ?ehircilik Bakanl???'na, sellerle ilgili olarak da Çölle?me ve Erozyonla Mücadele Genel Müdürlü?ü ile Devlet Su ??leri Müdürlü?ü'ne çe?itli görevler verdi?i belirtiliyor ve ivedi olarak hayata geçirilecek çal??malar s?ralan?yor.
Bu çal??malar aras?nda yer alanlar?n bir k?sm? ?öyle:
Dere yataklar?nda biriken moloz ve topraklar?n temizlenmesi
Islah çal??malar?na h?z verilmesi
Risk alt?ndaki yap?lar?n tespit edilmesi
Ta?k?n sular?n?n uzakla?t?r?lmas?yla ilgili yetersiz gelen yap?lar?n ?slah edilmesi
Sel sular?n?n bertaraf edilebilmesi için ?ehir merkezlerinde belirli noktalarda sular?n birikece?i ve gerekti?inde kullan?labilece?i, rekreasyon alan? olarak da kullan?labilecek havzalar olu?turulmas?.
Bakanl?k Türkiye'nin yedi co?rafi bölgesinin de farkl? ?ekillerde etkilenece?ini, her bölge için ayr? eylem planlar? haz?rlanaca??n? duyurdu.
(BBC TÜRKÇE)