ZMO ?zmir ?ube Ba?kan? ve Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ö?retim Üyesi Dr. Hakan Çak?c?, geçen y?l temmuz ya da a?ustos aylar?nda ya?anan ürün kay?plar?n?n bu y?l haziran ay?nda kendini gösterdi?ini kaydetti. Meteorolojinin haziran ay? boyunca yüksek s?cakl?k uyar?s? yapt???n? anlatan Çak?c?, "Tar?msal ürünler de yüksek s?cakl?ktan çok etkilendi. Özellikle sebze-meyve üretiminin en fazla oldu?u dönemdeyiz. Ürün konusunda rekolte beklentileri var. Fakat ürünler yüksek s?cakl?klardan etkileniyor. A??r? s?cakl?klar bitkinin çok su tüketmesine neden oluyor. A??r? su kayb? bitkiyi strese sokuyor. Bu stresi yapraklarda kurumalar ?eklinde görüyoruz" dedi.
'EN ÇOK K?RAZIN ETK?LEND???N? GÖRDÜK'
Sulama takviyesi yap?lmayan bitkilerde erken çökme veya erken hasada gelme durumlar?n?n ya?and???n? belirten Çak?c?, meyvelerde verim s?k?nt?s? ya?and???n? söyleyip, kalitesi dü?en meyvelerden örnekler verdi. Çak?c?, ?öyle konu?tu: "Yüksek s?cakl?k ve ultraviyole ???nlar?n?n fazla gelmesi durumunda meyvelerde yan?klar meydana geliyor. Bu da meyvenin kalitesini bozuyor ve fiyatlar?n? dü?ürüyor. Sezon ba??nda iklim de?i?ikli?inden en çok kiraz?n etkilendi?ini gördük. Üzüm geli?iyor ?u an koruk döneminde ama ba?lar?n da s?caktan etkilendi?ini görüyoruz. Sebzelerde domates ve biber s?caktan etkileniyor. Yüksek s?cakl?k ile birlikte havadaki nem de yüksek olursa, zararl?lar artar. ?u an nisbi nem çok yüksek de?il. Bu da orman yang?n? için bir yandan risk. Ancak tar?msal ürün anlam?nda nisbi nem yükselirse, hastal?klar?n artmas?na neden olur. Tar?m iklime ba?l? oldu?u için zor bir dönemden geçiyor."
'MEYVELER GÖLGELEME YÖNTEM?YLE KORUNUYOR'
Üreticilerin iklim de?i?ikli?ine kar?? sürekli önlem ald???n? ifade eden Çak?c?, en s?k ba?vurulan önlemlerin sulama s?kl???n?n artt?r?lmas?n?n d???nda gölgeleme sistemi oldu?unu aç?klad?. ?hracata yönelik üretim yapan meyve üreticisinin bu önlemleri daha fazla kulland???n? belirten Çak?c?, "Üretici tarlas?n?, bahçesini sürekli takip etmeli. Sulama konusunda dikkatli olmas? laz?m. Hastal?k ve zararl? kontrolüne bakmas? gerekiyor. Bunlar maliyetleri artt?r?yor. Sulama giderleri ürünün maliyetini etkiliyor. Ba?larda ve meyve bahçelerinde gölgeleme sistemi kullan?l?yor. Aparatlar ve direkler dikip, gölgeleme yap?l?yor. Temel amaç, yüksek güne? ???nlar?ndan meyveyi korumak ve meyvenin renk de?i?imini önlemektir. Özellikle ihracata yönelik ürünlerin oldu?u meyve bahçelerinde gölgeleme çok fazla kullan?l?yor" diye konu?tu.
'B?TK? YAPRAKLARINDA PÖRSÜME VE KURUMA'
S?cak hava dalgas?n?n sulama zaman?n? da 15 gün öne çekti?ini belirten Çak?c?, ?öyle devam etti:
"Üretici tarlas?n? i?ler, damla sulama sistemini kurar. Ama erken bast?ran s?caklar sulama ihtiyac?n? da öne çekti ve daha fazla sulama ihtiyac? olu?tu. Sulama zaman? en az 15 gün öne çekildi. Sulama s?kl??? artt?. Haftada 1 ya da 5 günde bir sulamak yerine daha fazla sulama yap?lmal?. Bu tedbirler al?nmazsa ürün su kayb?yla birlikte kaybedilir. Bitkinin yapraklar?nda pörsüme veya kurumalar olu?ur."