Karaman, “?zmir Atatürk Meydan? ve meydandaki yap?lar kent belle?i aç?s?ndan de?erlidir. ?zmir Atatürk Meydan?’n? ( Konak Meydan?’n?) tan?mlayan, ölçe?ini belirleyen önemli odaklardan birisi de ?zmir Büyük?ehir Belediyesi hizmet binas?d?r. Bina; zemin ve üstü kotlarda kentliyi kamusal mekâna ortak eden bo?luk çözümleri ile ve de belediye kurumunun varl?k sebebi olan ‘Halkla birlikte kente hizmet’ anlay???n?n mekansal temsilidir. Ayr?ca kentin di?er kamu yap?lar? aras?nda özel bir yere ve etki katk? de?erine sahiptir. ?zmir Büyük?ehir Belediyesi hizmet binas?n?n mimari projeleri 1966 y?l?nda aç?lan ‘Mimari Proje Yar??mas?’ sonucu elde edilmi?tir. Yar??ma Jürisi, Profesör Utarit ?zgi, Dr. Muhte?em Giray, Muhlis Türkmen, Affan Karaca ve Emin Ertam gibi ?u anda da isimlerini sayg?yla and???m?z, zaman?n?n seçkin isimlerinden olu?turulmu?tur. Birinci olan proje Özdemir Arnas - Altan Ak? - Erhan Demirok’tan olu?an mimari gruba aittir. Bu yap?n?n y?k?lmas? gibi önemli bir meselenin enine boyuna tart???lmadan “Y?k?lmas? ve hükümet kona?? binalar? ile bütünle?en bir yap? yap?lmas?” ?eklinde yap?lan aç?klamay? talihsiz ve aceleci bir aç?klama olarak görüyoruz. Binan?n güçlendirilerek korunmas? ve de?erlendirilmesi görü?ündeyiz. Bu görü?ümüzü olu?turmam?zda etkili olan maddeleri s?ralamak isteriz" ifadelerini kulland?.
Bu durumda, 1975 yönetmeli?ine göre yap?lan tüm az ve orta hasarl? binalar?n yak?lmas? gerekece?ine i?aret eden Kahraman, "Birincisi, ?zmir Büyük?ehir Belediyesi hizmet binas? 1975 yönetmeli?inin tüm ?artlar?n? sa?lamaktad?r. Az-Orta hasar verilmi? bu bina y?k?lacak ise 1975 yönetmeli?ine göre in?a edilmi? az-orta hasar verilmi? tüm binalar y?k?lmal?d?r. Binan?n statik mühendisi U?ur Belger ile arkada?? in?aat mühendisi Osman Akba?ak ile konu?tuk. Kendilerinin aktar?m? ile bina her ne kadar 75 yönetmeli?inden önce yap?lm?? olsa da 75 yönetmeli?inin tüm ?artlar?n? yerine getirmektedir. Yönetmelik binan?n sal?nmas?na izin vermektedir ve bu nedenle bina esnek- elastik yap?lm??t?r. Binan?n hesaplar?na ait 4 cilt 1500 sayfa raporun orijinalleri belediyeye teslim edilmi?tir. Bu rapor üzerinden istenildi?inde güçlendirme hesab? rahatl?kla yap?labilir. 9 Eylül Üniversitesi'nin yapt??? bir performans analizi vard?r. (Bu çal??ma ile güçlendirme projesi haz?rlat?labilir.) Son deprem yönetmeli?inin koordinatörü Prof. Dr. Nuray Ayd?no?lu’nun dan??manl???nda temelleri de kapsayan bir ön çal??ma yapt?r?lm??t?r ancak sonland?r?lamam?st?r. ?zmir Büyük?ehir Belediye Binas?ndan 28 y?l önce 1950 y?l?nda Pasaport semti k?y?s?nda benzer bir zemin yap?s?nda in?a edilmi? olan Eski Merkez Bankas? (günümüzde KEY Otel) 2011 y?l?nda zemini ve ta??y?c? sistemi güçlendirilerek otel olarak yeniden i?levlendirilmi? ve halen hizmet vermeye devam etmektedir. Görülmektedir ki, binan?n güçlendirilmesi olas?d?r" ifadelerini kulland?.
Kontrolsüz bo?luk olu?acakt?r
Kahraman ?öyle devam etti: "?kincisi y?k?m gerçekle?irse ?zmir Atatürk Meydan? tan?ms?z hale gelecektir. ?zmir Atatürk Meydan? (Konak Meydan?) çok de?erli mimar?m?z Ersen Gürsel taraf?ndan tasarlanm??t?r. ?zmir kent tarihi içinde önemli bir yeri bulunan Konak Meydan?, Sar? K??la'n?n 1957'de y?k?lmas?yla tan?ms?z ve belirsiz hale gelmi?tir. Bu belirsizlik Say?n Ersen Gürsel’in tasar?m? ile 2003 y?l?nda sona ermi?tir. Büyük?ehir binas?n?n y?k?lmas? meydan?n büyümesine %10 oran?nda bile katk? sa?lamayacakt?r. ?zmir Saat Kulesi’nin içinde yer ald??? kentsel ve kamusal bo?lu?u tan?mlayan ?zmir Büyük?ehir Belediye binas?n?n ortadan kalkacak olmas?, Meydan?n yeniden kontrolsüz ve uçsuz bucaks?z bir bo?lu?a dönü?mesine neden olacakt?r. Görü?me yapt?g?m?z Ersen Gürsel; belediye hizmet binas?n?n müelliflerinin üniversiteden s?n?f arkada?lar? oldu?unu ve yap?n?n o döneme ait yar??malar içinde en nitelikli yap?lardan birisi oldu?unu söylemi?tir. Bu nedenle de meydan tasarlan?rken bu yap?y? dikkate ald???n? belirtmistir.
