Entegre kat? at?k bertaraf tesislerinden, at?k su ar?tma tesislerine, at?k sular?n geri kazan?larak tar?mda kullan?m?ndan, ula??mda karbon sal?m?n? en aza indiren rayl? sistem yat?r?mlar?na kadar onlarca önemli proje hayata geçirildi?i, ye?il altyap?da Türkiye'ye örnek birçok projenin temellerinin at?ld???, ayr?ca ?zmir WWF’nin Tek Dünya Kentleri Yar??mas?’n?n ulusal ?ampiyonu oldu?u vurgulanan raporun önemli ba?l?klar? ?öyle:
?zmir’de çöpler at?k olmaktan ç?kt?, üç tesiste toplam 364 bin hanenin tüketimine e?de?er elektrik üretilmeye ba?land?.
Menemen’de T?bbi At?k Sterilizasyon Tesisi kuruldu.
Bay?nd?r Hasköy At?k Su Ar?tma tesisinde Geri Kazan?m Ünitesi kuruldu, art?k ar?t?lm?? sular tar?m?n hizmetine verilecek.
3 yeni at?ksu ar?tma tesisi kuruldu, 2’sinin kapasitesi art?r?l?yor.
?zmir’deki mavi bayrakl? plaj say?s? 66’ya ula?t?.
1500 köpek kapasiteli Pako Sokak Hayvanlar? Sosyal Ya?am Kampüsü aç?ld?.
Rayl? sistemlerde üç yeni hatt?n yap?m? sürüyor, 3 ayr? hat içinse haz?rl?klar tamam.
Sürdürülebilir enerji alan?nda önemli yat?r?mlar yap?ld?.
At?klar?n kayna??nda ayr??t?r?lmas?n? hedefleyen ?zdönü?üm projesi ba?lad?.
?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Tunç Soyer’in ?zmir’i do?ayla uyumlu ya?am?n öncü kenti haline getirme hedefi ad?m ad?m gerçekle?iyor. Bu hedef do?rultusunda 2019 y?l?ndan itibaren önemli proje ve yat?r?mlar hayata geçirildi. Belediye bünyesinde ?klim De?i?ikli?i ve Çevre Koruma Kontrol Dairesi Ba?kanl???’n?n kurulmas?n?n yan? s?ra ‘?zmir Ye?il ?ehir Eylem Plan?’ ve ‘Sürdürülebilir Enerji ve ?klim Eylem Plan?’ uygulamaya konuldu. ?klim Eylem Plan? ile ?zmir’de 2030 y?l?na kadar sera gaz?n?n yüzde 40 azalt?lmas? hedeflendi. Uluslararas? standartlara uygun bir Ye?il ?ehir Eylem Plan? Türkiye’de ilk defa ?zmir için haz?rland?. Bu iki plan?n özeti mahiyetinde olan Do?ayla Uyumlu Ya?am Stratejisi önceki y?l ilan edildi. Küresel iklim krizinin etkilerini azaltmak ve dirençli bir kent in?a etmek için ula??mdan, kat? at?k tesislerine, ar?tma tesislerinden ekoparklara kadar pek çok çevreci yat?r?m hayata geçirildi. Ye?il altyap?n?n art?r?lmas? için Türkiye'ye örnek birçok projenin temelleri at?ld?.
Tek Dünya Kentleri Yar??mas?’n?n ulusal ?ampiyonu ?zmir
?klim krizine kar?? 2030’da s?f?r karbon hedefiyle projelerini hayata geçiren ?zmir Büyük?ehir Belediyesi, WWF taraf?ndan düzenlenen uluslararas? Tek Dünya Kentleri Yar??mas?’nda (One Planet City Challenge - OPCC) Türkiye ?ampiyonu oldu. Ayr?ca ?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Tunç Soyer’in iklim kriziyle mücadele vizyonu do?rultusunda ?zmir, Avrupa Birli?i’nden ?klim Nötr ve Ak?ll? ?ehirler Misyonu’na da seçildi.
