Deniz ta??mac?l???nda dönemin en büyük limanlar?ndan birine sahip olan Kyme Antik Kenti Liman?’nda, bilim insanlar?n?n ve sivil toplum örgütlerinin bütün tepkilerine ra?men su alt? kaz?lar? ba?lad?. Antik kent liman?nda yap?lan tahribat? belgelemek için çal??malar?n ba?lat?ld??? alana gelen Do?al ve Kültürel Çevre ?çin Ya?am Giri?imi de liman kal?nt?lar?n?n tahrip edildi?ini belirterek tepkilerini dile getirdi.
Nemport ?irketi taraf?ndan liman geni?letmesi ad? alt?nda yap?lacak uygulaman?n kent üzerindeki sonuçlar?n? bütün detaylar? ile anlatt???m?z ‘Antik Kyme Kenti’nde B?çak Kemi?e Dayand?’ ba?l?kl? haberimiz sonras?nda da ne yaz?k ki bölgede de?i?en bir ?ey olmad?.
Nemport A.?’nin kentin antik liman?na kadar gelip dayanmas? sonucunda 1. Derece arkeolojik sit olan bölümünün daralt?larak 3. Derece’ye neden dü?ürüldü?ü, bu karar? veren ?zmir 2 Numaral? Kültür Varl?klar?n? Koruma Bölge Kurulu’nun hangi koruma ilkelerinden nas?l bahsedebilece?i gibi bir dizi soru halen cevab?n? bekliyor. Tüm bu sorular cevaps?z b?rak?lm??ken 2 Numaral? Kurul taraf?ndan yeniden al?nan bir kararla antik limanda su alt? çal??malar? ba?lad?.
Su alt? çal??malar?n?n Bodrum Su Alt? Müzesi taraf?ndan yürütülmesini konu edinen karar sonras? alana gitti?imizde gördü?ümüz manzara; denizden ç?kar?lan/sökülen antik kent kal?nt?lar?n?n bir halata ba?lanarak traktörlerle sürüklenmesi oldu.
‘YAPILMAK ?STEN?LEN ?EY DEN?ZDE B?TEN B?R OTOYOL ÇALI?MASI’
?zmir 2 Numaral? Kültür Varl?klar?n? Koruma Bölge Kurulu konuyla ilgili sessizli?ini koruyor. Do?al ve Kültürel Çevre ?çin Ya?am Giri?imi Sözcüsü ve ?ehir Planc?lar? Odas? ?zmir ?ubesi Kurucu Ba?kan? Ahmet Tuncay Karaçorlu, Gazete Duvar’a yapt??? aç?klamada ?unlar? söyledi: “Konuyla ilgili geçen ay yap?lan ÇED toplant?s?nda itirazlar?m?z? hem sözlü olarak hem de daha sonra süresi içinde bakanl??a yaz?l? olarak ilettik. E?er bu itirazlar sonucunda ÇED raporu hala uygulanacak olursa dava süreçlerinde giri?imimiz de mutlaka taraf olacak. Burada ?u an yap?lmak istenilen ?ey ‘denizde biten bir otoyol çal??mas?’ asl?nda. Yani karadaki tahribatlardan sonra ?imdi de denizde tahribat yap?l?yor. Ama inan?yorum ki bu yolun sonu da hukuki yollarla bitecek. Kyme, su alt?nda kalan bölümünden tutun suyun d???ndaki bölümlerine kadar çe?itli uygulamalarla tahrip edilmeye devam ediliyor. Bu liman ?irketinin bulundu?u idari bina bile antik kentin çok önemli kal?nt?lar? üzerine kurulmu? durumda. Bu ?ekilde verilen kurul kararlar?yla burada yap?lan yanl?? uygulamalar devam ediyor. Bir S?T alan?nda derecenin de?i?mesi için bir ?eylerin de?i?mesi gerekir. Dolay?s?yla bu derecenin dü?ürülmesi orada yap?lacak yanl?? uygulamalara bir zemin haz?rlamakt?r. Koruma kurulunun, ilgili liman ?irketinin bas?nc? ve bir tak?m kirli ili?kilerine teslim oldu?unu dü?ünüyoruz. Kültür Bakanl??? bir an önce gerekli soru?turmalar? ba?latmal?d?r. Alia?a Belediyesi de bu konuda hiçbir duyarl?l??? göstermedi?i gibi gerek S?T kararlar?n?n de?i?mesi gerekse ayk?r? uygulamalarda bugüne kadar bir taraf olmam??t?r.’’
‘HER A?AMASINDA B?R TAHR?BAT OLUYOR’
Bir ?ehir planc?s? olarak burada yap?lan tahribat? üzüntüyle izledi?ini belirten Karaçorlu, kentin buluntular?n?n tahribat?n?n devam etmesinin Kyme’nin yok olmas? anlam?na gelece?ini söyledi. Koçaro?lu ?öyle devam etti:
“?u anda burada denizden ç?kar?larak bir halatla ba?lay?p sürükledikleri eserlerin hepsi bir de?erdir. Bu de?erler ç?kar?l?rken de bilimsel ko?ullara uygun yap?lmas? gerekir. Ama ?u anda gördü?ümüz gibi ç?kar?lan eserler halatlarla çekiliyor ve bir traktör römorkuyla sürükleniyor. Sonra da bir ba?ka yere b?rak?l?yor. Her a?amas?nda bir tahribat?n oldu?u bir süreç i?liyor burada. Ama i?in ba?ka bir üzücü yan? ise bütün bunlar bir su alt? arkeologu taraf?ndan yap?l?yor. Tabii ona bu görevi veren koruma kurulu da dahil bu sürecin sorumlular?d?r. Bu nedenle ?zmir 2 Numaral? Koruma kurulunun ve bu karara imza atanlar?n emsal olarak yarg?lanmas?n?n cayd?r?c? olaca??n? dü?ünüyoruz. ?zmir Arkeoloji Müzesi’nde sergilenen e?i benzeri bulunmaz bir sanat harikas? olan bronz ko?an atlet heykelinin de buradan ç?kt???n? dü?ünürsek yeterli ara?t?rma yap?lmadan körfezde yap?lacak liman gibi yap?lar tam bir kültür katliam?d?r.’’ (Gazete Duvar)