Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) bugün açıkladığı 2019 nüfus verilerinde çarpıcı bir detay yer alıyor. İstanbul’da son yıllarda durma noktasına gelen nüfus artışı, 2019’da olağanüstü bir şekilde sıçradı. Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre, 2018’de sadece 38 bin 493 artan İstanbul nüfusu, 2019’da tam 451 bin 543 arttı ve 15 milyon 519 bin 267’ye ulaştı.
31 Aralık 2019 tarihi itibarıyla bir önceki yıla göre Türkiye nüfusu 1 milyon 151 bin 115 kişi artarak 83 milyon 154 bin 997 kişiye ulaşırken, artışın tam yüzde 39.2’si sadece İstanbul’dan geldi.
Yıllık nüfus artış hızı 2018 yılında binde 14,7 iken, 2019 yılında binde 13,9’a geriledi. İstanbul’da ise 2018’de binde 2.6 olan nüfus artış hızı, 2019’da binde 29.5’e fırladı.
2018’de Türkiye nüfusunun yüzde 18.4’ü İstanbul’da ikamet ederken, bu oran 2019’da yüzde 18,66’ye fırladı.
Sozcu.com.tr’nin 2007’ye kadar giden TÜİK verilerinden yaptığı derlemeye göre, İstanbul nüfusunda en az artış 2018’de, en fazla artış 2019 yılında kaydedildi.
ARTIŞIN NEDENİ NE OLABİLİR?
İstanbul’da 2019’da kaydedilen çarpıcı nüfus artışında, birkaç faktör etkili olmuş olabilir. Bunlardan biri, yurt içi ve yurt dışından İstanbul’a göçün artmış olması olasılığı. Ancak TÜİK henüz 2019 göç istatistiklerini yayımlamadı.
Bir diğer faktör, İstanbul’da bulunan yabancı sığınmacılara yurttaşlık verilmesi olabilir. Nitekim, ADNKS sonuçlarına göre ülkemizde ikamet eden yabancı nüfus bir önceki yıla göre 320 bin 146 kişi artarak 1 milyon 531 bin 180 kişi oldu. Bu kalemde bir yıllık artış hızı, yüzde 26.4 oldu. Nitekim, TÜİK verilerine göre, İstanbul’da ikamet eden yabancı nüfus 2019’da 165 bin 197 artarak 597 bin 440’a ulaştı.
TÜİK’in yabancı nüfusa ilişkin açıklamasında “yabancı uyruklu nüfus kapsamında; referans tarihinde geçerli ikamet veya çalışma iznine sahip kişiler, uluslararası koruma kimlik belgesi gibi ikamet izni yerine geçen kimlik belgesi olan ve referans tarihinde geçerli adres beyanı olan kişiler ve izinle Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığından çıkmış referans tarihinde geçerli adres beyanı olan mavi kart hamili kişiler değerlendirilmiştir.
Kurs, turizm, bilimsel araştırma vb. nedenlerle 3 aydan kısa süreli vize veya ikamet iznine sahip yabancılar ile geçici koruma statüsüyle ülkede bulunan Suriyeliler nüfusa dâhil değildir” ifadesi yer alıyor.
Akla gelen bir diğer faktör, 2018’deki yerel seçim için İstanbul’a diğer illerden seçmen kaydırılmış olma olasılığı.