Çevreci proje, yat?r?m ve hizmetler
Enerji kayna?? haline gelen çöpten 339 milyon TL’lik gelir
?zmir Büyük?ehir Belediye Ba?kan? Tunç Soyer'in çöpün bir hammadde olarak görülerek de?erlendirilmesi yönündeki politikas? do?rultusunda ?zmir'de evsel kat? at?klar ekonomiye kazand?r?l?yor. Harmandal? Düzenli Kat? At?k Depolama ve Enerji Üretim Tesisi’nden saatte 32,34 Mw Elektrik Enerjisi üretiliyor. Bu rakam 190 bin hanenin elektrik ihtiyac?n? kar??lamaya e? de?er. ?zmir’in güney aks?na hizmet vermesi amac?yla 2021 y?l?nda hizmete al?nan Ödemi? Entegre Kat? At?k Yönetim Tesisi 20,28 MWe enerji kapasitesine sahip. ?uan tesiste 7,8 Mwe enerji üretiliyor. Bu rakam 116 bin hanenin elektrik ihtiyac?n? kar??lamaya e?de?er. Hizmete al?nan Bergama Entegre Kat? At?k Yönetim Tesisi 9.898 MWe enerji kapasitesine sahip. ?u an tesiste 5,64 Mwe enerji üretiliyor. Bu rakam 58 bin hanenin elektrik ihtiyac?n? kar??lamaya e?de?er.
?zmir’in çöpü, Harmandal?, Ödemi? ve son olarak Bergama’da i?lenen bir enerji ve ?zmir Büyük?ehir Belediyesi için gelir kayna?? haline geldi. 2022 y?l? May?s ay? itibariyle tesislerin faaliyete girdi?i süreçten bugüne kadar toplamda tesislerden yakla??k 339 milyon TL gelir elde edildi.
Merkez ilçelerde olu?an bitkisel men?eili park bahçe at?klar?, dal-budak at?klar?, çim at?klar?, pazar yeri ve hal at?klar?n?n 24 saat esas?na dayal? Biyoreaktör Sistemleri ile Kat? Organik Gübre Üretim Tesisi'nin kurulumu için i?in 2886 say?l? Devlet ?hale Kanunu kapsam?nda ihalesi yap?ld?. Tesisin kurulum süreci devam ediyor.
T?bbi at?klar için özel tesis
?zmir Büyük?ehir Belediyesi pandemi sürecinde 110 ton gün kapasiteli Menemen T?bbi At?k Sterilizasyon Tesisi’ni hizmete al?nd?.
Zirai ambalaj at?klar? toplan?yor
Menderes De?irmendere Köyü seralar bölgesinde tar?msal üretim yapan 71 üreticiye zirai ambalaj at?klar?n? biriktirebilecekleri özel torbalar teslim edilerek özel torbalarda biriktirilen zirai ambalaj at?klar? uzman personeller nezaretinde düzenli olarak ilçe belediyesinin lisansl? ambalaj at??? toplama firmas?na ait araçlarla toplan?lmaya ba?land?. Proje kapsam?nda toplanan tüm zirai ambalaj at?klar? geri dönü?türülerek ?zmir Büyük?ehir Belediyesi’nin s?f?r at?k politikas? çerçevesinde hayata geçirdi?i '' ?zmir Geri Dönü?üm Seferberli?i'' projesi kapsam?nda ekonomiye katk? sa?layacak. Bugüne kadar 4,2 ton zirai ambalaj at??? topland?.
Geri dönü?üm seferberli?i
?zmir Büyük?ehir Belediyesi bu y?l da At?k Pillerin Toplanmas? Kampanyas? düzenledi. Projenin ba??ndan itibaren ?zmir Büyük?ehir Belediyesi s?n?rlar? içerisinde toplam 435,6 ton at?k pil topland?.
?zmir Büyük?ehir Belediyesi öncülü?ünde, gelecek nesillere ya?anabilir bir çevre miras? b?rakmak ad?na büyük öneme sahip geri dönü?üm kültürünün kent genelinde yayg?nla?mas? amac?yla ''Geri Dönü?üm Seferberli?i'' projesi ba?lat?ld?. ?zmir Büyük?ehir Belediyesi Ba?kanl?k Binas?, Ana Hizmet Binas?, Ahmet Adnan Saygun Sanat Merkezi, Makine ?kmal Bak?m ve Onar?m Dairesi Ba?kanl???, O?uzlar Ek Hizmet Binas?, ?ZFA? ve E?refpa?a Hastanesi’ne S?f?r At?k Belgesi al?nd?. Di?er birimler için süreç devam ediyor.
