NATO'nun Afganistan'daki eski K?demli Sivil Temsilcisi Hikmet Çetin, ABD'nin askerlerinin askerlerini bölgeden çekme karar?n?n ard?ndan Afganistan'da çok k?sa sürede Taliban güçlerinin hakim olmas?n? ve akabinde ya?anabilecek geli?meleri de?erlendirdi.
??te Çetin aç?klamalar?ndan sat?rba?lar?:
''Ben k?sa süre içinde Taliban’?n bölgeye hakim olaca??n? bekliyordum. Birçok nedenleri var bunun çünkü 300 bin ki?ilik ordu moralsiz hükümete güveni yok maa?lar?n? alam?yorlar ve yeteri kadar yiyecek konusunda bile sorunlar? olan bir ordu durumuna dü?tü. Ordunun sava?mayaca??n? tahmin ediyordum gerçekten de sava?mad? silahlar? b?rakarak teslim oldular. Cumhurba?kan? E?ref Gani’ye ba??ndan beri tepki vard?. Hileyle, yolsuzluk yaparak bu seçimi kazand??? kan?s? Taliban’da da vard?, halk?n bir k?sm?nda da vard?. O da onu biliyordu zaten ve hiçbir ?ekilde kar?? ç?kmay?p b?rak?p gitti.
AMER?KA B?R HATA YAPTI
Amerika Taliban’la anla?ma yaparken bir hata yapt?. Seçilmi? Afgan hükümetini hiç dikkate almad?. Sadece bir madde koydular, Taliban’la hükümet bir araya gelip anla?acaklar içinde Taliban’?n da olaca?? ortak bir hükümet kuracaklar. Anayasa dahil gerekli de?i?iklikleri yapt?ktan sonra seçime gidecekler. O madde vard? sadece. Taliban asl?nda bekleneni yapt? ve o anla?may? uygulamad?. Son toplant? üst düzey bir kat?l?mla ?stanbul’da yap?lacakt? ama bu gerçekle?medi. Sahada güçlü hale gelece?i bir strateji izledi onu da dün sa?lad? bugün eli çok güçlü hale geldi. Kar??s?nda sava?acak bir güç yok, bir hükümet yok. Bugün Doha’da üst düzey isimlerin kat?ld??? bir toplant? yap?l?yor. Oradan nas?l kararlar?n ç?kaca??n? görmek laz?m ama Taliban’?n çok büyük bir a??rl??? olacak.
TAL?BAN YUMU?AMA MESAJI VER?YOR AMA…
Taliban’?n beyanatlar? var çe?itli ko?ullarda k?z çocuklar?n?n okula gitmesine evet diyebiliriz diye ama zaman içinde bunlar?n olmayaca??n? tahmin ediyorum. Bugün asl?nda Arabistan’da bile bu kadar kat? uygulanmayan bir ?eriat sistemini uygulayacaklar?n? dü?ünüyorum. Ben zaman içinde kad?nlar?n yine büyük s?k?nt? çekece?ini ve eziyetler ya?ayaca??n? okullar?n daha önce oldu?u gibi medreseye dönü?türülece?ini tahmin ediyorum.
Afganistan’da Türkiye’nin büyük bir sayg?nl??? var. Sempatisi var, Atatürk döneminden kurulan o ili?kilerin izleri devam ediyor, tarihten gelen. Türkiye asl?nda bu a?amada bir bekleyi?te olacak. Tüm yabanc? güçler iki karara dayal? olarak oradalar Birle?mi? Milletler Güvenlik Konseyi’nin hemen 11 Eylül sald?r?s?ndan sonra ç?kartm?? oldu?u bir karar bir de NATO’nun hemen ertesinde yapt??? bir toplant?yla 5. Maddeyi de devreye soktu ve bütün üyelerini Afganistan’a yard?ma ça??rd?. Bu ay?n sonunda hem Amerika hem NATO çekildi?ine göre Türkiye’nin oradaki mevcudiyeti bir anlamda me?ruiyet bak?m?ndan havada kalacak. E?er görü?melerden bir sonuç ç?kmazsa, ki ç?karsa bile bir meclis karar? gerekecek. Hatta olabilirse daha da sa?lam bir biçimde madem dünya bu kadar ilgili görünüyor Afganistan’a bir Güvenlik Konseyi karar? da ç?karabilirler.
TAL?BAN PAK?STAN’IN ETK?S?NDE
Biliyorsun Taliban Pakistan’da ortaya ç?kt?, kesinlikle ve yüzde yüz Pakistan’?n etkisinde. ?öyle bir durum var s?n?r çok uzun. Pakistan’?n siyas? deste?i olmadan Taliban’la iyi ili?ki kurmak çok zor. Pakistan’?n o bölgedeki istikrar?n kendi lehine de oldu?unu görmesi laz?m. Pakistan ve Afganistan’?n bir araya getirmeyi en iyi yapacak ülke Türkiye’dir. ?ki ülke halk? da Türkiye’ye s?cak bakar ve art niyet aramaz.
TERÖR ÖRGÜTLER?N?N ÜSSÜ OLUR!
Taliban’?n iki kanad? var ?u anda siyasi ve askeri kanat. Siyasi kanad?n dü?üncesi bir uzla?man?n olmas?. Onlar hükümetle de uzla?madan yanayd?lar. Bunun üç sebebi var ki onlar da do?ru sebeplerdir. Birincisi bütün bu çabalara ra?men Afganistan dünyan?n en fakir ülkelerinden bir tanesi. D?? ekonomik yard?m olmadan ayakta kalmas? çok zor. D?? yard?m gelmez özellikle Bat? dünyas?ndan gelmez. ?kincisi tan?ma olmaz NATO zaten ilan da etti biz tan?may?z diye. Yabanc? misyonlara Afganistan’dan çekilir ve ba?lad? zaten. Öyle bir durumda Afganistan ?u hale gelecek izole olmu? ve terör örgütlerinin de yava? yava? gidece?i bir ülke haline gelir. Oradaki en büyük tehlike Türkiye için de dünya için de I??D’in, El Kaide’nin ve benzer örgütlerin Afganistan’? bir üs olarak seçme ihtimali oldukça yüksek.''