Rusya ve Ukrayna aras?nda patlak veren sava? sonras? Ukrayna’da seferberlik ilan edildi. Çiftçilerin bir k?sm?n?n sava?a kat?lmas?, di?er bir k?sm?n?n da ülkeyi terk etmesi sonras? tar?m alanlar? bo?ald?. Limanlar?n kapat?lmas? ise bu?day naklinde aksamalara sebep oldu. Tar?msal ihracatta öne ç?kan ve sava??n di?er bir taraf? olan Rusya ise Bat? yapt?r?mlar?yla bo?u?uyor. Bu durum, tah?l ihracat?n? alt üst edece?e benziyor. Uluslararas? Hububat Konseyi (IGC) verilerine göre, tah?l fiyatlar? i?galden bir hafta öncesine k?yasla %55 artt?.
Bu?day arz?nda henüz küresel bir aksama olmamas?na ra?men ilerleyen süreçte neler olabilece?ine dair endi?eler var. IGC direktörü Arnaud Petit’ye göre, “Ukrayna'dan bu?day ithal eden ülkeler, sava??n devam etmesi halinde Temmuz ay?ndan itibaren k?tl?kla kar??la?abilir.”
F?YATLAR TAVAN YAPACAK
T.C. Toprak Mahsulleri Ofisi’nin eski ba?kan? ?smail Kemalo?lu, 6 Mart’ta Financial Times’a demecinde, “Sava? g?da maliyetini art?racak [...] Burada Türkiye için kritik olan Karadeniz'in lojistik ve fiyat avantaj? sunmas?d?r. Türkiye, bu?day? ABD'den veya Avustralya'dan sat?n ald???nda maliyetler önemli ölçüde artacakt?r. Sava? yar?n sona erse bile, Ukrayna'n?n ekim sezonu zaten kesintiye u?rad? ve bu durum her ko?ulda 2022 hasad?n? etkileyecektir" dedi.
Toprak Mahsulleri Ofisi ?stanbul ?ube Müdürlü?ü
Bloomberg'e göre, Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO), 435 bin ton olarak belirledi?i bu?day ithalat?n?n ancak 285 bin tonunu gerçekle?tirebildi.
BU?DAY ARZI AZALACAK
?ngiltere merkezli Advertizer haber sitesine göre, Ukrayna'dan gelen bu?day sevk?yatlar?n?n kesintiye u?ramas? arpa ve bu?day fiyatlar?n?n artmas? anlam?na geliyor. Fiyatlar, 2011'den bu yana en yüksek seviyelerde seyrederken, bu?day arz? azalma tehlikesi ile kar?? kar??ya bulunuyor. Avrupa'daki yetkililer de bu sebeple fiyat art???na haz?rlan?yor. Di?er ülkelerde de durum pek farkl? de?il.
ABD’nin s?k s?k bu?day silolar?n? hedef ald??? Suriye, temel g?da maddelerinin ithalat?n? azaltaca??n? duyurdu. 2020'de Beyrut liman?nda ya?anan patlama sonras? ana tah?l silolar? tahrip olan Lübnan ise bu?day arz?n?n yüzde 60'?n? Ukrayna'dan sa?l?yor; bugün durumu telafi etmek için ABD, Hindistan ve Kanada ile görü?üyor. M?s?r'da, milyonlarca insan hayatta kalmak için Ukrayna bu?day?ndan yap?lan devlet destekli ekme?e güveniyor.
M?s?r'da, hükümetin üretti?i ekme?i ta??yan bir adam
AFR?KA'DA KARANLIK TABLO
Güney Afrika Cumhuriyeti Tar?m Ticaret Odas? ba? ekonomisti Wandile Sihlobo, Afrika ülkelerinin 2020'de Rusya'dan 4 milyar dolar (57,5 trilyon TL.) de?erinde tar?m ürünü ithal etti?ini ve ithalat kalemlerinin yakla??k yüzde 90'?n?n bu?day oldu?unu söyledi. Kenyal?lar, al?m gücünün enflasyona ba?l? azalmas? sebebiyle sosyal medyada dü?ük g?da fiyatlar? talep ediyor. Nijeryal? de?irmenciler ise a??rl?kl? olarak Rusya'dan ithal ettikleri bu?dayda ya?anan k?tl???n, Afrika'n?n en kalabal?k ülkesinde ekmek fiyatlar?n? etkileyece?ine inan?yor. Endonezya Ticaret Bakanl??? ara?t?rma bölümü ba?kan? Kasan Muhri ise ülkedeki durumu ?u sözlerle özetliyor:
“Eri?te fiyatlar?ndaki art??, dü?ük gelirli insanlara zarar verecek. Ukrayna, 2021 y?l?nda Endonezya'n?n en büyük ikinci bu?day tedarikçisiydi ve ülkede tüketilen bu?day?n yüzde 26's?n? sa?l?yordu...”