At?ksular yeniden kullan?ma sunuluyor
?zmir Büyük?ehir Belediyesi ?ZSU Genel Müdürlü?ü ileri biyolojik at?k su ar?tma tesislerinden ç?kan suyun tar?msal sulamada, kentsel ye?il alanlarda ve uygun olan sanayi proseslerinde kullan?m? için, ar?tma tesislerine geri kazan?m üniteleri kuruyor. Bay?nd?r Hasköy At?k Su Ar?tma Tesisi geri kazan?m ünitesinin imalatlar? tamamland?. Ünitelerden elde edilecek “A s?n?f? sulama suyu” kalitesinde su tar?mda kullan?lacak.
Çe?me Reisdere At?ksu Ar?tma Tesisi’ne geri kazan?m ünitesi kurma çal??malar? devam ediyor. Bu tesisten geri kazan?lan su kentsel ye?il alanlarda kullan?lacak. Bu yat?r?mlar? Ödemi? At?k Su Ar?tma Tesisi ve Tire ?leri Biyolojik At?k Su Ar?tma Tesisleri izleyecek. Bu alandaki en büyük ad?m ise Çi?li At?k Su Ar?tma Tesisine kurulmas? planlanan geri kazan?m üniteleri olacak. Çi?li At?k Su Ar?tma Tesisi günlük 605 bin metreküp bir kapasiteye sahip.
Ya?mur suyu hasad? ba?lad?
?klim krizi ile mücadele çal??malar? kapsam?nda Ya?mur Suyu Hasad? Projesi’nin ilk örne?ini A??k Veysel Rekreasyon Alan?’nda hayata geçirildi.
At?ksu ar?tmada Türkiye lideri ?zmir
2019 dan bu yana sürdürülebilir çevre misyonu kapsam?nda toplamda 750 kilometre yeni kanalizasyon hatt? ve mevcut hatlarda yenileme yap?ld?. Türkiye ?statistik Kurumu’nun, ?ehirlerin at?k su ar?t?m?na ili?kin son yay?nlad??? verilerde ?zmir, Avrupa Birli?i standartlar?nda ar?tma tesisi say?s?, ki?i ba??na dü?en ileri biyolojik yöntemle ar?t?lm?? su miktar? ve ar?tmada AB standartlar?n?n yüksek oranda uyguland??? kent ba?l?klar?nda Türkiye’nin lider kenti oldu. Günlük 951 bin 971 metreküp kapasiteye sahip olan 69 at?k su ar?tma tesisi bulunan ?zmir’de at?k su ar?t?m hizmetlerinden yararlanan ki?i say?s?n?n kent nüfusuna oran? yüzde 98,6’ya, ileri biyolojik at?k su ar?tma oran? ise yüzde 97,2’ye ula?t?.
Kemalpa?a Ulucak, Karaburun Mordo?an, Foça Gerenköy at?ksu ar?tma tesisleri tamamland?. Torbal? At?ksu Ar?tma Tesisi’nin kapasitesini 2,5 kat art?racak ikinci etab?n yap?m? devam ediyor. Ayranc?lar-Yaz?ba?? At?ksu Ar?tma Tesisi’nde de yap?m? süren ikinci etapla birlikte ar?tma kapasitesi 3 kata yak?n artacak.
Temiz Körfez için yo?un mesai
2019 y?l?ndan bu yana kent genelinde 196 kilometre ya?mursuyu hatt? yenileme i?i ve yeni imalat yap?ld?. ?u anda 11 noktada toplam 110 kilometrelik ya?mur suyu ayr??t?rma hatt? imalat? 378 milyon TL yat?r?mla devam ediyor. Yap?lan ya?mur suyu ayr??t?rma projeleri ta?k?nlar? önledi?i gibi ayn? zamanda körfezin temizlenmesinde de büyük önem ta??yor. Bu projelerin yan? s?ra ?u anda körfez tarama projesi de devam ediyor. Tüm ?zmir'de üç y?lda yakla??k 2500 km dere temizlik çal??mas? yap?ld?.
