Çal??anlar?n do?rudan ve dolayl? vergi yükünü art?ran hükümet, i?verenlerin yükünü azaltmaya devam ediyor. Yar?n TBMM’de görü?ülmeye ba?lanacak olan 2024 Y?l? Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi’nde indirim, muafiyet ve istisna gibi gerekçelerle vazgeçilen vergi tutar?n?n gelecek y?l 2 trilyon 210 milyar TL’ye yükselece?i öngörüldü. Bu rakam, 2022 y?l? bütçe teklifinde 994 milyar TL olmu?tu.
Bütçede bu rakam “vergi harcamas?” kalemi olarak veriliyor. Vergi harcamas? kavram?; en genel anlamda “devletlerin gelir toplam?n? azaltan, standart vergi sisteminden ayr?lan ayr?cal?klar veya istisna ve muafiyetler” olarak tan?mlan?yor.
“Vergi harcamas?” tutar?, 2025 y?l? için 2 trilyon 778 milyar TL, 2026 y?l? için ise 3 trilyon 223 milyar TL olarak öngörüldü.
2024’te vazgeçilece?i belirtilen 2,2 trilyon TL’lik vergi tutar, toplanaca?? belirtilen 8,3 trilyon TL’lik verginin yüzde 26,5’ine denk geliyor. 2007’de bu oran yüzde 9,2 idi.
HEDEF?N YARISI KADAR ?ST?SNA VE MUAF?YET
Cumhurba?kan? Recep Tayyip Erdo?an’?n imzas?n? ta??yan bütçe kanunu teklifinde 2024 y?l? için öngörülen 2,2 trilyonluk vergi harcamas?n?n 1 trilyon 6 milyar TL’sinin gelir vergisi kanunu, 657 milyar TL’sinin kurumlar vergisi kanunu, 342 milyar TL’sinin katma de?er kanunu, 62 milyar TL’sinin özel tüketim vergisi kanunu, 143 milyar TL’sinin di?er kanunlar kapsam?nda olaca?? belirtildi.
Toplam rakam?n 657 milyar TL’lik bölümünü, do?rudan ?irketlerin ödemesi gereken kurumlar vergisinden devletin vazgeçece?i tutar olu?turuyor. Bu tutar, 2024 toplanmas? öngörülen vergi gelirinin yüzde 7,9’una denk geliyor. Bu oran 2007 y?l?nda sadece yüzde 2,4 idi.
Kurumlar vergisinde 2024’te vazgeçilen tutar, toplanaca?? öngörülen 1 trilyon 315 milyar TL’nin tam olarak yar?s?na denk geliyor. 2023 bütçe kanunu teklifinde kurumlar vergisinde vazgeçilecek tutar 281 milyar TL olarak öngörülmü?tü.
GEL?R VERG?S?, ÖTV VE KDV’DE ZENG?NLERE DESTEK
Tüm ücretlilerin asgari ücrete kadar olan k?sm?ndan gelir ve damga vergisinin kald?r?lmas? nedeniyle 2022’de 90,6 milyar TL’lik vergiden feragat edildi?i aç?klanm??t?. 2023 y?l? için bir rakam aç?klanmad? ancak 2024’te bu oran dörde katlanm?? bile olsa yakla??k 360 milyar TL’ye denk gelecek ve gelir vergisinde vazgeçilecek 1 trilyon liral?k tutar?n yar?s?ndan az?n? olu?turacak.
Kurumlar vergisi d???nda KDV, ÖTV ve di?er vergi kanunlar? kapsam?nda da zenginlere ve ?irketlere vergi istisna, muafiyet ve indirimleri tan?n?yor.
Örne?in, “Menkul k?ymetler ve di?er sermaye piyasas? araçlar?n?n elden ç?kar?lmas? ve elde tutulmas? sürecinde elde edilen gelirler ile mevduat faizleri, repo gelirleri ve özel finans kurumlar?ndan elde edilen gelirlerin vergilendirilmesi” bunlar aras?nda yer al?yor. SÖZCÜ