Belediye binas? bir kültür miras?d?r
Üçüncüsü, bina yar??ma ile elde edilmi? kültür miras?d?r. Binan?n korunmas? sayesinde bölgede farkl? tarihsel katmanlardan izler bulunmas? sa?lanacakt?r. Tarihi Kemeralt? Çar??s?’n?n ve Konak semtinin sahip oldu?u çok katmanl? kültürel iz ve bellekten modern mimarl?k miras?n?n silinmesi ?zmir’in “modern” kimli?ini zedeleyecek, bölgedeki di?er önemli modern mimarl?k miras örneklerinin yok edilmesine emsal olu?turacakt?r.
Dördüncüsü, bina y?k?l?r ise kentin en önemli meydan?nda sadece merkezi hükümete ait binalar kalacak yerel yönetime ait temsiliyet zay?flayacakt?r.
1950'lerde yap?lm?? olan kent planlar?, Konak Meydan? çevresinde var olan yönetici merkez i?levlerinin geli?mesi karar?n? önermi?tir. ?zmir Büyük?ehir Belediye Binas?, ?zmir Atatürk Meydan?’n?n 19. yüzy?l ortas?ndan itibaren kentin “yönetim merkezi” olarak olu?mas?nda, bilinmesinde ve sürdürülmesinde aktif rol alan önemli bir yönetim binas?d?r. Katipo?lu Kona?? (1804) ile ba?layan, Sar? K??la (1829), Katipo?lu Kona?? yerine in?a edilen ?zmir Hükümet Kona?? (1872), ?zmir Saat Kulesi (1901), ?zmir Hapishanesi (1912), uzun y?llar ?zmir Adliyesi’ne ev sahipli?i yapan ?zmir SSK Bloklar? (?zmir Konak ??çi Sitesi, 1970), ?zmir Hükümet Kona?? Hizmet Binalar? (1972) ve son olarak ?zmir Büyük?ehir Belediyesi Binas?’n?n (1978) in?as?, Konak ilçesinin kentin “yönetim merkezi” olarak biçimlenmesinde etkili olmu?tur. Ayr?ca sembolik olaca?? dü?ünülen bu binan?n hangi tasar?m parametreleri ile yap?laca?? belirsizdir. Ye?il alanda kalmakta olan parselde yeniden yap?la?mak da yürürlükteki plana göre mümkün de?ildir.
Kültürpark kentliye b?rak?lmal?d?r
Be?incisi, ?zmir Büyük?ehir Belediyesi hizmet binas? en k?sa zamanda kal?c? yerine geçmelidir. Baz? birimlerin Kemeralt? içinde de?erlendirilmesi önerisini destekliyoruz. Say?n S?tk? ?ükürer, belediye hizmet binas?n?n tarihi alan içerisinde bu amaca uygun olabilecek Tevfik Pa?a kona??, Albayrak pasaj?, Alga binas? gibi binalara ta??nmas?n? önermi?tir. Bu, Kemeralt? çar??m?z?n canlanmas? için çok olumlu bir öneridir. Odam?z taraf?ndan da desteklenmektedir. Daha önce ba?ar?l? denemeler yap?lm??t?r. Elimizde korumam?z gereken bir cumhuriyet dönemi kültür miras?m?z varken, bu yap?y? güçlendirmek (arsa pay? da dü?ünüldü?ünde) yeni yap? yapmaktan çok daha ucuz iken aksi yönde hareket etmemek gerekir. Bu sayede kentliye b?rak?lmas? gereken Kültürpark çok k?sa süreli?ine kullan?lm?? olacak ve belediyemiz ana binas?na çok h?zl? bir ?ekilde dönebilecektir. Sonuç olarak; yap? hakk?ndaki karar?n, yap?n?n ve yap?l? çevrenin önemi göz ard? edilmeden, tüm payda?lar ile birlikte her aç?dan de?erlendirilerek verilmesi gerekir. Y?k?m karar? vermeden önce (bina kullan?lmaz ve risk olu?turmaz iken) bir güçlendirme projesi haz?rlanarak de?erlendirme yap?lmas? ve elde edilen veriler ?????nda ilgili kurumlardan görü? alarak nihai karar?n verilmesi gerekti?ini bilgilerinize sunuyoruz.”