Uluslararas? Para Fonu (IMF) Ba?kan? Kristalina Georgieva, 650 milyar dolarl?k özel çekme hakk?n?n (SDR) üye ülkelere tahsis edildi?ini aç?klad?.
IMF tarihinin en yüksek finansman? olan bu miktar, ekonomilerin delta varyant? nedeniyle belirsizlik içerisinde oldu?u bir döneme denk geldi.
Özel çekme haklar? olarak bilinen rezerv varl?klar?n üye ülkelere gönderilmesi, 2009 y?l?ndaki küresel mali krizden bu yana bir ilk olma özelli?ini ta??yor.
IMF, dün yapt??? aç?klamada, rezervlerin geli?mekte olan ülkelere kanalize edilmesine yard?mc? olmak için özel araçlar kurulmas? gerekti?ini belirtti.
TÜRK?YE’YE 6,4 M?LYAR DOLAR
Toplam 190 üye ülkeye fondaki mevcut kotalar? oran?nda SDR tahsisi yap?ld?.
En çok SDR tahsis edilen ülkeler 112,6 milyar dolarla ABD, 41,8 milyar dolarla Japonya ve 41,3 milyar dolarla Çin oldu.
Türkiye’ye ise yakla??k 6,4 milyar dolarl?k SDR tahsis edildi.
PARA GEL??M?? ÜLKELERE AKTI
ABD Hazine Bakanl??? hesaplamalar?na göre, 650 milyar dolar?n yakla??k 21 milyar dolar?n?n dü?ük gelirli ülkelere, 212 milyar dolar?n?n ise Çin hariç geli?mekte olan ülkelere gidece?i belirlendi. SDR ihrac?nda Afrika ülkelerine ayr?lan pay yaln?zca 33 milyar dolar oldu.
Georgieva aç?klamas?nda geli?mi? ülkere ça?r? yaparak, “?klimle ilgili zorluklarla yüzle?mek de dahil olmak üzere yap?sal dönü?ümde en savunmas?z ülkelere yard?m etmek için SDR’ler kullan?labilir” dedi.
AFGAN?STAN, VENEZUELA’YA PARA YOK
Venezeula ve Afganistan ise SDR tahsisinden yoksun kald?. Venezuela hükümetinin baz? ülkeler taraf?ndan resmi olarak tan?nmamas? gerekçe gösterilerek Maduro yönetimi mevcut tahsisin d???nda tutuldu. Venezuela uzun süredir ambargolar ve ekonomik kriz nedeniyle yüksek enflasyon ve yoksullukla bo?u?an ülkelerden birisi.
Afganistan’da ise Taliban’?n Kabil’in kontrolünü ele geçirmesinin ard?ndan IMF, SDR tahsisi de dahil olmak üzere Afganistan’?n IMF kaynaklar?na eri?imini ask?ya ald?.
?ç sava??n devam etti?i Yemen’e ise IMF’den yakla??k 665 milyon dolar de?erinde rezerv tahsis edildi. Ancak Husi’ler ve Suudi destekli koalisyon aras?nda ikiye bölünmü? olan ülkede fonun tamam? Suudi destekli koalisyonun kullan?m?na sunuldu. 2014’ten beri iç sava??n sürdü?ü ülkede nüfusun yüzde 80’i açl?kla bo?u?uyor.
Belarus’un SDR’lere eri?imini s?n?rlamak için ça?r?lar yap?lm?? olmas?na ra?men, Alexander Lukashenko hükümeti yeterli say?da IMF üyesi taraf?ndan reddedilmedi?i için hükümetin fona eri?ime izin verildi.
SDR NED?R?
SDR, Uluslararas? likiditeyi artt?rmak için IMF taraf?ndan yarat?lan özel bir uluslararas? rezerv arac?d?r. IMF taraf?ndan 1969 y?l?nda meydana getirilmi? uluslararas? bir rezerv para birimi olan SDR, ayn? ad? ta??yan ayr? bir departman taraf?ndan ç?kart?l?r.
Bu kanaldan üye ülkelere IMF’deki Normal Çekme Haklar?’ndan ayr? bir d?? rezerv sa?lan?r ve SDR’nin de?eri 5 büyük uluslararas? para biriminin olu?turdu?u sepet kura göre belirlenir.