Her y?l may?sta Akdeniz aç?klar?na giden Türk bal?kç?lar?, Uluslararas? Atlantik Orkinoslar?n? Koruma Komisyonu (ICCAT) taraf?ndan Türkiye'ye verilen kota kapsam?nda avlad?klar? bal?klar?, a?lar?n içinde sürükleyerek Ege Denizi'ndeki çiftliklere getiriyor.
Her gün sardalya, kolyoz ve uskumruyla beslenen bal?klar, aral?k ay?yla birlikte Ege k?y?lar?na yana?an Japon fabrika gemilerine yükleniyor. Gemi içinde kesim ve i?lemeden geçirilen bal?klar, ?oklanarak su?i ve sa?imi yap?m?nda kullan?lmak üzere Japonya'ya do?ru yola ç?kar?l?yor.
Bal?klar?n yakalanmas?ndan toplanmas?na kadar olan süreçte ise en büyük emek verenler aras?nda dalg?çlar bulunuyor. Dalg?çlar, a??rl??? 350-400 kilograma kadar ula?an dev orkinoslarla ayn? kafeste saatler geçiriyor. Kafes bak?m?, kontrolü gibi i?leri yürüten dalg?çlar, gün içinde yakla??k 35 metre derinli?e inip ç?k?yor.
K?l?ç Deniz Ürünleri ?irketinin Karaburun ilçesi aç?klar?ndaki orkinos çiftli?inin müdürü Hasan Y?lmaz, orkinos yeti?tiricili?inin zor bir i? oldu?unu, denizin ortas?nda olmalar? nedeniyle zorlu hava ve deniz ?artlar?na kar?? da mücadele verdiklerini aktard?. Y?lmaz, "F?rt?nas?, ya?muru ak?nt?s? var. Bu i?i sevmeyen yapamaz. Bu i? gönül i?i. Denizle u?ra?mak, bal?kla u?ra?mak bir sevda i?i. Biz de bu i?e gönülden ba?l?y?z." ifadelerini kulland?.
Y?ll?k ortalama 80 milyon dolar döviz girdisi
Ege ?hracatç? Birlikleri verilerine göre, her y?l ortalama 80 milyon dolar döviz girdisi sa?lanan orkinosta 2020'de kaydedilen gelir ise 76 milyon 504 bin dolar oldu. Bu y?l?n 11 ay?nda ise fabrika gemilerinin geç gelmesi nedeniyle 11 ayl?k ihracat, 22 milyon 360 bin dolar olarak gerçekle?ti. ?hracat?n, kafeslerde bekleyen bal?klar?n sat???yla aral?k ve ocak aylar?nda geçen sezonun rakamlar?n? yakalamas? bekleniyor.
Türkiye ?hracatç?lar Meclisi (T?M) Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller Sektör Kurulu Ba?kan? Sinan K?z?ltan, orkinosta pazar sorunu olmad???n? belirterek, "Geleneksel pazar?m?z Japonya ancak son birkaç y?ld?r Güney Kore’den de ilgi var. Bu ülkeye ihracat?n 10 milyon dolar? a?aca??n? umut ediyoruz. Koreliler de bizim denizlerimizde yeti?en orkinoslar? çok sevdi. Pazar pay?m?z?n artmas?n? bekliyoruz." dedi.
Orkinoslar?n, Japonya'dan gelen fabrika gemilerine yüklenmesine ba?land???n? anlatan K?z?ltan ?unlar? kaydetti:
"Ama bu ihracata olumsuz yans?mayacak. ?lk olarak Malta, ?talya, ?spanya’ya u?rad?lar. Sonras?nda Türkiye'ye geldiler. Geçen y?la göre ya?anan dü?ü? aral?kta toparlanacak. Çok ciddi bir talep var ama orkinostaki kota da belli. Bu yüzden gelen taleple kilogram ba??na de?erimiz de art?yor. Salg?n da söz konusu ülkelerde orkinos tüketimini artt?rd? bunun da pozitif etkisini ya??yoruz."