Çevre dostu rayl? sistemler
Fahrettin Altay-Narl?dere Metro Hatt? in?aat?n?n yüzde 89’u tamamland?. ?stasyon yap?m? i?leri devam ediyor. Hatt?n 2023 y?l? içerisinde i?letmeye aç?lmas? planlan?yor. Üçyol- Buca Hatt?'n?n 21 Ocak 2022 tarihinde yer teslimi yap?ld?. Çal??malar ba?lad?. Hatt?n 4 y?l sonra tamamlanarak i?letmeye aç?lmas? planlan?yor. Çi?li Tramvay Hatt?'n?n yüzde 70'i tamamland?. Hatt?n 2023 ba??nda i?letmeye aç?lmas? planlan?yor. 3 ayr? hatt?n yap?m? için proje ve ihale haz?rl?klar? sürüyor.
Bisikletli ula??m?n pay? her geçen gün art?yor
Bisikletli ve yaya ula??m yollar?n?n önemli ölçüde artmas?n? öngören, ?zmir Ana Ula??m Plan? do?rultusunda ?zmir, 2030 Ula??m Ana Plan? ve Bisiklet Master Plan?’nda belirlenen yüzde 1,5’lik hedefe emin ad?mlarla ilerlerken bisikletli ula??m?n ?zmir’deki pay?, yüzde 0,5’ten yüzde 0,8’e yükseldi.
Elektrikli otobüslerin enerjisi güne?ten
ESHOT Gediz Garaj ve Atölye tesislerinde, 10 bin metrekarelik çat? alan?nda hayata geçirilen Güne? Enerjisi Santrali (GES) sayesinde, bugüne dek yakla??k 5 milyon TL’lik tasarruf sa?land?. Üretilen elektrik enerjisi ile 20 elektrikli otobüsün tamam? ?arj ediliyor. Artan yüzde 32’lik enerji ise atölye ihtiyaçlar?nda kullan?l?yor. ?zmir Büyük?ehir Belediyesi’nin, 2050 y?l?nda “s?f?r karbon sal?m?” hedefi do?rultusunda; ESHOT Genel Müdürlü?ü’nün Kar??yaka Ata?ehir ve Buca Adatepe’deki garajlar?n?n çat?lar?nda hayata geçirilecek GES projelerinin haz?rl?k çal??malar? da devam ediyor. Çi?li Ata?ehir Garaj? GES Projesi için TEDA? onay? al?nd?. Ke?if, metraj ve ihale haz?rl?klar? sürdürülüyor.
3 plaj ilk defa mavi bayrak ald?
2022 y?l? mavi bayrak ödüllü plajlar TÜRÇEV taraf?ndan aç?kland?. Mavi Bayrakl? Halk Plaj? say?s? bu y?l ilk defa Mavi Bayrak Ödülü alan 3 plaj (Karaburun-Ard?ç Plaj?, Dikili-Dikili Plaj Sporlar? Halk Plaj?, Alia?a-Polis Plaj?) ve 2018 y?l?nda Mavi Bayrak Ödülünü kaybeden Seferihisar- Akarca plaj? ile birlikte mavi bayrakl? halk plaj? say?s? 36'ya ç?kt?. Özel tesislerle birlikte Mavi Bayrakl? plaj say?s? ile 66 oldu.
?z Dönü?üm ba?l?yor
?zmir Büyük?ehir Belediyesi At?k Yönetimi Dairesi Ba?kanl??? ve belediye ?irketi ?zdo?a taraf?ndan ba?lat?lan ?z Dönü?üm Projesi ile ?ehirdeki at?klar henüz kayna??ndayken ayr??t?r?l?yor. Buca, Karaba?lar, Kar??yaka ve Narl?dere’de ba?layan süreç önümüzdeki yaz aylar?nda tamamlanacak. ?zmir nüfusunun üçte birinin ambalaj at?klar? çöpe gitmeden ekonomiye geri kazand?r?lacak.
