?zmir’de do?al ve yapay kaynaklardan yay?lan kirleticiler, sanayi faaliyetleri ve havalar?n so?umas?yla artan ?s?nma kaynakl? emisyonlar hava kalitesini olumsuz etkiliyor. Dolay?s?yla ?zmir'de hava kirlili?inin artt???n? ve insan sa?l???n? tehdit etti?ini belirten Çevre Mühendisleri Odas? Yönetim Kurulu Üyesi Arzu Yücel, konuyla ilgili de?erlendirmelerde bulundu. ?lçelerdeki ölçüm sonuçlar?na ili?kin de?erlendirmede bulunan Yücel, “Alia?a bölgesinde yer alan kirletici vasf? yüksek tesisler, Torbal? ve Kemalpa?a’da kent içi ve çevresindeki sanayi alanlar? ile ta? ocaklar?, ?zmir’in hava kalitesini do?rudan etkiliyor. Kar??yaka, Konak ve Alsancak çevresinde yo?un araç trafi?i de ba?l?ca kirletici kaynaklardan biri. Bugün ?zmir’in havas?n?n bozulmas?nda sanayi faaliyetleri, kömür yak?m? ve trafik kadar art?k in?aat tozlar? da etkili. ?ehrin hemen her kö?esinde neredeyse her gün bir bina y?k?l?yor ve ortaya ç?kan yo?un toz bulutu, çevre mahallelerde hava kirlili?ine neden oluyor. Bu durum sadece kent esteti?ini de?il, halk sa?l???n? da tehdit eden ciddi bir çevre sorunu olarak kar??m?zda duruyor" ifadelerini kulland?.
‘HAVA KAL?TES? ÇO?UNLUKLA ORTA VE HASSAS’
Çevre, ?ehircilik ve ?klim De?i?ikli?i Bakanl??? verilerine göre ?zmir genelinde hava kalitesi son dönemde ço?unlukla 'Orta' ve 'Hassas' seviyelerde seyrediyor. Yücel, Hava Kalitesi ?ndeksi (HK?) hakk?nda bilgi vererek, “De?er 0-50 aras?nda oldu?unda hava ‘iyi’, 51-100 aras?nda ‘orta’, 101-150 aras?nda ‘hassas’, 151-200 aras?nda ‘sa?l?ks?z’, 201-300 aras?nda ‘kötü’ ve 301’in üzerinde ‘tehlikeli’ olarak s?n?fland?r?l?r. ?zmir’de yap?lan son ölçümlerde, özellikle Konak istasyonunda PM2.5 de?erlerinin 62 ila 83 mikrogram/metreküp aras?nda de?i?ti?i, 31 Ekim ile 4 Kas?m tarihleri aras?nda HK?’nin 100’ün üzerine ç?karak ‘hassas’ seviyeye ula?t??? görülmü?tür" dedi. Bu durumun özellikle çocuklar, ya?l?lar ve solunum hastal??? bulunan bireyler için sa?l?k riski olu?turdu?unu belirten Yücel, sözlerini ?öyle sürdürdü:
“Sabah saatlerinde artan trafik yo?unlu?u ve meteorolojik durgunluk ko?ullar?, kirleticilerin kent merkezinde yo?unla?mas?na neden oluyor. Bu tür dönemlerde aç?k havada uzun süre kal?nmamas?, yo?un trafik saatlerinde ev ve i? yerlerinin havaland?r?lmamas?, d?? ortamda yap?lan fiziksel aktivitelerin s?n?rland?r?lmas? öneriliyor."
‘KONAK ?STASYONUNDAK? ÖLÇÜMLER DSÖ SINIRININ 4 KATINDAN FAZLA’
Konak istasyonunda ölçülen de?er aral???n?n, Dünya Sa?l?k Örgütü’nün (DSÖ) günlük s?n?r de?eri olan 15 mikrogram/metreküpün dört kat?ndan fazla bir seviyeye kar??l?k geldi?ini kaydeden Yücel, “31 Ekim’de HK? 103 ve 105 seviyelerine ç?karak ‘hassas’ kategorisine ula?t?. 1 Kas?m sabah 09.00’da 102, 3 Kas?m sabah saatlerinde 101-103, 4 Kas?m sabah 09.00’da ise 100 de?eri kaydedildi. Bu ölçümler, kent merkezinde özellikle sabah saatlerinde trafik yo?unlu?u ve meteorolojik durgunluk etkisiyle hava kalitesinin belirgin biçimde bozuldu?unu gösteriyor" aç?klamalar?nda bulundu.
Menemen istasyonunda da 3 Kas?m saat 19.00’dan itibaren PM10 de?erlerinin 103 ila 114 mikrogram/metreküp aras?nda ölçüldü?ünü belirten Yücel, “Bu yüksek de?erler 5 Kas?m 03.00’e kadar 110 mikrogram/metreküp civar?nda devam etti. Yani bölgede yakla??k 36 saat boyunca PM10 seviyesi 100’ün üzerinde seyretmi?tir" dedi.
‘YE??L ALANLAR ARTIRILMALI, TOZ BASTIRMA UYGULAMALARI YAYGINLA?MALI’
Temiz Hava Hakk? Platformu’nun yay?mlad??? Kara Rapor’da da ?zmir’in hava kirlili?i sorununun alt? çizildi?ini hat?rlatan Yücel, “Raporda, kentte uzun süredir partikül madde kirlili?inin s?n?r de?erlerin üzerinde seyretti?i, özellikle yo?un trafik ve sanayi kaynakl? emisyonlar?n halk sa?l??? aç?s?ndan ciddi tehdit olu?turdu?u belirtiliyor" dedi.
Kirlili?in azalt?lmas? için al?nabilecek önlemleri de s?ralayan Yücel, “Toz kaynakl? kirleticilerin azalt?lmas? amac?yla in?aat ve yol çal??malar?nda sulama veya toz bast?rma uygulamalar? yap?lmal?d?r. Kömür ve dü?ük kaliteli yak?t kullan?m? denetlenmeli, özellikle ak?am saatlerinde yak?t yak?m? s?n?rland?r?lmal?d?r. Hava kalitesi izleme istasyonlar?n?n verileri düzenli olarak kamuoyuyla payla??lmal?, veri süreklili?i sa?lanmal?d?r. Ye?il alanlar art?r?lmal?, partikül madde tutucu do?al bariyerler olan a?açlar ve çal?lar?n olu?turulmas? te?vik edilmelidir. Hava kirlili?ine neden olan sanayi tesisleri iyile?tirilmeli, emisyon kontrol sistemlerinin süreklili?i sa?lanmal?d?r. Ayr?ca, eski binalar?n y?k?m? s?ras?nda asbest gibi zararl? maddelerin ayr??t?r?lmas? ve bertaraf sürecinin çevre ve insan sa?l???na zarar vermeyecek ?ekilde yürütülmesi büyük önem ta??yor. Bu i?lemler özel yöntemlerle, uygun ekipmanlar kullan?larak yap?lmal?, ortaya ç?kan at?klar da mevzuata uygun ?ekilde bertaraf edilmelidir" diye konu?tu. (DHA)