Ya?ayan Parklar
?zmir içinde var olan do?a alanlar?n?n korunmas?, restore edilmesi ve tan?t?lmas? için Ya?ayan Parklar Projesi devam ediyor. Kar??yaka Mavi?ehir Bal?kç? Bar?na??’ndaki Flamingo Do?a Park?’na ya?ayan parklar?n önemli örneklerinden biri olarak kente kazand?r?l?yor. Ayr?ca Gediz Deltas? k?y?lar?n? tekne ve otobüsle dola?ma imkân? da sunuluyor, bu sayede flamingolar ba?ta olmak üzere onlarca ku? türü ?zmirliler taraf?ndan gözlemlenebiliyor. Olivelo, Kakl?ç, Kovankayas? ve F?rat Fidanl??? ya?ayan parklar?nda ise çal??malar sürüyor.
Kente son 3 y?lda 1 milyon 963 bin 621 metrekare yeni ye?il alan kazand?r?ld?. 127 bin 189’u fidan olmak üzere 21 milyon 700 bin den fazla bitki toprakla bulu?tu.
Be? ye?il koridor
?zmir’in tüm park alanlar?n?n ye?il koridorlar arac?l???yla birbirleriyle ve ?ehrin do?al alanlar?yla ba?lanmas? için ise be? ayr? güzergah belirlendi. Bu kapsamda Kuzey Rotas? (Bostanl?-Yamanlar Vadisi), Güney Rotas? (Kültürpark-Meles-Kaynaklar Köyü), Do?u Rotas? (Ye?ilova-Smyrna), Kuzeybat? Rotas? (Bostanl?-Gediz Deltas?) ve Güneybat? Rotas? (?nciralt? Kent Orman?-Yelki Olivelo) saptand?. Gediz Deltas?’n?n ba?lang?c?nda yer alan Flamingo Do?a Park? projesi için ise çal??malar h?zland?r?ld?. Avrupa Birli?i’nin “HORIZON 2020” program? kapsam?nda haz?rlanan ve 2,3 milyon avroluk hibe al?nan “Urban Green Up-Do?a Esasl? Çözümler” projesinin önemli uygulamalar?ndan biri Peynircio?lu Deresi'nde tamamland?. Derenin k?y? kesimi ile Halk Park ve devam?ndaki güzergah üzerinde "kesintisiz bir ekolojik koridor" olu?turuldu. Büyük?ehir düzenleme için 7.7 milyon liral?k harcama yapt?. Akdeniz Havzas?’ndaki en büyük sulak alan ekosistemlerinden biri olan ?zmir’in Gediz Deltas?'n?n UNESCO Dünya Do?a Miras? Listesi'ne al?nmas? için resmi adayl?k ba?vurusunda bulunuldu.
Do?a Miras?m?z
?zmir’in do?a zenginli?inin ortaya konabilmesi için bitkilerinin, ku?lar?n?n, memeli hayvanlar?n, iç su bal?klar?n?n saptanmas?na için "?zmir Do?a Atlas?" çal??mas? ba?lad?.
Ormanlar?n yang?na direncinin artt?r?lmas? ve yang?n geçiren orman alanlar?n?n restorasyonu konular?nda ekolojik ara?t?rmalar devam ediyor
Pako Sokak Hayvanlar? Sosyal Ya?am Kampüsü aç?ld?
Bornova Gökdere’de 1500 hayvan kapasiteli “PAKO Sokak Hayvanlar? Sosyal Ya?am Kampüsü” aç?ld?. 37 bin metrekarelik tesiste e?itim ve atölye salonlar?, anfi tiyatro, ameliyathane, can dostlar?n ziyarete gelen yurtta?larla vakit geçirebilece?i sosyal alanlar bulunuyor. Tesiste ayn? zamanda güçten dü?mü? yük hayvanlar? için özel bir bar?nak yap?ld?. Tesis, sahipsiz hayvanlar?n rehabilitasyonunu yaparken ayn? zamanda çevre ve halk sa?l???n?n korunmas?na da büyük katk? sunuyor.